Między fizyką a filozofią filozofia przyrody i filozofia fizyki w pismach Mariana Smoluchowskiego
Gespeichert in:
| 1. Verfasser: | |
|---|---|
| Format: | Buch |
| Sprache: | Polish |
| Veröffentlicht: |
Kraków
TAiWPN Universitas
[2020]
|
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Register // Personenregister Literaturverzeichnis |
| Tags: |
Tag hinzufügen
Keine Tags, Fügen Sie den ersten Tag hinzu!
|
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV046991696 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20220413 | ||
| 007 | t | ||
| 008 | 201111s2020 a||| |||| 00||| pol d | ||
| 020 | |a 9788324236404 |9 978-83-242-3640-4 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1220914021 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV046991696 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 049 | |a DE-12 | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 100 | 1 | |a Grzanka, Jan |e Verfasser |0 (DE-588)1231443707 |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a Między fizyką a filozofią |b filozofia przyrody i filozofia fizyki w pismach Mariana Smoluchowskiego |c Jan Grzanka |
| 264 | 1 | |a Kraków |b TAiWPN Universitas |c [2020] | |
| 264 | 4 | |c © 2020 | |
| 300 | |a 532 Seiten |b Illustrationen |c 23 cm | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 600 | 1 | 7 | |a Smoluchowski, Marian von |d 1872-1917 |0 (DE-588)118615084 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Physik |0 (DE-588)4045956-1 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Kinetische Gastheorie |0 (DE-588)4163881-5 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Naturphilosophie |0 (DE-588)4041408-5 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 653 | 1 | |a Smoluchowski, Marian / (1872-1917) / krytyka i interpretacja | |
| 653 | 0 | |a Filozofia przyrody | |
| 653 | 0 | |a Fizyka / filozofia | |
| 689 | 0 | 0 | |a Smoluchowski, Marian von |d 1872-1917 |0 (DE-588)118615084 |D p |
| 689 | 0 | 1 | |a Naturphilosophie |0 (DE-588)4041408-5 |D s |
| 689 | 0 | 2 | |a Physik |0 (DE-588)4045956-1 |D s |
| 689 | 0 | 3 | |a Kinetische Gastheorie |0 (DE-588)4163881-5 |D s |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 776 | 0 | 8 | |i Erscheint auch als |n Online-Ausgabe |z 978-83-242-6468-1 |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032399525&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032399525&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032399525&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |q BSB_NED_20220413 | |
| 999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032399525 | ||
| 942 | 1 | 1 | |c 370.9 |e 22/bsb |f 09041 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 370.9 |e 22/bsb |f 09034 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 001.09 |e 22/bsb |f 09041 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 001.09 |e 22/bsb |f 09034 |g 438 |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1804181933925597184 |
|---|---|
| adam_text | SPIS TREŚCI ROZDZIAŁ 1 Miejsce Mariana Smoluchowskiego w nauce światowej oraz polskiej 9 1.1. Pozycja Smoluchowskiego jako fizyka w nauce 9 1.2. Smoluchowski w polskiej nauce 23 ROZDZIAŁ 2 Preliminaria do filozofii Mariana Smoluchowskiego 2.1. Początki filozofii Smoluchowskiego 37 37 2.2. Filozofia Smoluchowskiego na tle głównych nurtów filozofii XIX wieku 41 2.3. Światopogląd Mariana Smoluchowskiego 56 2.4. Podsumowanie 96 ROZDZIAŁ 3 Metodologia i epistemologia nauki w ujęciu Smoluchowskiego 99 3.1. Kierunki i zagadnienia fizyki 99 3.2. Metody fizyki 113 3.3. Funkcja eksplanacyjna teorii fizycznych 131 3.4. Rola analogii w metodologii fizyki 135 3.5. Konwencja i doświadczenie 140 3.6. Monistyczna interpretacja przyrody 158 3.7. Atrybuty teorii atomistycznej 172 ROZDZIAŁ 4 Transformacja termodynamiki w kinetyczną teorię materii na przełomie XIX i XX wieku 4.1. Rozważania o fizyce końca XIX wieku 189 189 4.2. Selektywne kalendarium odkryć w fizyce XIX wieku 199 4.3. Konkluzje po transformacji 234
ROZDZIAŁ 5 Filozoficzne aspekty przyczynowości i przypadku w ujęciu Smoluchowskiego 241 5.1. Przyczynowość 241 5.2. Rachunek prawdopodobieństwa 256 5.3. Przyczynowość epistemiczna 268 5.4. Przyczynowość ontyczna 285 ROZDZIAŁ 6 Kryterium użyteczności Smoluchowskiego 299 6.1. Zasada ekonomii myślenia 299 6.2. Kryterium użyteczności 320 6.3. Zasady użyteczności w filozofii 331 6.4. Realizm naukowy a kryterium użyteczności 348 6.5. Indukcja a kryterium użyteczności 362 6.6. Podsumowanie rozważań o teorii użyteczności 384 ROZDZIAŁ 7 Wkład Smoluchowskiego w rozwój kinetycznej teorii materii 7.1. Wpływ Ludwiga Boltzmanna na poglądy Smoluchowskiego 387 387 7.2. Stan teorii atomistyczno-kinetycznej na przełomie XIX i XX wieku 403 7.3. Kontrowersje wokół odkrycia ruchów Browna 412 7.4. Porównanie prac Einsteina i Smoluchowskiego 433 7.5. Eksperymentalne dowody Perrina 463 7.6. Podsumowanie 474 ZAKOŃCZENIE 485 SUPLEMENT William Sutherland ֊ ilościowa teoria ruchów Browna 491 PODZIĘKOWANIA 5°1 BIBLIOGRAFIA 5°3 INDEKS 525 OSÓB
INDEKS OSÓB Abbott Benjamin 205 Adams John C. 119 Ajdukiewicz Kazimierz 328,333 Alembert Jean Le Rond ď 44 Altarelli Guido 315 Ampère André Marie 402 Amsterdamski Stefan 104,120,163, 192,196,243.244. 245.251» 257, 267,286,287,291,292,297,309, 333.336 Anaksagoras z Kladzomen 303 Arkani-Hamed Nima 129 Aronson Jerrold 254 Arystarch z Samos 358 Arystoteles 55, 102-106, 109-112, 113,120,198, 235, 242, 247, 303, 306, 337 Auerbach Felix 234, 235, 238 Augustynek Zdzisław 244,257,267, 287,292,297 Avenarius Richard 46, 158-159, 299-300,301,355 Bacon Francis 107, 108, 109, 111, 120, 318,319 Bacon Roger 106 Bafia Stanisław 110 Beck Anna 415 Becquerel Antoine Henri 222,223, 224, 225,235 Berkeley George 348,393 Bernard Claude 419 Bernstein Henry T. 387,390 Bernstein Jeremy 164,198,200,217, 227,405,414 Berthelot Marcellin Pierre 190 Besso Michele 421, 447, 453, 493, 494, 497 Biela Adam 136 Biełopolski Aristarch 119 Biernacki Wiktor 222 Bigg Charlotte 456, 463, 464, 465, 466,467, 470 Bilczewski Józef 95 Birkhoff George David 479 Birks John B. 38 Blackmore John T. 41 Bohr Niels 74, 233, 234, 237 Boltzmann Ludwig 17, 40, 41, 79, 90,164, 168, 171,194, 197, 213217, 227, 231, 235, 236, 238, 271, 294,308,309-311,387-403,408, 409,415,419,429,430,339,440, 447, 451,452, 454, 456, 471, 477, 478, 479, 480, 492, 496, 500 Bonaparte Napoleon 94 Born Max 14,191,321,366,457 Boyle Robert 302,346 Bridgman Percy Williams 455 Brillouin Léon 185,186 Broda Engelbert 392 Broglie Louis de 482 525
INDEKS OSÓB Brown Julian 211 Brown Robert w wielu miejscach Bruno Giordano 356 Brush Stephen G. 430,457,458,477, 478 Brzozowski Stanisław 39 Budzanowski Andrzej 32,33 Burkhardt Heinrich 229 Bunge Mario Augusto 243-244, 251-252 Bunsen Robert Wilhelm 206 Calaprice Alice 304 Cardano Girolamo 258 Cardona Manuel 14,15 Carnap Rudolf 126 Carnot Nicolas Léonard Sadi 169, 199, 212 Cartwright Nancy 468 Casimir Hendrik 190 Cassirer Ernst 52 Casti John L. 336 Carathéodory Constantin 232 Chandrasekhar Subrahmanyan 22, 32. 455 Chmielewski Adam 123 Chramów Jurij 234,238 Christiansen Frederik V. 309 Chruszczów Nikita Siergiejewicz 61 Chwedeńczuk Bohdan 43 Cialdini Robert 65 Cichocki Bogdan 15, 16, 33, 421, 435.436,440 Clauberg Johannes 305 Clausius Rudolf 200,212,257,387, 390.395 526 Clifford William K. 167,177 Cohen Bernard I. 228,231 Cohen Hermann 52 Comte August 42, 43, 44. 45. 46, 192.194.236 Copleston Frederick 43 Corbalán Fernando 256,258,260, 261 Cotton Aimé 466 Crombie Alistair Cameron 105,112 Crookes William 201,470 Curie Piotr 224, 235,237,467 Dahlgren Erik Wilhelm 226 Dalton John 403-404,409,465 Darwin Karol 43, 59, 93, 94, 308, 348,356,370,374.486 Daston Lorraine 456 Davies Paul 211 Davy Humphry Bartholomew 201 Dawes Gregory W. 321, 322, 323. 325. 339.340 Day Peter 202 Dąbrowski Stefan 412,456,465 Dąmbska Izydora 31, 44,121,122. 360 Debye Peter 14,482,483 Dembek Jacek 130 DePauli Werner 336 Dewey John 482 Dirac Paul Adrien Maurice 192,316 Domański Czesław 124 Doppler Christian 119 Dorn Friedrich Ernst 235 Dryden Gordon 211 Du Bois-Reymond Emil 320 Dudyński Marek 10
INDEKS OSÓB Dühein Pierre 51,158,165,167,177,402 Duplantier Bertrand 22, 462, 471, 491-499 Galileusz (wł. Galileo Galilei) 108, Dybowski Benedykt 95 110,111,113,130,131,147,194,208, 220,236,258,358,359 Galie Johann Gottfried 119 Eftekhari Ali 215 Gawęcki Bolesław J. 254, 272, 273, 274,276,277-278,281-285,292, Einstein Albert 14, 15, 16, 18, 19, 20, 21, 23, 50,126,157,158,180, 194,196,197» 207,208, 209, 216, 220, 228-231, 232, 235, 236, 237, 238,240,298,304,332,344,348, 349, 357, 359,360, 370,387, 410, 414-432,433-462,464,465,466, 467,470,471,472,473,474-478, 481,482,483,484,493-500 Ehring Douglas 254-255 Ekiel-Jeżewska Maria 10 Elkana Yehuda 392 Empedokles z Akragas 303 Engels Fryderyk 59, 61, 67, 69, 72, 73, 88 Exner-Ewarten Felix Maria von 406,409,424,426-428,431,437, 441,453,481,498 Exner Franz Serafin 41 Faraday Michael 201-206,207,208, 209,210,237,238,243,402 Fermat Pierre de 259 Feynman Richard Phillips 186,187 Fick Adolf Eugen 10,136 Fiłipczuk Michał 47 Fourier Jean Baptiste Joseph 135 Franklin James 303 Fraassen Bastiaan Cornelis van 355, Յ56 Fuliński Andrzej 10,11,32 417 Ghiberti Lorenzo 358 Ghins Michel 353-354 Gibbs Josiah Willard 477,480,492, 496 Gilson Etienne 55 Givindaraju Venu 270 Gleichen-Rußwurm Wilhelm Frie drich von 405 Glymour Clark 339, 340, 341, 392 Godlewski Tadeusz 27 Goodman Nelson 374,375 Gosiewski Władysław 268-270, 276, 277 Gostkowski Kazimierz 30 GoswamiAmit 482 Gombaud Antoine 259 Gouy Louis Georges 410,423,424, 431 Gödel Kurt 336,337,372 Górnicka Agnieszka 298 Graham Thomas 492 Grobler Adam 338-339,350 Grygiel Wojciech P. 146,197 Gutenberg
Johannes 358 Habsburg Maria Teresa 38 Hajduk Zygmunt 99,130,131,141, 251, 353 Hamilton William Rowan 305 Harman Gilbert 339-340 527
INDEKS OSÓB Hawking Stephen W. 191,192, 263, 333. 358,383. 455 Hegel Georg Wilhelm Friedrich 59, 66,237,238,239, 243 Heinrich Władysław 276,277,284 Heisenberg Werner 74, 162, 163, 292,316,321,372 Heller Michał 33,54,129,274-276, 328, 338 Helmholtz Hermann von 140,201, 203, 212, 213, 253,324,410 Henri Victor 431,434, 467 Heraldit z Efezu 162-163 Herbut Józef 331 Herschel John Frederick William 99, 102,103,107,114,115,116,117,131 Hertz Heinrich 120, 207, 218-219, 308-311,402 Hiebert Elfrieda 392 Hirsch Jorge E. 13 Hoff Jacobus van ’t 420, 435, 447, 449. 494. 495, 497 Home Roderick W. 495,497 Horwitz Maksymilian Henryk 148 Hossenfelder Sabine 129,130,147, 314-315,316 Hoyningen-Huene Paul 327 Höfler Alois 38,39 Hume David 51,118,120,126,243, 272,273,274,362-366,367,368, 369, Յ71, 375 Ingarden Roman 21,32,376 Ingenhousz Jan 200,405 Inouye Katsuji 17 Isaacson Walter 211 Itagaki Ryoichi 41 528 Jarocki Jacek 159 James William 47,48,241,331-332, 335 Jan Duns Szkot 305 Jerusalem Wilhelm 162 Jfdrusiak Szymon 110 Jolly Philipp von 189 Joule James Prescott 200,210,212 Jóźwiak Bożena 211 Juszkiewicz Adolf Pawłowicz 260 Кас Mark 21,32,483-484,491,498 Kaczorowska Ewa 225 Kampen Nicolaas Godfried van 9, 10 Kania Ireneusz 109 Kant Immanuel 51, 52, 128, 129, 130, 310 Kapczyński Marein 13 Kapuściński Władysław 25,29,57, 58,97 Kaufmann Walter 97 Kelly Thomas 381,382 Kepler Johannes 125,147, 348,357, 358,372 Kerker Milton 184, 417, 431, 156, 457 Kerner Ryszard 190 Kerner Samuel 190 Kirchhoff Gustav 127,144,206,236, 402 Kistler Max 254,255,256 Klemensiewicz Zygmunt 31, 170, 171,414,415 Knyziak
Adrian Bożydar 225 Kołakowski Leszek 67, 68, 69, 70, 83,193,194
INDEKS OSÓB Konowałow Dmitrij 127 Kopernik Mikołaj 109, 110, 126, 134,175,194. 344,348, 357, 358, 359, Յ70,372 Korpikiewicz Honorata 400 Kosmulski Marek 12,22 Kostro Ludwik 305,322,357 Kotarbiński Tadeusz 334 Kozłowski Władysław Mieczysław 241-242,243,247,248,277-281 Kotowa Barbara 45 König Edmund Wilhelm Her mann 242-243,245 Kragh Helge 227 Krajewski Władysław 28-30, 57-58,61-91,92,95,96,97,260, 294-295 Krąpiec Mieczysław Albert 136 Krośniak Marek 191,304 Krönig August Karl 388 Kuhn Thomas 103-105, 126, 198, 323,342-348 Kumaniecki Kazimierz 284 Landman Adam 237 Langevin Paul 434,465,467,472 Langmuir Irving 14 Laplace Pierre Simon de 94, 259261, 262,263 Laue Max Theodor Felix von 234 Lavoisier Antoine 199, 206 Lebiediew Piotr 235 Lederman Leon M. 316 Lehmann Otto 407 Leibniz Gottfried Wilhelm 129, 306 Leighton Robert B. 187 Lemańska Anna 245,287,288,290, 292 Lenin Włodzimierz 61,69,70,73,81 Leon XIII 53 Le Roy Édouard 51,155 Leśniak Kazimierz 104,303 Le Verrier Urbain 119 Lippmann Gabriel 23,182 Lipszyc Henryk 484 Lipszyc Paweł 484 Lipton Peter 367-373 Litwinowicz-Droździel Małgorzata 201,202, 203, 203 Lorentz Hendrik Antoon 23,180, 219-220, 275, 473 Loria Stanisław 24-25, 26, 29, 30, 165,179,185, 252, 253,398,429, 430, 455 Loschmidt Josef 388 Lukács György 68-69 Lunbeck Elizabeth 456 Lubomirski Andrzej 149,150 Łoś Jan 284 Łypacewicz Stanisław 105 Mackiewicz Witold 67 Mach Ernst 46, 75, 127,144,158֊ 163,165, 167,168,169,177,192, 197, 214, 217, 253, 271-275, 277, 278,279,281,282,283,284,286, 292,293,294,299-302,307,308, 329, ՅՅՕ, 355, Յ90,393,407,4M, 417, 419, 454, 458,
