Dwa narody wyłanianie się nowoczesnych narodów na Górnym Śląsku w XIX i XX wieku : (wybór artykułów) = Zwei Völker : die Herausbildung moderner Nationen in Oberschlesien im 19. und 20. Jahrhundert = Two nations : the emergence of modern nations in Upper Silesia in the 19th and 20th centuries
Gespeichert in:
| 1. Verfasser: | |
|---|---|
| Format: | Buch |
| Sprache: | Polish |
| Veröffentlicht: |
Opole
Instytut Śląski
2020
|
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Abstract Literaturverzeichnis Register // Personenregister Register // Ortsregister |
| Tags: |
Tag hinzufügen
Keine Tags, Fügen Sie den ersten Tag hinzu!
|
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV047268118 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20220519 | ||
| 007 | t| | ||
| 008 | 210504s2020 xx |||| 00||| pol d | ||
| 020 | |a 9788371263682 |9 978-83-7126-368-2 | ||
| 020 | |a 8371263686 |9 83-7126-368-6 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1258113281 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV047268118 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 049 | |a DE-739 |a DE-12 | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 084 | |a HIST |q DE-12 |2 fid | ||
| 084 | |a NR 7500 |0 (DE-625)129754: |2 rvk | ||
| 100 | 1 | |a Linek, Bernard |d 1965- |e Verfasser |0 (DE-588)123083532 |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a Dwa narody |b wyłanianie się nowoczesnych narodów na Górnym Śląsku w XIX i XX wieku : (wybór artykułów) = Zwei Völker : die Herausbildung moderner Nationen in Oberschlesien im 19. und 20. Jahrhundert = Two nations : the emergence of modern nations in Upper Silesia in the 19th and 20th centuries |c Bernard Linek ; Instytut Śląski |
| 246 | 1 | 1 | |a Zwei Völker |
| 246 | 1 | 1 | |a Two nations |
| 264 | 1 | |a Opole |b Instytut Śląski |c 2020 | |
| 300 | |a 376 Seiten |c 24 cm | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 546 | |a Zusammenfassung in deutscher Sprache: Zwei Völker : die Herausbildung moderner Nationen in Oberschlesien im 19. und 20. Jahrhundert | ||
| 546 | |a Zusammenfassung in englischer Sprache: Two nations : the emergence of modern nations in Upper Silesia in the 19th and 20th centuries | ||
| 648 | 7 | |a Geschichte 1870-1950 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 650 | 0 | 7 | |a Nationalbewusstsein |0 (DE-588)4041282-9 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Schlesier |0 (DE-588)4052679-3 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Identität |0 (DE-588)4026482-8 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Polen |g Volk |0 (DE-588)4046497-0 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Deutsche |0 (DE-588)4070334-4 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 651 | 7 | |a Oberschlesien |0 (DE-588)4042978-7 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 653 | 0 | |a Naród | |
| 653 | 0 | |a Ruchy niepodległościowe | |
| 653 | 0 | |a Społeczności lokalne | |
| 653 | 0 | |a Świadomość narodowa | |
| 653 | 0 | |a Wielokulturowość | |
| 653 | 2 | |a Górny Śląsk | |
| 653 | 4 | |a 1801-1900 | |
| 653 | 4 | |a 1901-2000 | |
| 653 | 6 | |a Antologia | |
| 653 | 6 | |a Artykuły | |
| 655 | 7 | |0 (DE-588)4002214-6 |a Anthologie |2 gnd-content | |
| 689 | 0 | 0 | |a Oberschlesien |0 (DE-588)4042978-7 |D g |
| 689 | 0 | 1 | |a Polen |g Volk |0 (DE-588)4046497-0 |D s |
| 689 | 0 | 2 | |a Deutsche |0 (DE-588)4070334-4 |D s |
| 689 | 0 | 3 | |a Schlesier |0 (DE-588)4052679-3 |D s |
| 689 | 0 | 4 | |a Identität |0 (DE-588)4026482-8 |D s |
| 689 | 0 | 5 | |a Nationalbewusstsein |0 (DE-588)4041282-9 |D s |
| 689 | 0 | 6 | |a Geschichte 1870-1950 |A z |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 710 | 2 | |a Instytut Śląski (Opole) |4 pbl | |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung UB Passau - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032671855&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032671855&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032671855&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032671855&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032671855&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Ortsregister |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |q BSB_NED_20220519 | |
| 942 | 1 | 1 | |c 306.09 |e 22/bsb |f 09041 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 306.09 |e 22/bsb |f 09043 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 306.09 |e 22/bsb |f 09042 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 306.09 |e 22/bsb |f 09034 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 306.09 |e 22/bsb |f 09044 |g 438 |
| 943 | 1 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032671855 | |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1819599764336934912 |
|---|---|
| adam_text | Spis treści Wykaz skrótów................................................................................................... 7 Od Autora............................................................................................................9 I. Systemy narodowe................................................................................. 15 Narodowe systemy kulturowe na Górnym Śląsku na początku XX wieku... 17 Tożsamość śląska w okresie państw narodowych 1918-1945.................... 28 Niemiecka i polska polityka narodowa na Górnym Śląsku w latach 1922-1989........................................................................................................ 60 II. Tworzenie grup narodowych - wytyczanie granicy.........................95 Zmiany nazw na Górnym Śląsku w XIX i XX wieku................................... 97 Zmiany nazewnictwa osobowego na Górnym Śląsku w okresie cesarstwa niemieckiego (casus adwokata Mariana Różańskiego)........... 109 Próby wejścia socjaldemokracji na Górny Śląsk przed pierwszą wojną światową.................................................................. 123 Górnoślązacy a Reichstag na przełomie XIX i XX wieku. Kampanie wyborcze. Role polityczne. Relacje z wyborcami....................147 Razem czy osobno? Dylematy szkolnictwa mniejszości polskiej w prowincji górnośląskiej w latach 1922-1939...........................................165 Dzielnica I Związku Polaków w Niemczech w polityce władz niemieckich...................................................................... 177 Stare i nowe elity kulturalne na polskim Górnym Śląsku.
Wyobrażenia o regionie, status i wzajemne relacje w latach 1922-1939........................191
III. Święć się narodzie............................................................................. 215 Święta narodowe na Górnym Śląsku w okresie cesarstwa niemieckiego........................................................... 217 Górnoślązacy w Krakowie na przełomie XIX i XX wieku (w świetle wycieczek zielonoświątkowych).............................................241 Pamięć wojny 1807 roku: obchody stulecia oblężenia twierdzy kozielskiej.................................................................................. 255 Polityka kulturalna nazistów wobec robotników zabrzańskich przedstawiona na podstawie gazety zakładowej „Kohle und Koks”.......268 IV. Unarodowienie humanistyki.............................................................283 Instytut Śląski (1934-1948): założenia ideologiczno-polityczne, role społeczne, ludzie............................................................................... 285 Kilka uwag o stosunku ks. Emila Szramka i Romana Lutmana do niemieckiej humanistyki..................................................................... 313 Summary...................................................................................................335 Zusammenfassung.................................................................................... 338 Bibliografia................................................................................................341 Pierwodruki..............................................................................................361 Indeks
nazwisk.......................................................................................... 363 Indeks nazw miejscowych........................................................................ 373
Zwei Völker. Die Herausbildung moderner Nationen in Oberschlesien im 19. und im 20. Jahrhundert (Auswahl von Beiträgen) Zusammenfassung Vorliegende Publikation stellt eine Auswahl von Beiträgen dar, welche die Herausbildung von Nationen in Oberschlesien im 19. und im 20. Jahrhun dert thematisieren und welche der Autor in den vergangenen zwei Jahr zehnten veröffentlichte. Die im Titel enthaltene Formulierung der „zwei Völker“ ist im doppelten Sinne zu verstehen. Denn einerseits bezieht sich der Begriff auf die Entstehung des modernen deutschen und polnischen Volkes, andererseits beschreibt er auch die Dichotomie zwischen der poli tischen und der ethnischen Nation, deren Eliten die Prinzipien der Organi sation dieser Gruppe zu formulieren versuchten. Beide Prozesse, oft sich gegenseitig überschneidend, waren in den letzten zwei Jahrhunderten in unterschiedlichem Maße und zu verschie denen Zeitpunkten in der Geschichte Oberschlesiens präsent (die Region wird hier als Regierungsbezirk Oppeln in seinen Grenzen aus dem 19. Jh. verstanden). Sie beeinflussten verschiedene Lebensbereiche, bewirkten den Wandel bestehender Institutionen und bezogen verschiedene Grup pen ein. Die Wahl dieses Schwerpunktes wirkte sich auf den Aufbau des Bandes aus. Er gliedert sich in vier Teile, die die Entstehung der modernen Nationen aus verschiedenen Perspektiven zu schildern versuchen. Der erste Teil heißt „Nationale Systeme“ und präsentiert integrale Kon zepte zur Herausbildung von Nationen und die Aktivitäten, die in die sem Zusammenhang von verschiedenen gesellschaftlichen Gruppen und
338
Zusammenfassung Institutionen unternommen wurden. Begonnen wird dieser Teil mit der Analyse der Konzepte der einzelnen politischen Gruppierungen im frühen 20. Jahrhundert, die auf die Herausbildung moderner Nationen in Ober schlesien und auf deren kulturelle Ausstattung abzielten. Der zweite Text setzt sich mit den Bemühungen auseinander, deren Ziel es war, regionale Identitäten den nationalen Identitäten anzuschließen. Der dritte Text ver gleicht die Methoden, deren sich Nationalstaaten und totalitäre Regime bedienten, um die Einwohner Oberschlesiens in ihre jeweilige nationale Sphäre mit einzubeziehen. Der weitere Teil des Bandes trägt den Titel „Herausbildung nationa ler Gruppen - Festlegung von Grenzen“, wobei das zweitere Glied in den hier enthaltenen Beiträgen dominiert. Das Problem der Abgrenzung wird am Beispiel der Änderung von Vor- und Nachnamen im 19. und im 20. Jahrhundert aus zwei Perspektiven dargestellt. Zum einen werden die Bemühungen der Nationalstaaten beschrieben, diesen Teil der kulturellen Ausstattung an die in dem jeweiligen Staat geltenden Regeln anzupassen. Zum anderen wird eine konkrete Situation analysiert, nämlich der Fall des polnischen Anwalts Marian Różański aus Gleiwitz/Gliwice, der mit dem preußischen Staat um die Beibehaltung der polnischen Schreibweise seines Familiennamens kämpfte. Thema von zwei weiteren Texten sind die Beziehungen zwischen den politischen Parteien und den nationalen Interessen in den Zeiten des Deutschen Kaiserreichs. Der erstere schildert den misslungenen Kampf der Sozialdemokraten um die Einflüsse in der Region,
wobei dieser Mis serfolg weitgehend auf den Konflikt zwischen den deutschen und polni schen Sozialdemokraten zurückzuführen war. Im zweiteren Text werden zwei Wahlkampagnen analysiert, die die politische Entwicklung in der Re gion stark beeinflussten. 1871 errang der weitgehend unbekannte Priester Eduard Müller aus Berlin ein Mandat im Wahlkreis Pless-Rybnik, was die Stärke der katholischen Zentrumspartei zeigte. 1903 besiegte wiederum Wojciech Korfanty zahlreiche regionale Politiker. Dieses Ereignis markiert den Anfang des Aufstiegs der oberschlesischen Aktivisten und des deutsch-polnischen Konflikts um Oberschlesien. Die letzten drei Texte versetzen den Leser in das geteilte Oberschlesien der Zwischenkriegszeit. Zweimal 339
