بررسی مداخلات ارزی در ایران: رویکرد رگرسیون داده‌های ترکیبی با تواتر متفاوت

یکی از جنبه‌های مهم سیاست‌های ارزی، سیاست مداخله بانک مرکزی در بازار ارز است. بانک مرکزی از طریق تغییر در ذخایر خارجی خود، جهت ایجاد ثبات در بازار ارز مداخله می‌کند. هدف این پژوهش برآورد تابع واکنش مداخلات ارزی بانک مرکزی ایران است. برای این منظور از الگوی رگرسیون ترکیبی با تواتر متفاوت (میداس) که امکان می‌دهد، متغیرهای سری زمانی با تواترهای متفاوت کنار هم در یک رگرسیون قرار گیرند، استفاده شده است. بر این اساس با استفاده از داده‌های مربوط به سال‌های 1381 تا 1396 برای متغیرهای مداخلات مستقیم ارزی (سالانه)، سطح ذخایر ارزی (فصلی)، صادرات نفت و گاز (فصلی) و نوسانات نرخ ارز (فصلی) تابع واکنش مداخلات ارزی بانک مرکزی برآورد شد. نتایج نشان داد که در میان متغیرهای موردآزمون، میزان مداخله سیاست‌گذار، حساسیت بیشتری به میزان صادرات دارد و همراه با افزایش صادرات نفتی، مداخله بانک مرکزی در بازار ارز افزایش می‌یابد. همچنین، طی دوره زمانی مورد بررسی، مداخلات بانک مرکزی عمدتا از نوع مداخلات ناهمسو بوده است. به علاوه، با استفاده از سه روش وزن دهی آلمون، بتا و آلمون نمایی به بررسی عملکرد متغیرها جهت پیش‌بینی مداخلات ارزی بانک مرکزی پرداخته شد. نتایج نشان داد که بر اساس شش معیار ارزیابی، متغیر صادرات نفتی از نظر پیش‌بینی عملکرد بهتری ارائه می‌دهد. هم‌چنین، مقایسه عملکرد پیش‌بینی‌های انفرادی و ترکیب پیش‌بینی‌ها با استفاده از روش رتبه‌های میانگین مجذور خطا نشان داد ترکیب پیش‌بینی‌ها که تاثیر تمام متغیرهای مورد آزمون را منعکس می‌کند، نسبت به پیش‌بینی‌های انفرادی عملکرد بهتری ارائه نمی‌دهد.