شناسایی و ارائه الگوی موانع و چالش‌های تعاملات بین‌المللی اعضای هیئت علمی دانشگاه تبریز

هدف: یکی از راه‌های پویایی علمی در هر کشور و توسعه علمی آموزش عالی و اعضای هیأت علمی هر دانشگاه در سطح جهان، تعاملات بین‌المللی اعضای هیأت علمی می‌باشد. هدف این پژوهش شناسایی موانع و چالش‌های تعاملات بین‌المللی اعضای هیأت علمی دانشگاه تبریز و ارائه مدلی برای این موانع و چالش‌هاست.مواد و روش: این پژوهش با بهره‌گیری از رویکرد کیفی انجام شده است و از روش تحلیل محتوای عرفی و با استفاده از نرم‌افزار MAXQDA 2018 انجام شده است. در این پژوهش مشارکت‌کنندگان 15 نفر از اعضای هیأت علمی دانشگاه تبریز بودند که با روش نمونه‌گیری هدفمند و با استفاده از تکنیک گلوله برفی انتخاب شدند و مصاحبه نیمه ساختاریافته با آن‌ها صورت گرفت و این مصاحبه‌ها تا رسیدن به حد اشباع داده‌ها ادامه یافت، بعد از هر مصاحبه، پژوهشگر به کدگذاری باز آن می‌پرداخت و پس از کدگذاری باز، کدگذاری محوری در دو مرحله انجام شده تا مقوله‌های اصلی شناسایی شدند. اعتبار این مصاحبه‌ها با استفاده از دو راهبرد تحلیل و بازبینی توسط مشارکت کنندگان و بازبینی توسط همکاران پژوهشگر صورت گرفت.بحث و نتیجه‌گیری: نتایج تحلیل این پژوهش نشان می‌دهد که مدل موانع و چالش‌های تعاملات بین‌المللی شناسایی شده دارای چهار بعد اصلی موانع و چالش‌های فردی، موانع و چالش‌های سازمانی، موانع و چالش‌های ملی و موانع و چالش‌های فراملی می‌باشد. نتایج نشان داد که ﻣﻮاﻧﻊ فردی از ﺳﻪ ﻣﺆﻟﻔﻪ (اﻧﮕﯿـﺰه ﮐـﻢ اﻋﻀﺎی ﻫﯿﺄت ﻋﻠﻤﯽ ﺑﺮای داﺷﺘﻦ ﺗﻌﺎﻣﻼت بین‌المللی، ﺗﺴﻠﻂ ناکافی اﻋﻀﺎی ﻫﯿـﺄت ﻋﻠﻤـﯽ ﺑـﻪ یک‌زبان بین‌المللی و ﺿﻌﻒ توانایی‌ها و مهارت‌های ﻋﻠﻤـﯽ- ﭘﮋوﻫﺸـﯽ اﻋﻀـﺎی ﻫﯿـﺄت ﻋﻠﻤـﯽ)، موانع سازمانی از چهار مؤلفه (ﺣﻤﺎﯾـﺖ ناکافی ﺳﺎﺧﺘﺎر داﻧﺸﮕﺎه از ﺗﻌﺎﻣﻼت بین‌المللی اﻋﻀﺎی ﻫﯿﺄت ﻋﻠﻤﯽ، ﺣﻤﺎﯾﺖ ناکافی ﻓﺮﻫﻨـﮓ داﻧﺸـﮕﺎه از ﺗﻌﺎﻣﻼت بین‌المللی اﻋﻀﺎی ﻫﯿـﺄت ﻋﻠﻤـﯽ، ﺣﻤﺎﯾـﺖ ناکافی ﻣـﺎﻟﯽ داﻧﺸـﮕﺎه از ﺗﻌـﺎﻣﻼت بین‌المللی اﻋﻀﺎی هیأت علمی و ضعف نیروی انسانی متخصص در بخش‌های مختلف سازمان)، ﻣﻮاﻧﻊ سازمانی از سه مؤلفه (فرهنگی و اجتماعی، اقتصادی و علمی) و ﻣﻮاﻧﻊ فراملی از دو مؤلفه (ﺳﯿﺎﺳﯽ و تحریم‌های بین‌المللی) ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ. مدل پیشنهادی می‌تواند به عنوان یک مدل، مبنای شناسایی، اقدام و ارزیابی جهت رفع موانع و چالش‌های تعاملات بین‌المللی اعضای هیأت علمی و در راستای افزایش این‌گونه تعاملات، فراروی مسئولان ذی‌ربط قرار گیرد.