KL Gusen studia z dziejów polskich więźniów i pamięci społecznej
Gespeichert in:
| Weitere Verfasser: | |
|---|---|
| Format: | Buch |
| Sprache: | Polish |
| Veröffentlicht: |
Warszawa
Instytut Pileckiego
2022
|
| Ausgabe: | Wydanie I |
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Register // Personenregister |
| Tags: |
Tag hinzufügen
Keine Tags, Fügen Sie den ersten Tag hinzu!
|
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV049070666 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20231108 | ||
| 007 | t| | ||
| 008 | 230728s2022 pl a||| |||| 00||| pol d | ||
| 020 | |a 9788367326049 |9 978-83-67326-04-9 | ||
| 020 | |a 8367326040 |9 83-67326-04-0 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1381290721 | ||
| 035 | |a (DE-599)DNB129058656X | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 044 | |a pl |c XA-PL | ||
| 049 | |a DE-Re13 |a DE-B1595 |a DE-12 | ||
| 080 | |a 94(100)"1939/1945":341.322.5 |2 udc | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 084 | |a 15.24 |2 bkl | ||
| 084 | |a 15.72 |2 bkl | ||
| 245 | 1 | 0 | |a KL Gusen |b studia z dziejów polskich więźniów i pamięci społecznej |c pod red. Wandy Jarząbek |
| 246 | 1 | 3 | |a Konzentrationslager Gusen |
| 250 | |a Wydanie I | ||
| 264 | 1 | |a Warszawa |b Instytut Pileckiego |c 2022 | |
| 300 | |a 534 Seiten, 2 ungezählte Seiten |b Illustrationen, Diagramme |c 23 cm | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 500 | |a Bibliografia, netografia na stronach 499-[515]. Indeks | ||
| 610 | 2 | 7 | |a Konzentrationslager Gusen |0 (DE-588)4234194-2 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 648 | 7 | |a Geschichte 1939-1945 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 650 | 0 | 7 | |a Polen |g Volk |0 (DE-588)4046497-0 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Nationalsozialistisches Verbrechen |0 (DE-588)4075228-8 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Zweiter Weltkrieg |0 (DE-588)4079167-1 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Kollektives Gedächtnis |0 (DE-588)4200793-8 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 655 | 7 | |0 (DE-588)4143413-4 |a Aufsatzsammlung |2 gnd-content | |
| 689 | 0 | 0 | |a Konzentrationslager Gusen |0 (DE-588)4234194-2 |D b |
| 689 | 0 | 1 | |a Zweiter Weltkrieg |0 (DE-588)4079167-1 |D s |
| 689 | 0 | 2 | |a Nationalsozialistisches Verbrechen |0 (DE-588)4075228-8 |D s |
| 689 | 0 | 3 | |a Polen |g Volk |0 (DE-588)4046497-0 |D s |
| 689 | 0 | 4 | |a Kollektives Gedächtnis |0 (DE-588)4200793-8 |D s |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 689 | 1 | 0 | |a Konzentrationslager Gusen |0 (DE-588)4234194-2 |D b |
| 689 | 1 | 1 | |a Nationalsozialistisches Verbrechen |0 (DE-588)4075228-8 |D s |
| 689 | 1 | 2 | |a Polen |g Volk |0 (DE-588)4046497-0 |D s |
| 689 | 1 | 3 | |a Kollektives Gedächtnis |0 (DE-588)4200793-8 |D s |
| 689 | 1 | 4 | |a Geschichte 1939-1945 |A z |
| 689 | 1 | |5 DE-604 | |
| 700 | 1 | |a Jarząbek, Wanda |d 1969- |0 (DE-588)101956668X |4 edt | |
| 710 | 2 | |a Instytut Pileckiego |0 (DE-588)1191954455 |4 pbl | |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034332627&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034332627&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034332627&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |q BSB_NED_20231108 | |
| 942 | 1 | 1 | |c 900 |e 22/bsb |f 09044 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 900 |e 22/bsb |f 09044 |g 43 |
| 942 | 1 | 1 | |c 900 |e 22/bsb |f 09044 |g 436 |
| 943 | 1 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034332627 | |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1819714717061480448 |
|---|---|
| adam_text | SPIS TREŚCI Słowo wstępne redaktora naukowego .................................. 9 WANDA JARZĄBEK i. KL Gusen jako miejsce eksterminacji obywateli polskich 15 WANDA JARZĄBEK 2. Więźniowie z pierwszego transportu do KL Mauthausen-Gusen. Próba rekonstrukcji losów ......................... 49 JERZY GRZELAK 3. „Świat kulturalnych pasji” - życie kulturalne w środowisku więźniów polskich w Gusen ........... 83 KATARZYNA WODARSKA-OGIDEL 4. Przejawy życia religijnego oraz znaczenie wiary w obozie koncentracyjnym Gusen ......................... 125 TADEUSZ MILKĘ 5. Relacje narodowościowe w społeczności więźniów obozu Gusen w perspektywie więźniów polskich .... 193 PIOTR MADAJCZYK 6. Polskie perspektywy pamięci, zapominania i odpominania o obozie w Gusen ........................... ANNA ZYGO 237 5
7- KL Gusen jako (nie)widoczne miejsce pamięci zbiorowej w Austrii .......................................................... 281 MAGDALENA LEMAŃCZYK Aneks. Transport z KL Dachau do KL Mauthausen/Gusen 25/26 maja 1940 roku ............................................................. 329 JERZY GRZELAK Bibliografia ................................................................................... 499 Noty o autorach .......................................................................... 517 Indeks nazwisk ......................................................................... 523 Wykaz ilustracji, tabel i wykresów ........................................ 533
Bibliografia ŹRÓDŁA ARCHIWALNE Archiwum Akt Nowych w Warszawie (AAN) AAN, 2/1333/0, Obozy koncentracyjne, Więzienia, 212/П. Archiwum Harcerskiego Zespołu Pieśni i Tańca „Dzieci Płocka” Zachowane wiersze obozowe Archiwum Historii Mówionej Archiwum Historii Mówionej, Marian Żelazek, wywiad przeprowadzony przez Katarzynę Madoń-Mitzner: MSDP_O72, relacja ze zbiorów Ośrodka KARTA i Domu Spotkań z Historią, https://audiohistoria.pl/ nagranie/i33-msdp_O72 [dostęp: 08.08.2022^. Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej - Główna Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (AIPN GK) AIPN GK, 918, Zbiór 20 j.a., 0,3 m.b. AIPN GK, 918/1, Komitet Polski Byłych Więźniów Politycznych Obozu Koncentracyjnego w Mauthausen. AIPN GK, 918/7, Lista 1944: Wykazy imienne więźniów narodowości polskiej przebywających w podobozie Gusen według stanu na dzień 23 stycznia 1944 roku. Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej - Oddział w Gdańsku (AIPN Gd) AIPN Gd, 25/3, Prokuratura Sądu Apelacyjnego w Gdańsku, Dokumen tacja dochodzenia wobec Stefana Lajera. Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej - Oddział w Katowicach (AIPN Ka) Związek Bojowników o Wolność i Demokrację. Okręg Katowice 1949-1990 499
BIBLIOGRAFIA AIPN Ka, 301/1/1-12, 301/2/1-16. Księga Gusen / Księgi Mauthausen -Gusen (28 tomów Księgi, zebrane ankiety katowickie, doku mentacja sporządzona przy powstawaniu Księgi). AIPN Ka, 301/3, Wykaz Polaków „zmarłych i pomordowanych w obozach Mauthausen-Gusen” oprać, przez Henryka Kurnatowskiego. Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej - Oddział w Łodzi (AIPN Ld) Wojewódzki Urząd Spraw Wewnętrznych w Łodzi 1983-1990 AIPN Ld, PF2/723, Dokumentacja sprawy sądowej przeciwko Władysławowi Florczykowi. AIPN Ld, PF3/687, Dokumentacja sprawy sądowej przeciwko Józefowi Sukiennikowi. Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej - Oddział w Poznaniu (AIPN Po) Wojewódzki Urząd Spraw Wewnętrznych w Poznaniu 1983-1990 AIPN Po, 04/1094, Dokumentacja sprawy sądowej przeciwko Kazimierzowi Goszczyńskiemu. AIPN Po, 04/1536, Dokumentacja sprawy sądowej przeciwko Stanisławowi Borowskiemu. Archiwum Ośrodka „Karta” Ocaleni z Mauthausen. Relacje polskich więźniów obozów nazistowskich systemu Mauthausen-Gusen, https://zbioryspoleczne.pl/zbiory/ PL_iooi_%2oMSDP: Białkowski Henryk, Relacja z 23 czerwca 2002 roku, sygn. PL_iooi_ MSDP_on. Buchalski Stanisław, Relacja z 6 lipca 2002 roku, sygn. PL_iooi_ MSDP_040. Burarz Władysław, Relacja z 29 czerwca 2002 roku, sygn. PL_iooi_ MSDP_O32. Dobosiewicz Stanisław, Relacja z 8 czerwca 2002 roku, sygn. PL_iooi_ MSDP_oi4. Juszkiewicz Albert, Relacja z 22-24 czerwca 2002 roku, sygn. PL_iooi_ MSDP_024. Lechowicz Dyonizy, Relacja z 5 lipca 2002 roku, sygn. PL_iooi_ MSDP_O34. Leszczyński Stanisław, Relacja z 28 czerwca 2002 roku, sygn. PL_iooi_ MSDP_03i. Maksymiuk
Józef, Relacja z 22 czerwca 2002 roku, sygn. PL_iooi_ MSDP_O23. SOO
BIBLIOGRAFIA Milewski Lech, Relacja z 7 kwietnia 2002 roku, sygn. PL_iooi_ MSDP_oo6. Milke Wacław, Relacja z 15 czerwca 2002 roku, sygn. PL_iooi_ MSDP_oig. Oparcik Czesław, Relacja z 13 czerwca 2002 roku, sygn. PL_iooi_ MSDP_oi7. Pieńkoś Kazimierz, Relacja z 15 czerwca 2002 roku, sygn. PL_iooi_ MSDP_020. Sempka Jan R., Relacja z 5 lipca 2002 roku, sygn. PL_iooi_ MSDP_O36. Topolewski Jan W., Relacja z 1 lipca 2002 roku, sygn. PL_iooi_ MSDP_02i. Wagner Jan, Relacja z 23 czerwca 2002 roku, sygn. PL_iooi_ MSDP_O26. Wandel Jerzy L., Relacja z 6 kwietnia 2002 roku, sygn. PL_iooi_ MSDP_ooi. Wilk-Wilczyński Wacław, Relacja z 6 lipca 2002 roku, sygn. PL_iooi_ MSDP_O35. Archiwum Państwowe w Katowicach (AP Ka) AP Ka, 142, NSDAP Okręgowe Kierownictwo Katowice (niem. NSDAP Gauleitung OS Kattowitz), dokumentacja śledztwa w sprawie zbrod ni wojennej stanowiącej zbrodnię przeciwko ludzkości popełnionej w kwietniu i maju 1940 roku na terenie Rejencji Katowickiej. Arolsen Archives - International Center on Nazi Persecution (Bad Arolsen) Bad Arolsen, 1.1.6.1, Konzentrationslager Dachau, Abgänge vom KZ Da chau nach Mauthausen-Gusen, 25 maja - 2 sierpnia 1940 roku. Bad Arolsen, 1.1.26, Konzentrationslager Mauthausen Bad Arolsen, 1.1.26, Konzentrationslager Mauthausen, Totenbuch/ Totenbücher KL Mauthausen/Gusen. Bad Arolsen, 1.1.26.1, Konzentrationslager Mauthausen, Transport listen, Abgänge nach KL Buchenwald, Dachau und Flossenbürg, 1940-1943. Bad Arolsen, 1.1.26.1, Konzentrationslager Mauthausen, Verände rungsmeldungen des KL Mauthausen, Standliste der Unter kunft Gusen am 25. Mai 1940
