PARA CUMA

Tüketimin özel günler vasıtasıyla teşvik edildiği günümüz toplumlarında, alışveriş planlama gerektiren ve ciddiye alınması gereken bir aktivite haline gelmiştir. Küresel pazarda firmalar kimi zaman ‘geleneksel’ kimi zaman da “yeni” satış ve pazarlama stratejileri ile bu sürecin baş aktörleri olarak görülmektedir. Günler önce başlayan reklam faaliyetleri ile tüketicilerin markalı kampanyalara dahil olduğu, indirim kuponları ve kodları topladıkları, alışverişlerini planladıkları, bir gece önceden mağazaların önünde sıraya girerek bekledikleri, kısıtlı zamanda adeta yarışarak bir tüketme hazzı yaşadıkları gözlemlenmektedir. Amerika’da Şükran Günü’nden sonraki ilk Cuma yapılan, tüketimin en üst düzeye ulaştığı “Kara Cuma” tüketim günleri içinde en yaygın olanı ve en bilinenidir. Her sektörden firmanın çeşitli indirim oranlarıyla yer aldığı bu günde, mutlu tüketici profili modern insanın ‘daha fazlasına sahip olma’ arzusunun pekiştirilmesi ile mümkün olmaktadır. “Kara Cuma” zamanla Amerika sınırlarını aşarak, adeta küresel bir gelenek haline gelmiştir. Son yıllarda Türkiye’de de yaygınlaşan “Kara Cuma” geleneği, Müslümanlar için Cuma gününün kutsal kabul edilmesi nedeniyle küresel pazardaki söyleminin yerele uyarlanmasını gerektirmiş ve deneyimlenme biçimi bakımından Batıdaki örneklerinden farklılaşmıştır. “Kara Cuma” yerine; “Şahane Cuma”, “Muhteşem Cuma”, “Efsane Cuma” gibi adlandırmalar markaların bu döneme özel kendileri için seçtikleri söylemlerdir. Adeta bir festival havasında geçen indirim günleri, Bankalararası Kart Merkezi (BKM)’nin rekor düzeye ulaşan verileri ile de resmiyet kazanmıştır. Araştırmanın problemine kaynaklık eden soru; tüketimi teşvik eden günlerden biri olan “Kara Cuma” indirimleri, adlandırma biçimi nedeniyle tüketicilerin alışveriş harcamalarına etki etmekte midir? Araştırmanın amacı; globalden (küreselden) glokale (yerele) bu süreçte “Kara Cuma” adlandırmasına yönelik tüketici tutumunun nasıl olduğu, “Kara Cuma”ya yönelik kampanyaların ne düzeyde fark edildiği; tüketicileri “Kara Cuma”da yüksek tüketime yönelten motivasyonların neler olduğu ve son olarak “Kara Cuma”da yapılan harcamaların ne düzeyde dürtüsel olduğu sorularına yanıt aramaktadır. Bu doğrultuda çalışma nicel bir yaklaşım ile tasarlanmış olup, veri toplama tekniği olarak anket çalışmasından faydalanılmıştır. In today's societies which consumption is encouraged through special days, shopping has become an activity that requires planning and needs to be taken seriously. In