Dwa narody. Wyłanianie się nowoczesnych narodów na Górnym Śląsku w XIX i XX wieku taucht hier das Thema des polnischen Minderheitenschulwesens in der deutschen Provinz Oberschlesien auf. Zum einen wird es aus der Perspek tive der führenden Mitglieder der polnischen Minderheit geschildert, zum anderen werden die Aktivitäten der deutschen Verwaltung in diesem Bere ich analysiert. Der dritte Text widmet sich dem kulturellen Zusammenstoß zwischen den alten und den neuen polnischen Eliten in der Region. Für jede Gruppe sind Feiertage wichtige Bestandteile ihres Funktionie rens. Im dritten Teil des Bandes wird dieses Problem in drei Texten thema tisiert. Zunächst werden zwei Nationalfeiertage aus der Zeit des Deutschen Kaiserreichs besprochen: der Sedantag und Kaisers Geburtstag, wobei jeweils auch das Verhältnis der einzelnen gesellschaftlichen und nationalen Gruppen zu dem fraglichen Feiertag besprochen wird. Überdies wird auf die Pflege der polnischen Kultur eingegangen, deren Ausdruck im späten 19. und im frühen 20. Jahrhundert die Pfingst-Exkursionen nach Krakau waren. Auf das frühe 20. Jahrhundert bezieht sich der Beitrag über die Feierlichkeiten zum 100. Jahrestag der Verteidigung der Festung Cosel von 1807, die eine dauerhafte Militarisierung des deutschen Gedankens zeigen. Der letzte Text setzt sich mit der nationalsozialistischen Periode auseinan der und thematisiert vor dem Hintergrund der alten und der neuen Feierta ge die Bemühungen um die Gleichschaltung der Arbeiter von Hindenburg/ Zabrze. Der letzte Teil heißt „Nationalisierung der Geisteswissenschaft“ und
um fasst zwei miteinander verbundene Texte. Im ersteren werden der Hinter grund der Entstehung des Schlesischen Instituts (Instytut Śląski) in Kattowitz/Katowice im Jahr 1934 und seine Aktivitäten bis 1948 thematisiert. Im Fokus der zweiteren Abhandlung stehen die wissenschaftlichen Haltungen zweier herausragender Wissenschaftler und Wissenschaftsorganisatoren: Roman Lutman und Pfr. Emil Szramek sowie ihre Einstellung zum ober schlesischen Erbe und der polnischen Geisteswissenschaft in der Zeit der wachsenden nationalen Konflikte. 340
Bibliografìa Anderson В., Wspólnoty wyobrażone. Rozważania o źródłach i rozprzestrze nianiu się nacjonalizmu, przekł. S. Amsterdamski, Kraków 1997. Arendt A., Korzenie totalitaryzmu, przekł. Μ. Szawiel i D. Grinberg, War szawa 1993. Assmann A., Einführung in die Kulturwissenschaft. Grundbegriffe, Themen, Fragestellungen, Berlin 2006. Bahlcke J., Die tschechische Geschichtsschreibung über Schlesien. Von Polač ky bis zum Zusammenbruch des kommunistischen Systems, „Berichte und Forschungen. Jahrbuch des Bundesinstituts für ostdeutsche Kultur und Geschichte” 1995, Bd. 3, s. 189-213. Bahlcke J., Gawrecki D., Kaczmarek R. (red.), Historia Górnego Śląska. Po lityka, gospodarka i kultura europejskiego regionu, Gliwice 2011. Bahlcke J., Geschichte als Argument. Der Prager RechsthistorikerJan Kapras (1880-1947) und die tschechische Schlesienforchung am Anfang des 20. Jahrhunderts. W: Μ. Weber, C. Rabe (Hrsg.), Silesiographia. Stand und Perspektiven der historischen Schlesienforschung. Festschrift für Norbert Conrads zum 60. Geburtstag, Würzburg 1998, s. 69-81. Bahlcke J., Śląsk i Ślązacy, Warszawa 2001. Balawajder E., Wojciech Korfanty. Myśl katolicko-społeczna i działalność, Katowice 2001. Bar A., Karol Miarka. Studium z dziejów Górnego Śląska, Katowice 1938. Bauer, K., Nationalsozialismus. Ursprünge, Anfänge, Aufstieg und Fall, Wien-Köln-Weimar 2008. Bauman Z., Socjologia, Poznań 1996. 341
Dwa narody. Wyłanianie się nowoczesnych narodów na Górnym Śląsku w XIX i XX wieku Bednorz H., Bańka J., Życie i działalnośćks. Emila Szramka 1887-1942, Ka towice 1966. Belzyt L., Sprachliche Minderheiten inpreußischen Staat, Marburg 1998. Berlińska D., Mniejszość niemiecka na Śląsku Opolskim w poszukiwaniu toż samości, Opole 1999. Boda-Krężel Z., Sprawa Volkslisty na Górnym Śląsku. Koncepcje likwidacji problemu i ich realizacja, Opole 1978. Borkowska E., Rola Wielkopolan w życiu narodowym Górnego Śląska w koń cu XIX i na początku XX wieku. Zarys problematyki, Gliwice 2012. Brackmann A. (Hrsg.), Berlin Deutschland und Polen. Beiträge zur ihren ge schichtlichen Beziehungen, 1933. Brożek A., Nowoczesny naród. W: F. Hawranek (red.), Dzieje Górnego Ślą ska w latach 1816-1947, Opole 1981. Brożek A., Problemy międzywojennego Śląska w historiografii stosunków polsko-niemieckich. W: J. Krasuski, G. Labuda, A. W. Walczak (red.), Sto sunki polsko-niemieckie w historiografii. Cz. 3. Studia z dziejów historio grafii polskiej i niemieckiej, Poznań 1991. Brożek L., Z dziejów „Zarania Śląskiego” (1907-1957), „Zaranie Śląskie” 1957, z. 1-2, s. 3-25. Brubaker R., Ethnizität ohne Gruppen, Hamburg 2007. Brubaker R., Nacjonalizm inaczej. Struktura narodowa i kwestie narodowe w nowej Europie, Warszawa i in. 1998. Bührer W, Wirtschaft.^·. Enzyklopädie des Nationalsozialismus..., s. 114-118. Chałupczak H., II Rzeczpospolita a mniejszość polska w Niemczech, Lublin 1990. Chałupczak H., Szkolnictwo polskie w Niemczech 1919-1939, Lublin 1996. Chlebowczyk J., Obszary pograniczajęzykowo-
narodowościowego we wschod niej Europie Środkowej w XVIII-XX wieku -problematyka ich specyfiki roz wojowej. W: W. Zieliński, Z problemów integracji społeczno-politycznej na Górnym Śląsku przed II wojną światową, Katowice 1980, s. 9-34. Chlebowczyk J., Oprawie do bytu małych i młodych narodów. Kwestia naro dowa i procesy narodotwórcze we wschodniej Europie Środkowej w dobie kapitalizmu (od schyłku XVIII do początków XX w., Warszawa-Kraków 1983. 342
Bibliografia ChlebowczykJ., Stanowisko SPD w kwestii narodowościowej (do roku 1914). W: A. Czubiński (red.), Rozwój organizacyjny i ewolucja programowa So cjaldemokratycznej Partii Niemiec 1875-1975, Poznań 1976. Choroś Μ., Rola nazw miejscowych w oswajaniu przestrzeni społecznej. W: E. Nieroba, A. Czerner i M. S. Szczepański (red.), Między nostalgią a nadzieją, Opole 2009, s. 97-106. Cimala В., Możliwość kształcenia się w języku polskim w rejencji opolskiej w okresie międzywojennym. W: Μ. Lis, Ł. Jarczak, L. Drożdż (red.), Po lityka państw narodowych wobec języka na Górnym Śląsku w XIX i XX wieku, Opole 2013, s. 19-32. Czapliński Μ., Adam Napieralski. 1861-1928. Biografia polityczna, Wro cław 1974. Czapliński Μ. i in., Historia Śląska, Wrocław 2002. Czapliński Μ., Między katolicyzmem a nacjonalizmem. Uwagi na marginesie życiorysu ks. prałata Jana Kapicy. W: K. Matwijowski (red.), Ludzie Ko ścioła katolickiego na Ziemi Śląskiej, Wrocław 1994, s. 229-236. Czapliński Μ., Związek Wzajemnej Pomocy Robotników Górnośląskich w Bytomiu 1889-1909, „Acta Universitaris Wratislaviensis”, No 201, Hi storia, է. 24, Wrocław 1973. Czapliński W, Galos A., Korta W, Historia Niemiec, Wrocław i in. 1981. Czekaj T., Wybory 1903 r. do Reichstagu w okręgu katowicko-zabrskim, „Kroniki Miasta Zabrze” 1982-1983, nr 12, s. 31-43. Dabrowski P. Μ., Commemorations and the Shaping of Modern Poland, Bloomington 2004. Dereń A., Działalność Ostmarkenvereinu na Śląsku na tle stosunków polsko- -niemieckich z końca XIX i początku XX w., „Przegląd Zachodni” 1953, t. l,s. 64-107. Długajczyk E., Sanacja
śląska 1926-1939. Zarys dziejów politycznych, Ka towice 1983. Długajczyk E., Wojciecha Korfantego i Michała Grażyńskiego spór nie zaże gnany. W: Wojciech Korfanty - portret polityka. Materiały z sesji nauko wej (wrzesień 1989), Katowice 1991. Dobkowski Μ., Drabina J. (red.), Muzeum Górnośląskie w Bytomiu, Bytom 2011. 343
Dwa narody. Wyłanianie się nowoczesnych narodów na Górnym Śląsku w XIX i XX wieku Düding D., Friedemann P., Münch P. (Hrsg.), Politische Festkultur. Politi sche Feste in Deutschland von der Aufklärung bis zum Ersten Weltkrieg, Reinbek 1988. Dyba Μ., Ksztattowanie się polskiego środowiska historycznego na Śląsku w latach 1918-1939, Katowice 1993. Dyroff S., Preussisch-polnische Waffenbrüderschaft angesichts wachsender nationaler Spannungen. Die Erinnerung an die Einigungskriege in der Pro vinz Posen. W: J. Wedl, S. Dyroff, S. Flegel (Hg.), Selbstbilder - Fremdbil der - Nationenbilder, Berlin 2007, s. 107-125. Einige Bemerkungen zum Verhältnis von Pfarrer Emil Emil Szramek und Ro man Lutman zur deutschen Geisteswissenschaft, „Inter Finítimos” 2009, որ 7, s. 84-109. Eseri., Kochanowski J. (wyb. i oprać.). Województwo śląskie. W: W. Boro dziej, H. Lemberg (red.), Niemcy w Polsce 1945-1950. Wybór dokumen tów, t. 2, Warszawa 2000. Fiedor K., Bund Deutscher Osten w systemie antypolskiej propagandy, War szawa-Wrocław 1977. Fiedor K. (oprać.), Walka z nazewnictwem polskim na Śląsku w okresie hitle rowskim (1933-1939), Wrocław-Warszawa-Kraków 1966. Figowa F., Secesja Stanisława Przyniczyńskiego, Opole 1963. Fleck H. G., Sozialliberalismus und Gewerkschaftsbewegung. Die Hirsch-Dunckerschen Gewerkvereine 1868-1914, Köln 1994. Friedrich K., Nationsbewu^tsein in Schlesien in der frühen Neuzeit. W: K. Struve, P. Hier (Hrsg.), Die Grenzen der Nationen. Identitätenwan del in Oberschlesien in der Neuzeit, Marburg 2002. Gajda S., Kwiatek A. (red.), Duszą Śląska jest Ślązak.
Materiały konferencji zorganizowanej w 50. Rocznicę śmierci ks. Emila Szramka, Opole 1993. Gawor J., Czasopisma diecezji katowickiej, „Nasza Przeszłość” 1975, t. 44, 147-152. Gawrecka Μ., Idea Velkého Slezska mezi světovými válkami, „Acta Historica et Museologica” 2003, t. 6, s. 317-324. Gawrecki D. i in., Dějiny Českého Slezska 1740-2000,1.1-2, Opava 2003. Gawrecki D., Opava znowa v čele Rakouského Slezska. W: K. Müller, R. Žaček, Opava, Praha 2006, s. 249-256. 344
Bibliografia Gąsiorowska-Grabowska N. (red.), Źródła do dziejów klasy robotniczej na ziemiach polskich, pod red., t. 2, Śląsk, Wielkopolska, Pomorze, Warmia, Mazury, Zachodnia Galicja 1850-1900, wydali: T. Cieślak i in.. Warsza wa 1962. Gellner E., Narody i nacjonalizm, Warszawa 1991. Gehrke R., Od Wiosny Ludów do I wojny światowej (1848-1918). W: J. Bahlcke, D. Gawrecki, R. Kaczmarek (red.), Historia Górnego Śląska. Polity ka, gospodarka i kultura europejskiego regionu, Gliwice 2011. GlenskJ., Roman Lutman, Opole 1986. GlenskJ., Sochacka S. (red.), Opole Karol Miarka a odrodzenie narodowe Śląska. Materiały z konferencji naukowej w 160. rocznicę urodzin i 100. rocznicę zgonu Karoła Miarki, Opole 27 kwietnia 1984 r., 1987. Glimos-Nadgórska A., Polskie szkolnictwo powszechne województwa ślą skiego, Katowice 2000. Glimos-Nadgórska A., Regionalizm czynnikiem integrującym czy dezintegru jącym w pracy szkoły powszechnej województwa śłąskiego. W: Μ. W. Wa- natowicz (red.), Regionalizm a separatyzm - historia i współczesność. Śłąsk na tle innych obszarów, Katowice 1995. Glimos-Nadgórska A., Szkolnictwo i oświata pozaszkolna. W: F. Serafin (red.), Województwo śląskie (1922-1939). Zarys monograficzny, Katowi ce 1996. Grabowski S., Deutscher und polnischer Nationalismus. Der Deutsche Ost marken-Verein und die polnische Straż 1894-1914, Marburg 1998. Grajewski A., Twój Gość - 85 lat Gościa Niedzielnego, Katowice 2008. Greiner P., Kaczmarek R., Mniejszości narodowe. W: Serafin (red.), Woje wództwo śląskie (1922-1939). Zarys monograficzny, Katowice 1996. Greiner P., Historia
gospodarcza Górnego Śląska (XVI-XX wiek). W: J. Bahlcke, D. Gawrecki, R. Kaczmarek (red.), Historia Górnego Śląska. Poli tyka, gospodarka i kultura europejskiego regionu, Gliwice 2011. Grzyb Μ., Walka Związku Nauczycielstwa Polskiego w województwie ślą skim o jednolity ustrój szkolnictwa w latach 1922-1939, „Zaranie Śląskie” 1974, R. 36, z. 1, s. 5-23. Hattenhauer H., Deutsche Nationalsymbole, Zeichen und Bedeutung, Mün chen 1984. 345
Dwa narody. Wyłanianie się nowoczesnych narodów na Górnym Śląsku w XIX i XX wieku Hawranek F., August Winter na Górnym Śląsku (1897-1903Λ „Z Pola Walki” 1977, nr 2, s. 139-161. Hawranek F., Dzieje statutu organizacyjnego PPS zaboru pruskiego (18931913), „Klasa Robotnicza na Śląsku” 1977, t. 3. Hawranek F., Działalność SPD na Górnym Śląsku w latach 1890-1893. W: A. Czubiński (red.), Rozwój organizacyjny i ewolucjaprogramowa Socjal demokratycznej Partii Niemiec 1875-1975, Poznań 1976. Hawranek F., Deutsche und polnische Sozialdemokratie in Oberschlesien (1889-1921), „Internationale Wissenschaftliche Korrespondenz zur Ge schichte der deutschen Arbeiterbewegung” 1979, H. 1. Hawranek F., Lesiuk W, Franciszek Trąbalski (życie i działalność), „Klasa Robotnicza na Śląsku” 1976, t. 2, s. 241-280. Hawranek R., Julius Bruhns na Górnym Śląsku (1903-1908), „Klasa Robot nicza na Śląsku” 1977, t. 3. Hawranek F., Polska i niemiecka socjaldemokracja na Górnym Śląsku w la tach 1890-1914, Opole 1977. Hawranek F., Róża Luksemburg w szeregach PPS zaboru pruskiego w 1900 r., „Acta Universitatis Wratislaviensis” որ 543, Historia 34, Wrocław 1981. Hentschel V., Wirtschaftliche Entwicklung, soziale Mobilität und Nationa le Bewegung in Oberschlesien 1871-1914. W: W. Conze, G. Schramm, K. Zernack (Hrsg.), Modernisierung und nationale Gesellschaft im ausge henden 18. und im 19Jahrhundert, Berlin 1979, s. 231-273. Heska-Kwaśniewicz K. Μ., Zaranie Śląskie (1907-1939). Zarys monogra ficzny, Katowice 1979. Hering R., Konstruierte Nation. Der Alldeutsche Verband 1890 bis 1939, Hamburg 2003.
