Deprem Kaygısı ve Dini Başa Çıkma

Doğal afetlerden depremin birey ve toplum üzerinde etkisi çok yönlüdür. Bu çalışmada depremi yaşayan bireylerin deprem kaygısı ile başa çıkmasında olumlu ve olumsuz dini başa çıkma davranışları olup olmadığı ele alınmıştır. Kısaca, deprem kaygısı ve bununla başa çıkmada dini inanç, tutum ve davranış ilişkisi ile sınırlı bir çalışma yapılmıştır. Çalışmanın evrenini Türkiye’de 6 Şubat 2023 tarihinde yaşanan iki büyük depremden kurtularak Sivas KYK yurtlarında misafir edilenler oluşturmuş, bu evrenden 357 kişiden oluşan bir örneklem seçilerek bunların dini başa çıkma ve kaygı düzeyleri incelenmiştir. Tanımlayıcı ve kesitsel türde olan bu çalışmada SPSS 23.0 programı aracılığıyla ortalama, Mann-Whitney U testi, Kruskall-Wallis H testi, Spearman'srhokorelasyon ve regresyon analizlerinden yararlanılmıştır. Araştırma bulgularında, depremzedelerin deprem kaygı düzeylerinin (3,08) “orta” düzeyde olduğu belirlenmiştir. Depremzedelerin pozitif dini başa çıkma puanları daha yüksek bulunmuştur. Deprem kaygısı puanları kadınlarda daha yüksektir. Pozitif dini başa çıkma puanlarına göre katılımcıların cinsiyet, yaş, medeni durum, eğitim durumu, geldikleri deprem bölgesi ve dindarlık durumları değişkenleri arasında anlamlı farklılıklar saptanmıştır. Negatif dini başa çıkma puanlarına göre katılımcıların cinsiyet, yaş, eğitim durumu ve dindarlık durumları değişkenleri arasında anlamlı farklılıklar saptanmıştır. Depremzedelerin pozitif dini başa çıkma ölçek maddelerine verdikleri cevapların, en çok “Allah’ın sevgisini isteme”, “Allah’tan bağışlanmayı dileme” ve “Allah’ın sabırlı olmayı emrettiğini hatırlama” şeklinde olduğu görülmüştür. Depremzedelerin negatif dini başa çıkma ölçek maddelerine verdikleri cevaplarda, “Allah’ın yaşanılan olumsuz durumlarda kendisini cezalandırdığını düşündükleri” görülmüştür. Sonuç olarak, deprem kaygısının olumlu dini başa çıkmayı pozitif etkilediği saptanmıştır. Depremzedelerin yaşadıkları depremi hatırlatıcı olay ve bilgilerden olumsuz etkilendikleri, daha çok olumlu dini başa çıkmayı tercih ettikleri belirlenmiştir.