(ze zbiorów Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau). Bad Arolsen, 48049, Individuelle Häftlingsunterlagen KL Mauthausen, Bramorski Sigismund. SOI
BIBLIOGRAFIA Biblioteka Narodowa w Warszawie (BN) BN, 17738/1, W. Matusiak, „Pięciolinia z kolczastego drutu”, mps, 1966. Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie Zbiór korespondencji obozowej Lubomira Szopińskiego USC Shoah Foundation Institute w Los Angeles, California, Visual HistoryArchive Testimony of Aba Lewit, Oral History | VHA Interview Code: 32113, 13 lipca 1997 roku, https://vhaonline.usc.edu/viewingPage7testimonyIO=33923 returnIndex=38# [dostęp: 05.08.2022]. Testimony of Jan Zon, Oral History | VHA Interview Code: 46031, 22 maja 1998 roku, https://vhaonline.usc.edu/viewingPage7testimony10=49232 returnlndex=7i [dostęp: 05.08.2022]. Testimony of Mikhail Turetskii-Vladimorov, Oral History | VHA Interview Code: 649,25 stycznia 1995 roku, https://vhaonline.usc. edu/viewingPage?testimonyID=942 returnIndex=64# [dostęp: 05.08.2022]. Testimony of Roman Rubinstein, Oral History | VHA Interview Code: 21173,18 października 1996 roku, https://vhaonline.usc.edu/viewingPage?testimonyID=22237 returnIndex=o# [dostęp: 05.08.2022]. ZBIORY PRYWATNE Brenner К., „Już przebrzmią! grom”, mps, Warszawa 1961. „Jan Wierzbiński, ur. 31XII1904 r. Krótki zarys życia w zdjęciach i dokumen tach”, oprać. W.J. Wierzbiński (syn), w zbiorach Wandy Jarząbek. List Stanisława Dobosiewicza do Wacława Milkego, 25 marca 1978 roku, rps, archiwum prywatne Tadeusza Milkego. Maksymiuk J., „Działalność z pobudek religijnych jako jeden z najważniej szych czynników Ruchu Oporu w obozie koncentracyjnym Mauthausen-Gusen w latach 1940-1945”, mps, archiwum prywatne. Milke W., „Moje wigilie
w obozie koncentracyjnym Gusen”, mps, archiwum prywatne Tadeusza Milkego. Nagranie audio (kaseta magnetofonowa) ze spotkania byłych więźniów obozu KL Gusen w Płocku w 1991 roku, archiwum prywatne Tadeusza Milkego. Odpis listu Stanisława Koprowskiego do wiadomości Wacława Milkego, rps, archiwum prywatne Tadeusza Milkego. „Pamiętnik z Gusen” zawierający wpisy więźniów, przygotowany przez Marcela Bellona dla Wacława Milkego, rps, archiwum prywatne Tadeusza Milkego. Rozmowa W. Jarząbek z panią Joanną Ziemską, córka Jerzego Wandla, więźnia 502 Gusen, Wiedeń, luty 2019 roku.
BIBLIOGRAFIA Stenotyp wywiadu z Wacławem Milkem zrealizowanego przez Piotra Filipkowskiego w ramach projektu dokumentacyjnego „Mauthausen Survivors Documentation Project” (MSDP), archiwum prywatne Tadeusza Milkego. Zugänge vom Lager Gusen am 14 Oktober 1942, dokument sporządzony w kancelarii Mauthausen, sygn. 1.1.26.1/1320993, przekazany z Bad Arolsen rodzinie byłego więźnia Romana Embingera z Lublina, kopia w zbiorach Wandy Jarząbek. „Żywy Różaniec”, rps, archiwum prywatne Tadeusza Milkego. INTERNETOWE BAZY DANYCH Baza danych więźniów KL Dachau: Searching Dachau Concentration Camp Records in One Step, https://stevemorse.org/dachau/dachau.html. „Biała Księga”. Martyrologium duchowieństwa - Polska XX wiek (lata 1914-1989)http://www.swzygmunt.knc.pl/MARTYROLOGIUM/POLISHRELIGIOUS/vPOLISH/LISTs/POLISHRELIGIOUS_list_02.htm . Instytut Pamięci Narodowej, Oddziałowa Komisja w Katowicach, śledztwa w toku (stan na luty 2022 r.), https://katowice.ipn.gov.pl/pl3/sledztwa/ sledztwa/oddzialowa-komisja-w-katowicac/31548, Sledztwa-w-toku.html. International Center on Nazi Persecution Bad Arolsen, archiwum cyfrowe, https://collections.arolsen-archives.org/en/search. Lista 751: Intelligenzaktion - Osadzeni w KL Dachau 14 kwietnia 1940 roku, dostępna na stronie internetowej: https://ipn.gov.pl/pl/sledztwa/ poszukiwani-swiadkowie/73540,Intelligenz aktion-OKSZpNP-wKatowicach-poszukuje-osob-mogacych-uzupelnic-informa.html. Raum der Namen. Digitales Gedenkbuch für die Toten des KZ Mauthausen und seiner Außenlager 1938-1945, KZ-Gedenkstätte Mauthausen, https://raumdernamen.mauthausen-memorial.org.
Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką 1939-1945, opraco wane przez IPN, straty.pl. ŹRÓDŁA WYDANE DRUKIEM Banaszak A., Wspomnienia z pobytu w obozach koncentracyjnych Dachau-Gusen 1940-1945, Toruń 2011. Bielerzewski L., Ksiądz nie zostaje sam. Wspomnienia, Poznań 1976, wyd. 4, Wrocław 1993. БОЗ
BIBLIOGRAFIA Carpi A., Dziennik z Gusen. Wstrząsająca relacja więźnia zilustrowana grafika mi wykonanymi w obozie, przeł. G. Melillo, B. Budzyński, Zakrzewo 2009. Decyzja Sądu Okręgowego ds. Karnych w Wiedniu w sprawie Johanna Grubera dotycząca uchylenia wyroku i postanowienia o rehabilitacji, Wiedeń, 7 stycznia 2016 roku, https://www.dioezese-linz.at/dl/rnrllJKJinmlNnJqx4KJK/2Oi6_oi_O7_Landesgericht_f_r_Strafsachen_Wien_ Beschluss_Rehabiliation_pdf [dostęp: 08.08.2022]. Dobosiewicz S., Mauthausen/Gusen. Obóz zagłady, Warszawa 1964,1977. Dobosiewicz S., Mauthausen-Gusen. Poezja i pieśń więźniów, Warszawa 1983. Dobosiewicz S., Mauthausen/Gusen. Samoobrona i konspiracja, Warszawa 1980. Dobosiewicz S., Mauthausen-Gusen. W obronie życia i ludzkiej godności, Warszawa 2000. GazińskiW., Wróg. Pięć lat i jeden dzień w Dachau i Gusen, oprać. E. Gaziński, M. Gazińska, Poznań 2003. Generalna absolucjapodczas masowego morderstwa, „Rycerz Niepokalanej” 1949, nr 1, s. 21-22. Gębik W., Dla nas słońce nie zachodzi, Olsztyn 1985. Gębik W., Z diabłami na ty, Gdańsk 1972. Grzesiuk S., Pięć lat kacetu, Warszawa 1958, 2018. Iwiński J.E., Wałka o życie i godność ludzką w obozie koncentracyjnym Gusen w latach 1940-1942, Warszawa 1989. Jezierski A., Żywy różaniec w niemieckim obozie Mauthausen-Gusen, „Biuletyn Informacyjny dla Księży b. Więźniów Obozu Koncentracyjnego w Dachau” 1988, nr 13. Kielich W., Schodami śmierci. Dramatyczna opowieść więźnia hitlerowskich obozów: poznańskiego Fortu VII i Mauthausen-Gusen, Warszawa 2011. Mietliński A., Dzień Zmartwychwstania Pańskiego w Gusen, „Niedziela”
1946, nr 16, s. 126. Mietliński A., Komunia Św. w obozie Guzen, „Niedziela” 1946, nr 10. Mietliński A., Modlitwa, „Niedziela” 1946, nr 6, s. 47. Mietliński A., Pierwsze piątki miesiąca w obozie, „Niedziela” 1946, nr 11, s. 82. Milke A., Działalność Polskiego Związku byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych w Płocku w latach 1946-1949, „Notatki Płockie” 1989, nr 34/1-138, s. 31-40. Milke T., Praca narzecz obrony ludzkiej godności w obozie koncentracyjnym Mauthausen-Gusen, „Humanizacja Pracy” 2006, t. 39, nr 1/2, s. 119-130. Nogaj S., Gusen. Pamiętnik dziennikarza, cz. 1-2, Katowice-Chorzów 1945. Nowicki H., Na włosku życia. Oświęcim Mauthausen Gusen, Warszawa 2009. Ocaleni z Mauthausen. Relacje polskich więźniów obozów nazistowskich syste mu Mauthausen-Gusen, wyb. i oprać. K. Madoń-Mitzner, Warszawa 2010. Od FortuVII do Gusen, red. P. Cholewa, Poznań 2000. 504
BIBLIOGRAFIA Opielowski S., Wspomnienie poświęcone więźniom-nauczycielom, „Jedno dniówka w 16-letnią rocznicę oswobodzenia hitlerowskich obozów koncentracyjnych w Mauthausen-Gusen z okazji 8. koleżeńskiego spotkania w Bielsku-Białej” 1961, s. 26-27. Ostrowski T., Więźniowie, czapki zdjąć!, Kraków 1945 Osuchowski J., Gusen. Przedsionek piekła, Warszawa 1961. Osuchowski J., Zagazowanie jeńców radzieckich w Gusen, „Przegląd Lekarski” 1970, t. 26, ser. 2, nr 1, s. 219-220. Postanowienie prok. Ewy Koj z Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu IPN w Katowicach z 25 listopada 2014 roku o umorzeniu śledztwa w sprawie zbrodni wojennej stanowiącej zbrodnię przeciwko ludzkości popełnionej w kwietniu i maju 1940 roku na terenie Rejencji Katowickiej (sic!), sygnatura akt S 88/2010/Zn, https:// ipn.gov.pl/pl/sledztwa/postanowienia-konczace/24215, Postanowieniakonczace-sledztwa.html [dostęp: 25.07.2021]; https://ipn.gov.pl/ download/i/75543/25ii2Oi4AresztowaniawramachakcjiABwrejencjikatowickiejw194orS88-lo-Zn.pdf [dostęp: 06.02.2020]. Przeczek G., Kamienna Golgota, Czeski Cieszyn 1948. Przeczek G., Serce na kolczastych drutach, Czeski Cieszyn 1946. Rutkowska M., Ziółkowska A., Specjalna księga gończa dla Polski. Sonderfahn dungsbuch Polen, Poznań 2019 („Dokumenta Occupationis” t. XVII). Stockholm Declaration, https://www.holocaustremembrance.com/pl/about-us/ stockholm-declaration [dostęp: 16.09.2020]. Timofiejew G., Człowiek jest nagi, Łódź i960. Timofiejew G., Wysoki płomień. Wiersze z konspiracji i obozu, Warszawa 1946. Walkowiak L., Dwafronty. Wspomnienia
