Bilimsel Araştırmalarda Etik: Kavramlar ve İlkeler

Bilim merak edilen bir şey üzerine düşünme ve onunla ilgili sistematik olarak bilgi edinme sürecidir. Bilimsel araştırma ise bir problemin ortaya konulması ve geçerliliği olan evrensel bilimsel yöntemlerin kullanılarak konunun araştırılması, incelenmesi ve değerlendirilmesidir. Bilimsel araştırma yapmak, sorumluluk ve belirli kurallara uymayı gerektirmektedir. Bu bağlamda bilim insanlarının bilimsel araştırma sürecinde uyması gereken etik ilkeler ve uzak durmaları gereken etik dışı davranışlar bulunmaktadır. Bunlar, bilim etiği olarak ifade edilmektedir. Bilim etiği, bilimsel araştırma, yayınlama ve değerlendirme süreçlerinden oluşmaktadır. Bilim etiğine uygun geçekleştirilen bilimsel araştırmalar daha güvenilir ve objektif sonuçlar vereceğinden, hem araştırmacıları hem de araştırmayı ilgilendiren bilim dalını daha değerli kılmaktadır. Bilim etiğine uygun yapılmayan araştırmalar ise bilimsel çalışmayı değersizleştirmekle birlikte ilgili bilim dalına ve topluma da zarar vermektedir. Bu nedenle bilimsel araştırma ve yayınların bilim etiğine uygun bir şekilde doğruluk, dürüstlük, açıklık, adillik, sorumluluk ve titizlik çerçevesinde gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Bu çalışmanın bilimsel araştırmalarda karşılaşılan etik sorunları, ihlalleri ve nedenlerini açıklama ve etik ihlallerin önlenmesine yönelik çözüm önerileri sunma noktasında ilgili literatüre katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Science is the process of thinking about something of interest and systematically acquiring knowledge about it. Scientific research, on the other hand, is the identification of a problem and the investigation, examination and evaluation of the subject using valid and universal scientific methods. Conducting scientific research requires responsibility and compliance with certain rules. In this context, there are ethical principles that scientists should follow in the scientific research process and unethical behaviors that they should avoid. These are referred to as science ethics. Scientific ethics consists of scientific research, publishing and evaluation processes. Scientific research conducted in accordance with scientific ethics will provide more reliable and objective results, making both the researchers and the discipline of the research more valuable. Researches that are not conducted in accordance with scientific ethics not only devalue scientific work but also harm the relevant science and society. For this reason, scientific research and publications should be carri