Yaşa özel kanser insidans hızları ileri yaşlarda neden düşüyor? Kohort etkisi mi, sağkalım yanılgısı mı, yoksa yaşlıların uygun sağlık hizmetine ulaşmasındaki sorunun göstergesi mi?

ÖzetAmaç: Çalışmanın amacı Türkiye’de yaşlı nüfusta gözlenen kanser insidans hızlarındaki düşüşü irdelemektir. Yöntem: Bu çalışmada Beş Kıtada Kanser Görülüşü, IX (Cancer Incidence in Five Continents, IX)’da yayımlanmış olan İzmir ve Antalya illerinde 1998-2002 yıllarında saptanan yaşa özel kanser insidans hızları değerlendirildi.Bulgular:İzmir ve Antalya illerinde tüm kanserler için ve hemen her kanser için 64 yaş üzerindeki gruplarda her iki cinsiyette de yaşa özel insidans hızlarında belirgin düşüş eğimi görülmektedir. Sonuç: Türkiye’de yaşlı grupların insidans hızlarında, pek çok kanser için belirgin düşüşler söz konusudur. Oysa gerçekte pek çok epitelyal kanserde insidans hızı yaşla birlikte artar. İzmir ve Antalya’da gelişmekte olan diğer ülkelerdekine benzer şekilde gözlenen bu örüntüyü açıklamak için üç varsayımdan sözedebiliriz: 1. Yaşlıların uygun sağlık hizmetlerine ulaşmalarındaki eksiklik (tanı konmasındaki azlık), 2. Kohort etkisi, 3. Sağkalım yanılgısı. Türkiye’de kanser kayıtçılığındaki gelişmeler bu soruyu ilerde daha açık yanıtlayabilecek olanakları sağlayacaktır.Anahtar Kelimeler: Kanser insidansı, yaşlılık, Türkiye AbstractAim: Our purpose was to evaluate the decline in cancer incidence rates in the elderly in Turkey. Methods: Age specific cancer incidence rates for Izmir and Antalya in 1998-2002, which have been published in Cancer Incidence in Five Continents, IX were evaluated. Results: In both Izmir and Antalya, for both sexes, age specific incidence rates are decreasing with age significantly after the age of 64. Conclusion: Despite the fact that the incidences of most of the epithelial cancers increase with age, there are obvious decreases in cancer incidence rates in the oldest age groups in most sites in Turkey. Three main resons may be suggested for these decreases: 1, Underdiagnosis due to a lack of access to appropriate health services for the elderly; 2, A Cohort Effect and 3, Survival bias. The recent developments in cancer registration in Turkey are promising to provide more clear answers to these questions as well as to many others.Key Words: Cancer incidence, elderly, Turkey