عکس العمل پیاز خوراکی به تناوب با چغندر در منطقه آذربایجان

به منظور تعیین بهترین تناوب زراعی برای پیاز و چغندرقند، آزمایشی سه ساله با تناوبهای 2 ساله بر پایه­ی طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار در ایستگاه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی اجرا شد. هر سال در این آزمایش زمین به 4 قسمت تقسیم شد بطوریکه دو قسمت از زمین در سال اول تحت آیش و دو قسمت دیگر مورد کشت پیاز و چغندر قند قرار گرفت و در سال دوم مکان این گیاهان در هر قسمت از زمین عوض شد (پیاز در مکان چغندر قند کاشته شد و برعکس)، در قسمت دیگر زمین هم که سال پیش به آیش گذاشته شده بود زیر کشت همین گیاهان و با همان منوال قرار گرفت. در سال سوم نیز مکان این گیاهان در این قسمت از زمین عوض شد (پیاز در مکان چغندر قند کاشته شد و در یک قسمت نیز گیاهان در جای قبلی خود باز کشت شدند). بنابراین شش سیستم تناوب 2 ساله مانند آیش - پیاز، آیش - چغندرقند، پیاز - پیاز، چغندر قند - پیاز، پیاز – چغندرقند، و چغندر - چغندر مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس ساده و مرکب بین سال­ها و سیستم­های کاشت نشان از اثرات معنی دار آنها داشت. تناوب پیاز بعد از چغندر قند، منجر به افزایش معنی دار عملکرد سوخ های پیاز خوراکی گردید. هرچند بین تاثیر چغندر بر عملکرد سوخ پیاز اختلاف معنی داری مشاهده نگردید. تناوب چغندر با پیاز نیز تعداد و وزن این صفات را افزایش داد. در چغندر کاشت مداوم عملکرد کمتری نسبت به تناوب با محصول و یا با آیش نشان داد.