więźnia II wojny światowej, Poznań 1998. Wantuła A., Z doliny cienia śmierci, Londyn 1947. Wlazłowski Z., Lekarze polscy w obozowym ruchu oporu w Gusen, „Przegląd Lekarski” 1969, seriali, nr 1, s. 92-102. Wlazłowski Z., Przez kamieniołomy i kolczasty drut, Kraków 1974Wlazłowski Z., Szpital „Revier” w niemieckim obozie koncentracyjnym w Gusen, dodatek do „Głosu Wielkopolskiego” 1947, Wnuk W., Byłem z wami. Warszawa i960, wyd. 3, Warszawa 1985. Wspomnienia Jana Wierzbińskiego, byłego więźnia politycznego nr obozowy 6122/46887 obozu koncentracyjnego Mauthausen/Gusen, Gdańsk 2013. Wspomnienia ks. Józefa Góralskiego, „Ateneum Kapłańskie” 1971, nr 374-375Załachowski F., Gusen - obóz śmierci, Poznań 1946. Znamirowski F., Pamiętamy. „Nigdy więcej obozów koncentracyjnych”. Pamiętniki byłego więźnia politycznego Pawiaka i obozów koncentracyj nych niemieckich, Toronto 1971. SOS
BIBLIOGRAFIA Żmij J., Ku uczczeniu pomordowanych w hitlerowskim obozie koncentracyjnym Gusen - dla pamięci potomnych, „Jednodniówka w 16-letnią rocznicę oswobodzenia hitlerowskich obozów koncentracyjnych w Mauthausen-Gusen z okazji 8. koleżeńskiego spotkania w Bielsku-Białej” 1961, s. 10-12. OPRACOWANIA 506 Assmann A., igg8 - między historią a pamięcią, w: Pamięć zbiorowa i kulturo wa. Współczesna perspektywa niemiecka, przeł. i red. M. Saryusz-Wolska, Kraków 2009. Assmann J., Das kulturelle Gedächtnis. Schrift, Erinnerung und politische Identität infrühen Hochkulturen, München 1999 (J. Assmann, Pamięć kulturowa. Pismo, zapamiętywanie i polityczna tożsamość w cywilizacjach starożytnych, przeł. A. Kryczyńska-Pham, wstęp i red. R. Traba, Warsza wa 2008). Assmann J., Religion and Cultural Memory. Ten Studies, przeł. R. Livingstone, Palo Alto, CA 2006. Ausserordentliche Befriedungsaktion 1940 - akcja AB na ziemiach polskich. Materiały z sesji naukowej (6-7 listopada 1986 r.), red. Z. Mańkowski, Warszawa 1992. Babbie E.R., The Practice of Social Research, wyd. 13, Belmont, CA 2012. Banerjee A., Memory and Remembrance. Women’s Elegies of the First World War (1914-1918), w: The Arts of Memory and the Poetics of Remembering, red. A. Maazaoui, Cambridge 2016, s. 3-20. Benz W., Zum Umgang mit der nationalsozialistischen Vergangenheit in der Bundesrepublik, w: Die geteilte Vergangenheit. Zum Umgang mit National sozialismus und Widerstand in beiden deutschen Staaten, red. J. Danyel, Berlin 199s, s. 47-60. Berger P., Luckmann T., Społeczne tworzenie rzeczywistości, Warszawa 1983.
Botz G., Fritz R., Prenninger A., Mauthausen überleben und erinnern. Ein Bericht aus dem „Mauthausen Survivors Research Project” (MSRP), „KZ-Gedenkstätte Mauthausen. Mauthausen Memorial” 2009, s. 39-49. Bourdieu P., Medytacje pascaliańskie, przeł. К. Wakar, Warszawa 2006. Brenneis S.J., The Death of Historical Memory? Javier Cercas’s El Impostor Versus the Legacy of Spaniards Deported to Nazi Camps, Journal of Spanish Cultural Studies” 2018,1.19, nr 3, s. 365-381. Breuer L., Delius A., Jak jest zrobiona pamięć wernakularna? Wybrane wyniki międzynarodowego badania w Niemczech, Polsce, Hiszpanii i Wielkiej
BIBLIOGRAFIA Brytanii, przeł. M. Napiórkowski, „Kultura Współczesna” 2015, nr 3, s. 27-36. Broszat M., Nationalsozialistische Polenpolitik (1939-1945), Stuttgart 1961. Ceran T., Mazanowska I., Tomkiewicz M., Zbrodnia pomorska, Gdańsk 2018. Chałasiński J., Społeczna genealogia inteligencji polskiej. Rozdział 2. Inteligenc kie getto, „Studia Litteraria et Historica” 2018, t. 7 (przedruk z książki: tenże, Społeczna genealogia inteligencjipolskiej, Warszawa 1946). Chwin S., Polska pamięć - dzisiaj. Co pozostaje? Trwały ślad i mechanizmy niepamiętania, „Teksty Drugie. Teoria literatury, krytyka, interpretacja” 2016, t. 6, s. 15-29. Cook D.T., Wall J., Introduction: Broadening the Conversation, w: Children and Armed Conflict. Studies in Childhood and Youth, red. tychże, London 2011, s. 1-4. Czarnowski S., Kult bohaterów i jego społeczne podłoże. Święty Patryk bohater narodowy Irlandii, przel. A. Glinczanka, w: Dzieła, t. W, Warszawa 1956. Danek M., Pamięć konstruowana. Żołnierze wyklęci w narracjach polskich tygodników opinii, „Politeja” 2020, nr 2 (65), s. 219-238. DaukszaA., Doświadczenie bez nazwy. „Oświęcim” * Auschwitz, „Teksty Drugie. Teoria literatury, krytyka, interpretacja” 2016, t. 6, s. 233-249. Dębski T., A Battlefield of Ideas: Nazi Concentrations Camps and Their Polish Prisoners, New York 2002. Duchin A., Wiseman H., The Third Generation’s Encounter with Their Survivor Grandparents’ Holocaust Memoirs, w: In the Shadows of Memory: The Holocaust and the Third Generation, red. D. Slucki, J. Silverstein, E. Jilovsky, London 2015, s. 111-134. Filipie F., Slowenen in
Mauthausen, Wien 2004 (t. 3 w serii „Mauthausen Studien”). Flick U., Constructivism, w: U. Flick, E. von Kardoff, I. Steinke, A Companion to Qualitative Research, Los Angeles-London-New Delhi-Singapore 2004, s. 88-94. Fowler F.J., Survey Research Methods, wyd. 4, New York 2009; Frankl V.E., O sensie życia, przel. E. Kochanowska, Warszawa 2020. Freud S., Poza zasadą przyjemności, przeł. J. Prokopiuk, wyd. 6 zm. Warszawa 2005. Freund F., Perz В., Konzentrationslager in Oberösterreich 1938 bis 194S Linz 2007. Garbe D., Heilsgewissheit, Glaubensgehorsam und das drohende Gottesgericht, „Kirchliche Zeitgeschichte” 2017, t. 30, nr 1, s. 147-161. Gliwka G., Pamięć zbiorowa -jej funkcje i mechanizmy przekazu w kontekście badań Barbary Szackiej i Andrzeja Szpocińskiego, „Rozprawy Społeczne” 2019,1.13, nr 3, s. 13-27. SO?
BIBLIOGRAFIA Głębocki W., Morawski K., Kultura walcząca 1939-1945. Z dziejów kultury polskiej w okresie wojny i okupacji, Warszawa 1985. Golay D.M. OCD, Le Père Jacques de Jésus, Province de Paris, Ordre des Carmes Déchaux 2014. Grot E., Eksterminacja pośrednia, w: K. Ciechanowski i in., Stutthqf- hitle rowski obóz koncentracyjny, Warszawa 1988. Gudkova S., Wywiad w badaniach jakościowych, w: Badania jakościowe. Metody i narzędzia, red. D. Jemielniak, Warszawa 2012, s. 111-130. Häftlings- Nummernzuteilung in Konzentrationslagern, Arolsen 1965. Halbwachs M., Społeczne ramy pamięci, przeł. M. Król, Warszawa 1969. Haunschmidt RA.., Mills J.R., Witzany-Durda S., St. Georgen - Gusen Mauthausen. Concentracion Camp Mauthausen Reconsiderd, St. Georgen an der Gusen 2007. Hayek F.A., Law, Legislation and Liberty. A New Statement of the Liberal Principles ofJustice and Political Economy, London 1998. Heitlinger A., Politicizing Jewish Memory in Postwar Czechoslovakia, „East European Jewish Affairs” 2005, t. 35, nr 2, s. 135-153. Hirsch M., Past Lives. Postmemories in Exile, „Poetics Today” 1996,1.17, nr 4, s. 659-686. Hirsch M., Surviving Images. Holocaust Photographs and the Work of Postmemory, w: Visual Culture and the Holocaust, red. B. Zelizer, London 2001. Hirsch M., The Generation of Postmemory, „Poetics Today” 2008, t. 29, s. 103-128. Hirsch M., Żałoba i postpamięć, przeł. К. Bojarska, w: Teoria wiedzy o prze szłości na tle współczesnej humanistyki. Antologia, red. E. Domańska, Poznań 2010, s. 247-280. Informator o zasobie archiwalnym Instytutu Pamięci Narodowej (stan na
dzień 31 grudnia 2008 roku), red. J. Bednarek, R. Leśkiewicz, Warszawa 2009, s. 114-115, 407. Intelligenzaktion - OKSZpNP w Katowicach poszukuje osób mogących uzupełnić informacje o aresztowanych, https://ipn.gov.pl/pl/sledztwa/ poszukiwani-swiadkowie/7354O,Intelligenzaktion-OKSZpNP-wKatowicach-poszukuje-osob-mogacych-uzupelnic-informa.html [dostęp: 06.02.2020]. Inwentarz imiennych list więźniów obozów koncentracyjnychprzechowywanych w archiwum Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce. Opracowała Walentyna Hasulińska, Warszawa 1984 (Minister stwo Sprawiedliwości. Główna Komisja Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce. Informacja wewnętrzna 83). Jagodzińska A., Kustosz Pamięci. Ksiądz Leon Stępniak (1913-2013). Więzień Dachau i Mauthausen-Gusen, Warszawa 2020. Janion M., Bohater, spisek, śmierć. Wykłady żydowskie, Warszawa 2009. 508
BIBLIOGRAFIA Jarząbek W., Czy polityka okupacyjna Niemiec wobec Polaków w czasie drugiej wojny światowej była ludobójstwem?, „Rocznik Polsko-Niemiecki” 2016, t. 24, z. 2, s. 72-107. Jarząbek W., KL Gusen w kontekście polityki nazistowskich Niemiec wobec obywateli polskich w pierwszym roku wojny, „Studia nad Totalitaryzmami i Wiekiem XX” 2021, t. 5, s. 104-120. Jaworska J., Nie wszystek umrę. Twórczość plastyczna Polaków w hitlerowskich więzieniach i obozach koncentracyjnych 1939-1945, Warszawa 1975. Kaplan B.A., Memory as Fluid Process: James Friedman s „12 Nazi Concentra tion Camps” and Gunter Demnig s Stolpersteine, „An Interdisciplinary Journal of Jewish Studies” 2019, t. 37, nr 1, s. 41-71. Klistała J., [wg okładki] Suplement do Martyrologium [wg strony tytułowej: Suplement do książek: Martyrologium mieszkańców ziemi rybnickiej, Wodzisławia Śl., Żor, Raciborza w latach 1939-1945, Martyrologium mieszkańców ziemi oświęcimskiej, andrychowskiej, wadowickiej oraz Zatora, Jaworzna, Chrzanowa, Trzebini, Kęt, Kalwarii Zebrzydowskiej w latach 1939-1945, Martyrologium mieszkańców Bielska, Białej, Bystrej, Czechowic Dziedzic, Jasienicy, Jaworzna, Komorowie, Kóz, Mikuszowic, Porąbki, Szczyrku, Wilamowic, Wilkowic, Zabrzega w latach 1939-1945, Martyrologium mieszkańców Żywca, Czernichowa, Gilowic, Jeleśni, Koszarawy, Lipowej, Łękawicy, Łodygowic, Milówki, Radziechowych, Rajczy, Stryszawy, Suchej, Węgierskiej Górki i innych w latach 1939~!945] Bielsko-Biała 2010. Klistała J., Martyrologium mieszkańców Zaolzia w latach 1939-1945- Słownik biograficzny. TomI (A-J), Cieszyn 2011.