Hierowski Z., Nauczyciel z Lubszy i inne szkice, Katowice 1961. Hitze G., Carl Ulitzka (1873-1953) oder Oberschlesien zwischen den Weltkriegen, Düsseldorf 2002. Hnatyszyn P., Zabrze·, Hindenburg; Zabrze (Hindenburg); Hindenburg; Zabrze, Zabrze 1993. Hobsbawm E. J., Nationen und Nationalismus. Mythos und Realität seit 1780, München 1996. 346
Bibliografìa Hoffmann J., Wientzek H., Zum sechzigjährigen Bestehen des „Instytut Śląski“ vormals Kattowitz jetzt Oppeln (1934-1994), „Mitteilungen des Beuthener Geschichts- und Museumsverein” 1997, Bd. 51. Hroch Μ., Die Vorkämpfer der Nationalen Bewegung bei den kleinen Völkern Europas. Eine Vergleichende Analyse zur Gesellschaftlichen Schichtung der patriotischen Gruppen, Praha 1968. Hroch Μ., Małe narody Europy. Perspektywa historyczna, Wrocław-Warszawa-Kraków 2003. Huber E. В., Deutsche Verfassungsgeschichte seit 1789, Bd. 3, Stuttgarti in. 1988. Izdebski Z., Rewizja pojęcia narodowości. Doświadczenia opolskie, Katowi ce 1947. Janowski Μ., Narodziny inteligencji. 1750-1831. W: J. Jedlicki (red.), Dzieje inteligencji polskiej do roku 1918,1.1, Warszawa 2008. Jarczak Ł., Choroś Μ., Zmiany w nazewnictwie miejscowym i osobowym na Śląskuprzed ipo drugiej wojnie światowej, „Śląsk Opolski” 1993, nr 1. Jaworski R., Wojciechowski Μ. (Hrsg.), Deutsche und Polen zwischen den Kriegen. Minderheitenstatus und „Volkstumskampf” im Grenzgebiet. Am tliche Berichterstattung aus beiden Länder 1920-1939, Bearb. v. Μ. Nien dorf, P. Hauser, München i in. 1997. Jedlicki J., Historia inteligencji polskiej w kontekście europejskim, „Kultura i Społeczeństwo” 2000, t. 44, nr 2, s. 141-161. Jońca K., Polityka narodowościowa III Rzeszy na Śląsku Opolskim w latach 1933-1940, Katowice 1970. Jońca K., Senft S., Pod rządami Prus i Rzeszy Niemieckiej (1741-1918). W: E. Nycz, S. Senft (red.), Kędzierzyn-Koźle. Monografia miasta, Opole 2001, s. 74. Jońca K., Wielka Armia Napoleona w kampanii 1807 r. pod
Koźlem, „Szkice Kędzierzyńsko-Kozielskie”, 1.1, Opole 1985. Jońca K., Wielka Armia Napoleona w kampanii 1807 rokupod Koźlem, Opo le 2007. fózefLompa dla Śląska i dla Polski, Katowice-Opole-Cieszyn 1993. Kaczmarek R., Górny Śląsk podczas II wojny światowej. Między utopią niemieckiej wspólnoty narodowej a rzeczywistością okupacji na terenach wcielonych do Trzeciej Rzeszy, Katowice 2006. 347
Dwa narody. Wyłanianie się nowoczesnych narodów na Górnym Śląsku w XIX i XX wieku Kaczmarek R., Józef Biniszkiewicz (1875-1940). Biografia polityczna, Ka towice 1994. Kaczmarek R., Pod rządamigauleitnerów. Elity i instancje władzy w rejencji katowickiej w latach 1939-1945, Katowice 1998. Kamusella T., Das oberschlesische Kreol: Sprache und Nationalismus in Ober schlesien im 19. und 20. Jahrhundert. W: Μ. Krzosek, P. Tokarski (red.). Die Geschichte Polens und Deutschland im 19. und 20. Jahrhundert. Aus gewählte Beiträge, Osnabrück 1998, s. 142-161. Kamusella T., Schlonzska mowa. Język, Górny Śląsk i nacjonalizm, է. 1-2, Zabrze 2005-2006. Kamusella T., Silesia and Central European Nationalism. The Emergency of National and Ethnic Groups in Prussian Silesia and Austrian Silesia 1848- 1918, West Lafayette 2007. Karski S. (unter Mitwirkung v. H. Neubach), Albert (Wojciech) Korfanty. Eine Biographie, Dülmen 1990. Kiełbasa A., Ks. AdolfHytrek 1853-1899, dziennikarz - ludoznawca - ar cheolog, Trzebnica 1996. Kincel R. (wyb., przekł. i oprać.), Listy Augustyna Weltzla do Vincenca Pra ska 1875-1897, Racibórz 1999. Klich A., Bez mitów. Portrety ze Śląska, Racibórz 2007. Kłoskowska A., Kultura masowa. Krytyka i obrona, Warszawa 1983. Kłoskowska A., Socjologia kultury, Warszawa 2007. Kneip Μ., Die deutsche Sprache in Oberschlesien. Untersuchungen zur politi schen Rolle der deutschen Sprache als Minderheitensprache in den Jahren 1921-1998, Dortmund 1999. Konferencja Śląska Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk. Wrocław 28 VI-1 VII 1953,1.1, Wrocław 1954. Koneczny E., Dzieje
Śłązka, Bytom 1897. Kopeć E., „My i oni” na polskim Śląsku, Katowice 1986. Kopeć E., Myszor J., Główne problemy działalności Kościoła katolickiego na Górnym Śląsku w latach 1918-1925. W: A. Brożek, T. Kulak (red.), Podział Śłąska w 1922 roku. Okoliczności i następstwa, Wrocław 1996, s. 107-124. 348
Bibliografia Kopeć E., Z zagadnień integracji językowej śląskich kresów Rzeczpospolitej (1918-1939). W: J. Chlebowczyk (red.), Z problemów integracji II Rzecz pospolitej, Katowice 1980. Kopiec J., Ks. Emil Szramek jako historyk Kościoła i instytucji kościelnych. W: S. Gajda, A. Kwiatek (red.), Duszą Śląska jest Ślązak. Materiały kon ferencji zorganizowanej w 50. rocznicę śmierci ks. Emila Szramka, Opole 1993, s. 27-32. Korowicz M. S., Górnośląska ochrona mniejszości 1922-1937 na tle stosun ków narodowościowych, Katowice 1938. Kościół katolicki i inne związki wyznaniowe. W: F. Serafin (red.), Wojewódz two śląskie (1922-1939). Zarys monograficzny, Katowice 1996. Kotowski A. S., Zwischen Staatsräson und Vaterlandsliebe. Die polnische Fraktion im deutschen Reichstag 1871-1918, Düsseldorf2007. Krasuski J., Polska i Niemcy. Dzieje wzajemnych stosunków politycznych (do 1932 roku), Warszawa 1989. Krupiński}., Na tropie Górnoślązaków. Akcje policji pruskiej w latach 1902- 1910, Katowice 1982. Kruszewski T., Udział instancji NSDAP na Śląsku w akcji zmiany nazwisk, „Acta Universitatis Wratislaviensis” 1995, No 1715, „Studia nad Faszy zmem i Zbrodniami Hitlerowskimi”, K. Jońca (red.), 1.18, s. 225-234. Krzoska Μ., Für ein Polen an Oder und Ostsee. Zygmunt Wojciechowski (1900-1955) als Historiker und Publizist, Osnabrück 2003. Krzoska Μ., Nation und Volk als höchste Werte: die deutsche und polnische Geschichtsschreibung als Antagonisten zwischen den Weltkriegen. W: B. Li nek, К. Struve (red./Hrsg.), Nacjonalizm a tożsamość narodowa w Euro pie Środkowo-Wschodniej wXIXiXX w.,
Opole-Marburg 2000. Krzyżanowski L., Kościół katolicki wobec regionalizmu śląskiego w okresie międzywojennym. W: Μ. W. Wanatowicz (red.), Regionalizm a separa tyzm - historia i współczesność. Śląsk na tle innych obszarów, Katowice 1995. Kukiel Μ., Dzieje polityczne Europy od rewolucjifrancuskiej, Londyn 1992. Kulak T., Dolny Śląsk w latach 1806-1918. W: W. Wrzesiński (red.), Dolny Śląsk. Monografia historyczna, Wrocław 2006. 349
Dwa narody. Wyłanianie się nowoczesnych narodów na Górnym Śląsku w XIX i XX wieku Kulak T., Propaganda antypolska dolnośląskich władz prowincjonalnych w latach 1922-1933, Wrocław 1981. Kunicki W., „...auf dem Weg in dieses Reich”. NS-Kulturpolitik und Literatur in Schlesien 1933-1945, Leipzig 2006. Kunicki W., Śląsk. Rzeczywistości wyobrażone. W: idem (red.), Śląsk. Rze czywistości wyobrażone, Poznań 2009. Kwiatek A., Przywódca i przywództwo narodowe na Górnym Śląsku w pol skiej tradycji (1848-1914), Opole 1991. Kwiatek J., Górnośląska szkoła ludowa na przełomie XIX i XX w., Opole 1987. Kwiatek J., Związki Górnego Śląska z Galicją na przełomie XIX i XX w., Opole 1994. Langewiesche D., Nation, Nationalismus, Nationalstaat: Forschungsstand und Forschungsperspektiven, „Neue Politische Literatur” 1995, Jg. 40. Lerch E., Die Maifeiern der Arbeiter im Kaiserreich. W: D. Düding, P. Frie demann, P. Münch (Hrsg.), Politische Festkultur. Politische Feste in Deut schland von der Aufklärung bis zum Ersten Weltkrieg, Reinbek 1988. Lesiuk W., Ludność etnicznie polska na Śląsku w czasie II wojny światowej - próba zobiektywizowania ocen niemieckich i polskich. W: Μ. Lis (red.), Polska ludność rodzima na Śląsku Opolskim w okresie Polski Ludowej, cz. III, z. 1, Opole 1990. Lesiuk W., Śląsk: definicje, określenia, nieporozumienia/Schlesien: Definitio nen, Begriffe, Missverständnisse. W: Wach aufmein Herz, und denke/Prze- budż się, serce moje, i pomyśl, Berlin u.a. 1995, s. 20-32. Lewandowski J. F., Wojciech Korfanty, Warszawa 2013. Linek B., Biskupice i Borsigwerk. Wokół dróg
modernizacji społecznej na Górnym Śląsku w drugiej połowie XIX wieku. W: A. Barciak (red.), Ko rzenie wielokułturowości Śłąska ze szczególnym uwzględnieniem Śląska Górnego, Katowice-Zabrze 2009, s. 248-264. Linek B., Die Marginalisierung der deutschen Minderheit im polnischen Oberschlesien während der Zwischenkriegszeit: das Beispiel Königshütte/ Królewska Huta (Chorzów). W: Μ. Beer, D. Beyrau, C. Rauh (Hrsg.), Deutschsein als Grenzerfahrung: Minderheitenpolitik in Europa zwischen 1914 und 1950, Essen 2009, s. 189-198. 350
Bibliografìa Linek В., Entstehung einer oberschlesischen Industriestadt. Zabrze vor dem ersten Weltkrieg. W: Μ. Krzoska, I. Röskau-Rydel (Hrsg.), Stadtleben und Nationalität. Ausgewählte Beiträge zur Stadtgeschichtsforschung in Ostmit teleuropa im 19. und 20. Jahrhundert, München 2006, s. 165-182. Linek В., Górnoślązacy a Reichstag na przełomie XIX і XX wieku. Kampanie wyborcze. Role polityczne. Relacje z wyborcami, „Szkice Archiwalno-Hi- storyczne” 2015, nr 12, s. 243-255. Linek B., Instytut Śląski (1934-1948), Przegląd Zachodni” 2012, nr 1, s. 179-197. Linek B., Kilka uwag o stosunku ks. Emila Szramka i Romana Lutmana do niemieckiej humanistyki, „Rocznik Łubowicki” 2010, t. 8, s. 104-125. Linek B., Mit Ziem Odzyskanych w powojennej Polsce na przykładzie Gór nego Śląska (wybrane aspekty). W: red. B. Linek, K. Struve, Nacjonalizm a tożsamość narodowa w Europie Środkowo-Wschodniej w XIX і XX wie ku, Opole-Marburg 2000, s. 229-256. Linek B., Narodowe systemy kulturowe na Górnym Śląsku na początku XX wieku. W: S. Rosenbaum (red.), Górny Śląsk i Górnoślązacy: wokół pro blemów regionu ijego mieszkańców w XIX і XX wieku, Katowice-Gliwice 2014, s. 38-48. Linek B., Oddźwięk polemik wokół sposobu rozwiązania probłemu ludności śląskiej na Opolszczyźnie w latach 1955-1957 w ówczesnej prasie woje wódzkiej, „Studia Śląskie” 1993, s. 197-221. Linek B., Polityka antyniemiecka na Górnym Śląsku w latach 1945-1950, Opole 2014. Linek B., Procesy akulturacji/asymilacji wśród robotników górnośląskich (od drugiej połowy XIX w. do pierwszej połowy XX wieku). W: R. Tra ba (red.),
Akulturacja/asymilacja na pograniczach kulturalnych Europy Środkowo-Wschodniej, t. 2, Warszawa 2012. Linek B., Realizacja idei polskiego państwa narodowego na Górnym Śląsku po II wojnie światowej, „Sprawy Narodowościowe ”, seria nowa, 1998, z. 12-13, s. 19-33. Linek B., Ruszczewski J., Rozważania wokół obrazu Instytutu Śląskiego w świetle polskich publikacji prasowych. W: K. Heffner (red.), Instytut Śląski 1934-1994, Opole 1994. 351
