Udział Polski w globalnych łańcuchach wartości: przypadek działalności badawczo-rozwojowej

Celem badania jest ustalenie, w jakim stopniu branża B+R w Polsce uczestniczy w globalnych łańcuchach wartości, oraz określenie miejsca tej branży w tych łańcuchach. Narzędziem badawczym jest wskaźnik udziału w globalnych łańcuchach wartości, będący sumą udziałów w tych łańcuchach w charakterze odbiorcy komponentów (półproduktów) zagranicznych wykorzystywanych w produkcji w kraju („udział wstecz”) oraz udziału w charakterze dostawcy (producenta) półproduktów do wytwarzania za granicą wyrobów finalnych („udział do przodu”). Analiza obejmuje najbardziej aktualne dostępne dane, pochodzące z baz danych EORA (2015 r.) oraz WIOD (2014 r.). Wykazano, że branża usług B+R w Polsce uczestniczy, ale wciąż w niewielkim zakresie, w globalnych łańcuchach wartości. W porównaniu do całej gospodarki polskiej, gdzie około połowa eksportu odbywa się w ramach globalnych łańcuchów wartości, w branży B+R udział ten jest około dwukrotnie niższy. Widoczna jest ponadto odmienna tendencja w kształtowaniu się kierunków tego udziału: dla całej gospodarki polskiej wyraźnie przeważa udział w charakterze odbiorcy komponentów zagranicznych do produkcji krajowej (udział wstecz), natomiast w przypadku branży B+R obydwa wskaźniki cząstkowe mają zbliżone wartości, a obliczenia na podstawie EORA wskazują nawet na przewagę udziału do przodu.