Dijitalleşme ve Akademik Yayıncılık: İletişim Fakültesi Dergileri Üzerine Nicel Bir Araştırma

Dijitalleşme dünyayı hızla dönüştürmektedir. İletişim, belki de bu dönüşümden en yüksek payı alan sahadır. Bu çalışmada da iletişim sahasında, Türkiye’deki üniversitelerin bünyesinde yayınlanan akademik dergilerin dijitalleşmeden ne ölçüde etkilendiği belirlenmeye çalışılmıştır. Dijital teknolojideki gelişmelerin akademik yayınların daha kolay, hızlı, şeffaf, yaygın ve ucuz üretilebilmesine olanak sağladığı, bunun makale sayılarında artışa neden olacağı düşünülmüştür. Ayrıca iletişim sahasında yayınlanan makalelerin dijitalleşmeyle ortaya çıkan yeni medya konusuna duyarsız kalınamayacağı ve yayın içeriklerinde daha fazla yeni medyaya ilişkin konuların yer alacağı varsayılmıştır. Yine dijitalleşmenin mekân ve zaman sınırlaması olmaksızın akademisyenler ve kurumlar arası işbirliğini artırmış olduğu düşünülmüştür. Bu varsayımları test etmek amacıyla çalışmada; üniversite bünyesinde yayınlanan iletişim dergilerindeki yayınların yıllar içerisindeki seyri incelenmiştir. Öncelikle araştırmada; dijitalleşmenin akademik dergi yayıncılığına etkileri deneyim bilgisiyle ortaya konulmuş, daha sonra iletişim fakülteleri tarafından çıkartılan tüm dergiler hakkında nicel bazı değerlendirmeler yapılmıştır. Ardından köklü 4 iletişim fakültesi tarafından yayınlanan dergilerin son on yıllık sayılarındaki toplam 1081 makale taranmıştır. Makale sayılarının yıllar içerisindeki değişimi, makalelerde işlenen konuların yıllar içerisindeki yönelimleri, makale yazarlarının işbirliği oranlarındaki değişimi gibi veriler değerlendirilmiştir. Çalışma sonucu e-dergiye geçişle paralel şekilde dergilerdeki makale sayılarının artış gösterdiği, yine bu makalelerde “yeni medya” konusunun giderek artan biçimde ele alındığı görülmüştür. Dergiler kurum dışı yazarlara daha fazla yer vermeye başlamışlardır. Ayrıca çok yazarlı makale sayısında da yıllar içerisinde artış görüldüğü, ancak bu nicel artış ve işbirliklerinin, teknolojik gelişmelerin yanında devlet tarafından yürürlüğe sokulan akademik teşvik yasası ile de ilişkilendirilebileceği şeklinde değerlendirilmiştir.