Dwa narody. Wyłanianie się nowoczesnych narodów na Górnym Śląsku w XIX i XX wieku Linek B., Sedantag święto narodowe cesarstwa niemieckiego na Górnym Ślą sku. W: J. Haubold-Stolle, B. Linek (red.), Górny Śląsk wyobrażony: wo kół mitów, symboli i bohaterów dyskursów narodowych, Opole-Marburg 2005, s. 179-190. Linek B., Święta narodowe na Górnym Śląsku w okresie cesarstwa niemiec kiego. W: J. Nowosielska-Sobel, G. Strauchold (red.), Piastowsko-komunistyczna satysfakcja? Obchody rocznic historycznych i światpaństwowych na Śląsku po II wojnie światowej, Wrocław 2008. Linek B., Weryfikacja narodowościowa w Opolu. W: „Almanach miejski Opolanin 99”, Opole 1999. Linek B., Województwo śląskie a województwo śląsko-dąbrowskie (wokół przekształceń terytorialno-administracyjnych i zmian ustrojowych na Gór nym Śląsku w latach 1945-1950), „Zaranie Śląskie” 2000, z. 1-2, s. 11-25. Linek B., Zmiany nazewnictwa miejscowego i osobowego na Górnym Śląsku w latach 1922-1945 (oczami historyka), „Śląsk Opolski” 1999, nr 1. Lipońska-Sajdak J., Konstanty Wolny marszałek Sejmu Śląskiego, Katowice 1998. Lis Μ., Badania historyczne w Instytucie Śląskim w Katowicach (1934-1949) i w Opolu od 1957 roku, „Studia Śląskie” 2009, t. 68, s. 15-34. Lis Μ., Ludność rodzima na Śląsku Opolskim po II wojnie światowej (19451993), Opole 1993. Litwin}., Imię i nazwisko. Zbiór przepisów polskiego prawa cywilnego i ad ministracyjnego, Łódź 1932. Luft R., Das Teschener Schlesien als national und regionale Geschichtsland schaft. W: L. Udolph, Cb. Prunitsch (Hrsg.), Teschen. Eine geteilte Stadt im 20Jahrhundert,
Dresden 2009. Lutman R., Regjonalna polska literatura historyczna na Górnym Śląsku 1922-1928, „Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk na Śląsku”, 1.1, Ka towice 1929. Lutman R. (red.), Stan i potrzeby nauki polskiej o Śląsku, Katowice 1936. ŁączewskiJ., Michał Grażyński (1890-1965). Sylwetka polityka, Częstocho wa 2000. Łuka J. [K. Prus], Z dziejów Towarzystwa Przyjaciół Nauk na Śląsku, „RTPNnŚl.” 1929,1.1, s. 1-18. 352
Bibliografia Madeja A., Walka z polskim nazewnictwem osobowym na Śląsku Opolskim w okresie międzywojennym, Katowice 1965. Madajczyk P., Niemcy polscy 1944-1989, Warszawa 2001. Madajczyk P., Niemcy. W: idem (red.), Mniejszości narodowe w Polsce. Państwo i społeczeństwo polskie a mniejszości narodowe w okresach prze łomów politycznych (1944-1989), Warszawa 1998. Madajczyk P., Przyłączenie Śląska Opolskiego do Polski 1945-1948, Warsza wa 1996. Malczewski K., Ze wspomnień śląskich, Warszawa 1958. Małkiewicz A. i Ruchniewicz K., Pierwszy znak solidarności. Polskie odgłosy powstania ludowego wNRD w 1953 r., Wrocław 1998. Maron F., Historia diecezji katowickiej, „Nasza Przeszłość” 1975, t. 44, s. 9-63. Maron J., Dolny Śląsk w czasach habsburskich i pruskich. W: W. Wrzesiński (red.), Dolny Śląsk. Monografia historyczna, Wrocław 2006. Masnyk Μ., Dzielnica I Związku Polaków w Niemczech, Opole 1994. Matelski D., Niemcy w Polsce w XX wieku, Warszawa-Poznań 1999. Meyza D., „Kwiaty z łąk naszych czy „zaścianek literacki ? Z recepcji pierw szych roczników „Zarania Śląskiego”, ZŚ 1967, z. 2. Michalkiewicz S., Liczebność i struktura klasy robotniczej. W: S. Michalkiewicz (red.), Historia Śląska, t. III, 1850-1918, cz. 1 (1850-1890), Wro cław i in. 1976. Michalkiewicz S., Przyczynek do dziejów socjaldemokracji na Górnym Ślą sku, „Klasa Robotnicza na Śląsku” 1978, t. 4. Micińska Μ., Inteligencja na rozdrożach. 1864-1918. W: Jedlicki (red.), Dzieje inteligencji polskiej do roku 1918,1.1, Warszawa 2008. Misztal J., Weryfikacja narodowościowa na Śląsku Opolskim, Opole 1984. Mroczko Μ.,
Polska myśl zachodnia 1918-1939 (kształtowanie i upowszech nienie), Poznań 1986. Musialik W, Michał Tadeusz Grażyński (1890-1965). Biografia polityczna, Opole 1989. Musielak Μ., Polski Związek Zachodni 1944-1950, Warszawa 1986. Musioł L., Toponomja śląska a polityka. Rozważania nad akcją „oczyszcza nia nazw miejscowości na Opolszczyźnie, „Zaranie Śląskie” 1935, z. 3. 353
Dwa narody. Wyłanianie się nowoczesnych narodów na Górnym Śląsku w XIX i XX wieku Musioł L., Zniemczone nazwy miejscowe na Śląsku, Katowice 1936. Musioł T., Szkolnictwo polskie w rejencji opolskiej 1919-1939, Katowice 1964. Mühle E., Obraz historii i polityka historyczna. O historiograficznej kon strukcji „ogólnośląskiego obszaru plemiennego” i jego politycznej instru mentalizacji. W: J. Haubold-Stolle, B. Linek (red./Hrsg.), Górny Śląsk wyobrażony: wokół mitów, symboli i bohaterów dyskursów narodowych, Opole-Marburg 2005. Mühle E., Polityka historyczna i polska „myśl zachodnia” w województwie śląskim, „Studia Śląskie” 2003, t. 62. MyszorJ., Duszpasterstwo parafialne na Górnym Śląsku w latach 1821-1914, Katowice 1991. Myszor J., Pielgrzymki Górnoślązaków w XIX i na początku XX w., „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne” 1982,1.15. Nadolski P., Górnośląskie Muzeum Krajowe w Bytomiu. 1932-1945. W: Μ. Dobkowski, J. Drabina (red.), Muzeum Górnośląskie w Bytomiu, Bytom 2011, s. 31-44. Nadolski P., Pomniki Koźla i wsi ziemi kozielskiej wchodzących obecnie w skład Kędzierzyna-Koźla (wzniesione przed 1945 r.). W: E. Nycz (red.), Histo ryczne i współczesne problemy miasta ijego mieszkańców, Opole 1996. Neubach H., Jak Korfanty uzyskał pierwszy górnośląski mandat dla Pola ków, „Zeszyty Eichendorffa. Eichendorff Hefte” 2005, որ 10, s. 29-41. Neubach H., Parteien und Politikern in Schlesien, Dortmund 1988. Neubach H., Parteigeschichte. W: J. Bahlcke (Hrsg.), Historische Schlesien forschung. Methoden, Themen und Perspektiven zwischen traditionellen Landesgeschichtsschreibung und
moderner Kulturwissenschaft, Köln- Weimar-Wien 2005, s. 267-292. Neubach H., Provinz Schlesien. W: G. Heinrich i in. (Hrsg.), Verwaltungsge schichte Ostdeutschland 1815-1945, Stuttgart u.a. 1992. Neubach H., Schlesische Geistliche als Reichstagsabgeordnete 1867-1918, „Archiv für schlesische Kirchengeschichte” 1968, Bd. 26, s. 252-263. Neubach H., Wkład Śląska wpolitycznie zaangażowany katolicyzm. W: W. Kö nig (Hrsg.), Erbe und Auftrag der schlesischen Kirche. 1000 Jahre Bistum Breslau/Dziedzictwo iposłannictwo śląskiego Kościoła. 1000 lat diecezji wro cławskiej, Dülmen-Piechowice 2001, s. 192-213. 354
Bibliografia Nipperday T., Deutsche Geschichte. Bd. 2, Machtstaat vor Demokratie, Mün chen 1992. Nitschke B., Wysiedlenie ludności niemieckiej z Polski w latach 1945-1949, Zielona Góra 1999. Nora P., Zwischen Geschichte und Gedächtnis, Berlin 1990. Nowak K., Niewytyczona granica? Refleksje historyczne na temat narodowo ści śląskiej. W: J. Haubold-Stolle, B. Linek (red.), Górny Śląsk wyobra żony: wokół mitów, symboli i bohaterów dyskursów narodowych, Opole Marburg 2005, s. 157-176. Nowak K., Ruch kożdoniowski na Śląsku Cieszyńskim. W: Μ. W. Wanato- wicz, (red.), Regionalizm a separatyzm. Historia i współczesność. Śląsk na tle innych obszarów, Katowice 1995, s. 26-45. Ociepka B., Niemcy na Dolnym Śląsku, Wrocław 1994. Orzechowski Μ., WojciechKorfanty. Biografia polityczna, Wrocław i in. 1975. Osękowski Cz., Społeczeństwo Polski Zachodniej i Północnej w latach 1945- 1956. Procesy integracji i dezintegracji, Zielona Góra 1994. Owcarz P., Prowokacja w Biskupicach w 1907 roku (fragmenty wspomnień Wiktora Mrożka), „Orbis Interior” 2002, t. 3-4, s. 84-124. Pabisz J., Wyniki wyborów do parlamentu Związku Północno-Niemieckiego i parlamentu Rzeszy Niemieckiej na terenie Śląska w latach 1867-1918. W: A. Galos, К. Popiołek (red.), „Studia i Materiały z Dziejów Śląska”, 1966, t. 7, s. 186-456. PałysP., Scholze-SołtaD. (red.), W 90. rocznicę założenia Dzielnicy I Związ ku Polaków w Niemczech, Budziszyn-Opole 2015. Pampuch P., Usamowolnienie i uwłaszczenie polskich chłopów górnośląskich (1807-1865), „RTPNnŚl.” 1929, t. 1, s. 36-57. Pater Μ., Duchowieństwo katolickie wobec spraw
polskich na Górnym Śląsku (1891-1914), Katowice 2004. Pater Μ., Lata kulturkampfu. W: S. Michalkiewicz (red.), Historia Śląska, t. 3,1850-1918, cz. 1,1850-1890, Wrocław i in. 1976. Pater Μ., Polskie dążenia narodowe na Górnym Śląsku (1891-1914), Wro cław 1998. Pater Μ., Polskiepostawy narodowe na Śląsku w XIX wieku, cz. 11(1871-1890), Wrocław 1993. 355
Dwa narody. Wyłanianie się nowoczesnych narodów na Górnym Śląsku w XIX i XX wieku Pater Μ., Stosunki polityczne. W: S. Michalkiewicz (red.), Historia Śląska, t. 3,1850-1918, cz. 1,1850-1890, S. Wrocław i in. 1976. Pater Μ., Stosunki polityczne. W: S. Michalkiewicz (red.), Historia Śląska, t. 3,1850-1918, cz. 2,1891-1918, Wrocław i in. 1985. Popiołek K, Trzecie powstanie śląskie, Katowice 1946. Popper K. R., Społeczeństwo otwarte i jego wrogowie, t. 1-2, Warszawa 1993. Prunitsch C., „[...] błędem jest każda emigracja . Zum Transfer der Kresy-Ideologie aus Ostpolen nach Schlesien bei Zofia Kossak. W: idem, L. Udolph, (Hrsg.), Teschen. Eine geteilte Stadt im 20 Jahrhundert, Dresden 2009. Rechowicz H., Aleksander Zawadzki. Życie i działalność, Katowice-Kra kow 1969. Recker M. L., Sozialpolitik. W: W. Benz, H. Grammi, H. Weiss (Hrsg.), En zyklopädie des Nationalsozialismus, Stuttgart 1997. Reibel С.-W., Handbuch der Reichstagswahlen 1890-1918, Bündnisse-Ergebnisse-Kandidaten, Düsseldorf2007. Rimmele E., Sprachenpolitik im Deutschen Kaiserreich vor 1914, Frankfurt a. Main i in. 1996. Romanow Z., Polityka władz polskich wobec ludności rodzimej ziem zachod nich i północnych w latach 1945-1960, Słupsk 1999. Rospond S., Fort mit der polnischen Fassade! Germanizacja nazewnictwa śląskiego w oświetleniu prawnym, „Studia Śląskie” 1969,1.15, s. 374-399. Sakson A., Stosunki narodowościowe na Warmii i Mazurach 1945-1997, Po znań 1998. Salmonowicz S., Prusy. Dzieje państwa i społeczeństwa, Poznań 1987. Schellack E, Nationalfeiertage in Deutschland von 1871 bis 1945, Frankfurt a. Main
1990. Schieder Th., Typologie und Erscheinungsformen des Nationalstaates in Eu ropa. W: H. A. Winkler (Hrsg.), Nationalismus, 2 erweitere Auflage, Kö nigstein 1985. Schieder Th., Das Deutsche Kaiserreich von 1871 als Nationalstaat, 2 Aufla ge, Göttingen 1992. Schneider G., Politische Feste in Hannover (1866-1918), Hannover 1995. 356