Klistała J., Martyrologium mieszkańców Ziemi Cieszyńskiej, Brennej, Chybia, Dębowca, Drogomyśla, Goleszowa, Górek, Haźlach, Istebnej, Kończyc, Skoczowa, Strumienia, Ustronia, Wisły, Zebrzydowic w latach 1939-1945Słownik biograficzny, Bielsko-Biała 2011, https://bsip.miastorybnik.pl/jk/ Ciesz.pdf [dostęp: 17.08.2022]. Kończal K., Bliskie spotkania z historią drugiego stopnia, w: Pamięć zbiorowa jako czynnik integracji i źródło konfliktów, red. A. Szpociński, Warszawa 2009, s. 207-226. Kopalek T., „Die «Deutsche Erd- und Steinwerke GmbH» am Standort Mauthausen-Gusen 1938-1945”, praca dyplomowa, Universität Wien, 2013, https://0thes.univie.ac.at/28102 [dostęp: 10.08.2022]. Kranebitter A., Kollektivbiografie eines Nicht-Kollektivs? Ein Werkstattbericht zur Erforschung der „Berufsverbrecher” des KZ Mauthausen, „Jahrbuch Mauthausen” 2015, s. 35-57. Kranebitter A., Zahlen als Zeugen. Soziologische Analysen der Häftlingsgesell schaft des KZ Mauthausen, Mauthausen 2014. ЗОЭ
BIBLIOGRAFIA Kuchta A., Zawłaszczone narracje obrazy postpamięciw zbiorze „Oskarżam Auschwitz. Opowieści rodzinne” Mikołaja Grynberga, „Konteksty Kultury” 2015,1.12, z. 2, s. 251-264. Kucia M., Stec K., Edukacja o Auschwitz i Holokauście w perspektywie badań społecznych, w: Edukacja o Auschwitz i Holokauście w autentycznych miejscach pamięci. Stan obecny i perspektywy naprzyszłość, red. P. Tro jański, Oświęcim 2019, s. 59-90. Kula M., Naród, historia i... dużo kłopotów, Kraków 2011. Kula M., Nośniki pamięci historycznej, Warszawa 2002. Kurowska J., Spuścizna Lubomira Szopińskiego i jego rodziny w zbiorach Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie, „Acta Cassubiana” 2011,1.13, s. 350-368. Kwiatkowska-Bieda A., Harcerki z Ravensbrück, Warszawa 2021. Kwiatkowski P.T., Wprowadzenie. Doświadczenie II wojny światowej w ba daniach socjologicznych, w: P.T. Kwiatkowski i in., Między codziennością a wielką historią. II wojna światowa w pamięci zbiorowej społeczeństwa polskiego, wstęp P. Machcewicz, posłowie M. Kula, Warszawa 2010, s. 14-25. Lammers K.Ch., The Holocaust and Collective Memory in Scandinavia. The Danish Case, „Scandinavian Journal of History” 2011, t. 36, nr 5, s. 570-586. Langbein H., Against All Hope: Resistance in the Nazi Concentration Camps, 1938-1945, New York 1994. Lemkin R., Axis Rule in Occupied Europe: Laws of Occupation, Analysis of Government, Proposalsfor Redress, Washington 1944 (tłumaczenie polskie: Rządy państw osi w okupowanej Europie. Prawa okupacyjne, analiza rządzenia, propozycje zadośćuczynienia, Warszawa 2013). Lista strat
kultury polskiej (1IX1939 - 1 III 1946). Zestawił Bolesław Olszewicz, Warszawa 1947. Luchterhand E., Einsame Wölfe und stabile Paare. Verhalten und Sozialord nung in den Häftlingsgesellschaften nationalsozialistischer Konzentrationslager, Wien 2018. Lukas R.C., The Forgotten Holocaust. The Poles under German Occupation, 1939-1945, wyd. 3, New York 2012. Łuczak C., Polityka ludnościowa i ekonomiczna hitlerowskich Niemiec w okupowanej Polsce, Poznań 1979. Madajczyk C., Polityka III Rzeszy w okupowanej Polsce, t. I-II, Warszawa 1970 (wyd. uzup. 2019). Madajczyk C., Vom Generalplan Ost zum Generalsiedlungsplan, München 1994. Madajczyk P., Polskie problemy z genocydem Rafała Lemkina, „Dzieje Najnow sze” 2016, nr 1, s. 3-13. Sio
BIBLIOGRAFIA Marśólek H., Konzentrationslager Gusen. Kurze Geschichte eines Nebenlagers des KZ Mauthausen, Wien 1968. Marsâlek H., Hacker К., Kurzgeschichte der Konzentrationslager Mauthausen und seiner drei größten Nebenlager: Gusen, Ebensee, Melk, Wien 1972. Maruszewski T., Pamięć autobiograficzna, Gdańsk 2005. Matuchniak-Krasuska A., Koncepcja habitusu u Pierre’a Bourdieu, „Hybris” 2015, t. 31, nr 3, s. 77-111. Mauthausen Memorial: Obóz koncentracyjny, https://www.mauthausen-memorial.org/pl [dostęp: 04.02.2022]. Merton R.К., Teoria socjologiczna i struktura społeczna, przeł. E. Morawska, J. Wertenstein-Żuławski, Warszawa 2002. Metody badań socjologicznych, red. S. Nowak, Warszawa 1965. Michał Mencel, w: Encyklopedia katolicka, 1.12, Lublin 2008. Michlic J.B., Memories ofJews and the Holocaust in Post-Communist Eastern Europe. The Case of Poland, w: Silence, Screen, and Spectacle. Rethinking Social Memory in the Age of Information, red. L.A. Freeman, B. Nienass, R. Daniell, New York 2014, s. 183-212. Myers A.T., Between Memory and Materiality: An Archaeological Approach to Studying the Nazi Concentration Camps, „Journal of Conflict Archaeology” 2008, t. 4, nr 1-2, s. 231-245. Nagaj B., Jak usunięto z Gusen zbrodniarza Lipińskiego, „Jednodniówka w 16-letnią rocznicę oswobodzenia hitlerowskich obozów koncentracyj nych w Mauthausen-Gusen z okazji 8. koleżeńskiego spotkania w Bielsku-Białej” 1961, s. 18-19. Nawrocki T., Bierwiaczonek K., Przetrwanie i trauma. Pamięć zbiorowa o latach wojny w śląskiej wsi, „Studia Socjologiczne” 2019, nr 4 (235), s. 75-101. Niethammer L.,
Diesseits des „Floating Gap”. Das kollektive Gedächtnis und die Konstruktion von Identität im wissenschaftlichen Diskurs, w: Generation und Gedächtnis - Erinnerungen und kollektive Identitäten, red. K. Platt, M. Dabag, Opladen 1995, s. 25-50. Nijakowski L.M., DiscriminationAgainst Minorities in Poland on the Basis of History The Case of the Memory Collective „Grandfather in the Wehr macht”, „International Journal of Sociology” 2009, t. 39, nr 3, s. 38-57. Nijakowski L.M., Elity w perspektywie socjologicznej analizy dyskursu, w: Dyskurs elit symbolicznych. Próba diagnozy, red. M. Czyżewski i in., Warszawa 2014, s. 61-90. Nikiforov A.L., Historical Memory. The Construction of Consciousness, „Russian Social Science Review” 2017, t. 58, nr 4-5, s. 379-391. Odak S., Benćić A., Jasenovac - A Past That Does Not Pass: The Presence ofjasenovac in Croatian and Serbian Collective Memory of Conflict, SU
BIBLIOGRAFIA „East European Politics and Societies and Cultures” 2016, t. 30, nr 4, s. 805-829. Click J.K., Robbins J., Badania nad pamięcią społeczną: od „pamięci zbiorowej” do socjologii historycznej praktyk pamięciowych, przeł. LIDEX, w: (Kon) teksty pamięci. Antologia, red. K. Kończal, Warszawa 2014, s. 101-137. Click J.K., Robbins J., Social Memory Studies: From „Collective Memory” to the Historical Sociology of Mnemonic Practices, „Annual Review of Sociology” 1998, t. 24, s. 105-140. Orski M., Ostatnie dni obozu Mauthausen-Gusen, Gdańsk 2005. Otto R., Keller R., Sowjetische Kriegsgefangene im System der Konzentrations lager, Wien 2019 (t. 14 w serii „Mauthausen Studien”). Pabjan B., Pamięć zbiorowa mieszkańców miasta. Studium o badaniach pamięci zbiorowej, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociological 2015, nr 54, s. 17-37. Perz B., Das Projekt „Quarz”. Der Bau einer unterirdischen Fabrik durch Häftlinge des KZ Melkfür die Steyr-Daimler-Puch AG 1944-1945, Wien 1991 (wyd. uzup. 2014). Perz B., Verwaltete Gewalt. Der Tätigkeitsbericht des Verwaltungsführers im Konzentrationslager Mauthausen 1941 bis 1944, Wien 2013. Pike D.W., Spaniards in the Holocaust: Mauthausen, The Horror on the Danube, London 2014. Pomorze pod okupacją niemiecką. Jesień 1939, red. P. Madajczyk, Warszawa 2021. Prenninger A., Evakuierungslager Mauthausen. Häftlingstransporte in den Lagerkomplex Mauthausen in der Endphase des KZ-Systems, „KZ-Gedenkstätte Mauthausen. Forschung Dokumentation Information” 2012, s. 53-72. Prinke A., Ocaliła go archeologia: działalność badawcza Kazimierza Gelinka
