Hazırlık Sınıfı İngilizce Ders Kitabının Çokkültürlülük Açısından İncelenmesi: “English File” Örneği

ÖZ: Öğrenme ortamının öğrenen özelliklerini dikkate alarak tasarlanmasının yaratacağı pozitif etki beklentisiyle bu çalışmada farklı kültürel özelliklerin ders kitaplarında yansıtılıp yansıtılmadığı, yansıtılıyor ise hangi bakış açılarından ele alındığının belirlenmesinin önemli olacağı düşünülmüştür. Bu çerçevede, bu araştırmanın amacı İngilizce hazırlık sınıflarında okutulmakta olan ders kitabının ve bu kitabı kullanan öğretmenlerin ders kitabı hakkındaki görüşlerinin çokkültürlülük açısından incelenmesidir. Amacı var olan belirli bir durumu aydınlatmak olan durum çalışması (case study) deseninin kullanıldığı bu araştırmada çokkültürlülük kavramıyla ilgili var olan durum incelenmiştir. Bu çalışmanın analiz birimini çokkültürlü eğitimin boyutları, durumu ise İngilizce hazırlık sınıfında okutulmakta olan English File ders kitabı ve kitabı okutmakta olan öğretim elemanlarının görüşleri oluşturmaktadır. Araştırmada nitel veri toplama teknikleri olan doküman inceleme ve görüşme teknikleri kullanılmıştır. Doküman analizi sonucunda toplumsal cinsiyet ve etnik köken/ırk gibi boyutların gerek görsel ve işitsel materyallerde gerekse yazılı metinlerde sıklıkla yer aldığı bulgusuna ulaşılmıştır. Ancak, engellilik, siyasal yönelimler, sosyal sınıf gibi alt boyutlara kitaplarda oldukça sınırlı bir şekilde rastlanmış ya da cinsel yönelim gibi bazı boyutlara hiç rastlanmamıştır. Öğretim elemanları ile yapılan görüşmeler doküman analizinden elde edilen bulguları doğrular niteliktedir. Anahtar sözcükler: çokkültürlü eğitim, yabancı dil öğretimi, ders kitabı.