"Laïcité" histoire d'un mot

Gespeichert in:
Bibliographische Detailangaben
1. Verfasser: Thiéry-Riboulot, Véronica 1960- (VerfasserIn)
Format: Abschlussarbeit Buch
Sprache:French
Veröffentlicht: Paris Honoré Champion Éditeur 2022
Schriftenreihe:Linguistique historique 15
Schlagworte:
Online-Zugang:Inhaltsverzeichnis
Tags: Tag hinzufügen
Keine Tags, Fügen Sie den ersten Tag hinzu!

MARC

LEADER 00000nam a2200000 cb4500
001 BV048309295
003 DE-604
005 20220914
007 t|
008 220701s2022 fr a||| m||| 00||| fre d
020 |a 9782745357090  |c Broschur  |9 978-2-7453-5709-0 
035 |a (OCoLC)1336494749 
035 |a (DE-599)KXP1799347028 
040 |a DE-604  |b ger  |e rda 
041 0 |a fre 
044 |a fr  |c XA-FR 
049 |a DE-19  |a DE-12 
082 0 |a 410 
084 |a 18.22  |2 bkl 
084 |a 17.16  |2 bkl 
100 1 |a Thiéry-Riboulot, Véronica  |d 1960-  |e Verfasser  |0 (DE-588)1259981703  |4 aut 
240 1 0 |a Le mot laïcité 
245 1 0 |a "Laïcité"  |b histoire d'un mot  |c Véronica Thiéry-Riboulot 
264 1 |a Paris  |b Honoré Champion Éditeur  |c 2022 
300 |a 605 Seiten  |b Illustrationen, Diagramme  |c 24 cm 
336 |b txt  |2 rdacontent 
337 |b n  |2 rdamedia 
338 |b nc  |2 rdacarrier 
490 1 |a Linguistique historique  |v 15 
500 |a Bibliografie: Seite 381-412 
502 |b Dissertation  |c Sorbonne université  |d 2020 
648 7 |a Ideengeschichte  |2 gnd  |9 rswk-swf 
650 0 7 |a Laizität  |0 (DE-588)4744081-8  |2 gnd  |9 rswk-swf 
650 0 7 |a Laizismus  |0 (DE-588)4259885-0  |2 gnd  |9 rswk-swf 
651 7 |a Frankreich  |0 (DE-588)4018145-5  |2 gnd  |9 rswk-swf 
655 7 |0 (DE-588)4113937-9  |a Hochschulschrift  |2 gnd-content 
689 0 0 |a Frankreich  |0 (DE-588)4018145-5  |D g 
689 0 1 |a Laizität  |0 (DE-588)4744081-8  |D s 
689 0 2 |a Laizismus  |0 (DE-588)4259885-0  |D s 
689 0 3 |a Ideengeschichte  |A z 
689 0 |5 DE-604 
830 0 |a Linguistique historique  |v 15  |w (DE-604)BV017216844  |9 15 
856 4 2 |m HEBIS Datenaustausch  |q application/pdf  |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033688919&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA  |3 Inhaltsverzeichnis 
940 1 |q BSB_NED_20220914 
942 1 1 |c 417.7  |e 22/bsb  |g 44 
942 1 1 |c 001.09  |e 22/bsb  |g 44 
943 1 |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-033688919 

Datensatz im Suchindex

DE-19_call_number 1300/ES 360 T438
DE-19_location 75
DE-BY-UBM_katkey 6229554
DE-BY-UBM_media_number 41633444550017
_version_ 1823048821270118400
adam_text Véronica THIÉRY-RIBOULOT LAÏCITE : HISTOIRE D’UN MOT PARIS HONORÉ CHAMPION ÉDITEUR www honorechampion com Table des matières REMERCIEMENTS 9 INTRODUCTION 11 PREMIÈRE PARTIE AVANT LAÏQUE INTRODUCTION DE LA PREMIÈRE PARTIE 19 Chapitre I DES GRECS laôg PUIS XaïKog AU LATIN LAICUS 21 1 AaÔÇ, NOM MASCULIN 23 Chez Homère 23 Dans l’Ancien Testament 27 Dans le Nouveau Testament 30 2 AaïKÔç, adjectif qualificatif ou nom? 36 3 Laicus, adjectif qualificatif ou nom? 39 Dans les premiers siècles de la chrétienté 39 A Au Moyen Age et à la Renaissance 41 Sur le site du Vatican 48 Chapitre II LA FORME POPULAIRE MÉDIÉVALE LAI 53 1 Constitution d’un corpus d’étude 53 Méthode 53 Les homonymes 56 2 Textes et auteurs du corpus 57 Formes et genres des textes 57 Auteurs 58 3 Le mot lai dans le corpus 60 Aspects formels du mot et de ses emplois 60 Facettes sémantiques 67 Apparition de la forme savante 79 Chapitre III LE MOT jLIFET SA FAMILLE EN ANGLAIS 83 1 Persistance de lay et des mots de sa famille en anglais 84 Différences entre les familles des doublets lay et laie 84 Des fréquences d’emploi dissemblables pour les deux familles 85 Lay n’est pas laïque 88 2 Caractéristiques de lay et de sa famille en anglais 91 Aspects étymologiques 91 Aspects grammaticaux et morphologiques 92 Aspects sémantiques et socio-linguistiques 102 3 Raréfaction des mots de la famille de lay 111 CONCLUSION DE LA PREMIÈRE PARTIE 115 DEUXIÈME PARTIE LA FORME SAVANTE LAÏQUE INTRODUCTION DE LA DEUXIÈME PARTIE 121 Chapitre IV ORIGINE ET SPÉCIALISATION SÉMANTIQUE DE LA FORME SAVANTE DE LAÏQUE 123 1 ÉvoLunoN£Ai iAzc zui7etÆ (1500-1900) 