Osadnicy, twierdze, temy. Bizantyńskie działania w celu wzmocnienia granicy z wczesnośredniowieczną Bułgarią, VII–X w

Artykuł podnosi zagadnienia związane z bizantyńską rekonkwistą ziem trackich i macedońskich po okresie najazdów barbarzyńskich na Półwysep Bałkański w V–VII w. n.e. Realizując plan odzyskiwania tych terenów władze w Konstantynopolu musiały brać pod uwagę realne zagrożenie ze strony chanatu bułgarskiego, funkcjonującego na północ od gór Hemos. Bułgarzy bowiem zagrażali nie tylko powodzeniu bizantyńskiego przedsięwzięcia, lecz wyprawiali się znacznie dalej na południe, sięgając w swych rajdach okolic cesarskiej stolicy (na południowym wschodzie) czy ziem geograficzno-historycznej Macedonii (na południowym zachodzie). By temu zaradzić, a i urealnić swoją obecność na wspomnianych obszarach, cesarze sprowadzali ludność małoazjatycką, którą uzupełniano istniejące tam pustki osadnicze, osadzając ją w już istniejących lub nowo wzniesionych twierdzach i miastach (jako oddziały garnizonowe), bądź na terenach uprawnych (osadnictwo wiejskie). Innym krokiem było utworzenie na wskazanych terenach konkretnych jednostek administracyjnych, za pośrednictwem których łatwiej było nimi zarządzać i skutecznie organizować opór przeciwko najeźdźcom z północy. Miejscowi osadnicy stanowili również podstawową siłę militarną zobowiązaną do ochrony tych pogranicznych terytoriów. Z drugiej strony twierdze trackie pełniły rolę bizantyńskich forpoczt i baz wypadowych dla wypraw cesarskich organizowanych przeciwko samej Bułgarii.