Medyada İnfografik Kullanımı ve Veri Gazeteciliği

Gazeteciliğin veri ile ilişkisi, oldukça eski tarihlerden günümüze kadar süregelmektedir. Günümüzde özellikle dijitalleşme temelli araçların ortaya çıkışı ve yapay zekâyla desteklenen otomatik sistemlerin varlığı ile birlikte gazetecilik ve veri ilişkisi daha yakın ilişki içerisine girme imkânı yakalamıştır. Bu noktada veri gazeteciliği kavramı akademik çevrelerce tartışılmaya başlanmış ve inceleme alanı bulmuştur. Verinin haberde kullanımının somut birer çıktısı olarak görülebilecek infografikler de veri gazeteciliği tartışmalarının bir konusu haline gelmiştir. Bu kapsamda çalışmada Türkiye’de bulunan haber merkezlerinin veriyi ne şekilde değerlendirdikleri, hazırlamış oldukları infografikler üzerinden incelenmiş ve analiz edilmiştir. Görsel aktarım sürecinde önemli bir unsur olarak değerlendirilebilecek olan infografiklerin, hem içerik hem de yapısal anlamda birçok noktada birbirlerinden farklılaşmakta olmasından hareketle, çalışmada söz konusu farklılıkları saptamak amacıyla Anadolu Ajansı, TRT Haber ve Habertürk örneklemlerinin 1 Ekim – 31 Aralık 2023 tarihleri arasında oluşturdukları 887 infografik, içerik analizi yöntemiyle çözümlenmiştir. Çalışmanın sonucunda infografiklerin haberin mecrası fark etmeksizin tümünde statik bir şekilde oluşturulduğu, dil çeşitliliğinin ajans haberlerinde daha fazla olduğu ve haberde ele alınan konuların infografikte kullanılan öğeler üzerinde doğrudan bir etki yarattığı saptanmıştır.