485, 486 Malocchi Roberto 419, 420, 422, 423,424,425,426,428,434,435, 437, 456
INDEKS OSÓB Majmonides 305 Marconi Guglielmo 218 Marshall Stephen James 211 Markow Andriej Andriejewicz io, 63, 269-270 Marks Karol 59,60,61,72,73,74,192 Marx Werner 14,15 Maryniarczyk Andrzej 53,136 Maxwell James Clerk 120,138,176, 180,183,184,185,186,187,194, 204,206-208,209,210,213,216, 218,219, 220, 235,236,239, 257, 262,324,370,387,388,389,390, 391.392,395,402,412,444,460, 480, 492,500 Mayer Julius Robert von 409,450 Mączka Janusz 33 McMullin Eman 360 Meinong Alexius 268,288,294 Mejbaum Wacław 244, 257, 267, 287, 292,297 Merton Robert 483 Metallmann Joachim 249,277,282, 298, 299.300,301,307,312 Michelson Albert A. 190, 211, 219, 238 Mikołaj z Kuzy 109,356-359 Miller Tomasz 129 Miłkowski Marcin 160 Miranda Omar G. 259 Misztal Dawid 273 Mittag-Leffler Magnus Gösta 469 Morales José María Riaza 110 Mouton Henri 466 Nageli Carl Wilhelm von 411 Napiórkowski Kazimierz 316 530 Natanson Władysław 28, 283 NatorpPaul 52 Needham John Turberville 405 Nernst Walther 232,420,469,494, 497 Neumann John von 479 Newton Isaac 113,125,126,157,194, 195.196,207,208,209,228,230, 236, 237,238,302,303,304,332, 333, 348, 349, 357,359, 360, 372, 375, Յ91, 458, 459, 500 Niemiec Marian 459 Norton John D. 313, 317, 318, 319, 326-328,373-383 Nowotniak Justyna 342 Nyhof John 388,392,393,395 Ockham William 110,303-308,330 Ohm Georg 136 Olszewski Karol 22 Onnes Heike Kamerlingh 233 Oseen Carl Wilhelm 463 Ostromęcka Helena 342 Ostwald Wilhelm 75,160-163,165, 167,168,169,182,214,294,402, 407,414,417, 454,458, 486 Ørsted Hans Christian 115 Pabj an Tadeusz 274 Parmenides z Elei 161 Pascal Blaise 258-259
Pawłowski Tadeusz 102 Pearson Karl 165,167,177 Peirce Charles Sanders 47,331,335, 338-339,340,419 Penrose Roger 196, 208, 209, 228, ........... ՜99֊4°ւ, 459 UU
INDEKS OSÓB Perrin Jean Baptiste 15,19-21, 23, 166,167,232,412,4163,418,429, 431,434,437,454,455,456,457, 4бз֊473. 477.493,499 Peverone Giovanni Francesco 258 Pieper Josef 110 Piotrowski Robert 127,185,186 PiusX 53 Planck Max 23,164,189,208,215,217, 226-228,235,238,240,458,473 Platon 303,306 Pogonowski Jerzy 336 Poincaré Jules Henri 23,51,52,79, 147-158,164,174,177,197, 236, 318, 348, 371,395, Յ96, 397, 462, 469, 473 Polak Paweł 33, 57, 95, 96, 97, 253, 262 Ponce John 306 Popper Karl R. 50,120-121,123-124, 126,195,324, 325, 335, 340-341, 345, 347, 359, 366, 372, 418, 419 Porteli Bueso X. 315 Prévost Pierre 199 Prus Bolesław 39 Półtawski Andrzej 376 Prejbisz Antoni 384 Przystawa Jerzy 400 Psillos Stathis 166, 167, 463, 465, 466-469 Ptolemeusz 108,109,303,344,358, 359, 360, 372 Putnam Hilary 348-356,361 Pyteasz z Massalii 364 Raghavan Vij ay V. 270 RaoDhana 270 Régnault Henri Victor 127 Regt Henk W de 138,309-311,387, 391, Յ92,403 Reinchenbach Hans 365 Rejmer Krzysztof 256 Richarz Franz 182 Riemann Georg Friedrich Bernhard 194,383 Rodzeń Jacek 349,352-354, 360 Röntgen Wilhelm Conrad 220221,223, 225 Roskal Zenon E. 45, 252, 254, 272 Rubczyński Witold 284 Rubens Heinrich 226, 235 Russell Bertrand 126,336 Rutherford Ernest 23,38,139,224, 232-233,402, 469,473 Rutkowska Anna 482 Rybalt Jan 55 Sands Matthew 187 Sanz Gerardo 256,258,261 Schiller Friedrich von 141 Schilpp Paul Arthur 478 Schrödinger Erwin 41, 321, 482, 483 SeddigMax 431 Seleukos z Seleucji 359 Sieczkowski Tomasz 273 Siedentopf Heinrich 423,424,431, 466 Sienkiewicz Henryk 39 Sierotowicz Tadeusz 391,402,403 Silberstein
Ludwik 149 Simonyi Károly 455 Skarżyński Bolesław 66,67 Skłodowska-Curie Maria 13, 23, 150,224-226, 235, 237,473
INDEKS OSÓB Skrzydlewski Paweł 136 Sławianowski Jan Jerzy 271 Słomski Wojciech 67 Smith Adam 384 Smołuchowska Zofia 28,39 Smoluchowski Marian w wielu miejscach Smullyan Raymond 336 Sokrates 120 Solvay Ernest 23 Sommerfeld Arnold 164,165, 215 Soto Domingo de 110 Söderbaum Henrik Gustaf 18,454, 455 Speziali Pierre 494 Stachel John J. 228, 229, 415, 420, 422,427,434,438,442,454,455, 458, 459, 461,462 Stalin Józef 61,71 Stark Johannes 119 Starzec Krzysztof 33,37,57,60,76, 97, 98 Stawarz Małgorzata 33,57,95,295, 296 Stayer Marcia Sweet 318 Stefan Josef 40, 213,215 Stępień Katarzyna 134 Stock Jan Jakub 28 Stokes George Gabriel 420, 431, 434» 435» 437» 439» 448,493,494, 495, 497 Stoney George Johnstone 221 Storczak Ł. 30,63, 64,298 Stern Otto 234 Strutt John William, lord Rayleigh 15,179,180 Strzałkowski Adam 10,32 532 Sutherland William 420,454,462, 484,491-499 Svedberg Theodor 15,16-17,18,19, 22,31,177,182,184,410,413,429, 431,455» 45б, 457,464,465,471, 472, 477, 499 Szilárd Leó 185 Szczepanowski Stanisław 39 Szczubiałka Michał 332 Szumielewicz Ewa 183 Szumilewicz Irena 51,148,153,154, 155,307 Śledziewska-Błocka Danuta 10 Średniawa Bronisław 18,31 Tanaka Setsuko 41 Tarski Alfred 335-336,337 Teske Armin 28,29,30,38,40,41, 64,92,170 Timiriaziew Klimient Arkadiewicz 89 ThirringHans 214 Thorburn William M. 304,305,306 Thomson George M. 492 Thomson Joseph John 221-224 Thomson William, lord Kelvin 24, 170,209-212,390 Tomasz z Akwinu 53,55,305 Turek Józef 59,75 Turski Łukasz A. 10 Twardowski Kazimierz 38,241 Tyndall John 178,180, 205 Ułam Stanisław M. 298, 478-481 Varley Cromwell
Fleetwood 217 Villard Paul Ulrich 235
INDEKS OSÓB Vinci Leonardo da 108,303 Vos Jeanette 211 Waals Johannes Diderik van der 440,466 Warburg Emil 23,24,169 Watt James 139 Wawrzycki Jarosław 304 Wiechert Emil Johann 218 Wien Wilhelm 217,227 Wiener Otto Heinrich 424,431 Wikarjakjan 319 Wigner Eugene Paul 129,130 Wittgenstein Ludwig 94,335 Witwicki Władysław 303 Whewell William 419 Wojciechowska Wanda 43 Wojciszke Bogdan 65 Wolniewicz Bogusław 94 Wójcik Wiesław 153 Wróblewski Andrzej K. 190, 203, 218, 234,238,388 Wszołek Stanisław 50,352 Zawirski Zygmunt 38 Zdybicka Zofia 161 Zeeman Pieter 190, 219 Zeidler Paweł 348 Zermeło Ernst Friedrich Ferdi nand 395 396,397 407 Ziemińska Renata 363 Znamierowski Czesław 363 Zsigmondy Richard A. 15, 16, 22, 431, 466 Żurek Kathryn 240 Zygmunt Jan 336 Żdanow Andriej Aleksandrowicz 64 Żegleń Urszula 349 Życiński Józef 129,336,337
BIBLIOGRAFIA PRACE MARIANA SMOLUCHOWSKIEGO Smoluchowski M., Atomistyka współczesna, w: Pisma Mariana Smoluchowskiego z polecenia Polskiej Akademii Umiejętności, t. 3, Dru karnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1928, s. 31-42. Smoluchowski M., Atomistyka współczesna. Odczyt wygłoszony na ogól. posiedzeniu XI zjazdu lekarzy i przyrodników w Krakowie, odbitka z „Pamiętnika XI Zjazdu Lekarzy i Przyrodników”. Smoluchowski M„ Dr Władysław Natanson, Odczyty i szkice, Warszawa 1908, „Ateneum Polskie” 1908, է. II, nr 1, s. 134-136. Smoluchowski M., Dwie książki z dziedziny „filozofii przyrody”, „Ateneum Polskie” 1909, է. IV, s. 291-302. Smoluchowski M., Dzisiejszy stan teorii atomistycznej, odbitka z cza sopisma Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika, „Kosmos”, nr XXXVIII, Związkowa Drukarnia we Lwowie, Lwów 1913, s- 354-373· Smoluchowski M., Dzisiejszy stan teorii atomistycznej, w: Pisma Maria na Smoluchowskiego z polecenia Polskiej Akademii Umiejętności, t. 3, Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1928, s. 60-73. Smoluchowski M., Ewolucja teorii atomistycznej, w: Pisma Mariana Smo luchowskiego z polecenia Polskiej Akademii Umiejętności, t. 3, Drukar nia Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1928, s. 16-30. Smoluchowski M., Experimentell nachweisbare, der üblichen Thermodyna mik wiedersprechende Molekularphänomene, w: Pisma Mariana Smo luchowskiego z polecenia Pohkiej Akademii Umiejętności, է. շ, Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1927, s. 226-251. Smoluchowski M., Gültigkeitsgrenzen des zweiten Hauptsatzes der Wär metheorie, w: Pisma
Mariana Smoluchowskiego z polecenia Polskiej Akademii Umiejętności, t. 2, Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1927, s. 361-398. Smoluchowski M., Kierunki i zagadnienia fizyki dzisiejszej, w: Pisma Mariana Smoluchowskiego z polecenia Pohkiej Akademii Umiejętności, t. 3, Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1928, s. 205-222. 503
BIBLIOGRAFIA Smoluchowski M„ Kilka uwag o analogiach fizycznych, zwłaszcza w teo riach prądów elektrycznych, prądów cieplnych i zjawiska dyfuzji, „Wia domości Matematyczne” 1918, է. XXII, s. 167-176. Smoluchowski M„ Kilka uwag o analogiach fizycznych, zwłaszcza w teo riach prądów elektrycznych, prądów cieplnych i zjawiska dyfuzji, w: Pisma Mariana Smoluchowskiego z polecenia Polskiej Akademii Umiejętności, t. 3, Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1928, s. 237-245· Smoluchowski M., Kilka uwag o fizycznych podstawach teorii górotwór czych, odbitka z czasopisma Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika, „Kosmos” 1909, nr XXXIV, s. 547-579. Smoluchowski M., Kobiety w naukach ścisłych, odczyt wygłoszony we Lwowie w 1912 roku w Związku Naukowo-Literackim, „Rok Polski” 1917, nr 2, s. 7-24. Smoluchowski M., Liczba i wielkość cząstek i atomów, w: Pisma Maria na Smoluchowskiego z polecenia Polskiej Akademii Umiejętności, t. 3, Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1928, s. 315-329. Smoluchowski M., Liczba i wielkość cząstek i atomów, „Wiadomości Mate matyczne” 1913, է. XVII, s. 315-329. Smoluchowski M., Lord Kelvin, „Ateneum Polskie” 1908,1.1, s. 212-228. Smoluchowski M., Lord Kelvin, w: Pisma Mariana Smoluchowskiego z polecenia Polskiej Akademii Umiejętności, t. 3, Drukarnia Uniwer sytetu Jagiellońskiego, Kraków 1928, s. 1-15. Smoluchowski M., Maurycy Rudzki jako geofizyk, odbitka z czasopisma Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika, „Kosmos” 1916, nr XLI, s. 105-119. Smoluchowski M., O atmosferze Ziemi i planet, osobne odbicie z „Księgi
Pamiątkowej” wydanej przez Uniwersytet Lwowski dla uczczenia 500-letniego jubileuszu Uniwersytetu Krakowskiego, Lwów, około 1900 roku. Smoluchowski M., O drodze średniej cząsteczek gazu i o związku jej z teorią dyfuzji, „Rozprawy Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego Akademii Umiejętności”, seria A, t. XLVI, Kraków 1906. Smoluchowski M., Ofluktuacjach termodynamicznych i ruchach Browna, „Prace Matematyczno-Fizyczne” 1924, t. 25, s. 187-263. Smoluchowski M., Ofluktuacjach termodynamicznych i ruchach Browna, w: Pisma Mariana Smoluchowskiego z polecenia Polskiej Akademii 504
BIBLIOGRAFIA Umiejętności, t. 2, Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1927, s. 268-353. Smoluchowski M., 0 nowszych postępach na polu kinetycznych teorii mate rii, w: Pisma Mariana Smoluchowskiego z polecenia Polskiej Akademii Umiejętności, 1.1, Drukarnia Uniwersytetu JagieUońskiego, s. 279-305. Smoluchowski M., O nieregularnościach w rozkładzie cząsteczek gazu i ich wpływie na entropię i na równanie stanu (Über Unregelmässigkeiten in der Verteilung von Gasmolekülen und deren Einfluss auf Entropie und Zustandsgleichung), tłum. B.J. Gawęcki, Warszawa 1956. Smoluchowski M., O oddziaływaniu wzajemnym kul poruszających się w ośrodku lepkim, nakładem Akademii Umiejętności, Kraków 1911. Smoluchowski M., O pewnym zagadnieniu z teorii sprężystości i o związku jego z wytworzeniem się gór fałdowych, nakładem Akademii Umie jętności, Kraków 1909. Smoluchowski M., O pewnym zagadnieniu kinetycznej teorii roztworów, w: Księ ga Pamiątkowa ku uczczeniu dwóchsetnej pięćdziesiątej rocznicy założe nia Uniwersytetu Lwowskiego przez Króla Jana Kazimierza, Lwów 1911. Smoluchowski M., O pojęciu przypadku i pochodzeniu praw fizyki opar tych na prawdopodobieństwie, „Wiadomości Matematyczne” 1923, t. 27, z. 2, s. 27-52. Smoluchowski M., O powstawaniu żył podczas wypływu cieczy, „Rozprawy Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego Akademii Umiejętności”, seria III, 1.1, dział A, Kraków 1904. Smoluchowski M., O przewodnictwie cieplnym ciał sproszkowanych, nakła dem Akademii Umiejętności, Kraków 1910. Smoluchowski M., O przewodnictwie cieplnym gazów według dotych czasowych teorii i
