Late Vinca culture settlement at Crkvine in Stubline: Household organization and urbanization in the Late Vinca culture period

The site Crkvine is situated in the vicinity of the village Stubline in the borough of Obrenovac around 40 km to the southwest of Belgrade (Serbia). In the first section of this work we present the comprehensive report about the investigations carried out so far. The geomagnetic prospection undertaken from 2006 to 2008 covered an area of 32,400 square meters and the obtained results indicate the existence of around 100 houses built in rows around the rather large open areas as well as the trenches surrounding the settlement. The investigations of the house 1/2008 dating from the Vinca culture D-2 period yielded in addition to the data concerning its interior organization also a unique find of the group of 46 figurines with 11 models of miniature tools. In the second section of this work we discuss the prospects, which future investigations of this site and its environment could provide concerning the study of the social organization in the very end of the Vinca culture. Poznovincansko naselje na lokalitetu Crkvine nalazi se oko 40 km jugozapadno od Beograda (Srbija), u blizini sela Stubline, opstina Obrenovac. Situirano je na blagom uzvisenju, sa severa i juga omedjenom potocima koji se spajaju ispod njegovog jugoistocnog kraja, i zauzima povrsinu od oko 16 ha (sl. 1). Tokom 2007. i 2008. godine obavljena su geomagnetna istraziva na povrsini od 32400 m2 (25% ukupne povrsine poznovincanskog naselja), na samoj zapadnoj periferiji naselja. Analiza dobijenih rezultati ukazuje na postojanje oko 100 kuca izgradjenih u redovima oko vecih praznih povrsina, a konstatovani su i rovovi koji su sa severne i juzne strane okruzivali naselje (sl. 3). U jesen 2008. godine Zavod za zastitu spomenika kulture grada Beograda i Muzej grada Beograda, preduzeli su arheoloska iskopavanja sa ciljem provere znacenja odredjenih vrednosti geomagnetnih anomalija. Sonda 06/2008, dimenzija 8 h 1 m postavljena je na mestu gde je geomagnetnom prospekcijom konstatovana anomalija cije vrednosti su iznosile 10 nT. Iskopom vrsenim samo do povrsine obrusenog zidnog lepa konstatovano je postojanje objekta (kuca 2/2008) koji nije goreo visokim intenzitetom. U sondi 05/2008, 9 h 9 m, pozicioniranoj iznad anomalije sa vrednostima izmedju 10 nT i 25 nT, otkriven je stambeni objekat (kuca 1/2008), cija je osnova bila skoro u celosti ocuvana. Orijentacija istrazenog objekta, sever-severoistok - jugjugoistok (sl. 4), podudara se sa orijentacijama vecine ostalih objekata konstatovanih geomagnetnim snim