TÜRKİYE’DE EKONOMİK BÜYÜME ve TURİZM GELİRLERİ İLİŞKİSİ; YAPISAL KIRILMALI TEST ANALİZİ

Turizm sektörü ödemeler bilançosunun uluslararası hizmetler bölümünde yer alır, görünmeyen ihracat kalemi olarak döviz girişi sağlar. Dolayısıyla dış açıkların giderilmesinde ve bütçe açığının kapanmasında ve ülkenin milli gelir artışında önemli katkıları bulunmaktadır. Türkiye’de ekonomik kalkınmanın yapı taşlarından birisi olan turizm sektörünün gelişiminin artması, ekonomik büyüme için itici bir güç pozisyonundadır. Bu çalışmada, Türkiye’de ekonomik büyüme ve turizm gelirleri arasındaki ilişki 2012:01- 2019: 09 dönemine ait aylık verilerden yararlanılarak analize tabi edilmiştir. Analiz kapsamındaki değişkenler; sanayi üretim endeksi, turizm gelirleri, enflasyon ve istihdam oranı verileridir. Değişkenlerin durağanlığı, yapısal kırılmalara olanak sağlayan (Zivot-Andrews) birim kök testi ile değerlendirilmiştir. Analiz kapsamındaki değişkenlerin birbirleriyle uzun dönem ilişkisi ise Gregory-Hansen Eşbütünleşme testi ile analiz edilmiştir. Bu yapısal kırılmalı test sonucu değişkenler arasında uzun dönemde bir ilişkinin varlığını göstermiştir. Çalışmada değişkenlerin nedensellik ilişkisi Fourier Toda-Yamamoto testi ile incelenmiştir. Bu testin sonuçları; turizm gelirlerinden ekonomik büyümeye doğru ve ekonomik büyümeden de istihdama doğru tek yönlü bir nedensellik ilişkisini ortaya koymuştur. The tourism sector is included in the international services section of the balance of payments and provides foreign currency inflow as an invisible export item. Therefore, it has important contributions to the elimination of external deficits, closing the budget deficit and increasing the national income of the country. The increase in the development of the tourism sector, which is one of the building blocks of economic development in Turkey, is a driving force for economic growth. In this study, the relationship between economic growth and tourism revenues in Turkey has been analyzed using monthly data for the period 2012: 01- 2019: 09. The variables within the scope of the analysis; industrial production index, tourism revenues, inflation and employment rate data. The stationarity of the variables was evaluated with the (Zivot-Andrews) unit root test, which allows for structural breaks. The long-term relationship between the variables within the scope of the analysis was analyzed using the Gregory-Hansen cointegration test. This structural break test result showed the existence of a long-term relationship between variables. In the study, the causality relationship