doświadczeń, w: Pisma Mariana Smoluchowskiego z polecenia Polskiej Akademii Umiejętności, 1.1, Drukarnia Uniwer sytetu Jagiellońskiego, Kraków 1924, s. 165-199. Smoluchowski M., O wynikach nowszych badań nad promieniowa niem, odbitka z czasopisma Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika, „Kosmos” 1900, z. II i III, s. 74-87. Smoluchowski M., O zjawiskach aerodynamicznych i połączonych z nimi obja wach cieplnych, nakładem Akademii Umiejętności, t. XLIII, Kraków 1903. Smoluchowski M., On the Practical Applicability ofStokes’ Law ofResistan ce, and the Modifications of it Required in Certain Cases, University Press Cambridge, Cambridge 1912. 505
BIBLIOGRAFIA Smoluchowski M., Pisma Mariana Smoluchowskiego z polecenia Polskiej Akademii Umiejętności, Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, 1.1, Kraków 1924; t. 2, Kraków 1927; t. 3, Kraków 1928. Smoluchowski M., Poradnik dla samouków. Wskazówki metodyczne dla studiujących poszczególne nauki. Fizyka, Geofizyka, Meteorologia, 1.1 i II, Wydawnictwo A. Hefliha i St. Michalskiego, Warszawa 1917. Smoluchowski M., Przedmiot, zadanie, metoda oraz podział fizyki, w: Pisma Mariana Smoluchowskiego z polecenia Pokkiej Akademii Umiejętności, t. 3, Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1928, s. 153-204. Smoluchowski M., Przyczynek do kinetycznej teorii transpiracji, dyfuzji i przewodnictwa cieplnego w gazach rozrzedzonych, nakładem Aka demii Umiejętności, Kraków 1910. Smoluchowski M., Przyczynek do teorii endosmozy elektrycznej i kilku zjawisk pokrewnych, „Rozprawy Wydziału Matematyczno-Przyrod niczego Akademii Umiejętności”, seria III, t. 3, dział A, Kraków 1903. Smoluchowski M., Przyczynek do teorii ruchów cieczy lepkich, zwłaszcza zagadnień dwuwymiarowych, w: Pisma Mariana Smoluchowskiego z polecenia Polskiej Akademii Umiejętności, 1.1, Drukarnia Uniwer sytetu Jagiellońskiego, Kraków 1924, s. 539-554. Smoluchowski M., Sprawozdania z prac pokkich na polufizyki za lata 1901 i 1902, odbitka z czasopisma Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika, „Kosmos” 1904, z. XI-XII, s. 528-545. Smoluchowski M., Teoria kinetyczna opalescencji gazów w stanie krytycz nym oraz innych zjawisk pokrewnych, „Rozprawy Wydziału Matema tyczno-Przyrodniczego Akademii Umiejętności”,
seria A, t. XLVII, Kraków 1907, s. 179-199. Smoluchowski M., Teoria kinetyczna opalescencji gazów w stanie krytycz nym oraz innych zjawisk pokrewnych, w: Pisma Mariana Smoluchow skiego z polecenia Pokkiej Akademii Umiejętności, 1.1, Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1924, s. 570-588. Smoluchowski M., Teoria kinetyczna gazów, według wykładów prof. dra Smoluchowskiego, stenografował P. Jabłoński, wydali L. Hołubowicz i W Bilewski, Lwów 1908. Smoluchowski M„ Termodynamika (i mechanika ciał sprężystych) podług wykładu prof. dra Smoluchowskiego w półroczu zimowym 1910/11, nakładem Kółka matemat.-fizycznego, Lwów 1911. 506
BIBLIOGRAFIA Smoluchowski M., Über den Begriff des Zufalls und den Ursprung der Wahrscheinlichkeitsgesetze in der Physik, „Naturwissenschaften” 1918, voi. 6 (17), s. 253-263. Smoluchowski M., Über Unregelmäßigkeiten in der Verteilung von Gasmolekülen und deren Einfluß aufEntropie und Zustandsgleichung, w: Festschrift Ludwig Boltzmann. Gewidmet zum sechzigsten geburtstage, Leipzig 1904, s. 626-641. Smoluchowski M., Uwagi o pojęciu przypadku w zjawiskach fizycznych, w: Pisma Mariana Smoluchowskiego z polecenia Polskiej Akademii Umiejętności, t. 3, Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1928, s. 74-86. Smoluchowski M., Uwagi o roli przypadku we fizyce, rękopis, Biblioteka Jagiellońska, sygn. 9398IV, к. 3. Smoluchowski M., Uwagi o roli przypadku we fizyce, „Zagadnienia Filo zoficzne w Nauce”, Towarzystwo Filozoficzne w Krakowie, Kraków 1917, s. 277-302. Smoluchowski M., Wybór pism filozoficznych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1956. Smoluchowski M., Wycieczki górskie w Szkocji, „Taternik”, organ sek cji turystycznej Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego, nakładem sekcji turystycznej Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego, Kraków 1921, s. 5-9. Smoluchowski M., Zarys dziejów fizyki w Polsce, przedruk artykułu z Poradnika dla samouków, „Problemy” 1952, nr 12, s. 808-811. Smoluchowski M., Zarys kinetycznej teorii ruchów Browna i roztworów mętnych, w: Pisma Mariana Smoluchowskiego z polecenia Polskiej Akademii Umiejętności, 1.1, Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1928, s. 490-514. Smoluchowski M., Zarys teorii kinetycznej ruchów Browna i roztworów mętnych,
„Rozprawy Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego Aka demii Umiejętności”, t. 6, dział A, Kraków 1906, s. 257-281. Smoluchowski M., Znaczenie nauk ścisłych w wykształceniu ogólnym, przemówienie wygłoszone podczas Zjazdu Towarzystwa Nauczycieli Szkół Wyższych w dniu 27 maja 1917 r., „Muzeum” 1917, t. XXXII, s. 286-294. Smoluchowski M., Zur kinetischen Theorie der Brownschen Molekular bewegung und der Suspensionen, „Annalen der Physik” 1906, Bd. 21, s. 756-780. 507
BIBLIOGRAFIA Smoluchowski M., Zur kinetischen Theorie der Brownschen Bewegung und der Suspensionen; von M. von Smoluchowski, „Annalen der Physik” 1906, voi. 326, Bd. 14, s. 756-780. OPRACOWANIA I TEKSTY ŹRÓDŁOWE Ajdukiewicz К., Zagadnienia i kierunki filozofii. Teoria poznania, meta fizyka, Czytelnik, Warszawa 1983. Amsterdamski S., Augustynek Z., Mejbaum W., Prawo, konieczność, prawdopodobieństwo, Książka i Wiedza, Warszawa 1964. Analogia w filozofii, red. A. Maryniarczyk, K. Stępień, P. Skrzydlewski, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, Lublin 2005. Arystoteles, Dzieła wszystkie. Analityki wtóre, tłum. K. Leśniak, Wydaw nictwo Naukowe PWN, Warszawa 1990. Arystoteles, Dzieła wszystkie. Fizyka, tłum. K. Leśniak, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1990. Arystoteles, Dzieła wszystkie. Metafizyka, tłum. K. Leśniak, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1990. Auerbach E, Geschichtstafeln der Physik, Leipzig 1910. Avenarius R., Philosophie als Denken der Welt gemäss dem Prinzip des kleinsten Kraftmasses. Prolegomena zu einer Kritik der reinen Erfah rung, Leipzig 1870. Bacon E, Novum Organum, tłum. J. Wikarjak, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1955. Bacon E, Novum Organum, ed. J. Devey, P.E Collier 8c Son, New York 1902. Bafia S., Fizyka w Quaestiones super octo libros „physicorum” Aristotelis Jana z Głogowa, Scriptum, Kraków 2013. Bernstein H.T., J. Clerk Maxwell on the History of the Kinetic Theory of Gases, 1871, „Isis” 1963, voi. 54, no. 2, s. 206-216. Bernstein J., Einstein and the Existence of Atoms, „American Journal of Physics” 2006, voi. 74, no. 10, s. 863-872.
Białobrzeski C., Podstawy poznawcze fizyki świata atomowego, Wydaw nictwo Naukowe PWN, Warszawa 1984. Biela A., Analogia w nauce, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1989. Biernacki W., Nowe dziedziny widma, Drukarnia Granowskiego i Sikor skiego, Warszawa 1898. 508
BIBLIOGRAFIA Bigg Ch., A Visual History of jean Perrin’s Brownian Motion Curves., w: Histories of Scientific Observation, eds. L. Daston, E. Lunbeck, University of Chicago Press, Chicago 2011, s. 156-179. Bigg Ch., Evident Atoms: Visuality in Jean Perrins Brownian Motion Research, „Studies in History and Philosophy of Science” 2008, voi. 39, no. 3, s. 312-322. Birks J.B., Rutherford at Manchester, Heywood, London 1962. Bohr N., On the Constitution of Atoms and Molecules, „Philosophical Magazine and Journal of Science” 1913, voi. 26, no. 1, s. 1-24. Born M., Natural Philosophy of Cause and Chance, Clarendon Press, Oxford 1949. Brush S.G., History of Random Processes. I. Brownian Movement from Brown to Perrin, „ Archive for History of Exact Sciences” 1968, voi. 5, no. 1, s. 1-36. Budzanowski A., Znaczenie prac Mariana Smoluchowskiego dla fizyki subatomowej, w: Marian Smoluchowski. Od teorii atomistycznej do fizyki współczesnej, red. A. Strzałkowski, PAU, Kraków 2003. Bunge MO przyczynowości. Miejsce zasady przyczynowej we współczes nej nauce, tłum. S. Amsterdamski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1968. Calaprice A., Einstein w cytatach, tłum. M. Krośniak, Poltex, Warszawa 2014. Carroll S., Stąd do wieczności i z powrotem. Poszukiwanie ostatecznej teorii czasu, tlum. T. Krzysztoń, Prószyński Media, Warszawa 2011. Casimir H., Haphazard Reality: Haifa Century of Science, Harper Books, New York 1984. Casti J.L., DePauli W., Gödel. Życie i logika, tłum. P. Amsterdamski, Cis, Warszawa 2003. Chandrasekharta S„ Stochastic Problems in Physics and Astronomy, „Reviews of Modern
Physics” 1943, voi. 15, no. 1, s. 1-89. Chramów J., Biografia fiziki, Tehnika, Kiev 1983. Christiansen E V., Heinrich Hertz’s Neo-Kantian Philosophy ofScience, and its Development by Herald Højfding, „Journal for General Philosophy of Science” 2006, voi. 37, no. 1, s. 1-20. Cialdini R., Wywieranie wpływu na ludzi. Teoria i praktyka, tłum. B. Wojciszke, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 1994. Cichocki B., Nagroda Nobla, „Delta” 1997» nr 12, s. io. 509
BIBLIOGRAFIA Cichocki В., Albert Einstein - praca o ruchach Browna z 1905 roku, „Delta” 2005, որ 6, s. 4-6. Cohen B.I., Introduction to Newtons ‘Principia’, Harvard University Press, Cambridge 1971. Comte A., Metoda pozytywna w szesnastu wykładach, tłum. W. Wojcie chowska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1961. Copleston E, Historia filozofii, t. 8, tłum. B. Chwedeńczuk, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 2006. Corbalán E, Sanz G., Poskromienie przypadku. Teoria prawdopodobień stwa, tłum. K. Rejmer, Buka Books Sławomir Chojnacki, Warszawa 2012. Crombie A.C., Nauka średniowieczna i początki nauki nowożytnej, t. 1, Nauka w średniowieczu w okresie V-XIII w., tłum. S. Łypacewicz, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa i960. Crombie A.C., Nauka średniowieczna i początki nauki nowożytnej. Nauka w późnym średniowieczu i na początku czasów nowożytnych w okre sie ΧΙΠ-XVII w., tłum. S. Łypacewicz, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa i960. Czarnocka M., Obserwacja bezpośrednia, „Studia Filozoficzne” 1990, nr 1 (290), s. 155-167· Davies R, Brown J., Superstrings: A Theory ofEverything?, Cambridge 1988. Dąmbska I., O poglądach metanaukowych Władysława Natansona i Maria na Smoluchowskiego, „Zagadnienia Naukoznawstwa”, Wydawnictwo Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1979, t. XV, z. 1, s. 3-11. Dawes G.W, Belief is Not the Issue: A Defence of Inference to the Best Explanation, „Ratio. An International Journal of Analytic Philosophy” 2013, voi. 26, no. 1, s. 62-78. Domański G, Statystyka bliżej biznesu, w: XIX Ogólnopolska Konferencja Dydaktyczna „Nauczanie przedmiotów ilościowych a
potrzeby rynku pra cy”, Instytut Ekonometrii Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2010, s. 3-11. Dryden G., Vos J., Rewolucja w uczeniu, tłum. B. Jóźwiak, Zysk i S-ka, Poznań 2000. Duplantier B., Brownian Motion, „Diverse and Undulating”, Einstein, 1905-2005: Poincaré Seminar 2005, „Progress in Mathematical Phy sics” 2006, voi. 47, s. 201-293. Duplantier B., Le mouvement brownien, „divers et ondoyant”, Séminaire Poincaré 1, Service de Physique Théorique, France 2005, s. 155-212. 510
BIBLIOGRAFIA Dyk-Mąjewska E., Natchniony geniusz, „Pismo Politechniki Gdańskiej” 2008, nr 9, s. 46-49. Eftekhari A., Ludwig Boltzmann (1844-1906), https://pdfs.semanticscholar. org/5C96/924ab5i5da7ebb6cb76oiec9i6o99bo3aedo.pdf. Ehring D., The Transference Theory of Causation „Synthese”i986, vol. 67, no. շ, s. 249-258. Einstein A., 5 թօշ, które zmieniły oblicze fizyki, tłum. P. Amsterdamski, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2005. Einstein A., Autobiographical Notes, w: Albert Einstein, Philosopher-Scien tist, ed. RA. Schilpp, Open Court, La Salle IL1949. Einstein A., Über die von der molekularkinetischen Theorieder Wárme geforderte Bewegung von in ruhenden Flüssigkeiten suspendierten Teilchen, „Annalen der Physik” 1905, voi. 322, Bd. 8, s. 549-560. Einstein A., Wspomnienie o Smoluchowskim, „Problemy” 1972, որ 8 (317), s. VIII. Einstein A., Ist die Trägheit eines Körpers von seinem Energieinhalt abhän gig?, „Annalen der Physik” 1905, Bd. 18, s. 639-641. Einstein A., Marian v. Smoluchowski, „Die Naturwissenschaften” 1917, voi. 5, որ 50, s. 737-738. Einstein A., Über das Boltzmannsche Prinzip und einige unmittelbar aus demselben fliessende Folgerungen, Vorlesungen für die Physikalische Gesellschaft, Zürich 1910. Einstein A„ Über einen die Erzeugung und Verwandlung des Lichtes betref fendenheuristischen Gesichtspunkt, „Annalen der Physik” 1905, Bd. 17, s. 132-148. Einstein A., Zur Elektrodynamik bewegter Körper, „Annalen der Physik” 1905, Bd. 17 s. 891-921. Einstein A., Zur Theorie der Brownschen Bewegung, „Annalen der Physik” 1906, voi. 324, Bd. 2, s.