(1882-1969) jako więźnia niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyj nego Mauthausen-Gusen (Górna Austria) w latach 1940-1945, „Przegląd Archeologiczny” 2011, t. 59, s. 167-183. Przybyli A., Analiza polskiego i austriackiego przekazu medialnego wokół 72. rocznicy wyzwolenia byłego niemieckiego obozu koncentracyjnego KL Gusen, „Rocznik Polsko-Niemiecki” 2018, nr 26, s. 103-126. Przybyli A., KL Gusen w pamięci historycznej Austrii, https://przystanekhistoria.pl/pa2/teksty/53242,KL-Gusen-w-pamieci-historycznej-Austrii.html [dostęp: 18.08.2020]. Rabl Ch., Mauthausen vor Gericht. Nachkriegsprozesse im internationalen Vergleich, Wien 2019. Rejencja ciechanowska, https://pl.wikipedia.org/wiki/Rejencja_ciechanowska [dostęp: 02.11.2020]. 512
BIBLIOGRAFIA Rejencja gąbińska, https://pl.wikipedia.org/wiki/Rejencja_gąbińska [dostęp: 02.11.2020]. Rejencja katowicka, https://pl.wikipedia.org/wiki/Rejencja_katowicka [dostęp: 02.11.2020]. Ricoeur P., Pamięć, historia, zapominanie, Kraków 2012. Rosenzweig R., Thelen D., The Presence of the Past. Popular Uses of History in American Life, New York 1998. Saldana J., The Coding Manualfor Qualitative Researchers, London-Thousand Oaks-New Delhi 2009. Saryusz-Wolska M., Wprowadzenie, w: Pamięć zbiorowa i kulturowa. Współ czesna perspektywa niemiecka, przel. i red. tejże, Kraków 2009. Schaeben H., Der Sohn des Teufels: Aus dem Errinerungsarchiv des Walter Chmielewski, Zürich 2015. Schnabel U., Zmierzyć wiarę. Dlaczego wiara góry przenosi i skąd się bierze?, Warszawa 2015. Schulte J.E., Zwangsarbeit und Vernichtung. Das Wirtschaftsimperium der SS. Oswald Pohl und das SS-Wirtschafts-Verwaltungshauptamt 1933-1945, Paderborn 2001. Schwanninger F., Die „Sonderbehandlung iąf 13” in den Konzentrationslagern Mauthausen und Gusen. Probleme und Perspektiven der Forschung, „KZ-Gedenkstätte Mauthausen. Mauthausen Memorial” 2011, s. 55-70. SchweberS., „Holocaust Fatigue” in Teaching Today, „Social Education” 2006, t. 70, nri, s. 44-50. Sendyka R., Sites That Haunt: Affects and Non-sites of Memory, „East European Politics and Societies and Cultures” 2016, t. 30, nr 4, s. 687-702. Shaldova V., Influence of the Social Memory of the Holocaust Upon Adaptation and Identification Processes of Contemporary Jewish Teenagers, „Ethnici ty” 2013, t. 8, nr 1. Skibiński P., Polscy duchowni jako ofiary
KL Gusen, „Studia nad Totalitaryzmami i Wiekiem XX” 2018, t. 2, s. 13-23. Smolicz J.J., Kultura i nauczanie w społeczeństwie wieloetnicznym, Warszawa 1990. Sołdra-Gwiżdż T,, Pamięć przeszłości jako bagaż czy grupowa duma? Postawa młodego pokolenia przesiedleńców z Kresów Wschodnich II Rzeczypospolitej wobec rodzinnej pamięci przeszłości, „Politeja” 2015, nr 3 (35), s. 281-294. Spis pomordowanych Polaków w obozie koncentracyjnym w Dachau, oprać. E. Chart, Dachau 1946, https://archive.org/details/spispomordowanycoounse [dostęp: 09.06.2022]. 51З
BIBLIOGRAFIA Stańczyk E., Commemorating Young Victims ofWorld War II in Poland: The Forgotten Children’s Camp in Litzmannstadt/Łódź, „East European Politics and Societies and Cultures” 2014, t. 28, nr 3, s. 614-638. Steyer D., Eksterminacja ludności polskiej na Pomorzu Gdańskim w latach 1939-1945, Gdynia 1967. Stogowska A., Wojenne losy Kazimierza Gelinka, „Notatki Płockie” 1989, nr 34/3-140, s. 43-47Stokowski PA., Memory Texts and Nazi Concentration Camps: a Comparative Analysis, „International Journal of Tourism Anthropology” 2018, t. 6, nr 2, s. 154-171. Sułek A., Ogród metodologii socjologicznej, Warszawa 2002. Szacka В., Czas przeszły, pamięć, mit, Warszawa 2006. Szacka B., Historia i pamięć zbiorowa, „Kultura i Społeczeństwo” 2003, t. 47, nr 4, s. 3-15. Szacka B., Pamięć społeczna a identyfikacja narodowa, w: Trudne sąsiedztwa: z socjologii konfliktów narodowościowych, red. A. Jasińska-Kania, Warsza wa 2001, s. 37-46. Szacka B., Pamięć społeczna, w: Encyklopedia socjologii, t. III, red. H. Domań ski, Warszawa 2000, s. 54. Szacka B., SawiszA, Czas przeszły i pamięć społeczna. Przemiany świadomości historycznej inteligencji polskiej 1965-1988, Warszawa 1990. Szita S., Ungarn in Mauthausen. Ungarische Häftlinge in SS-Lagern auf dem Territorium Österreichs, Wien 2005 (t. 4 w serii „Mauthausen Studien”). Szpociński A, Filozofia pogranicza, w: „Borussia. Kultura. Historia. Literatura” 1998, nr 16, s. 24-29. Szuchta R., Trojański P., Jak uczyć o Holokauście. Poradnik metodyczny do nauczania o Holokauście w ramach przedmiotów humanistycznych w zreformowanej szkole, Warszawa
2012. Szuchta R., Trojański P., Zrozumieć Holokaust. Książka pomocnicza do nauczania o zagładzie Żydów, Warszawa 2012. Topij-StempińskaB., Pamięć pokoleń. Historie rodzinne w przekazie między pokoleniowym, „Horyzonty Wychowania” 2016,1.15 (36), s. 29-45. Traba R., Historia - przestrzeń dialogu, Warszawa 2006. Trepte H.Ch., Between Documentary and Provocation. New Tendencies (not only) in Contemporary Polish Holocaust Literature, „Slovo a smysl / Word Sense” 2018,1.15, nr 29, s. 171-184. Turzańska S., Brzozowice-Kamień: Ocalić krzyże od zapomnienia, 27 lipca 2007 roku, https://piekaryslaskie.naszemiasto.pl/brzozowice-kamien-ocalic-krzyze-od-zapomnienia/ar/ci3-67O2627 [dostęp: 15.08.2020]. Vaus DA. de, Surveys in Social Research, wyd. 5, London 2002. Vernichtungslager Gusen, przeł. J. Ziemska, Z. Reinbacher, Wien 2007. SM
BIBLIOGRAFIA orraum zur Hölle. Gusen. Ein Nebenlager des Konzentrazionslagers Mauthau sen, Wienb.d. Walczak M., Ludzie nauki i nauczyciele polscy podczas II wojny światowej. Księga strat osobowych, Warszawa 1995. Walczak M„ Straty osobowe polskiego środowiska nauczycielskiego w okresie wojny i okupacji hitlerowskiej 1939-1945, Warszawa 1984. Walston J., History and Memory of the Italian Concentration Camps, „The Historical Journal” 1997, t. 40, nr 1, s. 169-183. Wardzyńska M., „Intelligenzaktion na Warmii, Mazurach i Północnym Ma zowszu, „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej” 2003, nr 12-1, s. 38-42. Wardzyńska M., Był rok 1939. Operacja niemieckiej policji bezpieczeństwa „Intelligenzaktion”, Warszawa 2009. Wasser В., Himmlers Raumplannung im Osten. Der Generalplan Ost in Polen 1940-1944, Berlin-Basel-Boston 1993. Weindling P., Medizinische Gräueltaten in Mauthausen und Gusen: Die Opfer erzwungener medizinischer Forschung im Nationalsozialismus, „KZ-Gedenkstätte Mauthausen. Mauthausen Memorial” 2011, s. 41-54. Wolff-Powęska A., Pamięć - brzemię i uwolnienie. Niemcy wobec nazistowskiej przeszłości (1945-2010), Poznań 2011. Wolniewicz-Slomka D., Framing the Holocaust in Popular Knowledge: 3 Articles about the Holocaust in English, Hebrew and Polish Wikipedia, „Adeptus 2016, nr 8. Wójcicka M., Media i nośniki pamięci zbiorowej w praktykach wcielania i zapisu, „Forum Socjologiczne” 2015, t. 6, s. 299-315. Wysocki W., Bóg na nieludzkiej ziemi, Warszawa 1999. Zagłada polskich elit. Akcja AB - Katyń, red. A. Piekarska, Warszawa 2006. Zalewski S., Wydarzenia i znaki czasu z
lat 1939-1945, wstęp i red. T. Skoczek, Warszawa 2016. Ziółkowski M., Pamięć i zapominanie: trupy w szafie polskiej zbiorowej pamięci, „Kultura i Społeczeństwo” 2001, t. 45, nr 3-4, s. 3-22. Znaki (nie)pamięci. Teoria i praktyka upamiętniania w Polsce, red. M. Fabiszak, A.W. Brzezińska, M. Owsiński, Kraków 2016. Znaniecki F., Wstęp do socjologii, Warszawa 1988.
