Eğitim Sürecinde Örgütsel Sosyalleşme ile Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişkinin Boylamsal Analizi

Bu çalışmanın amacı eğitim sürecinde örgütsel sosyalleşme ve örgütsel vatandaşlık davranışındaki değişimleri ve bu iki değişken arasındaki ilişkinin dinamiklerini ortaya koymaktır. Bu amaca ulaşmak için boylamsal panel araştırması yöntemi ile tek gruplu ön test-son test modeli kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcıları Polis Akademisi Başkanlığına bağlı Polis Amirleri Eğitim Merkezi’nde eğitim gören komiser yardımcısı adaylardır. Bu merkezde bir yıllık sürede teorik ve uygulamalı eğitimlerini başarıyla tamamlayan öğrenciler mesleklerini icra etmeye başlamaktadır. Veri, Örgütsel Sosyalleşme Ölçeği (Chao vd., 1994) ile Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ölçeğinden (Podsakoff vd., 1990) yararlanılarak hazırlanan anket aracılığıyla toplanmıştır. Yapılan analize öğrencilere teorik eğitimin başında, bitiminde ve uygulamalı eğitimin sonunda uygulanan anketlerden elde edilen 1660 veri dâhil edilmiştir. Ulaşılan sonuçlara göre teorik eğitimin örgütsel sosyalleşme üzerinde pozitif yönlü etkisinin olmasına rağmen örgütsel vatandaşlık davranışı üzerinde etkisinin bulunmadığı; buna karşılık uygulamalı eğitimin hem örgütsel sosyalleşme hem örgütsel vatandaşlık davranışı üzerinde pozitif yönlü bir etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca eğitim sürecinin başından sonuna doğru örgütsel sosyalleşme ile örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişkinin giderek güçlendiği sonucuna ulaşılmıştır. The aim of this study is to reveal the changes in organizational socialization and organizational citizenship behavior and the dynamics of the relationship between these two variables in the education process. For this purpose, longitudinal panel research method and single-group pretest-posttest model were used. The participants of the research were the inspector candidate who were trained at the Police Supervisors Training Center affiliated to the Turkish Police Academy. After successfully completing their theoretical and practical training in a year in this center, students begin to practice their professions. The data was collected through a questionnaire prepared using the Organizational Socialization Scale developed by Chao et al. (1994) and the Organizational Citizenship Behavior Scale developed by Podsakoff et al. (1990). The analysis included 1660 data from the surveys conducted at the beginning of the theoretical training, after that, and at the end of practical training. According to the results, although theoretical training has a positive effect on organizational socializa