Pojęcie heterografii ideograficznej w języku japońskim

W językoznawstwie japońskim, w opisie języka ojczystego, nadal używa się wielu tradycyjnych terminów gramatycznych, które nie mają nadal odpowiedników o charakterze bardziej ogólnym, uniwersalnym, dających się przenieść na grunt teoretycznego językoznawstwa, ukształtowanego na Zachodzie. Takie zdecy...

Ausführliche Beschreibung

Gespeichert in:
Bibliographische Detailangaben
Veröffentlicht in:Prace filologiczne 2020-12 (75/2)
1. Verfasser: Waśniewski, Grzegorz P.
Format: Artikel
Sprache:eng
Online-Zugang:Volltext
Tags: Tag hinzufügen
Keine Tags, Fügen Sie den ersten Tag hinzu!
container_end_page
container_issue 75/2
container_start_page
container_title Prace filologiczne
container_volume
creator Waśniewski, Grzegorz P.
description W językoznawstwie japońskim, w opisie języka ojczystego, nadal używa się wielu tradycyjnych terminów gramatycznych, które nie mają nadal odpowiedników o charakterze bardziej ogólnym, uniwersalnym, dających się przenieść na grunt teoretycznego językoznawstwa, ukształtowanego na Zachodzie. Takie zdecydowanie relatywistyczne terminy są powiązane zwłaszcza z dziedziną grafemiki, w obrębie której struktura, funkcje i zakres użycia pisma ideograficznego są opisywane wciąż w sposób tradycyjny. Jednym z takich pojęć, jest mający postać tetrady sinojapońskiej, wyrażenie dōkun-iji 同訓異字, które należy interpretować, bardziej uniwersalnie, jako przykład heterografii ideograficznej wyrazów rdzennie japońskich. Zjawisko to wiąże się w sposób szczególny nie tylko z heterografią, ale również z polisemią i homonimią jednostek języka, należących do obu jego płaszczyzn semiotycznych, a mianowicie płaszczyzny substancjalnie fonicznej i płaszczyzny substancjalnie grafemicznej. Szczególna sytuacja japońszczyzny polega na tym, że uwzględnienie obu tych płaszczyzn w opisie struktury języka i jego leksykonu prowadzi do konieczności konsekwentnie bilateralnego ujmowania wyrazów rdzennie japońskich, jako połączenia zapisu ideograficznego bądź ideograficzno-sylabograficznego oraz fonicznego kształtu danego leksemu. Tym samym, zarówno homonimia, jak i synonimia, interpretowane muszą być na obu wymienionych tu płaszczyznach struktury języka, co w fonocentrycznych opisach języka, powszechnie praktykowanych we współczesnym językoznawstwie teoretycznym, może stanowić zasadniczą trudność.  
doi_str_mv 10.32798/pf.687
format Article
fullrecord <record><control><sourceid>crossref</sourceid><recordid>TN_cdi_crossref_primary_10_32798_pf_687</recordid><sourceformat>XML</sourceformat><sourcesystem>PC</sourcesystem><sourcerecordid>10_32798_pf_687</sourcerecordid><originalsourceid>FETCH-crossref_primary_10_32798_pf_6873</originalsourceid><addsrcrecordid>eNpjYOA3NNAzNjK3tNAvSNMzszBnYuA0Mjcy0DU1MDZnYeA0MDS20DUwNTPnYOAtLs4yAAJTc0MzQ0NOBsuA_KwjM5MzUxUyUktSi_LTixLTMjMVMlNSIczkqrzULIVyBaCiqsrsUoWsxIL8oy3F2Zm5PAysaYk5xam8UJqbQd3NNcTZQze5KL-4uCg1Lb6gKDM3sagy3tAgHuy4-IK0eKDjjIlXCQC090El</addsrcrecordid><sourcetype>Aggregation Database</sourcetype><iscdi>true</iscdi><recordtype>article</recordtype></control><display><type>article</type><title>Pojęcie heterografii ideograficznej w języku japońskim</title><source>Central and Eastern European Online Library - CEEOL Journals</source><creator>Waśniewski, Grzegorz P.</creator><creatorcontrib>Waśniewski, Grzegorz P.