Indeks nazwisk Zestawienie nie zawiera wszystkich nazwisk z listy transporotowej zamieszczo nej w aneksie, uwzględnia tylko te osoby, które pojawiają się w tekście głównym. Strona w aneksie została zaznaczona boldem. Abraszewski Piotr 118,119 Adamanis Czesław 163 Adamanis Franciszek 88,120 Adamczyk Józef 183 Affa Antoni 57,332 Alejski Antoni 206 Antoś, więzień w Gusen 223 Assmann Jan 285-287 Augustyński Tadeusz 65,332 B. Kazimierz, więzień w Gusen 187 Babbie Earl R. 293 Bakula Konstanty 77,334 Bałysz Włodzimierz 74, 334 Banaszak Antoni 18 Banerjee Argha 260, 261 Baranowski Walenty 88, 334 Bardski Walerian 77,334 Bargielski Jerzy 77,336 Bartosik Jan 75, 336 Bartoszewicz Stanisław 75, 336 Bartoszewski Władysław 311 Bartuś Alicja 262, 273 Baryń Zygmunt Leon 65,336 Bąbczyński Emanuel 57,332 Bednarczyk Wincenty 74,77, 336 Bednarek Jerzy 52 Bednarek Paweł 75,336 Bednarski Edmund 75, 338 Belgiojoso Lodovico 312 Bellon Marcel 154 Bencić Andriana 240, 241 Benz Wolfgang 290 Berger Peter L. 294 Bernhauser Franz 310 Białkowski Henryk 218, 220 Biczyska Aleksander 235 Bielerzewski Ludwik 18, 42,149,150, 168,174,185,187,188, 210 Bielewicz Władysław 226 Bierwiaczonek Krzysztof 257 Bilewicz Michał 259 Bloch Franciszek 116 Bogacki Ferdynand 99,184 Böhm Jan 57,340 Bojarska Katarzyna 289 Borowski Stanisław 235 Botz Gerhard 18,195,197 Bouard Michel de 153 Bourdieu Pierre 285 Boussel, więzień w Gusen 152 Bramorski Zygmunt 61, 342 Branny Jan 77, 342 Branny Leon 74,342 Brenneis Sara J. 242, 243 Brenner Konrad 125,126,131,133,147, 155,164,165,171,178,179 Breuer Lars 287 Broniewski Władysław 114
Broszat Martin 36 Brzezińska Anna Weronika 290 Brzozowski Stanisław 75,344 Buchalski Stanisław 202 5^3
INDEKS NAZWISK 524 Buczek Stanisław 226 Budzyński Bartosz 18, 212 Вин Maksymilian 207 Bukowiński Ludomir 77, 344 Bunel Lucien-Louis, zwany père Jacques de Jésus 148,149,152, 153,163,168,230 Burarz Władysław 212,214, 218 Burski Jan 65, 346 Bursze Tadeusz 88,116,118,185 Bursze, brat Tadeusza 185 Callo Marceli 310 Całka Lech 96,116 Całujet Szczepan 184 Carpi Aldo 18,212,216, 218, 220, 224 Cayrol Jean 152 Ceglarz Leon 66,346 Celnik Jan 57,346 Ceran Tomasz 37 Chałasiński Józef 213 Chart Edmund 51, 60, aneks: passim Chmielewski Karl Walter 25, 26, 38,119,121,136,137,187, 227 Chmielewski Wacław 118 Chmielewski Walter 25 Chmielorz Jerzy 77,350 Chodura Karol 202, 226 Cholewa Paweł 210 Churchill Winston 189 Chwin Stefan 247, 248 Ciarkowski Edward 77 Ciechanowski Konrad 28 Cieluch Jan 106,110 Cienciała Paweł 226, 348 Cieniak Mieczysław 89, 90,95,131, 147,184 Cieślak Jan 55,350 Cieślik Arkadiusz 53, 206 Cofała Karol 57 Cołafa Ludwik 57, 350 Cook Daniel Thomas 265 Cupiał Władysław 226 Cybulski Aleksander 55, 352 Czajkowski Jerzy 118 Czarnowski Kazimierz 65,352 Czarnowski Stefan 284 Czypionka (Czepionka) Teofil 149, 150,175,184-187, 354 Czyżewski Marek 287 Ćwierk Konstanty 89, 91,92, 95,104, 107,169 Dabag Mihran 287 Danek Magdalena 260 Danieli Rachel 274 Danilewicz Julian 58, 354 Danyel Jiirgen 290 Dauksza Agnieszka 242-245, 254 Deja Teodor 60,354 Delius Anna 287 Dewald Waldemar 99 Dębski Bronisław 110 Dębski Tadeusz 201, 205, 218 Dobosiewicz Stanisław 15,19, 20, 24-28, 30, 32, 33, 38, 39,43-46, 50, 84, 89, 91, 92, 94,100,102,104, 110,112,115,126,127,173,194, 200-204,206,208,209,
215,218, 220, 223-226,228-231, 310, 356 Dobrzański Maciej 107 Dobrzeniecki Wincenty 77, 356 Domańska Ewa 289 Domański Henryk 288 Dordevic Dimitrije 101 Drinda Helmut 77 Drzazga Jan 77,358 Duchin Adi 274 Dudziak, więzień Gusen, duchowny 184 Dulęba Wacław 111 Duszczyk Aleksander 74,360 Dybek Stanisław 57, 60, 356 Dziubiński Zygmunt 74,360 Eberhardt Ruth 180 Eike Teodor 23 Embinger Roman 39 Erwin, niemiecki więzień z Gusen, świadek Jehowy 141 Faber Anielin 118 Fabiszak Małgorzata 290 Faliszewski Tadeusz 96, 99,104,105, 114 Farnik Jan 99 Filarski Zbigniew 89,105,115,118 Filipiak Marian 163 Filipie France 21 Filipkowski Piotr 138 Fink Miłosz 116 Flick Uwe 249 Florczyk Władysław 233
INDEKS NAZWISK Fojkis Edmund 53, 226 Fołtyn Leopold 228,362 Fowler Floyd J. 293 Franco Francisco 27, 216 Frankl Viktor 129,130,140 Franz, kapo w Gusen 201 Freeman Lindsey A. 274 Freud Zygmunt 260, 261 Freund Florian 20 Fritz Regina 18,19s, 197 Galiński Stanislaw 99 Gałązka Jan 77, 364 Gałkiewicz Michał 233 Gamoń Józef 54, 364 Garbe Detlef 221 Gazińska Małgorzata 85, 208 Gaziński Edward 85, 208 Gaziński Wacław 85, 89, 96,103-105, 107,114,116,119,208,230 Gelinek Kazimierz 44,45,120,121, 177,229,366 Gębik Władysław 38, 50, 83, 87, 88, 91,97-99,104,106-108,110,113, 114,161,163,173,176-178, 201, 229-231,250,257, 258, 330, 373 Gillis Rémy 104 Glemp Józef 179,181 GlinczankaAgnieszka 284 Gliwka Grażyna 239 Głębocki Wiesław 83 Głowacki Włodzimierz 108 Goclon Franciszek 77,368 Goebbels Joseph 116 Golay Didier Marie 152 Gołębiowski Stanisław 27,40,74, 368 Gomolla Teofil 57, 368 Gonczyński, więzień w Gusen, muzyk 102 Goszczyński Kazimierz 206, 234 Gościński Antoni 225, 235 Góralski Józef 156,167,173, 368 Gorczyński Bolesław 206 Grabowski Edward 77, 370 Grocholska Anna 177,178 Grot Elżbieta Maria 28 Gruber Johann 121,154, 230, 299, 310, 313, 316 Gruszczyński Józef 89, 95, 99,104,114 Grzelak Antoni 235 Grzelak Jerzy 11,46 Grzelak Piotr 171-173 Grzesiczek Józef 57,372 Grzesiuk Stanisław 43, 84, 96,106, 107,115,133,136,142-144, 214, 215, 223, 224 Grześkowiak Lech 53 Gudkova Svetlana 249 Gulbinowicz Henryk 178 Gustowski Tadeusz 102 Gutowski Marian 118,119 Gutowski Piotr 184 Guziński Gracjan 92,101-104,110, 116,117,177 Habrina Rajmund 101,110 Hacker Kurt 19 Haegenbarth Leon 117 Hagelüken
Andreas 283 Halbwachs Maurice 284-286, 288 Hallen Ernst 102 Hampel Szczepan 99,100,109 Hanczewski Sylwester 57, 374 Hasulińska Walentyna 52 Hayek Friedrich August von 247, 248 HeitlingerAlena 238 Herman Józef 77, 376 Heydrich Reinhard 31, 35 Himmler Heinrich 23, 44,121 Hirsch Marianne 260, 289, 290 Hitler Adolf 22, 31,267, 305 Hlavac Alois 101,110 Hładysz Józef 57, 376 Holuj Tadeusz 108 Horzog Andrzej 232, 233 Ignaszewski Roch 99 Isenberg, załoga Gusen 203 Iwiński Józef E. 44, 87, 88,107,118, 202, 203, 211, 212, 214, 217, 219, 229,231 Jagliński Henryk 74, 376 Jagodzińska Anna 210 Jahnke Adolf 114 Jan Paweł II, właśc. Karol Wojtyła 179, 181 Janion Maria 290 Jański Fr. 183 Jarosik Jan 233 Jarząbek Wanda 15,36,42, 47 Jasińska-Kania Aleksandra 288 Jasiński Józef 57,380 Jaszczuk Bolesław 88 525
INDEKS NAZWISK Jaworska Janina 83 Jemielniak Dariusz 249 Jentzsch Heinz 187 Jezierski Antoni 177,179,180, 380 Jilovsky Esther 274 Jordan-Żórawski Stanislaw 58,382 Jovanovic Milovan 101 Junge Walter 204, 207 Jurzak Jan 110,111 Juszkiewicz Albert 207, 216, 217, 223, 231 526 Kacprzyński Czesław 74,384 Kaczmarczyk Alfons 183 Kafka Gustaw 77,384 Kalkowski Edmund 53,116 Kamiński Bronisław 89, 95 Kamiński Feliks 115,118 Kamiński, lekarz 224 Kammerer Johan 223 Kaniewski Marian 116 Kantor Józefa 183 Kapelka (Kapolka, Kopolka) Franciszek 57,396 Kaplan Brett A. 237 Karaśkiewicz, więzień w Gusen 184 Kardoff Ernst von 249 Karl, niemiecki więzień z Gusen, świadek Jehowy 141 Karolini Tadeusz 222 Karpiński Franciszek 155, 386 Karr-Jaworski Zdzisław 92 Kasałka, więzień Gusen, duchowny 184 Kasprowicz Jan 97,160,175 Kautsky Benedikt 216 Kaźmierkiewicz Jerzy 58,116,388 Keilhauer Pitt 105 Keleberc Alexander 202 Keller Rolf 21 Kędzior Stanisław 57, 388 Kędzior Zbigniew 57, 388 Kielich Wiktor 203, 209 Kiełczewski Kazimierz 99 Kiesewetter Hermann 199 Klenczar Tomasz 57, 390 Klistała Jerzy 331,374,442, 479 Klonowski Mieczysław 57,390 Klonowski Tadeusz 57,392 Kluge Helmut 119,169 Kmieciak Leon 235 Knoll Karol 57,392 Kobyliński Lech 227,392 Kobzda Antoni 57,392 Koch Karol 102 Kochanowska Ewa 12g Kodura Teodor 225 Koenig Lucjan 77,392 Koj Ewa 55, 78 Kokesch, blokowy 148 Kokesz Rudolf 87 Kokin Mikołaj 107 Konieczny Adam 101 Kończal Kornelia 284, 292 Kopalek Thomas 23, 228, 234 Koprowski Romuald 66, 396 Koprowski Stanisław 110,180,182 Korczak Kazimierz 118 KorfWilhelm 152 Kostecki Leon 116 Kotlęga
Edmund 183 Kotlorz Tomasz 57,398 Kowalik Bolesław 160,398 Kowalkowski Stanisław 148,183 Kozaczkiewicz Władysław 92 Kozal Czesław 184 Koźmiński Kazimierz 226 KranebitterAndreas 194, 200, 201, 208, 209 Kraszewski Zbigniew 177 Krawczyk, więzień Gusen, duchowny 184 Kroczek Władysław 228 Król Marcin 284, 288 Królak Leon gi, 99,121 Królikowski Jerzy 116 Kruszyński Józef 77,402 Kryczyńska-Pham Anna 286 Krzemiński Piotr 60,402 Krzywiak Stefan 53 KubszJózef 183 Kuchta Anna 290 Kucia Marek 259, 262, 273, 276, 280 Kula Marcin 288, 289, 292 Kurdd Paweł 183 Kurnatowski Henryk 52 Kurowska Janina 229 Kuczok Alojzy 57, 408 Kuś Roman 53,227 Kuzdrzał Stanisław 99 Küchler Aleksander 57,406 Kwiatkowska-Bieda Anna 183