123 Une évolution graphique et morphologique dans l’air du temps 124 Le tréma 125 Le [k] final 126 Au xixe siècle, le sentiment d’une forme ancienne 128 2 Spécialisation sémantique des deux doublets 130 La formule frère lai 131 Évolution sémantique de laïque jusqu’à la fin du xvme siècle 135 Motifs sémantiques 141 Chapitre V PLACE DE LAÏQUE DANS LE LEXIQUE ET L’USAGE 147 1 Les synonymes et antonymes de laïque 148 Synonymes anciens : mondain, terrestre, temporel,profane 149 Les mots de la Révolution : public, républicain, civique, citoyen, civil 151 Première moitié du xixe siècle : libéral 159 Deuxième moitié du xixe siècle : des dérivés avec un préfixe privatif 160 Avant les lois Ferry : neutre 166 Du xixe siècle au XXIe siècle : séculier sécularité ou sécularisme 167 2 Un mot plus fréquent et qui s’éloigne de l’église 172 3 Les usagers du mot au xixe siècle 175 La sortie du champ de I’Église 175 Valeurs et représentations associées 179 Chapitre VI POLYSÉMIE DE LAÏQUE 183 1 Dans LES DICTIONNAIRES ET OUVRAGES D’USAGE CONTEMPORAINS 183 2 Perception de la polysémie 185 3 Polysémie et débats sur l’orthographe de laïque 186 Un usage incertain 187 Tentatives de justification grammaticale de la double graphie 187 CONCLUSION DE LA DEUXIÈME PARTIE 201 TROISIÈME PARTIE LES NÉOLOGISMES LAÏCISME ET LAÏCITÉ INTRODUCTION DE LA TROISIÈME PARTIE 207 Chapitre VU CONTEXTE LINGUISTIQUE DE LA CONCURRENCE ENTRE LAÏCISME ET LAÏCITÉ 209 1 PÉRIODE DE CONCURRENCE DES DEUX NÉOLOGISMES 209 2 Spécificité des néologismes dans le champ politique 211 3 La concurrence entre les suffixes -isme et -ité 215 Une chronologie insolite pour la paire laïcisme/laïcité 217 Les néologismes en -isme et -ité dans le supplément du Littré Tl? Chapitre VUI 1795-1830 : LAÏCISME, LE MOT DE L’ABBÉ GRÉGOIRE 229 1 Constitution d’un corpus d’étude 230 2 Contexte historique 231 3 Contexte discursif 235 Grégoire au centre d’un réseau de diffusion 235 Une période de lexiques partisans 237 Grégoire sensible à la langue 239 Un néologisme de propagande 240 4 Signification 243 5 L’Histoire des sectes religieuses et s a postérité 246 Chapitre IX 1831-1870: BASCULEMENTS SOCIAUX ET ÉVOLUTIONS SÉMANTIQUES 251 1 Méthodologie et fréquence 251 2 Des emplois polémiques et péjoratifs 253 3 Un mot employé en contexte catholique 255 4 Le contexte historique : des luttes d’influence 258 Participation des laïques à ce qui relèverait de l’Église 259 Territoires politiques respectifs de l’État et de l’Église 261 Sujets religieux divers 263 Lutte interne gallicans/ultramontains 263 Nécessité sociale d’une morale catholique 264 Effacement de la prise en compte de la confession 266 5 Significations 266 Un «multi-néologisme» 266 Un mot polysémique 267 Chapitre X 1871-1944 : LAÏCISME FACE À LAÏCITÉ 275 1 Présentation des quotidiens étudiés 275 2 Parts et fréquences de laïcité et laïcisme 278 Laïcité 219 Laïcisme 280 Fréquence d’apparition des deux mots 281 3 De synonymes connotés à une spécialisation sémantique ; 282 Des synonymes connotés 282 Spécialisation sémantique des deux mots 284 CONCLUSION DE LA TROISIÈME PARTIE 289 QUATRIÈME partie LAÏCITÉ DANS LA FRANCE LAÏCISÉE INTRODUCTION DE LA QUATRIÈME PARTIE 297 Chapitre XI LAÏCISER, LAÏCISATIONS! LAÏCISATEUR 299 1 Le morphème -is- 299 2 Des MOTS LIÉS AUX CIRCONSTANCES HISTORIQUES 303 3 Apparition et diffusion rapide à partir de 1879 304 4 Au TOURNANT DES XIXe ET XXeSIÈCLES 309 5 Emplois rares depuis le xxe siècle 311 Chapitre XII LE MOT LAÏCITÉ DE 1919 AUX ANNÉES 1980 315 1 Usages du mot laïcité avant 1945 316 Un sujet d’histoire 317 Sous le régime de Vichy 319 2 Pendant la reconstruction politique d’après-guerre L’Église épargnée Aspiration à l’unité républicaine Des antagonismes atténués 3 Les changements sociaux des Trente Glorieuses Une société moins religieuse Des catholiques qui changent Chapitre XIII LA QUESTION SCOLAIRE ENTRE 1944 ET 1984 1 1944-1959 : Déclin du mot laïcité Un mot à employer avec prudence Les périphrases de la polémique scolaire Le sentiment d’un mot