Bibliografia Schneider U., Politische Festkultur im 19. Jahrhundert. Die Rheinprovinz von der französischen Zeit bis zum Ende des Ersten Weltkrieges (1806-1918), Koblenz 1995. Schöfer L., Die Formierung einer modernen Arbeiterschaft OberSchlesiens 1865-1914, Dortmund 1983. Schörken R., Jugend. W: Enzyklopädie des Nationalsozialismus..., s. 223238. Schulze H., Staat und Nation in der europäischen Geschichte, München 1994. Serafin F. (red.), Województwo śląskie (1922-1939). Zarys monograficzny, Katowice 1996. Serwański E., Hitlerowska polityka narodowościowa na Górnym Śląsku, Warszawa 1963. Sieradzka D., Miasta województwa śląskiego i ich reprezentacje samorządo we 1922-1939, Kraków 1996. Skubiszewski K., Zachodnia granica Polski, Gdańsk 1969. Smolka L., Szkoła mniejszościowa czy dwujęzyczna państwowa. Śląsk Opol ski w latach 1922-1939. W: A. Bilewicz, S. Walasek (red.), Rola mniejszo ści narodowych w kulturze i oświacie polskiej w latach 1700-1939, Wro cław 1998, s. 301-312. Snoch B., Józef Piotr Lompa 1797-1863, „Ziemia Śląska” 1997, t. 4, s. 381- 385. Sösemann В., Propaganda und Öffentlichkeit in der „Volksgemeinschaft”. W: Der Nationalsozialismus..., s. 115-125. Sroka I., Policyjny spis ludności w rejencji katowickiej (17-23 grudnia 1939 roku), „Zaranie Śląskie” 1969, z. 3, s. 358-378. Steinbach P., Die Gleichschaltung. Zerstörung der Weimarer Republik - Kon solidierung der nationalsozialistischerDiktatur. W: В. Sösemann (red.), Der Nationalsozialismus und die deutsche Gesellschaft. Einführung und Überblick, Stuttgart-München 2002. Szerer B., Michalkiewicz S., B.
Zając B., Ruch robotniczy na Śląsku pru skim. W: S. Michalkiewicz (red.), Historia Śląska, t. III, 1850-1918, cz. 2, 1891-1918, Wrocław i in. 1985, s. 525-608. Szerer B., Ruch robotniczy. W: S. Michalkiewicz (red.), Historia Śląska, t. III, 1850-1918, cz. 1,1850-1890, Wrocław i in. 1976, s. 417-460. 357
Dwa narody. Wyłanianie się nowoczesnych narodów na Górnym Śląsku w XIX i XX wieku Szerer B., Ruch robotniczy. W: S. Michalkiewicz (red.), Historia Śląska, է. III, 1850-1918, cl. 2, 1891-1918, S. Michalkiewicz (red.), Wrocław iin.1985. Struve К., Ther P. (Hrsg.), Die Grenzen der Nationen. Identitätenwandel in Oberschlesien in der Neuzeit, Marburg 2002. Struve K., Z perspektywy niemieckiej. W: J. Bahlcke, D. Gawrecki, R. Kacz marek (red.), Historia Górnego Śląska. Polityka, gospodarka i kultura eu ropejskiego regionu, Gliwice 2011. Sulik A., Przemysł. W: F. Serafin (red.), Województwo śląskie (1922-1939). Zarys monograficzny, Katowice 1996. Szewczyk W., Zum Eck-Charakter Oberschlesien. W: K. A. Kuczyński, Th. Schneider (Hrsg.), Das literarische Antlitz des Grenzlandes, Frankfurt a. Main [b.d.w.]. Szkice wspomnieniowe. W 50 lat od powołania Śląskiego Instytutu Naukowe go w Katowicach, Katowice 1984. Szmeja Μ., Niemcy ì Polacy ? Ślązacy! Rodzimi mieszkańcy Opolszczyzny w świetle analiz socjologicznych, Kraków 2000. Szramek E., Ks.Jan Kapica. Życiorys a zarazem fragment z historji Górnego Śląska, Katowice 1931. SzramekE., Śląskjako problem socjologiczny. Próba analizy, Katowice 1934. Szymiczek E, „Der Oberschlesier” 1931-1936, „RTPNnŚl.” 1938, t. 6, s. 341-347. Tałuć K., Emil Szramek, Jan Kudera, Konstanty Prus - pierwsze pokolenie badaczy śląskiego regionalizmu, Katowice 2002. Taszycki W., Śląskie nazwy miejscowe, Katowice 1935. Ther P., Die einheimische Bevölkerung des Oppelner Schlesiens nach dem zwe iten Weltkrieg. Die Entstehung einer deutschen Minderheit, „Geschichte
und Gesellschaft” 2000, H. 3. Ther P., Ciemna strona państw narodowych. Czystki etniczne w nowoczesnej Europie, Poznań 2012. Ther P., Sundhaussen H. (Hrsg.), Regionale Bewegungen und Regionalismen in europäischen Zwischenräume seit der Mitte des 19. Jahrhundert, Mar burg 2003. Topol A., Kazimierz Popiołek i jego czasy (1903-1986), Katowice-Warsza wa 2004. 358
Bibliografia Tych F., Die Beziehungen zwischen der deutschen und polnischen Arbeiter bewegung 1889-1920, „Internationale Wissenschaftliche Korrespondenz zur Geschichte der deutschen Arbeiterbewegung” 1979, H. 1, s. 37-42. Urban T., Niemcy w Polsce. Historia mniejszości w XX wieku, Opole 1994. Walczak J., General Jerzy Ziętek. Wojewoda katowicki. Biografia Ślązaka. 1901-1985, Katowice 1996. Wanatowicz Μ. W., Historia społeczno-polityczna Górnego Śląska i Śląska Cieszyńskiego w latach 1918-1945, Katowice 1994. Wanatowicz Μ. W, Inteligencja na Śląsku w okresie międzywojennym, Ka towice 1986. Wanatowicz Μ. W, Społeczeństwo polskie wobec Górnego Śląska (17951914), Katowice 1992. Wanatowicz Μ. W, Ugrupowania polityczne wobec ludności napływowej na Górnym Śląsku w latach 1922-1939. W: J. Chlebowczyk (red.), Z proble mów integracji II Rzeczpospolitej, Katowice 1980. Wanatowicz Μ. W, Województwo śląskie na tle Drugiej Rzeczypospolitej. W: F. Serafin (red.), Województwo śląskie (1922-1939). Zarys monogra ficzny, Katowice 1996. Wanatowicz Μ. W., Z perspektywy polskiej. W: J. Bahlcke, D. Gawrecki, R. Kaczmarek (red.), Historia Górnego Śląska. Polityka, gospodarka i kul tura europejskiego regionu, Gliwice 2011. Wapiński R., Pokolenia Drugiej Rzeczpospolitej, Wrocław i in. 1991. Wapiński R., Pokolenie Wojciecha Korfantego. W: Wojciech Korfanty - por tret polityka. Materiały z sesji naukowej (wrzesień 1989), Katowice 1991, s. 12-16. Weitzel A., Geschichte der Stadt, Herrschaft und Festung Coseł, Berlin 1866. Wehler H.-U., Deutsche Gesellschaftsgeschichte, Bd. 3, Von der „deutschen
Doppelrevolution“ bis zum Beginn des Ersten Weltkrieges. 1849-1914, München 1995. Wrzesiński W., Polski ruch narodowy w Niemczech w latach 1922-1939, wyd. II zm., Wrocław 1993. Wrzesiński W. (red.), Dolny Śląsk. Monografia historyczna, Wrocław 2006. Wrzesiński W. (red.), W stronę Odry i Battyku. Wybór źródeł (1795-1950), 1.1, T. Kulak (red.), O ziemię Piastów ipolski lud, Wrocław-Warszawa 1990. 359
Dwa narody. Wyłanianie się nowoczesnych narodów na Górnym Śląsku w XIX i XX wieku Zieliński Z., Pierwsze piętnastolecie Instytutu Śląskiego w Katowicach, „Stu dia i Materiały z Dziejów Śląska” 1985,1.14, s. 5-51. Zieliński Z., Roman Lutman - historyk i organizator nauki polskiej na Ślą sku, „Zaranie Śląskie” 1973, z. 4, s. 775-785. Zieliński Z., Śląskie zainteresowania krakowskiego ośrodka naukowego w okresie międzywojennym, „Zaranie Śląskie” 1973, z. 4, s. 759-774. Zieliński Z., Świadomość historyczna w rozwoju polskiej więzi narodowej i ruchu narodowego na Górnym Śląsku, Katowice 1975. Zieliński Z., Uwagi o stanie i potrzebach badań nad dziejami górnośląskiej klasy robotniczej na przełomie XIX i XX w., „Klasa Robotnicza na Śląsku” 1977, t. 2. Żarnowski J., Dawne i nowe role inteligencji w Polsce, „Kultura i Społeczeń stwo” 2000, t. 44, nr 2. 360
Indeks nazwisk1 A Adamski Stanisław, bp 194,202, 207208, 308,310 Adenauer Konrad 91 Anczyc Władysław Ludwik 249 Anderson Benedict 98,112 Arendt Hannah 65 Arndt Ernst Moritz 226 Assmann Aleida 270 Aubin Hermann 49,298, 333 Auer Ignaz 134 В Bahlcke Joachim 29,34, 37,147,220, 242, 244 Balawajder Edward 292 Ballestrem, rodzina 138 Ballestrem Franz 148 Ballestrem Karol 244 Bańka Józef 286,314, 321, 327 Bar Adam 272 Barbara, św. 140-141,280 BarciakAntoni 99 Barycz Henryk 299 Bauer Kurt 268,273-274 Bauer Otto 17 Bauman Zygmunt 65 Bednorz Herbert, bp 286, 314, 321, 327 Bednorz Zbyszko 307 Beer Mathias 105 Benz Wolfgang 273-274,278 Berlińska Danuta 63 Bernstein Eduard 132 Bertram Adolf, kard. 191 Beyrau Dietrich 105 BezručPetr 39 Bienek Horst 81 Bilewicz Aleksandra 166 BimlerKurt 53 Biniszkiewicz Józef 132,144,148 Bismarck Otto von 21, 55,67,105,110, 137, 139, 150, 152-154, 158-159, 167, 223, 234, 247, 305 Bitta Joseph 72 Bitter Joseph von 143 Boda-Krężel Zofia 81,85 Bonczyk Norbert 23, 25,41, 56,102, 200, 327 Bończyk Norbert zob. Bonczyk Norbert Borkowska Elżbieta Henryka 242 Borodziej Włodzimierz 83,85 1 Indeks nie obejmuje bibliografii oraz streszczeń. 363
Dwa narody. Wyłanianie się nowoczesnych narodów na Górnym Śląsku w XIX i XX wieku Borsig, rodzina 138,269, 271 Borsig August 231,281 Borsig Conrad 271 Borsig Ernst 271 Bracht Fritz 80 Brackmann Albert 332 Braniccy, rodzina 114 Brożek Andrzej 158,192, 314-317, 332 Brożek Ludwik 40 Brubaker Rogers 17,61-62,68,70,74 Brückner Helmuth 79 Bruhns Julius 130-132,136,140, 144-145 BudrassLutz 204 Bührer Werner 274 Bülow Bernhard von 116,118,152 Buławski Rajmund 307 C Calonder Felix 169-170,182,189 Chalupczak Henryk 62,77,165,174175, 316 Chlebowczyk Józef 17,56,132-133, 135,146, 200, 206, 291 Choroś Monika 97,109-110 Chrząszcz Jan 294,329 Cieślak Tadeusz 128 Cimala Bogdan 166,290,294, 298, 300-303, 305, 309 Conrads Norbert 37 Conze Werner 155 Cygański Miroslaw 294,298 Cyryl, św. 35 Czapliński Marek 116,141,148,161, 169,172,220,242,292-293, 316 Czapliński Wladyslaw 225 Czarliński Leon 119 Czekaj Tadeusz 161 Czerner Anna 97 Czubiński Antoni 131-132 364 D Dabrowski Patrice M. 218 Damrot Konstanty zob. Damroth Konstanty Damroth Konstanty 41,101-102, 327 Dereń Andrzej 101 Długajczyk Edward 286-288,297 Dmowski Roman 308 Dobkowski Mieczysław 54 Dobrowolski Tadeusz 54, 330 Domański Henryk 30 Dombek Paweł 142 Donnersmarck, ród 137,230 Drabina Jan 54 Drożdż Leokadia 166 Dubiel Józef 66 Düding Dieter 219,236,270 Dunajewski Albin, bp 249 Duncker Franz 128 Dyba Marian 39,290,294-296,298֊ 300, 318-320, 322, 324-325 Dyboski Roman 42-44 Dyroff Stefan 217-218,234 E Eichendorff Joseph von 22,261 Engels Fryderyk 133 Eser Ingo 83 Eulenburg Botho zu 244 EulingKarl 275 F Falk Adalbert 244 Farnik Edmund
40-42,44 Feldman Józef 305 Ficek Jan Alojzy 210,244 Fiedor Karol 79,102-104,110 Figowa Felicja 248 FilluschMax 184-185 Fischer Peter 185
