ارزیابی ژنتیکی گاوهای هلشتاین ایران برای صفت پروتئین شیر با دو مدل روز آزمون با تابعیت ثابت و تصادفی

در این تحقیق، از دو مدل روز آزمون با تابعیت­ ثابت و تصادفی برای ارزیابی ژنتیکی صفت پروتئین شیر در گاوهای هلشتاین ایران استفاده شد. داده­های مورد استفاده در این تحقیق شامل 250911 رکورد روز آزمون پروتئین شیر متعلق به 28737 رأس گاو شکم اول (سه بار دوشش) در 396 گله بود که در طی سال های 1378 تا 1387 زایش داشتند. اطلاعات مذکور توسط مرکز اصلاح نژاد دام ایران جمع­آوری شده بود. در مدل روز آزمون با تابعیت ثابت، اثر ثابت گله- سال رکوردگیری- فصل تولید- نوع اسپرم (HYSC)، متغیرهای کمکی درصد ژن هلشتاین، سن گاو هنگام رکوردگیری، روز شیردهی (تا توان 3)، اثرات تصادفی ژنتیکی افزایشی و محیط دائمی حیوان، و در مدل روز آزمون با تابعیت تصادفی، اثرات HYSC، سن رکوردگیری، درصد ژن هلشتاین، و برای در نظر گرفتن شکل منحنی شیردهی از چند جمله­ای­های متعامد لژاندر (تا توان 3) استفاده گردید. از روش حداکثر درست­نمایی محدود شده برای برآورد اجزای واریانس و کواریانس استفاده شد. واریانس ژنتیکی افزایشی، محیط دائمی و فنوتیپی از ابتدا به انتهای شیردهی افزایش داشت. میانگین وراثت پذیری­های برآورد شده با مدل روز آزمون با تابعیت ثابت 07/0 و با تابعیت تصادفی104/0 برآورد شد. روند ژنتیکی برای صفت پروتئین 305 روز با مدل روز آزمون با تابعیت تصادفی 64/410 گرم در سال و با مدل روز آزمون با تابعیت ثابت 16/124 گرم در سال برآورد شد. بین میانگین ارزش اصلاحی پیش­بینی شده توسط دو مدل مذکور، اختلاف معنی­داری (0001/0>P) وجود داشت. همبستگی ارزش­های اصلاحی پیش­بینی شده برای گاوهای دارای رکورد توسط دو مدل تابعیت تصادفی و تابعیت ثابت به روش پیرسون 926/0 و با روش اسپیرمن 915/0 برآورد شد.