vieilli Une évolution sémantique liée à la nature des débats Un mot discrètement polysémique 2 1960-1984 : laïcité, un mot bannière Front laïque et désaccords Conséquences de la loi Debré Dénotation ambigüe mais connotations très positives 3 1985-1988 : rupture et formules figées Un front laïque disloqué Changement de champ et intentions clarificatrices Deux formules figées CONCLUSION DE LA QUATRIÈME PARTIE CONCLUSION GÉNÉRALE BIBLIOGRAPHIE TABLES DES TABLEAUX ET GRAPHIQUES ANNEXES Annexe du chapitre I CORPUS kaôg DANS LES QUATRE ÉVANGILES EN GREC Annexe du chapitre II CORPUS LAI, 1150-1500 Le corpus médiéval, par siècle Corpus médiéval, xne siècle Corpus médiéval, xme siècle Corpus médiéval, xive siècle Corpus médiéval, xve siècle Annexe du chapitre III FAMILLES DE LA FET LAÏC EN ANGLAIS Annexe du chapitre IV CORPUS LAI-LAÏQUE, 1500-1800 Annexe du chapitre V FRÉQUENCE D’EMPLOI DE LAÏQUE AU XIXe SIÈCLE Annexe du chapitre VI FORMES DE LAÏQUE EN -C OU EN -Q EN 1939-45 Annexe du chapitre VU - NÉOLOGISMES EN -ITÉ ET -ISME Annexe du chapitre Vin CORPUS LAÏCISME, 1795-1830 529 Annexe du chapitre IX CORPUS ZAZCZSAIE, 1831-1870 539 Annexe du chapitre X EMPLOIS DE LAÏCISME OU LAÏCITÉ DANS LES JOURNAUX, 1870-1944 567 Annexe du chapitre XH CORPUS DE DOCUMENTS ÉLECTORAUX DE 1945 577 Annexe du chapitre XIII EMPLOIS DE LAÏCITÉ, 1944-1988 579 INDEX DES NOMS CITÉS 591
any_adam_object 1
author Thiéry-Riboulot, Véronica 1960-
author_GND (DE-588)1259981703
author_facet Thiéry-Riboulot, Véronica 1960-
author_role aut
author_sort Thiéry-Riboulot, Véronica 1960-
author_variant v t r vtr
building Verbundindex
bvnumber BV048309295
ctrlnum (OCoLC)1336494749
(DE-599)KXP1799347028
dewey-full 410
dewey-hundreds 400 - Language
dewey-ones 410 - Linguistics
dewey-raw 410
dewey-search 410
dewey-sort 3410
dewey-tens 410 - Linguistics
discipline Sprachwissenschaft
era Ideengeschichte gnd
era_facet Ideengeschichte
format Thesis
Book
fullrecord <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>01997nam a2200529 cb4500</leader><controlfield tag="001">BV048309295</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20220914 </controlfield><controlfield tag="007">t|</controlfield><controlfield tag="008">220701s2022 fr a||| m||| 00||| fre d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9782745357090</subfield><subfield code="c">Broschur</subfield><subfield code="9">978-2-7453-5709-0</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1336494749</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)KXP1799347028</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">fre</subfield></datafield><datafield tag="044" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">fr</subfield><subfield code="c">XA-FR</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-19</subfield><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="082" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">410</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">18.22</subfield><subfield code="2">bkl</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">17.16</subfield><subfield code="2">bkl</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Thiéry-Riboulot, Véronica</subfield><subfield code="d">1960-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1259981703</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="240" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Le mot laïcité</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">"Laïcité"</subfield><subfield code="b">histoire d'un mot</subfield><subfield code="c">Véronica Thiéry-Riboulot</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Paris</subfield><subfield code="b">Honoré Champion Éditeur</subfield><subfield code="c">2022</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">605 Seiten</subfield><subfield code="b">Illustrationen, Diagramme</subfield><subfield code="c">24 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Linguistique historique</subfield><subfield code="v">15</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Bibliografie: Seite 381-412</subfield></datafield><datafield tag="502" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">Dissertation</subfield><subfield code="c">Sorbonne université</subfield><subfield code="d">2020</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Ideengeschichte</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Laizität</subfield><subfield code="0">(DE-588)4744081-8</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Laizismus</subfield><subfield code="0">(DE-588)4259885-0</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Frankreich</subfield><subfield code="0">(DE-588)4018145-5</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="655" ind1=" " ind2="7"><subfield code="0">(DE-588)4113937-9</subfield><subfield code="a">Hochschulschrift</subfield><subfield code="2">gnd-content</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Frankreich</subfield><subfield code="0">(DE-588)4018145-5</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Laizität</subfield><subfield code="0">(DE-588)4744081-8</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Laizismus</subfield><subfield code="0">(DE-588)4259885-0</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Ideengeschichte</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="830" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Linguistique historique</subfield><subfield code="v">15</subfield><subfield code="w">(DE-604)BV017216844</subfield><subfield code="9">15</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">HEBIS Datenaustausch</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&amp;doc_library=BVB01&amp;local_base=BVB01&amp;doc_number=033688919&amp;sequence=000001&amp;line_number=0001&amp;func_code=DB_RECORDS&amp;service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20220914</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">417.7</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="g">44</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">001.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="g">44</subfield></datafield><datafield tag="943" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-033688919</subfield></datafield></record></collection>
genre (DE-588)4113937-9 Hochschulschrift gnd-content
genre_facet Hochschulschrift
geographic Frankreich (DE-588)4018145-5 gnd
geographic_facet Frankreich
id DE-604.BV048309295
illustrated Illustrated
indexdate 2025-02-03T15:58:23Z
institution BVB
isbn 9782745357090
language French
oai_aleph_id oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-033688919
oclc_num 1336494749
open_access_boolean
owner DE-19
DE-BY-UBM
DE-12
owner_facet DE-19
DE-BY-UBM
DE-12
physical 605 Seiten Illustrationen, Diagramme 24 cm
psigel BSB_NED_20220914
publishDate 2022
publishDateSearch 2022
publishDateSort 2022
publisher Honoré Champion Éditeur
record_format marc
series Linguistique historique
series2 Linguistique historique
spellingShingle Thiéry-Riboulot, Véronica 1960-
"Laïcité" histoire d'un mot
Linguistique historique
Laizität (DE-588)4744081-8 gnd
Laizismus (DE-588)4259885-0 gnd
subject_GND (DE-588)4744081-8
(DE-588)4259885-0
(DE-588)4018145-5
(DE-588)4113937-9
title "Laïcité" histoire d'un mot
title_alt Le mot laïcité
title_auth "Laïcité" histoire d'un mot
title_exact_search "Laïcité" histoire d'un mot
title_full "Laïcité" histoire d'un mot Véronica Thiéry-Riboulot
title_fullStr "Laïcité" histoire d'un mot Véronica Thiéry-Riboulot
title_full_unstemmed "Laïcité" histoire d'un mot Véronica Thiéry-Riboulot
title_short "Laïcité"
title_sort laicite histoire d un mot
title_sub histoire d'un mot
topic Laizität (DE-588)4744081-8 gnd
Laizismus (DE-588)4259885-0 gnd
topic_facet Laizität
Laizismus
Frankreich
Hochschulschrift
url http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033688919&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA
volume_link (DE-604)BV017216844
work_keys_str_mv AT thieryriboulotveronica lemotlaicite
AT thieryriboulotveronica laicitehistoiredunmot