371-381. Encyklopedia Britannica, է. 40, Wydawnictwo Kurpisz, Poznań 2006. Encyklopedia filozofii polskiej, Wydawnictwo Polskiego Towarzystwa Tomasza z Akwinu, Lublin 2011. Ernst Machs Vienna 1895-1930: Or Phenomenalism as Philosophy ofScience, eds. J.T. Blackmore, R. Itagaki, S. Tanaka, Kluwer Academic Publishers, Dordrecht 2001. Exner F.M., Notiz zu Browns Molecularbewegung, „Annalen der Physik” 1900, vol. 307, Bd. 8, s. 843-847. 511
BIBLIOGRAFIA Faraday M., The Philosophers Tree: Michael Faradays Life and Work in His Own Words, ed. P. Day, CRC Press, London 1999. Festschrift Ludwik Boltzmann. Gewidmet zum sechzigsten geburtstage, J.A. Barth, Leipzig 1904. Feynman R.P., Leighton R.B., Sands M., The Feynman Lectures on Physics. Volume I: Mainly Mechanics, Radiation, and Heat, Addison-Wesley, Reading MA 1963. Fraassen B.C. van, The Scientific Image, Oxford University Press, Oxford 1980. Franklin J., The Science of Conjecture: Evidence and Probability before Pascal, The Johns Hopkins University Press, Baltimore 2001. Fuliński A., Współczesne zastosowania równań Smoluchowskiego, w. Marian Smoluchowski. Od teorii atomistycznej do fizyki współczes nej, red. A. Strzałkowski, PAU, Kraków 2003. Gapaillard J., How Much Did Le Verrier Err on the Position of Neptune?, „Journal for the History of Astronomy February” 2015, no. 46 (1), s. 48-65. Gawęcki B.J., Szkice filozoficzne, Książnica Atlas, Warszawa 1935. Gawęcki B.J., Władysław Mieczysław Kozłowski (1858-1935), Wrocław 1961. Gawęcki B.J., Zagadnienie przyczynowości w fizyce, Wydawnictwo PAX, Warszawa 1969. Gilson E., Tomizm: wprowadzenie dofilozofii św. Tomasza z Akwinu, tłum. J. Rybałt, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa i960. Glymour C., On the Possibility ofInference to the Best Explanation, „Jour nal of Philosophical Logic” 2012, voi. 41, no. 2, s. 461-469. Godlewski T., Maryan Smoluchowski. Jego życie i działalność naukowa, Wydawnictwo Redakcyi „Wiadomości Matematycznych”, Warszawa 1919; pierwodruk: „Wiadomości Matematyczne” 1919, t. 23, z. 1-3, s. 1-36.
Gołąb-Meyer Z., Mariana Smoluchowskiego nauczaniefizyki z perspektywy stulecia, „Pismo dla nauczycieli fizyki, przyrody oraz ich uczniów” 2003, nr 81, s. 32-36. Gosiewski W, Zasady rachunku prawdopodobieństwa, Skład Główny w Księgarni E. Wendego i sp., Warszawa 1906. Gostkowski K., Kilka wspomnień o Marianie Smoluchowskim, „Postępy Fizyki” 1953, t. 4, z. 2, s. 233-236. Goswami A., Kwantowy umysł. Naukowe dowody na potęgę twoich myśli, tłum. A. Rutkowska, Studio Astropsychologii, Białystok 2014. 512
BIBLIOGRAFIA Givíndaraju V., Raghavan V. V., Rao D., Big Data Driven Natural Langu age Processing Research and Applications, w: Handbook of Statistics, Elsevier 2015, voi. 33, s. 203-238. Grobler A., Metodologia nauk, Wydawnictwo Aureus, Znak, Kraków 2006. Grygiel W.R, Stephena Hawkinga i Rogera Penrosea spór o rzeczywistość, Copernicus Center Press, Kraków 2014. Hajduk Z., Czy sukcesy nauki są cudem? Studium filozoficzno-metodologiczne argumentacji z sukcesu nauki na rzecz realizmu naukowego, recenzja „Roczniki Filozoficzne” 2006, nr 54 (2), s. 429-432. Hajduk Z., Filozofia przyrody. Filozofia przyrodoznawstwa. Metakosmologia, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2007. Hajduk Z., Między filozofią przyrody a filozofią nauki, „Roczniki Filozo ficzne” 2006, t. 54, nr 2, s. 7-15. Hajduk Z., O przyczynowości: miejsce zasady przyczynowej we współczesnej nauce. Mario Bunge, tłum. S. Amsterdamski, „Studia Philosophiae Christianae” 1969, nr 5/2, s. 217-225. Harman G., The Inference to the Best Explanation, „The Philosophical Review” 1965, no. 74, s. 88-95. Hawking S.W., Krótka historia czasu. Od wielkiego wybuchu do czarnych dziur, tłum. P. Amsterdamski, Alfa, Warszawa 1990. Hawking S.W., Krótkie odpowiedzi na wielkie pytania, tłum. M. Krośniak, Zysk i S-ka, Warszawa 2019. Hawking S.W., Wszechświat w skorupce orzecha, tłum. P. Amsterdamski, Zysk i S-ka, Poznań 2018. Hegel G.W.F., Zasady filozofii prawa, tłum. A. Landman, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969. Heisenberg W., Fizyka a filozofia, tłum. S. Amsterdamski, Książka i Wie dza, Warszawa 1965. Heisenberg W, Część i
całość. Rozmowy o fizyce atomu, tłum. K. Napiór kowski, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1987. Heller M., Czas i przyczynowość, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 2002. Heller M., Jak być uczonym, Znak, Kraków 2009. Heller M., Moralność myślenia, Biblos, Tarnów 1993. Heller M., Wszystkim, którzy chcą być filozofami, „Semina Scientiarum” 2008, որ 7, s. 3-4· 51Յ
BIBLIOGRAFIA Heller M., Pabjan T., Elementy filozofii przyrody, Copernicus Centre Press, Kraków 2014. Heller М„ Życiński J., Matematyczność przyrody, Petrus, Kraków 2010. Herbut J., Pragmatyzm, w: Powszechna encyklopediafilozofii, t. 8, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, Lublin 2000-2009. Herschel J.F.W., Wstęp do badań przyrodniczych, tłum. T. Pawłowski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1955. Historia matematyki, t. 3, Matematyka osiemnastego stulecia, red. A.P. Juszkiewicz, PWN, Warszawa 1977. Hoefler A., Logika propedeutyczna dla szkół średnich, tłum. Z. Zawirski, Nakładem Księgarni Naukowej, Lwów 1927. Home R.W., Sutherland, William (1859-1911), w: Australian Dictionary of Biography, vol. 12, http://adb.anu.edu.au/biography/sutherlandwilliam-8719. Hossenfelder S., Zagubione w matematyce. Fizyka w pułapce piękna, tłum. T. Miller, Copernicus Center Press, Kraków 2019. Hume D., Traktat o naturze ludzkiej, tłum. C. Znamierowski, Fundacja Aletheia, Warszawa 2005. Hume D., Badania dotyczące rozumu ludzkiego, tłum. D. Misztal, T. Siecz kowski, Zielona Sowa, Kraków 2004. Ingarden R., Wstęp do fenomenologii Husserla, tłum. A. Półtawski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1974. Isaacson W, Einstein. Jego życie, jego wszechświat, W.A.B., Warszawa 2014. James W., Pragmatyzm. Nowa nazwa kilu starych metod myślenia. Popularne wykłady z filozofii, dum. M. Filipczuk, Zielona Sowa, Warszawa 2004. James W, Znaczenie prawdy. Ciąg dalszy pragmatyzmu, tłum. M. Szczubiałka, Warszawa 2000. Jarocki J., Historyczne i systematyczne ujęcie monizmu neutralnego, „Prze gląd Filozoficzny” 2015,
nr 3, s. 177-193Jerusalem W., Wstęp do filozofii, nakładem Księgarni Polskiej B. Połonieckiego, Lwów i Warszawa 1926. Kac M., Marian Smoluchowski and the Evolution of Statistical Physics, w: S. Chandrasekhar, M. Kac, R. Smoluchowski, Polish Men ofScience. Marian Smoluchowski. His Life and Scientific Work, red. RS. Ingarden, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1986, s. 15-21. Kac M., Zagadki losu, tłum. K. i H. Lipszycowie, Polska Fundacja Upo wszechniania Nauki, Warszawa 1997. 514
BIBLIOGRAFIA Kaczorowska E., Knyziak B.A., Historia odkrycia promieniotwórczości, „Meteorologia. Biuletyn Głównego Urzędu Miar” 2011, nr 2, vol. 6, s. 20-30. Kampen N.G. van, Procesy stochastyczne w fizyce i chemii, red. Ł. A. Tur ski, tłum. M. Dudyński, M. Ekiel-Jeżewska, D. Śledziewska-Błocka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1990. Kapczyński M., Indeks Hirscha zastosowanie oraz metody obliczania, Thomson Reuters (Scientific), 2 lipea 2012 roku, https://puss.pila.pl/ uploads/indeks_h_zastosowanie_metody_obliczania.pdf. Kapuściński W, Poglądyfilozoficzne Mariana Smoluchowskiego, „Fizyka i Chemia” 1953, t. 4 (28), s. 200-209. Kelly T., Hume, Norton, and Induction without Rules, „Philosophy of Science” 2010, voi. 77, no. 5, s. 754-764. Kerker M., The Svedberg and Molecular Reality, „Isis. A Journal of the Science Society” 1976, voi. 67 (21), s. 190-216. Kistler M„ Przyczynowe kryterium rzeczywistości i konieczność praw natu ry, „Metaphysica” 2002, nr 3 (1). Klemensiewicz Z., Marian Smoluchowski, wspomnienie sprzed lat czter dziestu, „Kosmos” 1958, seria B, nr 4, s. 95-107. Kołakowski L, Główne nurty marksizmu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009. Kołakowski L, Filozofia pozytywistyczna. Od Humea do Koła Wiedeń skiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1966 Korpikiewicz H., Koncepcja wzrostu entropii a rozwój świata, Wydawnic two Naukowe UAM, Poznań 1998. Kosmulski M., Potencjał ζ i równanie Smoluchowskiego, „PAUza Akade micka. Tygodnik PAU” 2017, nr 380-381, s. 7. Kostro L, Alberta Einsteina koncepcja nowego eteru: jej historia, sens fizyczny i uwarunkowania
filozoficzne, Scientia, Gdańsk 1999. Kostro L, Transpersonal Cosmic Absolute, „Scientific Studies and Research. Studia i Badania Naukowe. Europeistyka” 2012, r. 6, nr 2, s. 73-103. Kotarbiński T., Elementy teorii poznania logiki formalnej i metodologii nauk, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1986. Kotowa B., Scjentyzm jako światopogląd nauki, „Nowa Krytyka” 2004, nr 16, s. 151-159. Kozłowski W.M., Przyczynowość jako podstawowe pojęcie przyrodoznaw stwa, Główny Skład u E. Wendego i S-ki, Warszawa 1906. 515
BIBLIOGRAFIA König E., Die Entwicklung des Kausalproblems in der neueren Philoso phie. Studien zur Orientirung über die Aufgaben der Metaphysik und Erkenntnisslehre. Band 1: Die Entwicklung des Kausalproblems von Cartesius bis Kant, Leipzig 1888. Kragh H., Max Planck: the reluctant revolutionary, „Physics World” 2000, vol. 13, no. 12, s. 31-36. Krajewski W., Marian Smoluchowski - A Forerunner of the Chaos Theory, w: Polish Philosophers of Science and Nature in the 20th Century, „Poznańskie Studia z Filozofii Nauk i Nauk Humanistycz nych” 2001, nr 74, s. 185-188. Krajewski W., Marian Smoluchowski jako filozof i materialista, „Świat i My” 1952, nr 28, s. 3. Krajewski W., Marian Smoluchowski jako filozof i materialista, „Widno krąg” 1952, nr 24, s. 2. Krajewski W, Marian Smoluchowskijakofilozofi materialista, „Życie i Kul tura”, dodatek do gazety: „Głos Szczeciński” 1952, nr 23, s. 6-7. Krajewski W, Marian Smoluchowski jako filozofi materialista, „Problemy” 1952, nr 12, s. 843-845. Krajewski W., Marian Smoluchowski jakofilozof-materialista, „Myśl Filo zoficzna” 1952, nr 4, s. 232-248. Krajewski W, Światopogląd Mariana Smoluchowskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1956. Krajewski W., Szkice filozoficzne, Książka i Wiedza, Warszawa 1963. Krajewski W, Wiekifizyk ifilozofmaterialista (w 80-lecie urodzin Mariana Smoluchowskiego), „Trybuna Ludu” 1952, nr 148, s. 1 i 4; następnie przedrukowany w dzienniku „Słowo Ludu” 1952, nr 129 oraz w czaso pismach: „Świat i My” 1952, nr 28, „Widnokrąg” 1952, nr 24, „Życie i Kultura”, dodatek do gazety „Głos Szczeciński” 1952, nr 23,
„Nowi ny Tygodnia” dodatek do gazety „Nowiny Rzeszowskie” 1952, nr 23, „Słowo Tygodnia” 1952, nr 14, „Problemy” 1952, nr 12. Krajewski W, Związek przyczynowy, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1967. Krakowska filozofia przyrody w okresie międzywojennym, t. 3, Smoluchow ski - Natanson - inni, red. M. Heller, J. Mączka, Ośrodek Badań Interdyscyplinarnych przy Wydziale Filozoficznym Papieskiej Aka demii Teologicznej - Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej Biblos, Kraków-Tarnów 2007. 516
BIBLIOGRAFIA Krąpiec M.A., Analogia, w: Powszechna encyklopedia filozofii, 1.1, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, Lublin 2000-2009. Kuhn T., Przewrót kopernikański. Astronomia planetarna w dziejach myśli, tłum. S. Amsterdamski, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, War szawa 1966. Kuhn T., Struktura rewolucji naukowych, tłum. H. Ostromęcka, Aletheia, Warszawa 2009. Lemańska A., Determinizm, http://www.kul.pl/files/57/encyklopedia/ lemanska_determinizm.pdf. Lederman L.M., The God Particie Et Al, „Nature” 2007, no. 448, s. 310-312. Lipton P., Inference to the Best Explanation, Routledge, London 2007. Litwinowicz-Droździel M., Indukcje i przepływy. Michael Faraday mikrostudium o romantycznej nauce, „Wiek XIX. Rocznik Towa rzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza” 2015, vol. VIII (L), s. 89-102. Lorentz H.A., Die elektromagnetische Theorie von Maxwell und ihre Anwendung auf bewegte Körper, „Archives néerlandaises des sciences exactes et naturelles” 1982, no. 25, s. 363-551. Loria S., Marian Smoluchowski (1872-1917). Wspomnienie i próba charak terystyki, „Problemy” 1952, nr 12, s. 794-806. Loria S., Marian Smoluchowski i jego dzieło (1872-1917), „Postępy Fizyki” 1953 t. 4, z. 1, s. 5-38. Loria S., Marian Smoluchowski (1872-1917). Wspomnienie i próba cha rakterystyki, „Rocznik Polskiego Towarzystwa Fizycznego” 1953, t. 4, z. 1, s. 794-807. Lubomirski A., Henri Poincarégo filozofia geometrii, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1974. Łakoma E., O narodzinach pojęcia prawdopodobieństwa, „Historia Nauki i Techniki” 1989, nr 34 (3), s. 613-632. Mach E., Analiza wrażeń i
stosunek sfery fizycznej do psychicznej, tłum. M. Miłkowski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009. Mach E., Erkenntnis und Irrtum. Skizzen zur Psychologie Forschung, Verlang von Johann Ambrosius Barth, Leipzig 1906. Malocchi R., The Case of Brownian Motion, „The British Journal for the History of Science” 1990, vol. 23, no. 3, s. 257-283. Marian Smoluchowski (1872-1917). Fizyk, taternik, romantyk nauki, kata log wystawy czasowej Collegium Maius, 17 maja-14 lipea 2002 roku. 517