Indeks nazwisk Fleck Hans-Georg 127 Flegel Silke 218 Franz Ernst 51 Fras Zbigniew 243 Friedemann Peter 219,236,270 Friedrich Karl 32 Fryderyk II Wielki, król pruski 10,22, 32,66, 110 Fryderyk Wilhelm III, król pruski 33, 106,258,261 G Gajda Stanisław 286, 314, 321 Galos Adam 147,225 GaworJózef 197 Gawrecká Marie 46-47, 52-53 Gawrecki Dan 29,35, 50-51,242,244 Gąsiorowska-Grabowska Natalia 128 Gehrke Roland 242 Gellner Ernest 66,112 Glenskjoachim 287,289,292, 303, 305, 315, 325-326 Glimos-Nadgórska Anna 56-57,193, 196,198,201-209,213 Glos Antonin 39 Glowatzki Josef 266 Goethe Johann Wolfgang von 19 Gomułka Władysław 89, 92 Grabowska Natalia Gąsiorowska zob. Gąsiorowska-Grabowska Natalia Grabowski Sabine 101 Grabski Władysław 176 Grajewski Andrzej 197 Grammi Hermann 273-274,278 Grażyński Michał Tadeusz 39,45, 57, 75-78, 83, 107-108, 196,198-200, 202,207-208, 213, 286-288, 294-295,297-298, 300-308, 314, 324-325, 330, 332, 334 Gregor Józef 329 Greiner Piotr 77,244 Grim Emanuel 41 Gródecki Roman 299 Gruda A. 39 Grünhagen Colmar 320 Grzesik Karol 302 Grzyb Mieczysław 198,202,206-207 Gumowski Marian 299 Gumplowicz Ludwik 195 Gwiżdż Teresa Sołdra zob. SołdraGwiżdż Teresa H Habsburgowie, dynastia 28, 32, 36, 50 Hager Bronisław 236 Hammerstein-Loxten Hans von 116118,120 Hattenhauer Hans 227,230,236,240 Hatzfeld-Trachenberg Hermann von 143 Haubold-Stolle Juliane 46,217,287, 323, 333 Hauenschild Max von 266 Hauser Przemysław 166 Hawranek Franciszek 125-126,130132,135-136,140,144, 146, 148, 158 Heffner Krystian 108,286,289,294, 303-305, 307, 309 Hegel Georg Wilhelm Friedrich 66 Heinrich
Gerd 62 Hentschel Volker 155 Herder Johann Gottfried 10,66, 98 Hering Rainer 100 Heska-Kwaśniewicz Krystyna Maria 40,42 Hesse R. 277 Heydebreck Peter von 184-185 Hierowski Zdzisław 290,292 Hindenburg Paul von 66,101 Hirsch Max 128 365
Dwa narody. Wyłanianie się nowoczesnych narodów na Górnym Śląsku w XIX i XX wieku Hitler Adolf 80, 94,180, 240, 274,276, 280 Hitze Guido 166,172,176,293, 316 Hlond August, bp 194,203-204, 211-212 Hnatyszyn Piotr 102 Hobsbawm Eric John 64,112 Hoffmann Johannes 304 Hohenzollernowie, dynastia 22-24, 28, 222-223, 225, 318 Horsing Otto 132,135,144-145 Hroch Miroslav 17, 98, 112, 290-291 Huber Ernst Rudolf 113,150-153 Hytrek Adolf 22,247,290, 322 I Idzikowski Franz 318 Imiela Emanuel 44 Izdebski Zygmunt 310 J Jacek, św. 102,210,249, 321 Jahn Friedrich 226 Jamka Rudolf 299 Jan II Kazimierz Waza, król polski 322, 324 Janowski Maciej 195 Jarczak Łucja 110,166 Jaroń Jan Nikodem 41,45 Jaworski Rudolf 166 Jedlicki Jerzy 195,197 Jesionowski Alfred 43 Jogiches Leon 135 Jońca Karol 102,104,255,257,259 Jungwitz Józef 321 К Kaczmarek Ryszard 29, 62,77,80,144, 148, 242, 244,268, 317 KaisigKarl 329-331 366 Kaleta Józef 44 Kalicki Bernard 322 Kalinowska-Wójcik Barbara 204 Kamiński Paweł 246 Kamusella Tomasz 17,72,167,285, 291 Kania Jakub 43 Kapka Jan 55-56,186,191-192,196, 199-200, 292-293, 320-321, 327, 333 Kapitza Jan zob. Kapka Jan Kaprasjan 37 Karski Sigmund 288,292 Karuga Wincenty 77, 92 Kazimierz III Wielki, król polski 246 Keibel Benjamin 261 Ketteler Wilhelm Emanuel, bp 140, 226,230 Kiełbasa Antoni 290 Kincel Ryszard 293,319 Kleinwächter Atanazy 233,244 Klich Aleksandra 292 Klapa Mieczysław 207 Kłoskowska Antonina 270 Kneip Matthias 63,66,71, 74,78, 88, 110, 298,314,316 Knosalla Józef zob. Knosała Józef Knosała Józef 211,294 Kobell Wilhelm von 259-260,262 Kochanowski Jerzy 83 Kokot
Józef 307 Kominek Bolesław, bp 308 Koneczny Feliks 22, 38,250,296, 323-324 König Winfried 148 Konopnicka Maria 23 Kopeć Eugeniusz 56,77,200,316 Kopiec Jan, bp 192,204, 321 Kopp Georg, kard. 115,141,159-163, 169,187, 267
Indeks nazwisk Koraszewski Bronisław 248 Koraszewski Jacek 43 Korfanty Wojciech 12,18,24-25, 57, 72,76,114-115,131,143,148,150, 161-163,171,199, 201, 237-238, 252,288,291-292, 297, 300-301, 314 Korowicz Marek Stanisław 71,170 Korta Wacław 225 Korzeniowska Wiesława 305 Koshyk Simon zob. Koszyk Szymon Kossak Zofia 34 Kostrzewski Józef 299 Koszyk Szymon 9 Kościełski Józef 187 Kościuszko Tadeusz 248-249 Kotowski Albert S. 152 Kotzias Hubert 54 Kozdon Josef zob. Kożdoń Józef Kożdoń Józef 49,52-53,287 Krasuski Jerzy 314 Kremser, burmistrz 263 Krężel Zofia Boda zob. Boda-Krężel Zofia Kropicie! Stach 200 Królik Teofil 142 Krupiński Jerzy 251 Krupp Friedrich 225 Kruszewski Tomasz 104 Krzoska Markus 46,49,72, 221,299, 324 Krzyżanowski Lech 194,203,206 Kubina Teodor 203 Kuczyński Krzysztof Antoni 286 Kuderajan 314 Kuhn Walter 49 Kühne Cornelia Rauh zob. RauhKühne Cornelia Kukiel Marian 225 Kulak Teresa 33,192,248, 316 Kunicki Wojciech 33,268 Kupka, inspektor szkolny 263 Kustos Jan 57,201 Kutrzeba Stanislaw 298, 302, 325 Kwaśniewicz Krystyna Maria Heska zob. Heska-Kwaśniewicz Krystyna Maria Kwiatek Aleksander 115,286, 314, 321 Kwiatek Jolanta 168,235,241, 243, 245-246, 248-253, 296 L Labuda Gerard 314 Langewiesche Dieter 67, 93 Lany, nadsztygar 272 Lassalle Ferdinand 133,135 Lassalle Ferdynand zob. Lassalle Ferdinand Lechota Pawel 161 Leese-Loewe Adalbert 255,258 Lemberg Hans 83,85 Lenin Włodzimierz 134 Leon XIII, papież 140 Lepcke Ferdinand 265 Lerch Edith 236 Lesiuk Wiesław 70-72,131 Lewandowski Jan Franciszek 131,148, 292 Ligęza Józef 299 Limanowski Bolesław 22, 322 Linek Bernard
13,39,46,62,75, 78-79, 84, 86, 88, 92, 99, 101, 105, 108, 113-114,138,172, 204,217, 221, 269, 286-287, 292-293,299, 308-311,318,323,333 Lipońska-SajdakJadwiga 295 Lis Michał 62, 71,166,289, 303 Lisiecki Arkadiusz, bp 194 Litwin Józef 102 Leese Adalbert Loewe zob. LeeseLoewe Adalbert 367
Dwa narody. Wyłanianie się nowoczesnych narodów na Górnym Śląsku w XIX i XX wieku Lompa Józef 23,41,210,290, 317 Loxten Hans Hammerstein von zob. Hammerstein-Loxten Hans von Luft Robert 34,51 Lukaschek Hans 72 Luksemburg Róża 133-135,144-145 Lutman Roman 13, 39, 42,45, 285288,290, 294, 300-301, 303-311, 313-315, 322, 324-326, 328, 331, 334 Lutosławski Wincenty 252 Ł Łączewskijan 286,297 Łowiński Kazimierz 204-205,212 Łuka Jan [pseud.] zob. Prus Konstanty M Mac-Mahon Patrice Maurice de 225 Maćkowski Jan Karol 248 Madajczyk Piotr 61-62, 82,91-92 Madeja Alojzy 102,104,110 Mädler Wilhelm 143,249 Mak Wilhelm 49,329-331 Malczewski Kazimierz 173-174 Maleczyński Karol 309,311 Malisch, dr 47 Małkiewicz Andrzej 91 Marchlewski Juhan 133 Marks Karol 21,66,123-124, 129,133, 135, 138,211 Maron Franciszek 192,198 Maron Jerzy 32 Masaryk Tomas Garrigue 51 Masnyk Marek 62,77,165,173,316 Matelski Dariusz 63,66,71-73,75, 81 Matwijowski Krystyn 293 MeitzenV. 128 Metody, św. 35 368 Meyza Danuta 42 Miarka Karol 22-23,99,102,157-158, 210,227, 231-232, 246-247,292, 319 Michalczyk Andrzej 204 Michalkiewicz Stanisław 124,126,129, 135,141, 155, 168,243,246 Micińska Magdalena 196-197,199 Mickiewicz Adam 102,251 Mikulski Franciszek 246 Misztal Jan 86 Möhring, zarządca 275 Morawski Franciszek 131,161 Morcinek Gustaw 42, 44-45, 57, 77, 202, 307 Mrochen Josef zob. Mrocheń Józef Mrocheń Józef 9 Mroczko Marian 288,296,304 Mrozek Wiktor 115 Mühle Eduard 46,49,295,298,333 Müller Eduard 12,156-159 Müller Kareł 35 Münch Paul 219,236,270 Musialik Wanda 107,286,297 Musiał Paweł 334 Musielak Michał 66 Musioł Ludwik
105,109, 303 Musioł Teodor 165,174 Musioł Paweł 42-44,77, 305 Myslivec František 37 MyszorJerzy 191-192,194,203-205, 210,244 N Nadgórska Anna Glimos zob. GlimosNadgórska Anna Nadolski Przemysław 54,258,267 Napieralski Adam 25,100,131,142143,148,160-161, 163, 172-174, 188, 248-249, 252, 292, 296, 316
Indeks nazwisk Napoleon III Bonaparte, cesarz Francuzów 33,225,227,234,255257,264 Nehlert Benno 47 Neruda Jan 41 Neubach Helmut 62,79-80,147-148, 150,154,156, 159-160,288, 316 Neuber, płk 265 Neumann David von 257,259,262, 265 Neumann-Cosel von, mjr 263 Neumann-Cosel von, rodzina 262-263 Nieberding Rudolf 119 Niendorf Mathias 166 Nieroba Elżbieta 97 Nipperdey Thomas 112,151 Nitsch Kazimierz 42 Nitschke Bernadetta 85 Nora Pierre 256-257 Nordblom Pia 316 Nowak Krzysztof 287 Nowak Roman 87 Nycz Edward 255,258 Nycz Kazimierz 299 О Ochrana Ludvik 35 Ociepka Beata 90 Ogrodziński Wincenty 299 Olszowski Kazimierz 171 Orkan Władysław 40 Orzechowski Marian 115,288,292 Osękowski Czesław 62,91 Owcarz Piotr 115 P Pabisz Jerzy 129-130, 147,154 Paderewski Ignacy 73 Pampuch Piotr 45,330 Pant Eduard 78,316 Pater Mieczysław 19,147,155,160, 168-169,243,246 Patscheider Richard 48-49 Piasecki Bolesław 77, 305 Piastowie, dynastia 22, 323 Piecha Karol 236 Pietzonke, agent policji 115 Piłsudski Józef 75, 207, 295, 297, 308, 324-325 Piotrowicz Karol 306 Pius IX, papież 247 Piwarski Kazimierz 311 Popiołek Kazimierz 147,309,311 Popper Karl 66 Porsch Felix 160 Posadowsky-Wehner Arthur 118-119 Pospíšil Jiří 36 Potoccy, rodzina 322 Powolny Leon 173 Prasek Vinzcenc 35, 37,293, 319 Proske Alfons 72 Prunitsch Christian 34 Prus Konstanty 41, 314, 327-328 Przybyła Jan 41 Przyniczyński Franciszek 248 Przyniczyński Stanisław 248 R Rabe Carsten 37 Radziejewski Stanisław 248 Radziwiłłowie, rodzina 114 Rauh-Kühne Cornelia 105 Rechowicz Henryk 83,221 Recker Marie-Luise 273 Reden Friedrich Wilhelm von 22, 55 Reibel
Carl-Wilhelm 147 ReiskyEmmo 267 Reiss Józef 241 Renner Karl 17 Rheinbaben Georg von 116-117 369
Dwa narody. Wyłanianie się nowoczesnych narodów na Górnym Śląsku w XIX i XX wieku RimmeleEva 110 Rogmann Heinz 72 Röhm Ernst 79 Romanow Zenon 62, 85,90,93 Rosenbaum Sebastian 268 Röskau-Rydel Isabel 221 Rospond Stanisław 103, ПО Różański Marian zob. Różański Marian Różański Marian 11,109,112,115-117, 119 Ruchniewicz Krzysztof 91 Ruszczewski Jacek 108,286-287, 309-310 Rydel Isabel Röskau zob. Röskau-Rydel Isabel Rymer Józef 72, 209 S Sajdak Jadwiga Lipońska zob. Lipońska-Sajdak Jadwiga Sakson Andrzej 90 Salmonowicz Stanislaw 257 Schellack Fritz 219,221-223, 226-227, 229,240 Schieder Theodor 67,70,113,184 Schiller, minister 170 Schneider Gerhard 227,238 Schneider Thomas 286 Schneider Ute 218,223-226,228-229, 240 Schöfer Lawrence 138-139 Schönstedt Karl Heinrich 116 Schörken Rolf 278 Schramm Gottfried 155 Schulze Hagen 31,68 Schwarz Ernst 48 Schwarzkopf, dyrektor gimnazjum 265 Sczodrok Karl 332 SdralekMax 321 Semkowicz Wladyslaw 299, 305 370 Senft Stanislaw 255, 307,310 Serafin Franciszek 56,62,77-78,194, 200-201, 288 Serwański Edward 102,104 Siegel Karl 257-258,261,263 Siemianowski Józef 266 Sienkiewicz Henryk 23,102 Sieradzka Danuta 78 Siwoń 208 Skąpska Grażyna ЗО Składkowski Felicjan Sławoj zob. Sławoj-Składkowski Felicjan Skoczyńskijan 296 Skowroński Aleksander 321,327 Skubiszewski Krzysztof 82 Sławoj-Składkowski Felicjan 208 Smith Anthoni D. 112 Smolka Leonard 166 Snoch Bogdan 290,317 Sochacka Stanisława 292 Solger Hugo 99,128 Sołdra-Gwiżdż Teresa 289 Sołtys Joachim 252 Sösemann Bernd 274,278 Sroka Irena 81 Stalmach Paweł 245 Stanisław, św. 107,246,249 Steinbach Peter 274
Stenzel Gustav 320-321 Stojałowski Stanisław 247 Stolle Juliane Haubold zob. HauboldStolle Juliane Struve Kai 29, 31-32,46, 50, 84, 242, 286, 293, 299, 323 Studt Konrad von 118 Stwosz Wit 330 Stypa J. 36 Sulik Alfred 78 Sundhaussen Holm 32 Szafranek Józef 210
