Mısırda Sap ve Koçan Çürüklüğü Etmeni Stenocarpella maydis (Berkeley) Sutton’ in TaqMan ® Probe Yöntemi ile Tanısı

Mısırda fide yanıklığı ve koçan çürüklüğüne sebep olan fungal etmen Stenocarpella maydis Afrika, Amerika, Asya ve İtalya, Fransa, Portekiz gibi birçok Avrupa ülkesinde yayılım halinde olup ülkemizde henüz varlığı bilinmemektedir (OEPP/EPPO, 2006) Diplodia sap ve koçan çürüklüğü olarak da bilinen hastalığa sebep olan fungal etmenin 2013 yılı mısır hastalıkları çalışma grubu toplantı raporunda ABD, Ontaria ve Kanada’da 200670.094-304816.595 ton (7.9 ve 12.0 milyon buşel) mısır kaybına yol açtığı bildirilmiştir (Grabow, 2017). Sağlıklı tohum kullanımının hastalıkla mücadelede en önemli strateji olduğu etmen için tek zorluk tohumdan güvenilir ve hızlı tanıyı sağlayacak bir metodun varlığıdır (Barrocas et. al, 2012). Bu yıkıcı hastalığın tanısında hızlı, güvenilir ve doğru sonuca ulaşmamızı sağlayan PCR (polimeraz zincir reaksiyon) temelli yöntemler etmenin ekim öncesi tespitini sağlamakta fungisit ile mücadelesi mümkün olmayan etmenin yerleşim ve yayılımını önlemektedir. Stenocarpella maydis’in PCR temelli tanısı dünyada yaygın uygulamaya sahip olup yöntem ülkemizde henüz uygulamada değildir. Bu amaçla yürütülen bu çalışma ile Bitki Karantinası Yönetmeliği EK2/A listesinde yeralan ülkemizde varlığı bilinmeyen fungal patojen Stenocarpella maydis (Berkeley) Sutton’e ait izolatın TaqMan ® probe yöntemi ile tanısına dair metot validasyonu gerçekleştirilmiş olup hazırlanan protokol ile çeşitli özel ve resmi araştırma kuruluşlarının çalışmalarına katkı sağlanması, böylece etmenin ülkemize giriş, yerleşim ve yayılımının önlenmesi hedeflenmiştir.