İNSANİ GELİŞİM ENDEKSİNİN ABRAHAM MASLOW’UN İHTİYAÇLAR HİYERARŞİSİ KURAMI ÇERÇEVESİNDE TEKRAR DEĞERLENDİRİLMESİ

Geçmişten günümüze üzerinde sorgulanan ve tartışılan mutluluk, huzur ve refah gibi kavramlar temelde toplumların daha iyi yaşayabilmelerine referans olan ve insani gelişmişliklerini de belirli düzeyde yansıtan unsurlardır. Ulusal ya da uluslararası kurum ve kuruluşlar gelişmişlikleri toplum nezdinde ölçebilmek için türlü endeksler geliştirmiştir. Bu endekslere örnek olarak; İnsani Gelişim Endeksi, Daha İyi Yaşam Endeksi, Basın Özgürlüğü Endeksi ve Girişimcilik Endeksi verilebilir. Çalışma, Birleşmiş Milletler tarafından önerilen ve insanların yaşam kalitesini ölçümlenmeye çalışıldığı İnsani Gelişim Endeksinin, yeniden değerlendirilmesi üzerine kurgulandırılarak, refaha farklı bir boyut olarak bir de Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisine göre tekrar şekillendirilmiştir. Çalışmada, Maslow’un Piramidini oluşturan ihtiyaç göstergeleri alanında uzman bir sosyologun görüş ve önerileri dikkate alınıp tekrar şekillendirilerek, verileri elde edilen dünya ülkelerinin kendi aralarında sıralanması sağlanmıştır. Özellikle belli başlı kriterler ilk defa bu çalışma ile analizlere dahil edilmiştir. Aslında çalışma bireyin ihtiyaçlarının giderebildiği toplumların çok daha refahta olabileceği fikri üzerine kurgulanmıştır. Çalışmada yöntem olarak kantitatif araştırma yöntemlerinde önemli bir alan olan yöneylem araştırması disiplini altında yer alan “Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri” kullanılmıştır. Bu yöntemlerden de literatürde sıkça karşılaşılan Çok Nitelikli Fayda Teorisi (MAUT) ve TOPSIS yöntemleriyle önce ülkeler arası (verileri elde edilebilen) performanslar belirlenmiş sonra da bu sıralamaların hem kendi aralarındaki tutarlılığının hem de İnsani Gelişim Endeksi (İGE) ile olan tutarlılığının ölçümü için de Kendall Tau sıra korelasyonu ile ilişkilerin gücü ve yönü hesaplanmıştır. İkili korelasyonlar incelendiğinde de özellikle MAUT ile elde edilen sıralamaların TOPSİS ile olan sıralamalara göre çok daha yüksek korelasyon gösterdiği tespit edilmiştir. The concepts such as happiness, peace and prosperity, which have been questioned and discussed from past to present, are fundamentally reference to the better survival of societies and reflect the human development at a certain level. National or international institutions and organizations have developed different indexes to measure similar or different developments As an example of these indexes; Human Development Index, Better Life Index, Press Freedom Index and Entrepreneurship Index can be given. The study was constr