Indeks nazwisk Szczepański Aleksander 173-174 Szczepański Marek S. 97 Szeptycki Stanisław 191 Szerer Barbara 126,129,131, 135,141 Szewczyk Wilhelm 77,93,286, 305 Szmeja Maria 63 Szmula, radca sanitarny 228 Szmula Julius 143,160 SzramekEmil 13,39, 191-192, 196, 199, 285-288,290, 293-295, 307, 310, 313-316, 320-322, 324-325, 327-333 SzramekJózefa 320 Szymiczek Franciszek 333 Ś Śmiełowska Maria 304 T Taciņa Jan 303 Tacyt Publiusz Korneliusz 293,319 Tałuć Katarzyna 314,321,327 Targ Alojzy 42-43, 77, 305, 307 Tarka Krzysztof 318 Tarnowski Stanisław 251 Taszycki Witold 109 Ther Philipp 29, 31-32, 50, 86, 167, 286 Tokarski Peter 72 Topol Andrzej 309,311 Traba Robert 101,113,138,172, 269 Trachenberg H. Hatzfeld von zob. Hatzfeld-Trachenberg H. von Tracz Bogusław 268 Trąbalski Franciszek 131,144 Trembecki, por. 256 Tych Feliks 134-135 Tymieniecki Kazimierz 299 U Udolph Ludger 34 Ulitzka Carl 166,173,175,293, 316 Urban Thomas 63 Uthicke Samuel 258, 261 V Vyhlídal Jan 37 W Wacław, św. 34 Wagner Josef 79-80 Walasek Stefania 166 Walczak Antoni W. 314 Walczak Jan 84, 308 Wanatowicz Maria Wanda 56-57, 62, 72,74,106-107,192-196, 200-201, 203, 206,209, 211,242-243, 250, 287-288, 316 Wapiński Roman 75,291 Wasilewski Jacek 197 Wasylewski Stanisław 304 Weber Matthias 37 Wedl Juliette 218 Wehler Hans-Ulrich 112,149,151,153, 268 Wehner Arthur Posadowsky zob. Posadowsky-Wehner Arthur Weiss Hermann 273,278 Weitzel Augustin 257-258, 261, 293294, 319-320, 329 Węcki Mirosław 268 WientzekH. 304 Wiktor II Amadeusz von Ratibor, książę raciborski 156-157 Wilhelm I Hohenzollern, cesarz niemiecki 22,127,
142,217-218, 221, 223, 225, 227 Wilhelm II Hohenzollern, cesarz niemiecki 153,159, 217, 219, 222224, 238 Winckler Franz von 22 Windthorst Ludwig 159 371
Dwa narody. Wyłanianie się nowoczesnych narodów na Górnym Śląsku w XIX i XX wieku Winkler Heinrich August 67,112,268 Winter August 131, 135, 144-145 Witczak Józef 202 Witkiewicz Stanisław 40 Wojciech, św. 102,107 Wojciechowski Marian 166 Wojciechowski Zygmunt 299, 324 Wolny Konstanty 72,115,295, 302 Wonsler Richard 262,264 Woroniecki Jacek 210 Wójcik Barbara Kalinowska zob. Kalinowska-Wójcik Barbara Wrzesiński Wojciech 29, 32-33,62,77, 165, 248, 316 Wrzosek Antoni 303 WyglendaEwa 123 Wylenzek Theodor 178-179, 183-189 Wylężek Teodor zob. Wylenzek Theodor Wysłouch Boleslaw 248 372 Z Žáček Rudolf 35 Zając Antoni 126 Zakrzewski Stanisław 324-325 Zawadzki Aleksander 82-83,308 Zedlitz-Trützschler Robert von 265 Zernack Klaus 155 Zieliński Władysław 126,141,287, 289-290,292, 294-296,299-307, 315, 318, 323, 325 Ziętek Jerzy 83-84, 92, 307-308 Ż Żarnowski Janusz 196 Żebrokjan 55, 201 Żelazny Kanclerz zob. Bismarck Otto von
Indeks nazw miejscowych1 A Alwernia 244 Alzacja 149,177 Auerstädt 257 Auschwitz 81, 87 В Bawaria 221,260 Berlin 12,78, 91,114,130,141, 143, 156,158,179, 181,210, 221, 224, 227,261,265,271-273 Beuthen zob. Bytom Bielszowice zob. Ruda Śląska Bierawa 262 Biskupice zob. Zabrze Biskupice-Borsigwerk zob. Zabrze Biskupitz zob. Biskupice Bochum 131,143 Bohemia 34 Borsigwerk zob. Zabrze Breslau zob. Wrocław Brno 52-53 Brynica 22 Bydgoszcz 265 Bytom 22, 45, 53-54,103,141-143, 161-162,173,200, 231, 237, 243, 249,268, 272, 296, 304, 321 Bytom, okręg 126, 131,154 Bytom, powiat 99,128, 154 C Chorzów 55,66,105-106,128,140-141, 158,226,246 Cieszyn 38-41,45, 202, 204,246, 287, 304, 334 Cieszyn, księstwo 38,43, 51 Cieszyn, okręg 60 Cosei zob. Koźle Częstochowa 23,203 D Dachau 307, 333 Düsseldorf 272 F Frankfurt nad Menem 50 Frýdlant 264 G Gdańsk 118,326 Genewa 71,73-76,102,106, 169-170,174, 182-183, 204-205, 302 Gleiwitz zob. Gliwice 1 Indeks nie obejmuje bibliografii oraz streszczeń. Nie uwzględnia również nazwy Śląsk. 373
Dwa narody. Wyłanianie się nowoczesnych narodów na Górnym Śląsku w XIX i XX wieku Gliwice 11, 53, 87, 112, 114-115, 117, 222, 266, 268-269 Głogów 118,156 Godula 204 Gogolin 22, 322 Góra św. Anny 185,267 Grażyn zob. Chorzów Grunwald 101 H Haga 82,183, 314 Hannover zob. Hanower Hanower 218,238 Hindenburg zob. Zabrze Hlučin zob. Hulczyn Hulczyn 39 Hulczyn, okręg 39 I Ingolstadt 260 J Jena 257, 263 К Kaliningrad 258,264 Kalwaria Zebrzydowska 244 Katowice 13,45,54-55,60,70, 80, 83, 126, 132, 162, 180, 191, 200-201, 237, 242, 244, 246, 248, 253-254,268, 286-287, 289-290, 301,304-306, 309-312, 320, 324328, 334 Katowice, diecezja 80,191,192,197, 203-206, 210 Katowice, okręg 18, 60, 81, 87, 92, 114, 131-132,149,154,161 Katowice, rejencja 62,80-81 Katowice, województwo 89 Kattowitz zob. Katowice 374 Kędzierzyn-Koźle 12,89,176,255260,262-267 Kędzierzyn-Koźle, okręg 266 Kliczków 217 Klodnica zob. Kędzierzyn-Koźle Kłodzko 260 Kłodzko, okręg 131 Kobiór 206 Kołobrzeg 260 Königsberg zob. Kaliningrad Königshütte zob. Królewska Huta Koźle zob. Kędzierzyn-Koźle Kraków 12, 22-23, 25, 40-41,48, 173, 235-236, 239, 241-242, 244-246, 248-254, 290, 295-296, 299-300, 302-303, 306, 322, 324, 326, 328 Kraków, diecezja 19,243,249 Kraków, województwo 287 Krapkowice 186 Kresy Wschodnie 86 Królewiec zob. Kaliningrad Królewska Huta zob. Chorzów Krzeszowice 322 L Las Teutoburski 226 Lipsk 135, 210,226 Locarno 178 Lotaryngia 149,177 Lubsza 290, 317 Lwów 246-247, 287, 296, 309, 322, 324-326 Ł Łużyce Górne 48 Μ Makoszowy zob. Zabrze Małopolska 98, 251-252 Mazury 90,128
Indeks nazw miejscowych Miechowice zob. Bytom Mikołów 247, 321,327 Moguncja 226 Monachium 51,259 Morawy 52 Münster 118,140 Mysłowice 244 N Nadrenia 224-225,228-229 Nadrenia Północna-Westfalia 229 Niepołomice 251 Norymberga 276 Nysa 116,160 Nysa, księstwo 36 O Obrowiec 322 Oława 319 Opava zob. Opawa Opawa 11,35,51,53 Opawa, okręg 37, 60 Opawa, powiat 52 Opole 9,92,103,116,267,318, 322, 325 Opole, księstwo 36 Opole, okręg 60, 63, 81, 86, 92, 105, 289,311-312 Opole, powiat 185 Opole, rejencja 11,18-19,43,70-71, 79-80, 82-83, 86, 89, 97,104, 116, 126,128,130,142-143,147,155, 165-166,175,186, 220, 222, 244, 248, 267, 298 Opole, województwo 89 Oppeln zob. Opole Oranienburg 307 Orlovske, okręg zob. Orłowa, okręg Orłowa 45, 304 Orłowa, okręg 38 Ostrawa 51 Oświęcim 254 Oświęcim, okręg 36 P Panewniki zob. Katowice Paryż 39,67,80,170,177-178, 332 Piekary Niemieckie zob. Piekary Śląskie Piekary Śląskie 244, 253 Pielgrzymowice 157 Piotrowice zob. Katowice Poczdam 82-83, 85 Podhale 40,42 Pomorze 128,177 Poznań 106-107,118,174,194, 242, 247 Poznań, okręg 287 Praga 34, 37,50,53 Prądnik zob. Prudnik Prószków 186 Prudnik 88 Pszczyna 156-158,243 Pszczyna, okręg 12, 148,155, 159 Pszczyna, powiat 157 Pyskowice 294, 329 R Racibórz 12,156-157,258, 320 Racibórz, księstwo 36 Racławice 249 Radzionków 83, 211, 308 Rogi zob. Kędzierzyn-Koźle Ruda Śląska 131,138,141,225, 237,244 Rybnik 318 Rybnik, okręg 12,148,155,159 Rzym 245-247 S Sachsenhausen zob. Oranienburg Sandomierz 48 375
Dwa narody. Wyłanianie się nowoczesnych narodów na Górnym Śląsku w XIX i XX wieku Siemianowice Śląskie 115,162 Sedan 12,23,26,217,219, 225-228, 230-234, 238-240, 257 Sowieck 257-258 Srebrna Góra 260 Stalingrad zob. Wolgograd Strzelce Opolskie 185-186 Strzelce Opolskie, okręg 266 Szopienice zob. Katowice Ś Świętochłowice 245 Świętochłowice, powiat 206 T Tannenberg zob. Grunwald Tarnowskie Góry 19 Tarnowskie Góry, okręg 126,131,154 Těšín zob. Cieszyn Toruń 300 Troppau zob. Opawa Tworków 293, 319-320, 329 Tychy 156, 191, 293, 320-321 Tyłża zob. Sowieck U Ujazd 157 W Wałbrzych 128 Warmia 90,128 Warszawa 78,171,173-174,188,190, 195, 324, 330 Wehlau zob. Welawa Welawa 258 Wersal zob. Paryż Westfalia 271 376 Wiedeń 22, 247 Wieliczka 246,249,254 Wielkopolska 23,98,115,128, 158, 160, 177, 234, 242,246,249-250, 252-253, 291, 296, 328, 331 Wirek zob. Ruda Śląska Wolgograd 281 Wrocław 22, 98, 118,130,141,155, 159, 161, 169, 187,199,203,217, 243-244,255, 293, 298-299, 305֊ 306, 309,311, 318, 320-321 Wrocław, archidiecezja 80 Wrocław, biskupstwo 243-244 Wrocław, diecezja 148,191,327 Września 116 Wysoka, gm. Leśnica 266 Z Zaborze zob. Zabrze Zabrze 13,53,99, 101-102, 113, 115, 128,138,172,184-185, 204,220224,228-230, 233-239,268-269, 275,279,282 Zabrze, okręg 18,114,131,149,154, 161 Zabrze, powiat 102,113,220,228,236 Zadole zob. Piotrowice Zagłębie Dąbrowskie 80, 84, 87 Zagłębie Ruhry 118,177,179-180 Zagłębie Wałbrzyskie 128 Zaolzie 51,75-76,82,287 Zator, okręg 36 Ż Żelazna, gm. Dąbrowa 179,185 Żory 157
|
| any_adam_object | 1 |
| author | Linek, Bernard 1965- |
| author_GND | (DE-588)123083532 |
| author_facet | Linek, Bernard 1965- |
| author_role | aut |
| author_sort | Linek, Bernard 1965- |
| author_variant | b l bl |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV047268118 |
| classification_rvk | NR 7500 |
| ctrlnum | (OCoLC)1258113281 (DE-599)BVBBV047268118 |
| discipline | Geschichte |
| era | Geschichte 1870-1950 gnd |
