Oestrogen and progesterone receptors in bilateral and unilateral pubertal gynecomastia – is treatment with anti-oestrogens justified?

ABSTRAKTWstęp: Ginekomastia pokwitaniowa (GP) jest łagodnym powiększeniem gruczołów piersiowych u mężczyzn, które występuje u ponad połowy chłopców w wieku pokwitaniowym. W niejasnej etiologii ginekomastii nie ma również wyjaśnienia przyczyny przypadków jednostronnej GP. Najczęstszą metodą leczenia przetrwałych przypadków jest zabieg operacyjny, obciążony ryzykiem powikłań.Celem badania było porównanie występowania receptorów estrogenowych (ER) i progesteronowych (PR) w jednostronnej i obustronnej GP z oceną możliwego klinicznego zastosowania wyników.Materiały i metody: Przeprowadzono retrospektywną analizę dokumentacji 30 pacjentów operowanych z powodu GP z wtórną oceną immunohistochemiczną występowania ER i PR w wyciętych preparatach. Porównano przypadki jednostronne (8) z obustronnymi (22).Wyniki: Receptory estrogenowe i progesteronowe były obecne we wszystkich przebadanych preparatach. Stwierdzono statystycznie istotnie wyższy odsetek jąder komórkowych z ER i PR w materiale obustronnych GP niż w przypadkach jednostronnej patologii. Została stwierdzona dodatnia korelacja pomiędzy występowaniem obu typów receptorów. Wiek pacjentów w chwili operacji nie był istotnym czynnikiem.Wnioski: Receptory estrogenowe i progesteronowe mogą odgrywać istotną rolę w etiologii ginekomastii, szczególnie w przypadkach obustronnych. Uzyskane wyniki stanowią punkt wyjścia do dalszych badań nad różnicami pomiędzy jednostronną a obustronną ginekomastią. Randomizowane badania prospektywne oceniające skuteczność terapii GP lekami antyestrogenowymi mogłyby przyczynić się do ustalenia farmakologicznej alternatywny dla leczenia chirurgicznego.