BIBLIOGRAFIA Marshall S.J., Shaping the University of the Future, University of Welling ton, Wellington 2018. Maryniarczyk A., Tomizm, w: Powszechna encyklopedia filozofii, է. 9 Lublin 2000-2009. Marx W, Cardona M., Blastsfrom the Past, „Physics World” 2004, voi. 17, no. 2, s. 14-15. Maxwell J.C., Dynamiczna teoria pola elektromagnetycznego, 1864, § 20. Maxwell J. C., On Faradays Lines ofForce, „Transactions of the Cambridge Philosophical Society” 1864, voi. X, part I, no. Ill, s. 27-83. McMullin E., Wartości w nauce, tłum. J. Rodzeń, „Zagadnienia Filozo ficzne w Nauce” 1999, t. XXIV, s. 7-25. Metallmann J., Zagadnienie przypadku, „Przegląd Współczesny” 1933, r. XII, t. XLIV, s. 85-95. Metallmann J., Zasada ekonomii myślenia, jej historya i krytyka, Towa rzystwo Naukowe w Warszawie, Warszawa 1914. Michelson A.A., [przemówienie na Uniwersytecie w Chicago], za: A.K. Wróblewski, Historia fizyki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006. Mikołaj z Kuzy, O oświeconej niewiedzy, tłum. I. Kania, Znak, Kraków 1997· Millican P., Humea wątpliwości sceptyczne dotyczące indukcji, tłum. P. Gra barczyk, „Nowa Krytyka” 2007, t. 20-21. Morales J.M.R., Kościół i nauka. Konflikt czy współpraca?, tłum. S. Jędrusiak, WAM, Kraków 2003. Natanson W, Przypisek do rozprawy M. Smoluchowskiego p.t. „O fluktu acjach termodynamicznych i ruchach Browna”, Drukarnia Uniwer sytetu Jagiellońskiego, Kraków 1927. Nernst W, Stöchiometrie Verwandtschaftslehre, „Zeitschrift für Physika lische Chemie” 1888, voi. 2, s. 613-639. Newton L, Matematyczne zasady filozofii przyrody, tłum. J. Wawrzycki, Copernicus
Center Press, Kraków 2011. Newtons Dream, ed. M.S. Stayer, McGill-Queen’s University Press, Mon treal 1989. Niemiec M., Marian Smoluchowski - człowiek wszechstronny, „Pismo Uniwersytetu Opolskiego” 2006, nr 3-4 (69-70), s. 26-30. Norton J.D., A Material Theory ofInduction, „Philosophy of Science” 2003, voi. 70, no. 4, s. 647-670. 5i8
BIBLIOGRAFIA Nyhof J., Philosophical Objections to the Kinetic Theory, „The British Jour nal for the Philosophy of Science” 1988, voi. 39, no. 1, s. 81-109. Orłowski Z., Zastosowanie analogii w nauczaniufizyki, serwis edukacyjny: www.profesor.pl. Ockham Guilelmus de, Summa totius logicae, Bawarska Biblioteka Pań stwowa, 1522,1,12. Pascal B., Myśli, tłum. T. Żeleński-Boy, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1977. Penrose R., Droga do rzeczywistości. Wyczerpujący przewodnik po prawach rządzących Wszechświatem, tłum. J. Przystawa, Prószyński i S-ka, Warszawa 2006. Penrose R., Przedmowa, w: A. Einstein, 5 prac, które zmieniły obliczefizyki, tłum. P. Amsterdamski, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2005. Perrin J., Atoms, D. van Nostrand Company, New York 1916. Perrin ƒ., Les Atomes, Librairie Felix Alcan, Paris 1913. Perrin J., Mouvement brownien et réalité moléculaire, „Annales de chimie et de physique” 1909, voL 18, przekład angielski: F. Soddy, Brownian Motion and Molecular Reality, Tylor and Francis, London 1910, faksymile w: Classical Scientific Papers: Chemistry, ed. D.M. Knight, American Elsevier, New York 1968, s. 1-114. Piersa H., Analogia w fizyce, „Roczniki Filozoficzne” 2011, t. 59, որ շ, s. 239-256. Piotrowski R., Demon Maxwella. Dzieje i filozofia pewnego eksperymentu, Wydawnictwo Akademickie Dialog, Warszawa 2011. Planck M., Jedność fizycznego obrazu świata. Wybór pism filozoficznych, tłum. R. i S. Kernerowie, Książka i Wiedza, Warszawa 1970. Planck M., Theorie der Wärmestrahlung, Leipzig 1906. Planck M., Thermodynamik, Leipzig 1897. Planck M., Über
irreversible Strahlungsvorgänge, „Annalen der Physik” 1900, voi. 306, Bd. I.i. Planck M., Vom Relativen zum Absoluten, w: M. Planck, Jednośćfizycznego obrazu świata. Wybór pism filozoficznych, tłum. R. i S. Kernerowie, Książka i Wiedza, Warszawa 1970. Platon, Parmenides. Teajtet, tłum. W. Witwicki, Antyk, Kęty 2002. Poincaré H., Nauka i hipoteza, tłum. M.H. Horwitz, nakładem Jakuba Mortkowicza, G. Centnerszwer i S-ka, Warszawa 1908. 519
BIBLIOGRAFIA Poincaré H., Nauka i metoda, tłum. М.Н. Horwitz, nakładem Jakuba Mortkowicza, G. Centnerszwer i S-ka, Warszawa 1911. Poincaré H., Teoria Maxwella i fale Hertza, tłum. W. Malinowski, Skład Główny Księgarni E. Wende i S-ki, Warszawa 1917. Poincaré H., Wartość nauki, tłum. L. Silberstein, Studencka Oficyna Wydawnicza ZSP Alma-Press, Warszawa 1988. Polak R, „Byłem Pana przeciwnikiem [profesorze Einstein],.Copernicus Center Press, Kraków 2012. Polak P., Koncepcja przypadku w pismach Mariana Smoluchowskiego, w: Krakowska filozofia przyrody w okresie międzywojennym, t. 3, Smoluchowski - Natanson - inni, red. M. Heller, J. Mączka, Ośrodek Badań Interdyscyplinarnych przy Wydziale Filozoficznym Papieskiej Akademii Teologicznej, Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej Biblos, Kraków-Tarnów 2007, s. 443-460. Polak R, Marian Smoluchowski jako filozof w świetle pewnego rękopisu, „Postępy Fizyki” 2009, t. 60, z. 6, s. 236-239. Popper K.R., Droga do wiedzy. Domysły i refutacje, tłum. S. Amsterdamski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999. Popper K.R., Logika odkrycia naukowego, tłum. U. Niklas, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997. Popper K.R., Wiedza obiektywna: ewolucyjna teoria epistemologiczna, tłum. A. Chmielewski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1992. Porteli Bueso X., Supersymmetry Searches at the Tevatron and the LHC, referat wygłoszony na międzynarodowym sympozjum „Physics in Collision”, Vancouver, Canada, August-September 2011. Psillos S., Moving Molecules above the Scientific Horizon: On Perrin’s Case for Realism, „Journal for General Philosophy of Science” 2011, voi.
42 (2), s. 339-363· Putnam H., Czym jest realizm?, tłum. P. Zeidler, „Colloquia Communia” 1991, որ ı-з, s. 61-73. Putnam H., Philosophical Papers, vol. 2, Mind, Language, and Reality, Cambridge University Press, Cambridge 1975. Putnam H., Wiele twarzy realizmu i inne eseje, tłum. A. Grobler, Wydaw nictwo Naukowe PWN, Warszawa 2013. Regt Henk W. de, Ludwig Boltzmanns Bildtheorie and Scientific Under standing, „Synthese” 1999, no. 119 (1), s. 113-134. 520
BIBLIOGRAFIA Regt Henk W. de, Philosophy and the Kinetic Theory ofGases, „The British Journal for the Philosophy of Science” 1996, no. 47, s. 31-62. Reinchenbach H., Kausalität und Wahrscheinlichkeit, „Erkenntnis” 1930, nr i, s. 158-188. Rodzeń J., Czy sukcesy nauki są cudem? Studium filozoficzno-metodologiczne argumentacji z sukcesu nauki na rzecz realizmu naukowego, OBI, Tarnów 2005. Röntgen W.C., Über eine neue Art von Strahlen, „Physikalisch-Medizini sche Gesellschaft in Würzburg” 1895, s. 132-141. Roskal Z.E., Mariana Smoluchowskiego ujęcie zasady przyczynowości w badaniach ruchów Browna, „Zagadnienia Filozoficzne w Nauce” 2017, nr 62, s. 99-126. Roskal Z.E., Marian Smoluchowski’s Contributions to the Philosophy of Causation* „Organon” 2018, no. 50, s. 5-18. Roskal Z.E., Zasada przyczynowości w kontekście eksperymentalnych badań ruchów Browna, „Fiło-Sofija” 2017, nr 37, s. 59-73. Rozpravy Československé akademie věd: Řada společenských věd, vol. 80, Praha 1970. Sierotowicz T., Realizm w kontekście nauki, „Filozofia Nauki” 1997, որ 5(1), s. 27-38. Sławianowski J.J., Przyczynowość w mechanice kwantowej, Wiedza Powszechna, Warszawa 1969. Słomski W., Władysław Krajewski, w: Polska filozofia powojenna, red. W. Mackiewicz, Agencja Wydawnicza Witmark, Warszawa 2001. Smith A., Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów, է. II, tłum. A. Prejbisz, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1954. Smullyan R., Na zawsze nierozstrzygnięte. Zagadkowyprzewodnik po twier dzeniach Godła, tłum. J. Pogonowski, Książka i Wiedza, Warszawa 2007. Skarżyński В., O Jędrzeju Śniadeckim, Wiedza
Powszechna, Warszawa 1955. Sommerfeld A., Zum Andenken an Marian von Smoluchowski, „Physika lische Zeitschrift” 1917, Nr. 22, s. 533-539. Stachel J., Einstein on Brownian Motion, w: The Collected Papers ofAlbert Einstein, voi. 2, The Swiss Years: Writings, 1900-1909, ed. J. Stachel, trans. A. Beck, Princeton University Press, Princeton 1989, s. 216. Stachel J., Wstęp, w: A. Einstein, 5 prac, które zmieniły oblicze fizyki, tłum. P. Amsterdamski, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskie go, Warszawa 2005. 521
BIBLIOGRAFIA Starzec К., Marian Smoluchowski - teoria nauki a działalność nauko wa, s. 387-398 oraz Dwie interpretacje myśli Mariana Smoluchowskiego, s. 399-426, w: Krakowska filozofia przyrody w okresie międzywojen nym, t. 3, Smoluchowski - Natanson - inni, red. M. Heller, J. Mączka, Ośrodek Badań Interdyscyplinarnych przy Wydziale Filozoficznym Papieskiej Akademii Teologicznej - Wydawnictwo Diecezji Tarnow skiej Biblos, Kraków-Tarnów 2007. Stawarz M., Punkt wyjścia filozoficznych rozważań Mariana Smoluchow skiego na temat przypadku i prawdopodobieństwa, „Semina Scientia rum” 2008, որ 7, s. 82-95. Stawarz M., Rekonstrukcja i krytyczna analiza poglądów filozoficznych Mariana Smoluchowskiego, praca doktorska, promotor: dr hab. Paweł Polak, Kraków 2016. Stöker H., Nowoczesne kompendium fizyki, tłum. A. Krupski, D. Serwotka, A. Wojtowicz, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010. Storczak Ł., Diskussiâ o prirode fizićeskogo znania, „Voprosy Filosofii” 1948, nr і. Strzałkowski A., Marian Smoluchowski. Od teorii atomistycznej do fizyki współczesnej, Polska Akademia Umiejętności i Komisja Historii Nauki, Kraków 2003. Subrahmanyan G, Kac M., Smoluchowski R., Marian Smoluchowski. His Life and Scientific Work, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999. Susskind L., Bitwa o czarne dziury. Moja walka ze Stephenem Hawkingiem o uczynienie świata przyjaznym mechanice kwantowej, tłum. U. i M. Seweryńscy, Prószyński i S-ka, Warszawa 2011. Susskind L, Kosmiczny krajobraz. Dalej niż teoria strun, tłum. U. i M. Sewe ryńscy, Prószyński i S-ka, Warszawa 2011. Sutherland W, A Dynamical Theory
ofDiffusionfor Non-Electrolytes and the Molecular Mass ofAlbumin, „Philosophical Magazine and Journal of Science” 1905, series 6, voi. 9, s. 781-785. Sutherland W., Ionization, Ionic Velocities, and Atomic Sizes, „Philosophi cal Magazine” 1902, series 6, voi. 4, s. 625-645. Sutherland W., The Dielectric Capacity of Atoms, w: Report of the 10th Meeting ofthe Australasian Associationfor the Advancement ofScience, Held Dunedin 1904, ed. G.M. Thomson, Dunedin 1905, s. 122-124. Sutherland W, The Measurement of Large Molecular Masses, w: Report of the 10th Meeting of the Australasian Association for the Advance- 122
BIBLIOGRAFIA ment of Science, Held Dunedin 1904, ed. G.M. Thomson, Dunedin 1905, s. 117-121. Svedberg T., Inouye K., Eine neue Methode zur Prüfung der Gültigkeit des Boyle-Gay-Lussacschen Gesetzes für kolloide Lösungen, „Zeitschrift für Physikalische Chemie-Stöchiometrie und Verwandtschaftslehre” 1911, H. 77, s. 145-190. Średniawa B., Rola współpracy Mariana Smoluchowskiego і Teodora Svedberga wprowadzonych w pierwszych latach XX wieku badaniach ruchów Browna i fluktuacji, „Postępy fizyki” 1991, t. 42, z. 4. św. Tomasz z Akwinu, Contra Gentiles, lib. 3 cap. 70 n. з· Szczepanowski S., Nędza Galicji w cyfrach. Program energicznego rozwoju gospodarstwa krajowego, Gubrynowicz i Schmidh, Lwów 1888. Szumilewicz I., Koncepcja przyczynowości u Macha w świecie współczes nego determinizmu, „Studia Filozoficzne” 1959, nr 4, s. 127-145. Szumilewicz I., Poincare, Wiedza Powszechna, Warszawa 1978. Tarski A., Pisma logiczno-filozoficzne. Prawda, t. I, tłum. J. Zygmunt, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995. Tempczyk M., Ontologia świata przyrody, Universitas, Kraków 2005. Teske A., Marian Smoluchowski, „Fizyka i Chemia” 1951, rok IV, maj-czer wiec, nr 3 (17), s. 2-5. Teske A., Marian Smoluchowski. Życie i twórczość, Wydawnictwo Nauko we PWN, Warszawa 1955. The Collected Papers of Albert Einstein, vol. 2, The Swiss Years: Writings, 1900-1909, ed. J. Stachel, trans. A. Beck, Princeton University Press, Princeton 1989. Thomson J.J., Recollections and Reflections, G. Bell, London 1936. Thorburn W.M., The Myth of Occam’s Razor, „Mind” 1918, voi. XXVII, iss. 3, s. 345-353· Turek J.,
Materializm, w: Powszechna encyklopedia filozofii, t. 6, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, Lublin 2000-2009. Thomson J.J., Wykład noblowski z 11 grudnia 1906 roku, w: Nobel Lectures: Physics, 1901-1921, Elsevier, Amsterdam 1967, s. 145-15З· Ulam S., Marian Smoluchowski and the Theory of Probabilities in Physics, Los Alamas Scientific Laboratory, Los Alamos, New Mexico 1956, s. 475-481. Ulam S.M., Przygody matematyka, tłum. A. Górnicka, Prószyński i S-ka, Warszawa 1996. 523
BIBLIOGRAFIA Wielka Encyklopedia Powszechna, 1.10, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1967. Wigner E.P., Niepojęta skuteczność matematyki w naukach przyrodniczych, tłum. J. Dembek, „Zagadnienia Filozoficzne w Nauce” 1991, որ XIII, s. 5-18. Wittgenstein L, Tractatus logico-philosophicus, tłum. B. Wolniewicz, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004. Wójcik W, Pewna interpretacja konwencjonalizmu Poincarégo, „Kwartal nik Filozoficzny” 1993, z. 3, s. 21-43. Wróblewski A.K., Długie narodziny elektronu, „Wiedza i Życie” 1998, nr 5, http://archiwum.wiz.pl/1998/98052300.asp. Wróblewski A.K., Historia fizyki, Wydawnictwo Naukowe PWN, War szawa 2006. Wróblewski A.K., Historiafizyki: od czasów najdawniejszych do współczes ności, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009. Wszołek S., Esencjalizm transcendentalny K.R. Popperà, „Zagadnienia Filozoficzne w Nauce” 2002, nr 31, s. 120-132. Wszołek S., W obronie realizmu naukowego, „Zagadnienia Filozoficzne w Nauce” 2006, nr 38, s. 152-157. Zdybicka Z., Monizm, w: Powszechna encyklopedia filozofii, t. 7, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, Lublin 2000-2009. Ziemińska R., Sceptycyzm umiarkowany Davida Hume’a, „Przegląd Filo zoficzny - Nowa Seria” 2011, nr 4 (80), s. 119-136. Zsigmondy R.A., Properties of colloids, Nobel Lecture, Chemistry 19221941, Singapore, New Jersey, London, Hong Kong 1999. Żegleń U., Putnam, w: Powszechna encyklopedia filozofii, է. 8, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, Lublin 2000-2009. Życiński J., Język i metoda, Znak, Kraków 1983.