| era_facet | Geschichte 1870-1950 |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>04445nam a2200817 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV047268118</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20220519 </controlfield><controlfield tag="007">t|</controlfield><controlfield tag="008">210504s2020 xx |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788371263682</subfield><subfield code="9">978-83-7126-368-2</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">8371263686</subfield><subfield code="9">83-7126-368-6</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1258113281</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV047268118</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-739</subfield><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">HIST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">NR 7500</subfield><subfield code="0">(DE-625)129754:</subfield><subfield code="2">rvk</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Linek, Bernard</subfield><subfield code="d">1965-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)123083532</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Dwa narody</subfield><subfield code="b">wyłanianie się nowoczesnych narodów na Górnym Śląsku w XIX i XX wieku : (wybór artykułów) = Zwei Völker : die Herausbildung moderner Nationen in Oberschlesien im 19. und 20. Jahrhundert = Two nations : the emergence of modern nations in Upper Silesia in the 19th and 20th centuries</subfield><subfield code="c">Bernard Linek ; Instytut Śląski</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">Zwei Völker</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">Two nations</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Opole</subfield><subfield code="b">Instytut Śląski</subfield><subfield code="c">2020</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">376 Seiten</subfield><subfield code="c">24 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="546" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Zusammenfassung in deutscher Sprache: Zwei Völker : die Herausbildung moderner Nationen in Oberschlesien im 19. und 20. Jahrhundert</subfield></datafield><datafield tag="546" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Zusammenfassung in englischer Sprache: Two nations : the emergence of modern nations in Upper Silesia in the 19th and 20th centuries</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1870-1950</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Nationalbewusstsein</subfield><subfield code="0">(DE-588)4041282-9</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Schlesier</subfield><subfield code="0">(DE-588)4052679-3</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Identität</subfield><subfield code="0">(DE-588)4026482-8</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="g">Volk</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046497-0</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Deutsche</subfield><subfield code="0">(DE-588)4070334-4</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Oberschlesien</subfield><subfield code="0">(DE-588)4042978-7</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Naród</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Ruchy niepodległościowe</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Społeczności lokalne</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Świadomość narodowa</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Wielokulturowość</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Górny Śląsk</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">1801-1900</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">1901-2000</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="6"><subfield code="a">Antologia</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="6"><subfield code="a">Artykuły</subfield></datafield><datafield tag="655" ind1=" " ind2="7"><subfield code="0">(DE-588)4002214-6</subfield><subfield code="a">Anthologie</subfield><subfield code="2">gnd-content</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Oberschlesien</subfield><subfield code="0">(DE-588)4042978-7</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="g">Volk</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046497-0</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Deutsche</subfield><subfield code="0">(DE-588)4070334-4</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Schlesier</subfield><subfield code="0">(DE-588)4052679-3</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="4"><subfield code="a">Identität</subfield><subfield code="0">(DE-588)4026482-8</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="5"><subfield code="a">Nationalbewusstsein</subfield><subfield code="0">(DE-588)4041282-9</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="6"><subfield code="a">Geschichte 1870-1950</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="710" ind1="2" ind2=" "><subfield code="a">Instytut Śląski (Opole)</subfield><subfield code="4">pbl</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung UB Passau - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032671855&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032671855&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032671855&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032671855&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032671855&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Ortsregister</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20220519</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">306.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09041</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">306.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09043</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">306.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09042</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">306.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09034</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">306.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09044</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="943" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032671855</subfield></datafield></record></collection> |
| genre | (DE-588)4002214-6 Anthologie gnd-content |
| genre_facet | Anthologie |
| geographic | Oberschlesien (DE-588)4042978-7 gnd |
| geographic_facet | Oberschlesien |
| id | DE-604.BV047268118 |
| illustrated | Not Illustrated |
| indexdate | 2024-12-24T08:43:15Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9788371263682 8371263686 |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032671855 |
| oclc_num | 1258113281 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-739 DE-12 |
| owner_facet | DE-739 DE-12 |
| physical | 376 Seiten 24 cm |
| psigel | BSB_NED_20220519 |
| publishDate | 2020 |
| publishDateSearch | 2020 |
| publishDateSort | 2020 |
| publisher | Instytut Śląski |
| record_format | marc |
| spellingShingle | Linek, Bernard 1965- Dwa narody wyłanianie się nowoczesnych narodów na Górnym Śląsku w XIX i XX wieku : (wybór artykułów) = Zwei Völker : die Herausbildung moderner Nationen in Oberschlesien im 19. und 20. Jahrhundert = Two nations : the emergence of modern nations in Upper Silesia in the 19th and 20th centuries Nationalbewusstsein (DE-588)4041282-9 gnd Schlesier (DE-588)4052679-3 gnd Identität (DE-588)4026482-8 gnd Polen Volk (DE-588)4046497-0 gnd Deutsche (DE-588)4070334-4 gnd |
| subject_GND | (DE-588)4041282-9 (DE-588)4052679-3 (DE-588)4026482-8 (DE-588)4046497-0 (DE-588)4070334-4 (DE-588)4042978-7 (DE-588)4002214-6 |
| title | Dwa narody wyłanianie się nowoczesnych narodów na Górnym Śląsku w XIX i XX wieku : (wybór artykułów) = Zwei Völker : die Herausbildung moderner Nationen in Oberschlesien im 19. und 20. Jahrhundert = Two nations : the emergence of modern nations in Upper Silesia in the 19th and 20th centuries |
| title_alt | Zwei Völker Two nations |
| title_auth | Dwa narody wyłanianie się nowoczesnych narodów na Górnym Śląsku w XIX i XX wieku : (wybór artykułów) = Zwei Völker : die Herausbildung moderner Nationen in Oberschlesien im 19. und 20. Jahrhundert = Two nations : the emergence of modern nations in Upper Silesia in the 19th and 20th centuries |
| title_exact_search | Dwa narody wyłanianie się nowoczesnych narodów na Górnym Śląsku w XIX i XX wieku : (wybór artykułów) = Zwei Völker : die Herausbildung moderner Nationen in Oberschlesien im 19. und 20. Jahrhundert = Two nations : the emergence of modern nations in Upper Silesia in the 19th and 20th centuries |
| title_full | Dwa narody wyłanianie się nowoczesnych narodów na Górnym Śląsku w XIX i XX wieku : (wybór artykułów) = Zwei Völker : die Herausbildung moderner Nationen in Oberschlesien im 19. und 20. Jahrhundert = Two nations : the emergence of modern nations in Upper Silesia in the 19th and 20th centuries Bernard Linek ; Instytut Śląski |
| title_fullStr | Dwa narody wyłanianie się nowoczesnych narodów na Górnym Śląsku w XIX i XX wieku : (wybór artykułów) = Zwei Völker : die Herausbildung moderner Nationen in Oberschlesien im 19. und 20. Jahrhundert = Two nations : the emergence of modern nations in Upper Silesia in the 19th and 20th centuries Bernard Linek ; Instytut Śląski |
| title_full_unstemmed | Dwa narody wyłanianie się nowoczesnych narodów na Górnym Śląsku w XIX i XX wieku : (wybór artykułów) = Zwei Völker : die Herausbildung moderner Nationen in Oberschlesien im 19. und 20. Jahrhundert = Two nations : the emergence of modern nations in Upper Silesia in the 19th and 20th centuries Bernard Linek ; Instytut Śląski |
| title_short | Dwa narody |
| title_sort | dwa narody wylanianie sie nowoczesnych narodow na gornym slasku w xix i xx wieku wybor artykulow zwei volker die herausbildung moderner nationen in oberschlesien im 19 und 20 jahrhundert two nations the emergence of modern nations in upper silesia in the 19th and 20th centuries |
| title_sub | wyłanianie się nowoczesnych narodów na Górnym Śląsku w XIX i XX wieku : (wybór artykułów) = Zwei Völker : die Herausbildung moderner Nationen in Oberschlesien im 19. und 20. Jahrhundert = Two nations : the emergence of modern nations in Upper Silesia in the 19th and 20th centuries |
| topic | Nationalbewusstsein (DE-588)4041282-9 gnd Schlesier (DE-588)4052679-3 gnd Identität (DE-588)4026482-8 gnd Polen Volk (DE-588)4046497-0 gnd Deutsche (DE-588)4070334-4 gnd |
| topic_facet | Nationalbewusstsein Schlesier Identität Polen Volk Deutsche Oberschlesien Anthologie |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032671855&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032671855&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032671855&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032671855&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032671855&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| work_keys_str_mv | AT linekbernard dwanarodywyłanianiesienowoczesnychnarodownagornymslaskuwxixixxwiekuwyborartykułowzweivolkerdieherausbildungmodernernationeninoberschlesienim19und20jahrhunderttwonationstheemergenceofmodernnationsinuppersilesiainthe19thand20thcenturies AT instytutslaskiopole dwanarodywyłanianiesienowoczesnychnarodownagornymslaskuwxixixxwiekuwyborartykułowzweivolkerdieherausbildungmodernernationeninoberschlesienim19und20jahrhunderttwonationstheemergenceofmodernnationsinuppersilesiainthe19thand20thcenturies AT linekbernard zweivolker AT instytutslaskiopole zweivolker AT linekbernard twonations AT instytutslaskiopole twonations |