İsimden İsim Yapan +sAk Eki ile Fiilden İsim Yapan -sAk Ekinin Yapı ve Anlam Bakımından Değerlendirmesi

Türkçede eklerin büyük bir öneminin olduğu herkesin malumudur. Bu ekler içerisinde de yapım ekleri, yeni kelimelerin türetilmesi ve çeşitli anlam ilgilerinin kurulmasında kullanılır. Bu durum, Türkçenin tarihi seyri boyunca eklerin az-çok değişikliğe uğramasıyla belli bir düzen içerisinde devam etmiştir. Aynısı, +sAk, -sAk ekleri için de geçerlidir. Bu ek de zaman içerisinde hem yapı hem de anlam bakımından bazı değişikliklere uğramıştır. Önceleri isimden isim yapma ekiyken, ses düşmesi nedeniyle doğrudan fiillere de eklenir olmuştur. Böylece, görevleri arasına fiilden isim yapma da eklenmiştir. Buradan hareketle, çalışmada +sAk, -sAk birleşik eklerinin oluşumuna, birleşik olarak kullanıldığı örneklerin neler olduğuna, Türkçenin değişik dönemlerinde nasıl kullanıldığına, isim ve fiillere eklenerek ne tür kelimeler yaptığına ve Türkçenin dönemleri üzerine yapılmış dil bilgisi çalışmalarında yer alıp almadığına bakılmıştır. Bu işlem yapılırken de Türkçenin tarihi devirlerine ait eserlerden, bu eserler üzerine yapılmış incelemelerden ve günümüzdeki dil bilgisi çalışmalarından eklerin kullanımıyla ilgili örnekler verilmiştir. It is a known fact that suffixes have an important place in Turkish. Derivational suffixes among these suffixes are used for the formation of new words and various meanings from the words. This situation has continued in an order in the course of the history of Turkish language with a little change. This is also valid for +sAk, -sAk suffixes. These suffixes have undergone some changes in terms of both meaning and structure in the course of time. In the beginning, they were suffixes which formed noun from noun and now they are also added to verbs directly due to deletion. Thus, a new function for the suffixes, the formation of noun from verb, has emerged. From this point of view, the formation of compound +sAk, -sAk suffixes, examples that contain them, how they are used in different periods of Turkish language, what kinds of words they form by being added to nouns and verbs, and whether they exist in grammar studies in the periods of Turkish language or not were discussed in this study. In addition, examples from works belonging to the historical periods of Turkish language, studies being conducted on these works and current grammar studies in terms of the usage of the suffixes were presented.