|
| adam_txt |
SPIS TREŚCI ROZDZIAŁ 1 Miejsce Mariana Smoluchowskiego w nauce światowej oraz polskiej 9 1.1. Pozycja Smoluchowskiego jako fizyka w nauce 9 1.2. Smoluchowski w polskiej nauce 23 ROZDZIAŁ 2 Preliminaria do filozofii Mariana Smoluchowskiego 2.1. Początki filozofii Smoluchowskiego 37 37 2.2. Filozofia Smoluchowskiego na tle głównych nurtów filozofii XIX wieku 41 2.3. Światopogląd Mariana Smoluchowskiego 56 2.4. Podsumowanie 96 ROZDZIAŁ 3 Metodologia i epistemologia nauki w ujęciu Smoluchowskiego 99 3.1. Kierunki i zagadnienia fizyki 99 3.2. Metody fizyki 113 3.3. Funkcja eksplanacyjna teorii fizycznych 131 3.4. Rola analogii w metodologii fizyki 135 3.5. Konwencja i doświadczenie 140 3.6. Monistyczna interpretacja przyrody 158 3.7. Atrybuty teorii atomistycznej 172 ROZDZIAŁ 4 Transformacja termodynamiki w kinetyczną teorię materii na przełomie XIX i XX wieku 4.1. Rozważania o fizyce końca XIX wieku 189 189 4.2. Selektywne kalendarium odkryć w fizyce XIX wieku 199 4.3. Konkluzje po transformacji 234
ROZDZIAŁ 5 Filozoficzne aspekty przyczynowości i przypadku w ujęciu Smoluchowskiego 241 5.1. Przyczynowość 241 5.2. Rachunek prawdopodobieństwa 256 5.3. Przyczynowość epistemiczna 268 5.4. Przyczynowość ontyczna 285 ROZDZIAŁ 6 Kryterium użyteczności Smoluchowskiego 299 6.1. Zasada ekonomii myślenia 299 6.2. Kryterium użyteczności 320 6.3. Zasady użyteczności w filozofii 331 6.4. Realizm naukowy a kryterium użyteczności 348 6.5. Indukcja a kryterium użyteczności 362 6.6. Podsumowanie rozważań o teorii użyteczności 384 ROZDZIAŁ 7 Wkład Smoluchowskiego w rozwój kinetycznej teorii materii 7.1. Wpływ Ludwiga Boltzmanna na poglądy Smoluchowskiego 387 387 7.2. Stan teorii atomistyczno-kinetycznej na przełomie XIX i XX wieku 403 7.3. Kontrowersje wokół odkrycia ruchów Browna 412 7.4. Porównanie prac Einsteina i Smoluchowskiego 433 7.5. Eksperymentalne dowody Perrina 463 7.6. Podsumowanie 474 ZAKOŃCZENIE 485 SUPLEMENT William Sutherland ֊ ilościowa teoria ruchów Browna 491 PODZIĘKOWANIA 5°1 BIBLIOGRAFIA 5°3 INDEKS 525 OSÓB
INDEKS OSÓB Abbott Benjamin 205 Adams John C. 119 Ajdukiewicz Kazimierz 328,333 Alembert Jean Le Rond ď 44 Altarelli Guido 315 Ampère André Marie 402 Amsterdamski Stefan 104,120,163, 192,196,243.244. 245.251» 257, 267,286,287,291,292,297,309, 333.336 Anaksagoras z Kladzomen 303 Arkani-Hamed Nima 129 Aronson Jerrold 254 Arystarch z Samos 358 Arystoteles 55, 102-106, 109-112, 113,120,198, 235, 242, 247, 303, 306, 337 Auerbach Felix 234, 235, 238 Augustynek Zdzisław 244,257,267, 287,292,297 Avenarius Richard 46, 158-159, 299-300,301,355 Bacon Francis 107, 108, 109, 111, 120, 318,319 Bacon Roger 106 Bafia Stanisław 110 Beck Anna 415 Becquerel Antoine Henri 222,223, 224, 225,235 Berkeley George 348,393 Bernard Claude 419 Bernstein Henry T. 387,390 Bernstein Jeremy 164,198,200,217, 227,405,414 Berthelot Marcellin Pierre 190 Besso Michele 421, 447, 453, 493, 494, 497 Biela Adam 136 Biełopolski Aristarch 119 Biernacki Wiktor 222 Bigg Charlotte 456, 463, 464, 465, 466,467, 470 Bilczewski Józef 95 Birkhoff George David 479 Birks John B. 38 Blackmore John T. 41 Bohr Niels 74, 233, 234, 237 Boltzmann Ludwig 17, 40, 41, 79, 90,164, 168, 171,194, 197, 213217, 227, 231, 235, 236, 238, 271, 294,308,309-311,387-403,408, 409,415,419,429,430,339,440, 447, 451,452, 454, 456, 471, 477, 478, 479, 480, 492, 496, 500 Bonaparte Napoleon 94 Born Max 14,191,321,366,457 Boyle Robert 302,346 Bridgman Percy Williams 455 Brillouin Léon 185,186 Broda Engelbert 392 Broglie Louis de 482 525
INDEKS OSÓB Brown Julian 211 Brown Robert w wielu miejscach Bruno Giordano 356 Brush Stephen G. 430,457,458,477, 478 Brzozowski Stanisław 39 Budzanowski Andrzej 32,33 Burkhardt Heinrich 229 Bunge Mario Augusto 243-244, 251-252 Bunsen Robert Wilhelm 206 Calaprice Alice 304 Cardano Girolamo 258 Cardona Manuel 14,15 Carnap Rudolf 126 Carnot Nicolas Léonard Sadi 169, 199, 212 Cartwright Nancy 468 Casimir Hendrik 190 Cassirer Ernst 52 Casti John L. 336 Carathéodory Constantin 232 Chandrasekhar Subrahmanyan 22, 32. 455 Chmielewski Adam 123 Chramów Jurij 234,238 Christiansen Frederik V. 309 Chruszczów Nikita Siergiejewicz 61 Chwedeńczuk Bohdan 43 Cialdini Robert 65 Cichocki Bogdan 15, 16, 33, 421, 435.436,440 Clauberg Johannes 305 Clausius Rudolf 200,212,257,387, 390.395 526 Clifford William K. 167,177 Cohen Bernard I. 228,231 Cohen Hermann 52 Comte August 42, 43, 44. 45. 46, 192.194.236 Copleston Frederick 43 Corbalán Fernando 256,258,260, 261 Cotton Aimé 466 Crombie Alistair Cameron 105,112 Crookes William 201,470 Curie Piotr 224, 235,237,467 Dahlgren Erik Wilhelm 226 Dalton John 403-404,409,465 Darwin Karol 43, 59, 93, 94, 308, 348,356,370,374.486 Daston Lorraine 456 Davies Paul 211 Davy Humphry Bartholomew 201 Dawes Gregory W. 321, 322, 323. 325. 339.340 Day Peter 202 Dąbrowski Stefan 412,456,465 Dąmbska Izydora 31, 44,121,122. 360 Debye Peter 14,482,483 Dembek Jacek 130 DePauli Werner 336 Dewey John 482 Dirac Paul Adrien Maurice 192,316 Domański Czesław 124 Doppler Christian 119 Dorn Friedrich Ernst 235 Dryden Gordon 211 Du Bois-Reymond Emil 320 Dudyński Marek 10
INDEKS OSÓB Dühein Pierre 51,158,165,167,177,402 Duplantier Bertrand 22, 462, 471, 491-499 Galileusz (wł. Galileo Galilei) 108, Dybowski Benedykt 95 110,111,113,130,131,147,194,208, 220,236,258,358,359 Galie Johann Gottfried 119 Eftekhari Ali 215 Gawęcki Bolesław J. 254, 272, 273, 274,276,277-278,281-285,292, Einstein Albert 14, 15, 16, 18, 19, 20, 21, 23, 50,126,157,158,180, 194,196,197» 207,208, 209, 216, 220, 228-231, 232, 235, 236, 237, 238,240,298,304,332,344,348, 349, 357, 359,360, 370,387, 410, 414-432,433-462,464,465,466, 467,470,471,472,473,474-478, 481,482,483,484,493-500 Ehring Douglas 254-255 Ekiel-Jeżewska Maria 10 Elkana Yehuda 392 Empedokles z Akragas 303 Engels Fryderyk 59, 61, 67, 69, 72, 73, 88 Exner-Ewarten Felix Maria von 406,409,424,426-428,431,437, 441,453,481,498 Exner Franz Serafin 41 Faraday Michael 201-206,207,208, 209,210,237,238,243,402 Fermat Pierre de 259 Feynman Richard Phillips 186,187 Fick Adolf Eugen 10,136 Fiłipczuk Michał 47 Fourier Jean Baptiste Joseph 135 Franklin James 303 Fraassen Bastiaan Cornelis van 355, Յ56 Fuliński Andrzej 10,11,32 417 Ghiberti Lorenzo 358 Ghins Michel 353-354 Gibbs Josiah Willard 477,480,492, 496 Gilson Etienne 55 Givindaraju Venu 270 Gleichen-Rußwurm Wilhelm Frie drich von 405 Glymour Clark 339, 340, 341, 392 Godlewski Tadeusz 27 Goodman Nelson 374,375 Gosiewski Władysław 268-270, 276, 277 Gostkowski Kazimierz 30 GoswamiAmit 482 Gombaud Antoine 259 Gouy Louis Georges 410,423,424, 431 Gödel Kurt 336,337,372 Górnicka Agnieszka 298 Graham Thomas 492 Grobler Adam 338-339,350 Grygiel Wojciech P. 146,197 Gutenberg
Johannes 358 Habsburg Maria Teresa 38 Hajduk Zygmunt 99,130,131,141, 251, 353 Hamilton William Rowan 305 Harman Gilbert 339-340 527
INDEKS OSÓB Hawking Stephen W. 191,192, 263, 333. 358,383. 455 Hegel Georg Wilhelm Friedrich 59, 66,237,238,239, 243 Heinrich Władysław 276,277,284 Heisenberg Werner 74, 162, 163, 292,316,321,372 Heller Michał 33,54,129,274-276, 328, 338 Helmholtz Hermann von 140,201, 203, 212, 213, 253,324,410 Henri Victor 431,434, 467 Heraldit z Efezu 162-163 Herbut Józef 331 Herschel John Frederick William 99, 102,103,107,114,115,116,117,131 Hertz Heinrich 120, 207, 218-219, 308-311,402 Hiebert Elfrieda 392 Hirsch Jorge E. 13 Hoff Jacobus van ’t 420, 435, 447, 449. 494. 495, 497 Home Roderick W. 495,497 Horwitz Maksymilian Henryk 148 Hossenfelder Sabine 129,130,147, 314-315,316 Hoyningen-Huene Paul 327 Höfler Alois 38,39 Hume David 51,118,120,126,243, 272,273,274,362-366,367,368, 369, Յ71, 375 Ingarden Roman 21,32,376 Ingenhousz Jan 200,405 Inouye Katsuji 17 Isaacson Walter 211 Itagaki Ryoichi 41 528 Jarocki Jacek 159 James William 47,48,241,331-332, 335 Jan Duns Szkot 305 Jerusalem Wilhelm 162 Jfdrusiak Szymon 110 Jolly Philipp von 189 Joule James Prescott 200,210,212 Jóźwiak Bożena 211 Juszkiewicz Adolf Pawłowicz 260 Кас Mark 21,32,483-484,491,498 Kaczorowska Ewa 225 Kampen Nicolaas Godfried van 9, 10 Kania Ireneusz 109 Kant Immanuel 51, 52, 128, 129, 130, 310 Kapczyński Marein 13 Kapuściński Władysław 25,29,57, 58,97 Kaufmann Walter 97 Kelly Thomas 381,382 Kepler Johannes 125,147, 348,357, 358,372 Kerker Milton 184, 417, 431, 156, 457 Kerner Ryszard 190 Kerner Samuel 190 Kirchhoff Gustav 127,144,206,236, 402 Kistler Max 254,255,256 Klemensiewicz Zygmunt 31, 170, 171,414,415 Knyziak
Adrian Bożydar 225 Kołakowski Leszek 67, 68, 69, 70, 83,193,194
INDEKS OSÓB Konowałow Dmitrij 127 Kopernik Mikołaj 109, 110, 126, 134,175,194. 344,348, 357, 358, 359, Յ70,372 Korpikiewicz Honorata 400 Kosmulski Marek 12,22 Kostro Ludwik 305,322,357 Kotarbiński Tadeusz 334 Kozłowski Władysław Mieczysław 241-242,243,247,248,277-281 Kotowa Barbara 45 König Edmund Wilhelm Her mann 242-243,245 Kragh Helge 227 Krajewski Władysław 28-30, 57-58,61-91,92,95,96,97,260, 294-295 Krąpiec Mieczysław Albert 136 Krośniak Marek 191,304 Krönig August Karl 388 Kuhn Thomas 103-105, 126, 198, 323,342-348 Kumaniecki Kazimierz 284 Landman Adam 237 Langevin Paul 434,465,467,472 Langmuir Irving 14 Laplace Pierre Simon de 94, 259261, 262,263 Laue Max Theodor Felix von 234 Lavoisier Antoine 199, 206 Lebiediew Piotr 235 Lederman Leon M. 316 Lehmann Otto 407 Leibniz Gottfried Wilhelm 129, 306 Leighton Robert B. 187 Lemańska Anna 245,287,288,290, 292 Lenin Włodzimierz 61,69,70,73,81 Leon XIII 53 Le Roy Édouard 51,155 Leśniak Kazimierz 104,303 Le Verrier Urbain 119 Lippmann Gabriel 23,182 Lipszyc Henryk 484 Lipszyc Paweł 484 Lipton Peter 367-373 Litwinowicz-Droździel Małgorzata 201,202, 203, 203 Lorentz Hendrik Antoon 23,180, 219-220, 275, 473 Loria Stanisław 24-25, 26, 29, 30, 165,179,185, 252, 253,398,429, 430, 455 Loschmidt Josef 388 Lukács György 68-69 Lunbeck Elizabeth 456 Lubomirski Andrzej 149,150 Łoś Jan 284 Łypacewicz Stanisław 105 Mackiewicz Witold 67 Mach Ernst 46, 75, 127,144,158֊ 163,165, 167,168,169,177,192, 197, 214, 217, 253, 271-275, 277, 278,279,281,282,283,284,286, 292,293,294,299-302,307,308, 329, ՅՅՕ, 355, Յ90,393,407,4M, 417, 419, 454, 458,
485, 486 Malocchi Roberto 419, 420, 422, 423,424,425,426,428,434,435, 437, 456
INDEKS OSÓB Majmonides 305 Marconi Guglielmo 218 Marshall Stephen James 211 Markow Andriej Andriejewicz io, 63, 269-270 Marks Karol 59,60,61,72,73,74,192 Marx Werner 14,15 Maryniarczyk Andrzej 53,136 Maxwell James Clerk 120,138,176, 180,183,184,185,186,187,194, 204,206-208,209,210,213,216, 218,219, 220, 235,236,239, 257, 262,324,370,387,388,389,390, 391.392,395,402,412,444,460, 480, 492,500 Mayer Julius Robert von 409,450 Mączka Janusz 33 McMullin Eman 360 Meinong Alexius 268,288,294 Mejbaum Wacław 244, 257, 267, 287, 292,297 Merton Robert 483 Metallmann Joachim 249,277,282, 298, 299.300,301,307,312 Michelson Albert A. 190, 211, 219, 238 Mikołaj z Kuzy 109,356-359 Miller Tomasz 129 Miłkowski Marcin 160 Miranda Omar G. 259 Misztal Dawid 273 Mittag-Leffler Magnus Gösta 469 Morales José María Riaza 110 Mouton Henri 466 Nageli Carl Wilhelm von 411 Napiórkowski Kazimierz 316 530 Natanson Władysław 28, 283 NatorpPaul 52 Needham John Turberville 405 Nernst Walther 232,420,469,494, 497 Neumann John von 479 Newton Isaac 113,125,126,157,194, 195.196,207,208,209,228,230, 236, 237,238,302,303,304,332, 333, 348, 349, 357,359, 360, 372, 375, Յ91, 458, 459, 500 Niemiec Marian 459 Norton John D. 313, 317, 318, 319, 326-328,373-383 Nowotniak Justyna 342 Nyhof John 388,392,393,395 Ockham William 110,303-308,330 Ohm Georg 136 Olszewski Karol 22 Onnes Heike Kamerlingh 233 Oseen Carl Wilhelm 463 Ostromęcka Helena 342 Ostwald Wilhelm 75,160-163,165, 167,168,169,182,214,294,402, 407,414,417, 454,458, 486 Ørsted Hans Christian 115 Pabj an Tadeusz 274 Parmenides z Elei 161 Pascal Blaise 258-259
Pawłowski Tadeusz 102 Pearson Karl 165,167,177 Peirce Charles Sanders 47,331,335, 338-339,340,419 Penrose Roger 196, 208, 209, 228, . ՜99֊4°ւ, 459 UU