INDEKS NAZWISK Kwiatkowski Adam 107 Kwiatkowski Antoni 57,77,408 Kwiatkowski Piotr T. 288 Lajer Stefan 233 Lammers Karl Christian 243, 244 Langbein Hermann 215, 216 Langer Fritz 87 Langer Rajnhold 228 Larwa Czeslaw 111 Laskowski Tadeusz 88 Lebensart Klemens 89, 91,92,117, 410 Lechowicz Dyonizy 223 Lekus Roy 283 Lemańczyk Magdalena 13 Lemkin Rafał 36 Lenartowicz Teofil 101 Leszczyński Stanislaw 205, 211,218, 225,231,232 Leśkiewicz Rafał 52 Lewandowski Jerzy 114,116 Lewandowski Stanislaw 57,412 Lewit Aba 217 Lichota Jan 111 Liesberg Franz 148 Lipiński Emil 201 Lipiński Zygmunt 77,414 Lipowicz Irena 311 Littner Karl 310 Livingstone Rodney 285 Loosen Johann van 201 Lopez Francisko 154,163,176 Luboś Alfons 228,414 Luchterhand Elmer 43 Luckmann Thomas 249 Lukas Richard C. 36 Lutterbach Heinrich 102,104,185, 221 Labus Wladyslaw 102,118 Labus Zygmunt 102 Lando Mieczysław 91,105,118,119 Łęski Czeslaw 89,114,115 Łodziński Wacław 233 Łuczak Czesław 36 Machcewicz Paweł 288 Madajczyk Czesław 36 Madajczyk Piotr 12,36,37 Madoń-Mitzner Katarzyna 18, 67,189 Magdziorz Ryszard 57,416 Majerus Jean 182 Maksymiuk Józef 99,146-149,155, 167-169,179,183,185, 210-212, 215, 223, 230 Malina Karel 101 Malinowski Zygmunt 104 Małecki Antoni 207, 228 Małycha Kazimierz 116 Mańka Alfons 183 Mańkowski Zygmunt 37 Marcinkowski Marian 184 Marglewski Jan 75,418 Marśdlek Hans 19, 27, 29,40, 203-205, 217 Martha Gammer 13, 20, 282, 295,313, 316 Martinez José (Joze) 176 Maruszewski Tomasz 285 Masłowski Wladyslaw 57,420 Mastaj Józef 58, 77, 420 Matić Ranislav 101,110 Matjaszek Antoni 99 Matlaszek Kazimierz 61, 422
Matuchniak-KrasuskaAnna 196 Matura, więzień Gusen, duchowny 184 Matusiak Wladyslaw 104,115, 204, 205, 227, 233 Mayer Christoph 283 Mazanowska Izabela 37 Mąka, więzień w Gusen 184 Meixner Rudolf 202, 204 Melić Pantelej 101 Melillo Graziana 18, 212 Mencel Michał 226,422 Mendel Stanisław 57,422 Merton Robert K. 322 Miaśkiewicz Romuald 74,422 Michalik Józef 99 Michlic Joanna B. 274 Michnicki Zygmunt 75,424 Mickiewicz Adam 89,175 Mietliński Antoni 130,144-146,150, 151,157,158,165,166 Mihailovic Dragoljub 218 Mikulski Rafał 276 Milewski Lech 225 Militiades 97 Milke Andrzej 173 Milke Tadeusz 12,13,127,138,164,182, 211,230, 256, 276, 279 527
INDEKS NAZWISK Milke Wacław 99-100,126,127,138, 139,141,151,153,154,164.172,175. 177—179, 181.182,184,211, 219,220, 230,250,256,269 Mills Jan-Ruth 20,23,30, 208 Miotk Stefania 108 Misiewicz Józef 184 Mizgalski Gerard 99 Mocarski Franciszek 65 Moras Antoni 234 Morawska Ewa 322 Morawski Karol 83 Mroczyk Henryk 183 Murasiewicz Tadeusz 96,105,116,121 Murken Sebastian 142 Myers Adrian T. 237 Nagaj Bernard 201 Nagengast, więzień Gusen, duchowny 184 Napiórkowski Fortunat 65,428 Napiórkowski Marcin 287 Naruszewicz Piotr 138,139,160,163, 528 175.184 Nawrocki Tomasz 257 Niemiec Jan 100 Nienass Benjamin 274 Niethammer Lutz 287 Niewiada Stefan 89, 92, 95,100,110, 160,163,175 Nijakowski Lech M. 252, 253, 287 Nikiforov Alexander L. 261 Nogaj Stanisław 30,42,43, 53, 87, 91, 104,106,114,122, 200-204, 206, 210,224,225, 230, 243, 235,430 Nora Pierre 292 Nowak Franciszek 57,430 Nowak Józef 77,432 Nowak Wilhelm 226 Nowakowski Wojciech 57, 432 Nowicki Henryk 209, 215, 225,231 Nowicki Ignacy 116,117 Nowicki Marian 118 Nykiel Leopold 115,117,118 Obermeier Alois 119 Odak Stipe 240, 24 т Olbrych Tadeusz 100 Olick Jeffrey К. 284 Olszewicz Bolesław 51, 52 Olszewski Tadeusz 91, 434 Opaliński Józef 74, 434 Oparcik Czesław 220, 221, 225 Opielowski Stanisław 211 Ormicki Wiktor 88 Orsi, więzień Gusen, profesor 164 Ostrowski Tadeusz 201, 202, 204, 217, 231,436 Osuchowski Jerzy 19, 26, 31,41,45, 84, 87,105,113,136,137, 201, 204, 207, 214, 226 Otremba Alfred 57,436 Ott Bronisław 207 Otto Reinhard 21 Owsiany Jan 111 Owsiński Marcin 290 Pabjan Barbara 238 Palacz Czesław 107 Parysz Paweł 77,438 Passagez Gaston
152 Paszkiewicz Mieczysław 89, 95,105, 110,161,175, 438 Pawlak Józef 99,102,104,116,163,184 Pelgen, małżeństwo 180 Père Jacques/Jaque/Zak zob. Bunel Lucien-Louis Persson Goran 243 Perz Bertrand 20, 23, 33 Piatt Tedy 163 Piekarska Anna 37 Pielorz Antoni 79,442 Pielorz Józef 183 Pientka Walenty 150 Pieńkos Kazimierz 214,220, 230 Pike David Wingeate 213, 218, 219 Pilarczyk Tadeusz 184 Pilarski Wacław 100 Pilarski Zygmunt 102 Piotrowski Bronisław 177 Pisarski Władysław 77,444 Piskorski Czesław 100 Piwiński Jerzy 89, 91,114 Piwowarczyk Zygmunt 107 Platt Kristin 287 Pohl Oswald 23 Pokorny Franta 101 Poliakin Miron 115 Potysz Józef 232 Prała Mieczysław 183 Preminger Alexander 18,195,197 Preminger Alexander 232 Prinke Andrzej 44,120
INDEKS NAZWISK Prokopiuk Jerzy 261 Przeczek Gustaw 89, 91, 92, 95,97, 101, 448 Przybyli Anna 281, 283,311 Rabczewski Włodzimierz 184 Rab! Christian 17 Rakowski Zdzisław Marian 50 Reinbacher Zofia 20 Richter Hermann 198,199 Ricoeur Paul 290, 291 Robbins Joyce 284 Rogulski Pawel Piotr 74, 452 Rohrbacher Karl 202 Rosenzweig Roy 287 Rostkowski Feliks 55,452 Roth, załoga Gusen 136 Rozynek Józef 183 Różycki Gustaw 57 Rubinstein Roman 217 Rudolf Haunschmied 13, 20, 23,30, 208, 282, 313 Ruszkiewicz Stefan 79, 454 Ruta Bronisław 89, 218 Rutkowska Maria 36 RygułaJózef226 Rzetelski Henryk 75,454 Salazar Antonio de Oliveira 216 Saldana Johnny 252 Saryusz-Wolska Magdalena 286 Sawisz Anna 292 Schaeben Holger 25 Schlammerl Ludwig 204 Schnabel Ulrich 142,143 Schoneman-Łuniewska Stanisława 183 Schönfeld Józef 235 Schulte Jan Erik 22 Schwanninger Florian 31 Schweber Simone 256 Seidler Fritz 26,31,117,119 Sekielski Tomasz 283 Sempka Jan R. 202 Sendyka Roma 257 Sep, blokowy 105 Shaldova Victoria 260 Sienkiewicz Henryk 142 Siga Wilhelm 57,456 Sikorski Władysław 101 Silverstein Jordana 274 Siuda Jan 111 Siwczak Bernard 204 Siwczyk Konrad 183 Skibiński Paweł 42, 210, 211, 212 Skoczek Tadeusz 19 Slucki David 274 Sławik Henryk 310 Sławiński Marian 91,100,116,118 Słonina Eryk 228 Słowacki Juliusz 167,175 Smolicz Jerzy J. 287 Sofsky Wolfgang 194 Sokolińska Wanda 108 Sołdra-Gwiżdż Teresa 241 Sosnowski Bolesław 198 Sowielek Franciszek 57, 462 Sówka Józef 79,462 Spalek Karol 183 Spiller Alfons 57,462 Stachiewicz Kazimierz 118,119 Stańczyk Ewa 245-247 Stec Katarzyna 259, 262, 273, 276, 280 Stefan,
więzień w Gusen 133 Stefancic Duśan 310 Steinke Ines 249 Steinmeier Edi 202 Stern Izaak 102 Steyer Donald 37 StogowskaAnna 229, 230 Stokowski Patricia A. 237 Strasser Ernst 311 Stroński Stanisław 206 Sukiennik Józef 233 Sułek Antoni 294 Sułkowski Aleksander 100 Sutarzewicz Mieczysław 100 Świecki Marian 77, 464 Szacka Barbara 239, 288, 289, 291, 292 Szafarczyk Józef 53, 228 Szamocki Jan 183 Szczepański Henryk 65,464 Szczypiński Włodzimierz 226 Szita Sczabolcs 21 Szmyt (Schmidt), kapo w Gusen 208 Sznajder Jan 233 Szopiński Lubomir 92, 99,101,102, 104,110,122,123,163,169,184, 229 Szpociński Andrzej 289, 292 Szramek Emil 57,468 Sztuka Adam 88 529
INDEKS NAZWISK 530 Szuchta Robert 298 Szulc Stanisław 56 Szuścik Franciszek 75,468 Szymoniak, więzień w Gusen 223 Śliż Karol 117 Ślusarczyk Stefan 96,116,119 Tałandziewicz Stefan 77,472 Tamin Sybille 283 Tarasiewicz Jan 95,114,115 Teresa od Dzieciątka Jezus, św., właśc. Marie Françoise Thérèse Martin 152 Thelen David 287 Timofiejew Grzegorz 18, 84-86, 89-96, 104-106,110,111,114,124 Tito Josip Broz 218 Tomasza à Kempis 15З Tomkiewicz Monika 37 Topij-Stempińska Beata 241 Topolewski Jan W. 210, 230, 231 Traba Robert 286 Trepte Hans Christian 261, 262, 273 Trojański Piotr 298 Trzęsimiech Teofil 77,477 Turetskii-Vladimirov Mikhail 215 Turowski Czesław 100,105,116 Turzańska Sylwia 187 Twardzik Tadeusz 199 Ujejski Kornel 97 Unkiewicz Edward 100,101,117 Unkiewicz Tadeusz 92,102 Urbanek Józef 75,478 Usakiewicz Marian 100 Uszyński Tadeusz 177 Vaus David A. de 293 Vuékovié Svetislav 110 Wagner Jan 212, 227 Wagner Richard 103 Wakar Krzysztof 285 Walczak Marian 51,54, 59, 61, 74,331, 377, 396,407,428, 436,488 Walczak Stanisław 96,118,119 Walke Józef 65 Walkowiak Ludwik 18 Wall John 265 Walston James 243 Waluś Alojzy 160,17S Wandel Jerzy L. 42, 206, 215, 224 WantułaAndrzej 18 Wantuła Karol 77,480 Wardzyńska Maria 37, 56, 59-61, 253, 261, 265, 266,331, 350,352, 358, 360,368,372,374,378, 384, 388, 390,392,398, 408,410,414,426, 422, 432,436, 446, 448,454,456, 458, 470,472, 474, 480,482, 486 Wasser Bruno 36 Weindling Paul 31,199 Wengier Stanisław 57,488 Wertenstein-Żuławski Jerzy 322 Węglorz Józef 75,482 Wiącławek Czesław 184 Wichłacz Florian 100 Wieniawski Henryk 115 Wierzbiński Jan 19
Wierzbiński Wiesław J. 19 Wilczek Jan 57, 75,482 Wilk-Wilczyński Wacław 224, 225 Wiseman Hadas 274 Wiśniewski Wiktor 118 Witkowski Roman 79,484 Witzany-Durda Siegi 20, 23,30, 208,313 Wlazłowski Zbigniew 18,93,199, 219 Władek, kapo w Gusen 207 Wnuk Włodzimierz 19,41, 83, 84, 88, 89, 92, 95. 97-100,156,157,166, 167,214, 229 Wodarska-Ogidel Katarzyna 12 Wolff-Powęska Anna 283,327 Wolniewicz-Slomka Daniel 248 Wolter, właśc. François-Marie Arouet 125 Woźniak Władysław 100,171-173,184 Woźnica Wilhelm 102 Wójcicka Marta 238 Wójcik Adrian D. 259 Wróbel, więzień Gusen, duchowny 184 Wróblewski Zdzisław 89, 92, 96,100, 105,110,111 Wrzeszczyński Henryk 89,100,184 Wuggenig Richard 105 Wyrwiński Marceli 100 Wysocki Wiesław 145 Wyspiański Stanisław 97, 98,160,167 Zagrzejewski Stanisław 75,488 Zah, załoga Gusen 136 Zając Józef 102,490 Zakrzewski Stanisław 75,490 Zalewski Bohdan 89, 95 Zalewski Stanisław 19, 33, 310
INDEKS NAZWISK Zalewski Tadeusz 79,490 Zalachowski Feliks 19,199, 200, 209 Zanica Augustyn 232 Zelizer Barbie 289 Zgliński Henryk 74,492 Ziemska Joanna 20, 42 Ziereis Franz 32,44,120,121,198, 232 Ziółkowska Anna 36 Ziółkowski Marek 287, 288 Znamirowski Franciszek 108,110-114, 119,120 Znaniecki Florian 284 Zon Jan 212, 214 Zygo Anna 13, 258 Żelazek Marian 189 Żmij Józef 53, 204,494 Żmuda Remigiusz 180 Żórawski Władysław 77
