İcra Takibi ile Para Borcunun Tahsil Edilmesinin Borçlu Temerrüdüne Etkisi

İcra takibi konusu borcun borçlu ya da üçüncü kişi tarafından ödenmesi ile borçlunun mallarının haciz ve satış ile tahsil edilmesi, ifa niteliği taşıyıp taşımadığı yönüyle birbirinden ayrılır. Çalışmada bu ayrım temelinde, takip konusu borcun ödenmesinin ve cebri satış ile tahsilinin borçlu temerrüdüne etkisi ele alınmaktadır. Yargı kararlarına yansımış olan bu etki, borcun ödenmesinin ve tahsilinin ifa niteliğinde olup olmadığı tartışılarak tespit edilmektedir. Öncelikle borçlunun temerrüt hâlinin ortadan kalkması, borcu sona erdiren sebeplerden biriyle gerçekleşir. Bu sebeplerden biri, ifa niteliğinde olan borçlunun veya üçüncü kişinin icra takibi konusu borcu icra dairesinin banka hesabına ödemesidir. Borcun sona ermesi ve temerrüt durumunun ortadan kalkması için icra dairesine ödenen paranın alacaklıya gönderilmesi gerekmez. Bu şekilde icra dairesi hesabına yapılan ödemenin tedbir kararıyla alacaklıya gönderilmesinin engellenmesi de borcun sona ermesi sonucunu değiştirmez. Diğer yandan borçlunun mallarının cebri satışının ardından tahsil edilen paranın alacaklıya gönderilmesi hâlinde borç sona ermekle birlikte ifanın söz konusu olup olmadığı tartışmalıdır. Bu hâlde para alacaklıya gönderilene kadar borçlu temerrüt hâlinde kalmaya devam eder. Çünkü bu hâlde, üçüncü kişinin ifası için zorunlu şartlar olan, borçlanılan edimin yerine getirilmesi ve ifa kastı unsurları bulunmamaktadır. Temerrüt hâlinin sona ermesi için tahsil edilen paranın alacaklıya ödenmesi gerekir.