</creatorcontrib><description>W językoznawstwie japońskim, w opisie języka ojczystego, nadal używa się wielu tradycyjnych terminów gramatycznych, które nie mają nadal odpowiedników o charakterze bardziej ogólnym, uniwersalnym, dających się przenieść na grunt teoretycznego językoznawstwa, ukształtowanego na Zachodzie. Takie zdecydowanie relatywistyczne terminy są powiązane zwłaszcza z dziedziną grafemiki, w obrębie której struktura, funkcje i zakres użycia pisma ideograficznego są opisywane wciąż w sposób tradycyjny. Jednym z takich pojęć, jest mający postać tetrady sinojapońskiej, wyrażenie dōkun-iji 同訓異字, które należy interpretować, bardziej uniwersalnie, jako przykład heterografii ideograficznej wyrazów rdzennie japońskich. Zjawisko to wiąże się w sposób szczególny nie tylko z heterografią, ale również z polisemią i homonimią jednostek języka, należących do obu jego płaszczyzn semiotycznych, a mianowicie płaszczyzny substancjalnie fonicznej i płaszczyzny substancjalnie grafemicznej. Szczególna sytuacja japońszczyzny polega na tym, że uwzględnienie obu tych płaszczyzn w opisie struktury języka i jego leksykonu prowadzi do konieczności konsekwentnie bilateralnego ujmowania wyrazów rdzennie japońskich, jako połączenia zapisu ideograficznego bądź ideograficzno-sylabograficznego oraz fonicznego kształtu danego leksemu. Tym samym, zarówno homonimia, jak i synonimia, interpretowane muszą być na obu wymienionych tu płaszczyznach struktury języka, co w fonocentrycznych opisach języka, powszechnie praktykowanych we współczesnym językoznawstwie teoretycznym, może stanowić zasadniczą trudność.  </description><identifier>ISSN: 0138-0567</identifier><identifier>EISSN: 2720-5037</identifier><identifier>DOI: 10.32798/pf.687</identifier><language>eng</language><ispartof>Prace filologiczne, 2020-12 (75/2)</ispartof><lds50>peer_reviewed</lds50><woscitedreferencessubscribed>false</woscitedreferencessubscribed><orcidid>0000-0001-6701-5862</orcidid></display><links><openurl>$$Topenurl_article</openurl><openurlfulltext>$$Topenurlfull_article</openurlfulltext><thumbnail>$$Tsyndetics_thumb_exl</thumbnail><link.rule.ids>314,780,784,27924,27925</link.rule.ids></links><search><creatorcontrib>Waśniewski, Grzegorz P.</creatorcontrib><title>Pojęcie heterografii ideograficznej w języku japońskim</title><title>Prace filologiczne</title><description>W językoznawstwie japońskim, w opisie języka ojczystego, nadal używa się wielu tradycyjnych terminów gramatycznych, które nie mają nadal odpowiedników o charakterze bardziej ogólnym, uniwersalnym, dających się przenieść na grunt teoretycznego językoznawstwa, ukształtowanego na Zachodzie. Takie zdecydowanie relatywistyczne terminy są powiązane zwłaszcza z dziedziną grafemiki, w obrębie której struktura, funkcje i zakres użycia pisma ideograficznego są opisywane wciąż w sposób tradycyjny. Jednym z takich pojęć, jest mający postać tetrady sinojapońskiej, wyrażenie dōkun-iji 同訓異字, które należy interpretować, bardziej uniwersalnie, jako przykład heterografii ideograficznej wyrazów rdzennie japońskich. Zjawisko to wiąże się w sposób szczególny nie tylko z heterografią, ale również z polisemią i homonimią jednostek języka, należących do obu jego płaszczyzn semiotycznych, a mianowicie płaszczyzny substancjalnie fonicznej i płaszczyzny substancjalnie grafemicznej. Szczególna sytuacja japońszczyzny polega na tym, że uwzględnienie obu tych płaszczyzn w opisie struktury języka i jego leksykonu prowadzi do konieczności konsekwentnie bilateralnego ujmowania wyrazów rdzennie japońskich, jako połączenia zapisu ideograficznego bądź ideograficzno-sylabograficznego oraz fonicznego kształtu danego leksemu. Tym samym, zarówno homonimia, jak i synonimia, interpretowane muszą być na obu wymienionych tu płaszczyznach struktury języka, co w fonocentrycznych opisach języka, powszechnie praktykowanych we współczesnym językoznawstwie teoretycznym, może stanowić zasadniczą trudność.  </description><issn>0138-0567</issn><issn>2720-5037</issn><fulltext>true</fulltext><rsrctype>article</rsrctype><creationdate>2020</creationdate><recordtype>article</recordtype><recordid>eNpjYOA3NNAzNjK3tNAvSNMzszBnYuA0Mjcy0DU1MDZnYeA0MDS20DUwNTPnYOAtLs4yAAJTc0MzQ0NOBsuA_KwjM5MzUxUyUktSi_LTixLTMjMVMlNSIczkqrzULIVyBaCiqsrsUoWsxIL8oy3F2Zm5PAysaYk5xam8UJqbQd3NNcTZQze5KL-4uCg1Lb6gKDM3sagy3tAgHuy4-IK0eKDjjIlXCQC090El</recordid><startdate>20201231</startdate><enddate>20201231</enddate><creator>Waśniewski, Grzegorz P.