Rewiwalizm kultury i folkloryzm: Widowiska obrzędowe w czasach współczesnych

Wzrost zainteresowania tradycjÄ i pamięciÄ , takĹźe mocno odczuwalna potrzeba „zakorzenienia” się w środowisku, przejawia się obecnie między innymi w rozkwicie rozmaitych widowisk opartych na folklorze, wyrastajÄ cych z dawnej tradycji ludowej, w róşny sposĂłb jÄ eksplorujÄ cych. Widowiska tego typu były i sÄ nadal domenÄ teatrĂłw amatorskich, działajÄ cych w środowisku wiejskim, poza głównym nurtem Ĺźycia teatralnego, co tłumaczy niewielkie nimi zainteresowanie badaczy, zarĂłwno teatrologĂłw jak i etnografĂłw. Zmiana takiego nastawienia wymaga podjęcia gruntownych badań terenowych, by opisać fenomen amatorskich teatrĂłw obrzędowych i ich kondycje w czasach współczesnych w najodpowiedniejszym dla nich kontekście: olkloryzmu, postfolkloryzmu. oraz rewiwalizmu. Zawarte w artykule rozwaĹźania sÄ zatem wstępem do tego typu badań i sprawdzeniem moĹźliwości wykorzystania w nich koncepcji transferu kulturowego. Wydaje się bowiem interesujÄ ce prześledzenie drĂłg transmisji treści ludowej kultury tradycyjnej - folkloru, do jakiej dochodziło i nadal dochodzi za pośrednictwem teatrĂłw obrzędowych, w sieci uwarunkowań, jakim podlegajÄ , działajÄ c w ciÄ gle zmieniajÄ cej się pod wpływem mediĂłw rzeczywistości kulturowej oraz wstępne rozpoznanie celĂłw, jakie stawiajÄ sobie inicjatorzy i sprawcy tego transferu. A growing interest in tradition and memory, as well as a strong need for "taking root" in the environment are nowadays manifested, among others, in the flourishing of various spectacles based on folklore, growing out of the old folk tradition to explore it in different ways. Such spectacles have been and still are the domain of amateur theatres operating in the rural environment, outside the mainstream theatrical life, which accounts for little interest exhibited by researchers, theatrologists and ethnographers alike. To change such an attitude it is necessary to undertake thorough field research in order to describe the phenomenon of amateur ritual theatres and their condition in the contemporary times in the context which is most appropriate for them, such as folklorism, postfolklorism or revivalism. Therefore, the reflections contained in the article have become an introduction to this type of research and they aim at exploring the possibility of using the concept of cultural transfer in such research. It seems interesting to trace the paths of transmission of traditional folk culture content, that is folklore,