INDEKS OSÓB Perrin Jean Baptiste 15,19-21, 23, 166,167,232,412,4163,418,429, 431,434,437,454,455,456,457, 4бз֊473. 477.493,499 Peverone Giovanni Francesco 258 Pieper Josef 110 Piotrowski Robert 127,185,186 PiusX 53 Planck Max 23,164,189,208,215,217, 226-228,235,238,240,458,473 Platon 303,306 Pogonowski Jerzy 336 Poincaré Jules Henri 23,51,52,79, 147-158,164,174,177,197, 236, 318, 348, 371,395, Յ96, 397, 462, 469, 473 Polak Paweł 33, 57, 95, 96, 97, 253, 262 Ponce John 306 Popper Karl R. 50,120-121,123-124, 126,195,324, 325, 335, 340-341, 345, 347, 359, 366, 372, 418, 419 Porteli Bueso X. 315 Prévost Pierre 199 Prus Bolesław 39 Półtawski Andrzej 376 Prejbisz Antoni 384 Przystawa Jerzy 400 Psillos Stathis 166, 167, 463, 465, 466-469 Ptolemeusz 108,109,303,344,358, 359, 360, 372 Putnam Hilary 348-356,361 Pyteasz z Massalii 364 Raghavan Vij ay V. 270 RaoDhana 270 Régnault Henri Victor 127 Regt Henk W de 138,309-311,387, 391, Յ92,403 Reinchenbach Hans 365 Rejmer Krzysztof 256 Richarz Franz 182 Riemann Georg Friedrich Bernhard 194,383 Rodzeń Jacek 349,352-354, 360 Röntgen Wilhelm Conrad 220221,223, 225 Roskal Zenon E. 45, 252, 254, 272 Rubczyński Witold 284 Rubens Heinrich 226, 235 Russell Bertrand 126,336 Rutherford Ernest 23,38,139,224, 232-233,402, 469,473 Rutkowska Anna 482 Rybalt Jan 55 Sands Matthew 187 Sanz Gerardo 256,258,261 Schiller Friedrich von 141 Schilpp Paul Arthur 478 Schrödinger Erwin 41, 321, 482, 483 SeddigMax 431 Seleukos z Seleucji 359 Sieczkowski Tomasz 273 Siedentopf Heinrich 423,424,431, 466 Sienkiewicz Henryk 39 Sierotowicz Tadeusz 391,402,403 Silberstein
Ludwik 149 Simonyi Károly 455 Skarżyński Bolesław 66,67 Skłodowska-Curie Maria 13, 23, 150,224-226, 235, 237,473
INDEKS OSÓB Skrzydlewski Paweł 136 Sławianowski Jan Jerzy 271 Słomski Wojciech 67 Smith Adam 384 Smołuchowska Zofia 28,39 Smoluchowski Marian w wielu miejscach Smullyan Raymond 336 Sokrates 120 Solvay Ernest 23 Sommerfeld Arnold 164,165, 215 Soto Domingo de 110 Söderbaum Henrik Gustaf 18,454, 455 Speziali Pierre 494 Stachel John J. 228, 229, 415, 420, 422,427,434,438,442,454,455, 458, 459, 461,462 Stalin Józef 61,71 Stark Johannes 119 Starzec Krzysztof 33,37,57,60,76, 97, 98 Stawarz Małgorzata 33,57,95,295, 296 Stayer Marcia Sweet 318 Stefan Josef 40, 213,215 Stępień Katarzyna 134 Stock Jan Jakub 28 Stokes George Gabriel 420, 431, 434» 435» 437» 439» 448,493,494, 495, 497 Stoney George Johnstone 221 Storczak Ł. 30,63, 64,298 Stern Otto 234 Strutt John William, lord Rayleigh 15,179,180 Strzałkowski Adam 10,32 532 Sutherland William 420,454,462, 484,491-499 Svedberg Theodor 15,16-17,18,19, 22,31,177,182,184,410,413,429, 431,455» 45б, 457,464,465,471, 472, 477, 499 Szilárd Leó 185 Szczepanowski Stanisław 39 Szczubiałka Michał 332 Szumielewicz Ewa 183 Szumilewicz Irena 51,148,153,154, 155,307 Śledziewska-Błocka Danuta 10 Średniawa Bronisław 18,31 Tanaka Setsuko 41 Tarski Alfred 335-336,337 Teske Armin 28,29,30,38,40,41, 64,92,170 Timiriaziew Klimient Arkadiewicz 89 ThirringHans 214 Thorburn William M. 304,305,306 Thomson George M. 492 Thomson Joseph John 221-224 Thomson William, lord Kelvin 24, 170,209-212,390 Tomasz z Akwinu 53,55,305 Turek Józef 59,75 Turski Łukasz A. 10 Twardowski Kazimierz 38,241 Tyndall John 178,180, 205 Ułam Stanisław M. 298, 478-481 Varley Cromwell
Fleetwood 217 Villard Paul Ulrich 235
INDEKS OSÓB Vinci Leonardo da 108,303 Vos Jeanette 211 Waals Johannes Diderik van der 440,466 Warburg Emil 23,24,169 Watt James 139 Wawrzycki Jarosław 304 Wiechert Emil Johann 218 Wien Wilhelm 217,227 Wiener Otto Heinrich 424,431 Wikarjakjan 319 Wigner Eugene Paul 129,130 Wittgenstein Ludwig 94,335 Witwicki Władysław 303 Whewell William 419 Wojciechowska Wanda 43 Wojciszke Bogdan 65 Wolniewicz Bogusław 94 Wójcik Wiesław 153 Wróblewski Andrzej K. 190, 203, 218, 234,238,388 Wszołek Stanisław 50,352 Zawirski Zygmunt 38 Zdybicka Zofia 161 Zeeman Pieter 190, 219 Zeidler Paweł 348 Zermeło Ernst Friedrich Ferdi nand 395 396,397 407 Ziemińska Renata 363 Znamierowski Czesław 363 Zsigmondy Richard A. 15, 16, 22, 431, 466 Żurek Kathryn 240 Zygmunt Jan 336 Żdanow Andriej Aleksandrowicz 64 Żegleń Urszula 349 Życiński Józef 129,336,337
BIBLIOGRAFIA PRACE MARIANA SMOLUCHOWSKIEGO Smoluchowski M., Atomistyka współczesna, w: Pisma Mariana Smoluchowskiego z polecenia Polskiej Akademii Umiejętności, t. 3, Dru karnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1928, s. 31-42. Smoluchowski M., Atomistyka współczesna. Odczyt wygłoszony na ogól. posiedzeniu XI zjazdu lekarzy i przyrodników w Krakowie, odbitka z „Pamiętnika XI Zjazdu Lekarzy i Przyrodników”. Smoluchowski M„ Dr Władysław Natanson, Odczyty i szkice, Warszawa 1908, „Ateneum Polskie” 1908, է. II, nr 1, s. 134-136. Smoluchowski M., Dwie książki z dziedziny „filozofii przyrody”, „Ateneum Polskie” 1909, է. IV, s. 291-302. Smoluchowski M., Dzisiejszy stan teorii atomistycznej, odbitka z cza sopisma Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika, „Kosmos”, nr XXXVIII, Związkowa Drukarnia we Lwowie, Lwów 1913, s- 354-373· Smoluchowski M., Dzisiejszy stan teorii atomistycznej, w: Pisma Maria na Smoluchowskiego z polecenia Polskiej Akademii Umiejętności, t. 3, Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1928, s. 60-73. Smoluchowski M., Ewolucja teorii atomistycznej, w: Pisma Mariana Smo luchowskiego z polecenia Polskiej Akademii Umiejętności, t. 3, Drukar nia Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1928, s. 16-30. Smoluchowski M., Experimentell nachweisbare, der üblichen Thermodyna mik wiedersprechende Molekularphänomene, w: Pisma Mariana Smo luchowskiego z polecenia Pohkiej Akademii Umiejętności, է. շ, Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1927, s. 226-251. Smoluchowski M., Gültigkeitsgrenzen des zweiten Hauptsatzes der Wär metheorie, w: Pisma
Mariana Smoluchowskiego z polecenia Polskiej Akademii Umiejętności, t. 2, Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1927, s. 361-398. Smoluchowski M., Kierunki i zagadnienia fizyki dzisiejszej, w: Pisma Mariana Smoluchowskiego z polecenia Pohkiej Akademii Umiejętności, t. 3, Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1928, s. 205-222. 503
BIBLIOGRAFIA Smoluchowski M„ Kilka uwag o analogiach fizycznych, zwłaszcza w teo riach prądów elektrycznych, prądów cieplnych i zjawiska dyfuzji, „Wia domości Matematyczne” 1918, է. XXII, s. 167-176. Smoluchowski M„ Kilka uwag o analogiach fizycznych, zwłaszcza w teo riach prądów elektrycznych, prądów cieplnych i zjawiska dyfuzji, w: Pisma Mariana Smoluchowskiego z polecenia Polskiej Akademii Umiejętności, t. 3, Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1928, s. 237-245· Smoluchowski M., Kilka uwag o fizycznych podstawach teorii górotwór czych, odbitka z czasopisma Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika, „Kosmos” 1909, nr XXXIV, s. 547-579. Smoluchowski M., Kobiety w naukach ścisłych, odczyt wygłoszony we Lwowie w 1912 roku w Związku Naukowo-Literackim, „Rok Polski” 1917, nr 2, s. 7-24. Smoluchowski M., Liczba i wielkość cząstek i atomów, w: Pisma Maria na Smoluchowskiego z polecenia Polskiej Akademii Umiejętności, t. 3, Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1928, s. 315-329. Smoluchowski M., Liczba i wielkość cząstek i atomów, „Wiadomości Mate matyczne” 1913, է. XVII, s. 315-329. Smoluchowski M., Lord Kelvin, „Ateneum Polskie” 1908,1.1, s. 212-228. Smoluchowski M., Lord Kelvin, w: Pisma Mariana Smoluchowskiego z polecenia Polskiej Akademii Umiejętności, t. 3, Drukarnia Uniwer sytetu Jagiellońskiego, Kraków 1928, s. 1-15. Smoluchowski M., Maurycy Rudzki jako geofizyk, odbitka z czasopisma Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika, „Kosmos” 1916, nr XLI, s. 105-119. Smoluchowski M., O atmosferze Ziemi i planet, osobne odbicie z „Księgi
Pamiątkowej” wydanej przez Uniwersytet Lwowski dla uczczenia 500-letniego jubileuszu Uniwersytetu Krakowskiego, Lwów, około 1900 roku. Smoluchowski M., O drodze średniej cząsteczek gazu i o związku jej z teorią dyfuzji, „Rozprawy Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego Akademii Umiejętności”, seria A, t. XLVI, Kraków 1906. Smoluchowski M., Ofluktuacjach termodynamicznych i ruchach Browna, „Prace Matematyczno-Fizyczne” 1924, t. 25, s. 187-263. Smoluchowski M., Ofluktuacjach termodynamicznych i ruchach Browna, w: Pisma Mariana Smoluchowskiego z polecenia Polskiej Akademii 504
BIBLIOGRAFIA Umiejętności, t. 2, Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1927, s. 268-353. Smoluchowski M., 0 nowszych postępach na polu kinetycznych teorii mate rii, w: Pisma Mariana Smoluchowskiego z polecenia Polskiej Akademii Umiejętności, 1.1, Drukarnia Uniwersytetu JagieUońskiego, s. 279-305. Smoluchowski M., O nieregularnościach w rozkładzie cząsteczek gazu i ich wpływie na entropię i na równanie stanu (Über Unregelmässigkeiten in der Verteilung von Gasmolekülen und deren Einfluss auf Entropie und Zustandsgleichung), tłum. B.J. Gawęcki, Warszawa 1956. Smoluchowski M., O oddziaływaniu wzajemnym kul poruszających się w ośrodku lepkim, nakładem Akademii Umiejętności, Kraków 1911. Smoluchowski M., O pewnym zagadnieniu z teorii sprężystości i o związku jego z wytworzeniem się gór fałdowych, nakładem Akademii Umie jętności, Kraków 1909. Smoluchowski M., O pewnym zagadnieniu kinetycznej teorii roztworów, w: Księ ga Pamiątkowa ku uczczeniu dwóchsetnej pięćdziesiątej rocznicy założe nia Uniwersytetu Lwowskiego przez Króla Jana Kazimierza, Lwów 1911. Smoluchowski M., O pojęciu przypadku i pochodzeniu praw fizyki opar tych na prawdopodobieństwie, „Wiadomości Matematyczne” 1923, t. 27, z. 2, s. 27-52. Smoluchowski M., O powstawaniu żył podczas wypływu cieczy, „Rozprawy Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego Akademii Umiejętności”, seria III, 1.1, dział A, Kraków 1904. Smoluchowski M., O przewodnictwie cieplnym ciał sproszkowanych, nakła dem Akademii Umiejętności, Kraków 1910. Smoluchowski M., O przewodnictwie cieplnym gazów według dotych czasowych teorii i
doświadczeń, w: Pisma Mariana Smoluchowskiego z polecenia Polskiej Akademii Umiejętności, 1.1, Drukarnia Uniwer sytetu Jagiellońskiego, Kraków 1924, s. 165-199. Smoluchowski M., O wynikach nowszych badań nad promieniowa niem, odbitka z czasopisma Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika, „Kosmos” 1900, z. II i III, s. 74-87. Smoluchowski M., O zjawiskach aerodynamicznych i połączonych z nimi obja wach cieplnych, nakładem Akademii Umiejętności, t. XLIII, Kraków 1903. Smoluchowski M., On the Practical Applicability ofStokes’ Law ofResistan ce, and the Modifications of it Required in Certain Cases, University Press Cambridge, Cambridge 1912. 505
BIBLIOGRAFIA Smoluchowski M., Pisma Mariana Smoluchowskiego z polecenia Polskiej Akademii Umiejętności, Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, 1.1, Kraków 1924; t. 2, Kraków 1927; t. 3, Kraków 1928. Smoluchowski M., Poradnik dla samouków. Wskazówki metodyczne dla studiujących poszczególne nauki. Fizyka, Geofizyka, Meteorologia, 1.1 i II, Wydawnictwo A. Hefliha i St. Michalskiego, Warszawa 1917. Smoluchowski M., Przedmiot, zadanie, metoda oraz podział fizyki, w: Pisma Mariana Smoluchowskiego z polecenia Pokkiej Akademii Umiejętności, t. 3, Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1928, s. 153-204. Smoluchowski M., Przyczynek do kinetycznej teorii transpiracji, dyfuzji i przewodnictwa cieplnego w gazach rozrzedzonych, nakładem Aka demii Umiejętności, Kraków 1910. Smoluchowski M., Przyczynek do teorii endosmozy elektrycznej i kilku zjawisk pokrewnych, „Rozprawy Wydziału Matematyczno-Przyrod niczego Akademii Umiejętności”, seria III, t. 3, dział A, Kraków 1903. Smoluchowski M., Przyczynek do teorii ruchów cieczy lepkich, zwłaszcza zagadnień dwuwymiarowych, w: Pisma Mariana Smoluchowskiego z polecenia Polskiej Akademii Umiejętności, 1.1, Drukarnia Uniwer sytetu Jagiellońskiego, Kraków 1924, s. 539-554. Smoluchowski M., Sprawozdania z prac pokkich na polufizyki za lata 1901 i 1902, odbitka z czasopisma Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika, „Kosmos” 1904, z. XI-XII, s. 528-545. Smoluchowski M., Teoria kinetyczna opalescencji gazów w stanie krytycz nym oraz innych zjawisk pokrewnych, „Rozprawy Wydziału Matema tyczno-Przyrodniczego Akademii Umiejętności”,