</creator><scope>AAYXX</scope><scope>CITATION</scope><orcidid>https://orcid.org/0000-0001-6701-5862</orcidid></search><sort><creationdate>20201231</creationdate><title>Pojęcie heterografii ideograficznej w języku japońskim</title><author>Waśniewski, Grzegorz P.</author></sort><facets><frbrtype>5</frbrtype><frbrgroupid>cdi_FETCH-crossref_primary_10_32798_pf_6873</frbrgroupid><rsrctype>articles</rsrctype><prefilter>articles</prefilter><language>eng</language><creationdate>2020</creationdate><toplevel>peer_reviewed</toplevel><toplevel>online_resources</toplevel><creatorcontrib>Waśniewski, Grzegorz P.</creatorcontrib><collection>CrossRef</collection><jtitle>Prace filologiczne</jtitle></facets><delivery><delcategory>Remote Search Resource</delcategory><fulltext>fulltext</fulltext></delivery><addata><au>Waśniewski, Grzegorz P.</au><format>journal</format><genre>article</genre><ristype>JOUR</ristype><atitle>Pojęcie heterografii ideograficznej w języku japońskim</atitle><jtitle>Prace filologiczne</jtitle><date>2020-12-31</date><risdate>2020</risdate><issue>75/2</issue><issn>0138-0567</issn><eissn>2720-5037</eissn><abstract>W językoznawstwie japońskim, w opisie języka ojczystego, nadal używa się wielu tradycyjnych terminów gramatycznych, które nie mają nadal odpowiedników o charakterze bardziej ogólnym, uniwersalnym, dających się przenieść na grunt teoretycznego językoznawstwa, ukształtowanego na Zachodzie. Takie zdecydowanie relatywistyczne terminy są powiązane zwłaszcza z dziedziną grafemiki, w obrębie której struktura, funkcje i zakres użycia pisma ideograficznego są opisywane wciąż w sposób tradycyjny. Jednym z takich pojęć, jest mający postać tetrady sinojapońskiej, wyrażenie dōkun-iji 同訓異字, które należy interpretować, bardziej uniwersalnie, jako przykład heterografii ideograficznej wyrazów rdzennie japońskich. Zjawisko to wiąże się w sposób szczególny nie tylko z heterografią, ale również z polisemią i homonimią jednostek języka, należących do obu jego płaszczyzn semiotycznych, a mianowicie płaszczyzny substancjalnie fonicznej i płaszczyzny substancjalnie grafemicznej. Szczególna sytuacja japońszczyzny polega na tym, że uwzględnienie obu tych płaszczyzn w opisie struktury języka i jego leksykonu prowadzi do konieczności konsekwentnie bilateralnego ujmowania wyrazów rdzennie japońskich, jako połączenia zapisu ideograficznego bądź ideograficzno-sylabograficznego oraz fonicznego kształtu danego leksemu. Tym samym, zarówno homonimia, jak i synonimia, interpretowane muszą być na obu wymienionych tu płaszczyznach struktury języka, co w fonocentrycznych opisach języka, powszechnie praktykowanych we współczesnym językoznawstwie teoretycznym, może stanowić zasadniczą trudność.  </abstract><doi>10.32798/pf.687</doi><orcidid>https://orcid.org/0000-0001-6701-5862</orcidid></addata></record>
fulltext fulltext
identifier ISSN: 0138-0567
ispartof Prace filologiczne, 2020-12 (75/2)
issn 0138-0567
2720-5037
language eng
recordid cdi_crossref_primary_10_32798_pf_687
source Central and Eastern European Online Library - CEEOL Journals
title Pojęcie heterografii ideograficznej w języku japońskim
url https://sfx.bib-bvb.de/sfx_tum?ctx_ver=Z39.88-2004&ctx_enc=info:ofi/enc:UTF-8&ctx_tim=2025-01-04T15%3A02%3A40IST&url_ver=Z39.88-2004&url_ctx_fmt=infofi/fmt:kev:mtx:ctx&rfr_id=info:sid/primo.exlibrisgroup.com:primo3-Article-crossref&rft_val_fmt=info:ofi/fmt:kev:mtx:journal&rft.genre=article&rft.atitle=Poj%C4%99cie%20heterografii%20ideograficznej%20w%20j%C4%99zyku%20japo%C5%84skim&rft.jtitle=Prace%20filologiczne&rft.au=Wa%C5%9Bniewski,%20Grzegorz%20P.&rft.date=2020-12-31&rft.issue=75/2&rft.issn=0138-0567&rft.eissn=2720-5037&rft_id=info:doi/10.32798/pf.687&rft_dat=%3Ccrossref%3E10_32798_pf_687%3C/crossref%3E%3Curl%3E%3C/url%3E&disable_directlink=true&sfx.directlink=off&sfx.report_link=0&rft_id=info:oai/&rft_id=info:pmid/&rfr_iscdi=true