|
| any_adam_object | 1 |
| author2 | Jarząbek, Wanda 1969- |
| author2_role | edt |
| author2_variant | w j wj |
| author_GND | (DE-588)101956668X |
| author_facet | Jarząbek, Wanda 1969- |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV049070666 |
| ctrlnum | (OCoLC)1381290721 (DE-599)DNB129058656X |
| edition | Wydanie I |
| era | Geschichte 1939-1945 gnd |
| era_facet | Geschichte 1939-1945 |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>03405nam a2200697 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV049070666</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20231108 </controlfield><controlfield tag="007">t|</controlfield><controlfield tag="008">230728s2022 pl a||| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788367326049</subfield><subfield code="9">978-83-67326-04-9</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">8367326040</subfield><subfield code="9">83-67326-04-0</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1381290721</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)DNB129058656X</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="044" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">pl</subfield><subfield code="c">XA-PL</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-Re13</subfield><subfield code="a">DE-B1595</subfield><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="080" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">94(100)"1939/1945":341.322.5</subfield><subfield code="2">udc</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">15.24</subfield><subfield code="2">bkl</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">15.72</subfield><subfield code="2">bkl</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">KL Gusen</subfield><subfield code="b">studia z dziejów polskich więźniów i pamięci społecznej</subfield><subfield code="c">pod red. Wandy Jarząbek</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="3"><subfield code="a">Konzentrationslager Gusen</subfield></datafield><datafield tag="250" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Wydanie I</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Warszawa</subfield><subfield code="b">Instytut Pileckiego</subfield><subfield code="c">2022</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">534 Seiten, 2 ungezählte Seiten</subfield><subfield code="b">Illustrationen, Diagramme</subfield><subfield code="c">23 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Bibliografia, netografia na stronach 499-[515]. Indeks</subfield></datafield><datafield tag="610" ind1="2" ind2="7"><subfield code="a">Konzentrationslager Gusen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4234194-2</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1939-1945</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="g">Volk</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046497-0</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Nationalsozialistisches Verbrechen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4075228-8</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Zweiter Weltkrieg</subfield><subfield code="0">(DE-588)4079167-1</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Kollektives Gedächtnis</subfield><subfield code="0">(DE-588)4200793-8</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="655" ind1=" " ind2="7"><subfield code="0">(DE-588)4143413-4</subfield><subfield code="a">Aufsatzsammlung</subfield><subfield code="2">gnd-content</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Konzentrationslager Gusen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4234194-2</subfield><subfield code="D">b</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Zweiter Weltkrieg</subfield><subfield code="0">(DE-588)4079167-1</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Nationalsozialistisches Verbrechen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4075228-8</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="g">Volk</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046497-0</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="4"><subfield code="a">Kollektives Gedächtnis</subfield><subfield code="0">(DE-588)4200793-8</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Konzentrationslager Gusen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4234194-2</subfield><subfield code="D">b</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">Nationalsozialistisches Verbrechen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4075228-8</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="2"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="g">Volk</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046497-0</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="3"><subfield code="a">Kollektives Gedächtnis</subfield><subfield code="0">(DE-588)4200793-8</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="4"><subfield code="a">Geschichte 1939-1945</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="700" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Jarząbek, Wanda</subfield><subfield code="d">1969-</subfield><subfield code="0">(DE-588)101956668X</subfield><subfield code="4">edt</subfield></datafield><datafield tag="710" ind1="2" ind2=" "><subfield code="a">Instytut Pileckiego</subfield><subfield code="0">(DE-588)1191954455</subfield><subfield code="4">pbl</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034332627&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034332627&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034332627&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20231108</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">900</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09044</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">900</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09044</subfield><subfield code="g">43</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">900</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09044</subfield><subfield code="g">436</subfield></datafield><datafield tag="943" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034332627</subfield></datafield></record></collection> |
| genre | (DE-588)4143413-4 Aufsatzsammlung gnd-content |
| genre_facet | Aufsatzsammlung |
| id | DE-604.BV049070666 |
| illustrated | Illustrated |
| indexdate | 2024-12-24T09:49:12Z |
| institution | BVB |
| institution_GND | (DE-588)1191954455 |
| isbn | 9788367326049 8367326040 |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034332627 |
| oclc_num | 1381290721 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-Re13 DE-BY-UBR DE-B1595 DE-12 |
| owner_facet | DE-Re13 DE-BY-UBR DE-B1595 DE-12 |
| physical | 534 Seiten, 2 ungezählte Seiten Illustrationen, Diagramme 23 cm |
| psigel | BSB_NED_20231108 |
| publishDate | 2022 |
| publishDateSearch | 2022 |
| publishDateSort | 2022 |
| publisher | Instytut Pileckiego |
| record_format | marc |
| spellingShingle | KL Gusen studia z dziejów polskich więźniów i pamięci społecznej Konzentrationslager Gusen (DE-588)4234194-2 gnd Polen Volk (DE-588)4046497-0 gnd Nationalsozialistisches Verbrechen (DE-588)4075228-8 gnd Zweiter Weltkrieg (DE-588)4079167-1 gnd Kollektives Gedächtnis (DE-588)4200793-8 gnd |
| subject_GND | (DE-588)4234194-2 (DE-588)4046497-0 (DE-588)4075228-8 (DE-588)4079167-1 (DE-588)4200793-8 (DE-588)4143413-4 |
| title | KL Gusen studia z dziejów polskich więźniów i pamięci społecznej |
| title_alt | Konzentrationslager Gusen |
| title_auth | KL Gusen studia z dziejów polskich więźniów i pamięci społecznej |
| title_exact_search | KL Gusen studia z dziejów polskich więźniów i pamięci społecznej |
| title_full | KL Gusen studia z dziejów polskich więźniów i pamięci społecznej pod red. Wandy Jarząbek |
| title_fullStr | KL Gusen studia z dziejów polskich więźniów i pamięci społecznej pod red. Wandy Jarząbek |
| title_full_unstemmed | KL Gusen studia z dziejów polskich więźniów i pamięci społecznej pod red. Wandy Jarząbek |
| title_short | KL Gusen |
| title_sort | kl gusen studia z dziejow polskich wiezniow i pamieci spolecznej |
| title_sub | studia z dziejów polskich więźniów i pamięci społecznej |
| topic | Konzentrationslager Gusen (DE-588)4234194-2 gnd Polen Volk (DE-588)4046497-0 gnd Nationalsozialistisches Verbrechen (DE-588)4075228-8 gnd Zweiter Weltkrieg (DE-588)4079167-1 gnd Kollektives Gedächtnis (DE-588)4200793-8 gnd |
| topic_facet | Konzentrationslager Gusen Polen Volk Nationalsozialistisches Verbrechen Zweiter Weltkrieg Kollektives Gedächtnis Aufsatzsammlung |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034332627&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034332627&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034332627&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| work_keys_str_mv | AT jarzabekwanda klgusenstudiazdziejowpolskichwiezniowipamiecispołecznej AT instytutpileckiego klgusenstudiazdziejowpolskichwiezniowipamiecispołecznej AT jarzabekwanda konzentrationslagergusen AT instytutpileckiego konzentrationslagergusen |