seria A, t. XLVII, Kraków 1907, s. 179-199. Smoluchowski M., Teoria kinetyczna opalescencji gazów w stanie krytycz nym oraz innych zjawisk pokrewnych, w: Pisma Mariana Smoluchow skiego z polecenia Pokkiej Akademii Umiejętności, 1.1, Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1924, s. 570-588. Smoluchowski M., Teoria kinetyczna gazów, według wykładów prof. dra Smoluchowskiego, stenografował P. Jabłoński, wydali L. Hołubowicz i W Bilewski, Lwów 1908. Smoluchowski M„ Termodynamika (i mechanika ciał sprężystych) podług wykładu prof. dra Smoluchowskiego w półroczu zimowym 1910/11, nakładem Kółka matemat.-fizycznego, Lwów 1911. 506
BIBLIOGRAFIA Smoluchowski M., Über den Begriff des Zufalls und den Ursprung der Wahrscheinlichkeitsgesetze in der Physik, „Naturwissenschaften” 1918, voi. 6 (17), s. 253-263. Smoluchowski M., Über Unregelmäßigkeiten in der Verteilung von Gasmolekülen und deren Einfluß aufEntropie und Zustandsgleichung, w: Festschrift Ludwig Boltzmann. Gewidmet zum sechzigsten geburtstage, Leipzig 1904, s. 626-641. Smoluchowski M., Uwagi o pojęciu przypadku w zjawiskach fizycznych, w: Pisma Mariana Smoluchowskiego z polecenia Polskiej Akademii Umiejętności, t. 3, Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1928, s. 74-86. Smoluchowski M., Uwagi o roli przypadku we fizyce, rękopis, Biblioteka Jagiellońska, sygn. 9398IV, к. 3. Smoluchowski M., Uwagi o roli przypadku we fizyce, „Zagadnienia Filo zoficzne w Nauce”, Towarzystwo Filozoficzne w Krakowie, Kraków 1917, s. 277-302. Smoluchowski M., Wybór pism filozoficznych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1956. Smoluchowski M., Wycieczki górskie w Szkocji, „Taternik”, organ sek cji turystycznej Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego, nakładem sekcji turystycznej Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego, Kraków 1921, s. 5-9. Smoluchowski M., Zarys dziejów fizyki w Polsce, przedruk artykułu z Poradnika dla samouków, „Problemy” 1952, nr 12, s. 808-811. Smoluchowski M., Zarys kinetycznej teorii ruchów Browna i roztworów mętnych, w: Pisma Mariana Smoluchowskiego z polecenia Polskiej Akademii Umiejętności, 1.1, Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1928, s. 490-514. Smoluchowski M., Zarys teorii kinetycznej ruchów Browna i roztworów mętnych,
„Rozprawy Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego Aka demii Umiejętności”, t. 6, dział A, Kraków 1906, s. 257-281. Smoluchowski M., Znaczenie nauk ścisłych w wykształceniu ogólnym, przemówienie wygłoszone podczas Zjazdu Towarzystwa Nauczycieli Szkół Wyższych w dniu 27 maja 1917 r., „Muzeum” 1917, t. XXXII, s. 286-294. Smoluchowski M., Zur kinetischen Theorie der Brownschen Molekular bewegung und der Suspensionen, „Annalen der Physik” 1906, Bd. 21, s. 756-780. 507
BIBLIOGRAFIA Smoluchowski M., Zur kinetischen Theorie der Brownschen Bewegung und der Suspensionen; von M. von Smoluchowski, „Annalen der Physik” 1906, voi. 326, Bd. 14, s. 756-780. OPRACOWANIA I TEKSTY ŹRÓDŁOWE Ajdukiewicz К., Zagadnienia i kierunki filozofii. Teoria poznania, meta fizyka, Czytelnik, Warszawa 1983. Amsterdamski S., Augustynek Z., Mejbaum W., Prawo, konieczność, prawdopodobieństwo, Książka i Wiedza, Warszawa 1964. Analogia w filozofii, red. A. Maryniarczyk, K. Stępień, P. Skrzydlewski, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, Lublin 2005. Arystoteles, Dzieła wszystkie. Analityki wtóre, tłum. K. Leśniak, Wydaw nictwo Naukowe PWN, Warszawa 1990. Arystoteles, Dzieła wszystkie. Fizyka, tłum. K. Leśniak, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1990. Arystoteles, Dzieła wszystkie. Metafizyka, tłum. K. Leśniak, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1990. Auerbach E, Geschichtstafeln der Physik, Leipzig 1910. Avenarius R., Philosophie als Denken der Welt gemäss dem Prinzip des kleinsten Kraftmasses. Prolegomena zu einer Kritik der reinen Erfah rung, Leipzig 1870. Bacon E, Novum Organum, tłum. J. Wikarjak, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1955. Bacon E, Novum Organum, ed. J. Devey, P.E Collier 8c Son, New York 1902. Bafia S., Fizyka w Quaestiones super octo libros „physicorum” Aristotelis Jana z Głogowa, Scriptum, Kraków 2013. Bernstein H.T., J. Clerk Maxwell on the History of the Kinetic Theory of Gases, 1871, „Isis” 1963, voi. 54, no. 2, s. 206-216. Bernstein J., Einstein and the Existence of Atoms, „American Journal of Physics” 2006, voi. 74, no. 10, s. 863-872.
Białobrzeski C., Podstawy poznawcze fizyki świata atomowego, Wydaw nictwo Naukowe PWN, Warszawa 1984. Biela A., Analogia w nauce, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1989. Biernacki W., Nowe dziedziny widma, Drukarnia Granowskiego i Sikor skiego, Warszawa 1898. 508
BIBLIOGRAFIA Bigg Ch., A Visual History of jean Perrin’s Brownian Motion Curves., w: Histories of Scientific Observation, eds. L. Daston, E. Lunbeck, University of Chicago Press, Chicago 2011, s. 156-179. Bigg Ch., Evident Atoms: Visuality in Jean Perrins Brownian Motion Research, „Studies in History and Philosophy of Science” 2008, voi. 39, no. 3, s. 312-322. Birks J.B., Rutherford at Manchester, Heywood, London 1962. Bohr N., On the Constitution of Atoms and Molecules, „Philosophical Magazine and Journal of Science” 1913, voi. 26, no. 1, s. 1-24. Born M., Natural Philosophy of Cause and Chance, Clarendon Press, Oxford 1949. Brush S.G., History of Random Processes. I. Brownian Movement from Brown to Perrin, „ Archive for History of Exact Sciences” 1968, voi. 5, no. 1, s. 1-36. Budzanowski A., Znaczenie prac Mariana Smoluchowskiego dla fizyki subatomowej, w: Marian Smoluchowski. Od teorii atomistycznej do fizyki współczesnej, red. A. Strzałkowski, PAU, Kraków 2003. Bunge MO przyczynowości. Miejsce zasady przyczynowej we współczes nej nauce, tłum. S. Amsterdamski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1968. Calaprice A., Einstein w cytatach, tłum. M. Krośniak, Poltex, Warszawa 2014. Carroll S., Stąd do wieczności i z powrotem. Poszukiwanie ostatecznej teorii czasu, tlum. T. Krzysztoń, Prószyński Media, Warszawa 2011. Casimir H., Haphazard Reality: Haifa Century of Science, Harper Books, New York 1984. Casti J.L., DePauli W., Gödel. Życie i logika, tłum. P. Amsterdamski, Cis, Warszawa 2003. Chandrasekharta S„ Stochastic Problems in Physics and Astronomy, „Reviews of Modern
Physics” 1943, voi. 15, no. 1, s. 1-89. Chramów J., Biografia fiziki, Tehnika, Kiev 1983. Christiansen E V., Heinrich Hertz’s Neo-Kantian Philosophy ofScience, and its Development by Herald Højfding, „Journal for General Philosophy of Science” 2006, voi. 37, no. 1, s. 1-20. Cialdini R., Wywieranie wpływu na ludzi. Teoria i praktyka, tłum. B. Wojciszke, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 1994. Cichocki B., Nagroda Nobla, „Delta” 1997» nr 12, s. io. 509
BIBLIOGRAFIA Cichocki В., Albert Einstein - praca o ruchach Browna z 1905 roku, „Delta” 2005, որ 6, s. 4-6. Cohen B.I., Introduction to Newtons ‘Principia’, Harvard University Press, Cambridge 1971. Comte A., Metoda pozytywna w szesnastu wykładach, tłum. W. Wojcie chowska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1961. Copleston E, Historia filozofii, t. 8, tłum. B. Chwedeńczuk, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 2006. Corbalán E, Sanz G., Poskromienie przypadku. Teoria prawdopodobień stwa, tłum. K. Rejmer, Buka Books Sławomir Chojnacki, Warszawa 2012. Crombie A.C., Nauka średniowieczna i początki nauki nowożytnej, t. 1, Nauka w średniowieczu w okresie V-XIII w., tłum. S. Łypacewicz, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa i960. Crombie A.C., Nauka średniowieczna i początki nauki nowożytnej. Nauka w późnym średniowieczu i na początku czasów nowożytnych w okre sie ΧΙΠ-XVII w., tłum. S. Łypacewicz, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa i960. Czarnocka M., Obserwacja bezpośrednia, „Studia Filozoficzne” 1990, nr 1 (290), s. 155-167· Davies R, Brown J., Superstrings: A Theory ofEverything?, Cambridge 1988. Dąmbska I., O poglądach metanaukowych Władysława Natansona i Maria na Smoluchowskiego, „Zagadnienia Naukoznawstwa”, Wydawnictwo Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1979, t. XV, z. 1, s. 3-11. Dawes G.W, Belief is Not the Issue: A Defence of Inference to the Best Explanation, „Ratio. An International Journal of Analytic Philosophy” 2013, voi. 26, no. 1, s. 62-78. Domański G, Statystyka bliżej biznesu, w: XIX Ogólnopolska Konferencja Dydaktyczna „Nauczanie przedmiotów ilościowych a
potrzeby rynku pra cy”, Instytut Ekonometrii Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2010, s. 3-11. Dryden G., Vos J., Rewolucja w uczeniu, tłum. B. Jóźwiak, Zysk i S-ka, Poznań 2000. Duplantier B., Brownian Motion, „Diverse and Undulating”, Einstein, 1905-2005: Poincaré Seminar 2005, „Progress in Mathematical Phy sics” 2006, voi. 47, s. 201-293. Duplantier B., Le mouvement brownien, „divers et ondoyant”, Séminaire Poincaré 1, Service de Physique Théorique, France 2005, s. 155-212. 510
BIBLIOGRAFIA Dyk-Mąjewska E., Natchniony geniusz, „Pismo Politechniki Gdańskiej” 2008, nr 9, s. 46-49. Eftekhari A., Ludwig Boltzmann (1844-1906), https://pdfs.semanticscholar. org/5C96/924ab5i5da7ebb6cb76oiec9i6o99bo3aedo.pdf. Ehring D., The Transference Theory of Causation „Synthese”i986, vol. 67, no. շ, s. 249-258. Einstein A., 5 թօշ, które zmieniły oblicze fizyki, tłum. P. Amsterdamski, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2005. Einstein A., Autobiographical Notes, w: Albert Einstein, Philosopher-Scien tist, ed. RA. Schilpp, Open Court, La Salle IL1949. Einstein A., Über die von der molekularkinetischen Theorieder Wárme geforderte Bewegung von in ruhenden Flüssigkeiten suspendierten Teilchen, „Annalen der Physik” 1905, voi. 322, Bd. 8, s. 549-560. Einstein A., Wspomnienie o Smoluchowskim, „Problemy” 1972, որ 8 (317), s. VIII. Einstein A., Ist die Trägheit eines Körpers von seinem Energieinhalt abhän gig?, „Annalen der Physik” 1905, Bd. 18, s. 639-641. Einstein A., Marian v. Smoluchowski, „Die Naturwissenschaften” 1917, voi. 5, որ 50, s. 737-738. Einstein A., Über das Boltzmannsche Prinzip und einige unmittelbar aus demselben fliessende Folgerungen, Vorlesungen für die Physikalische Gesellschaft, Zürich 1910. Einstein A„ Über einen die Erzeugung und Verwandlung des Lichtes betref fendenheuristischen Gesichtspunkt, „Annalen der Physik” 1905, Bd. 17, s. 132-148. Einstein A., Zur Elektrodynamik bewegter Körper, „Annalen der Physik” 1905, Bd. 17 s. 891-921. Einstein A., Zur Theorie der Brownschen Bewegung, „Annalen der Physik” 1906, voi. 324, Bd. 2, s.
371-381. Encyklopedia Britannica, է. 40, Wydawnictwo Kurpisz, Poznań 2006. Encyklopedia filozofii polskiej, Wydawnictwo Polskiego Towarzystwa Tomasza z Akwinu, Lublin 2011. Ernst Machs Vienna 1895-1930: Or Phenomenalism as Philosophy ofScience, eds. J.T. Blackmore, R. Itagaki, S. Tanaka, Kluwer Academic Publishers, Dordrecht 2001. Exner F.M., Notiz zu Browns Molecularbewegung, „Annalen der Physik” 1900, vol. 307, Bd. 8, s. 843-847. 511
BIBLIOGRAFIA Faraday M., The Philosophers Tree: Michael Faradays Life and Work in His Own Words, ed. P. Day, CRC Press, London 1999. Festschrift Ludwik Boltzmann. Gewidmet zum sechzigsten geburtstage, J.A. Barth, Leipzig 1904. Feynman R.P., Leighton R.B., Sands M., The Feynman Lectures on Physics. Volume I: Mainly Mechanics, Radiation, and Heat, Addison-Wesley, Reading MA 1963. Fraassen B.C. van, The Scientific Image, Oxford University Press, Oxford 1980. Franklin J., The Science of Conjecture: Evidence and Probability before Pascal, The Johns Hopkins University Press, Baltimore 2001. Fuliński A., Współczesne zastosowania równań Smoluchowskiego, w. Marian Smoluchowski. Od teorii atomistycznej do fizyki współczes nej, red. A. Strzałkowski, PAU, Kraków 2003. Gapaillard J., How Much Did Le Verrier Err on the Position of Neptune?, „Journal for the History of Astronomy February” 2015, no. 46 (1), s. 48-65. Gawęcki B.J., Szkice filozoficzne, Książnica Atlas, Warszawa 1935. Gawęcki B.J., Władysław Mieczysław Kozłowski (1858-1935), Wrocław 1961. Gawęcki B.J., Zagadnienie przyczynowości w fizyce, Wydawnictwo PAX, Warszawa 1969. Gilson E., Tomizm: wprowadzenie dofilozofii św. Tomasza z Akwinu, tłum. J. Rybałt, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa i960. Glymour C., On the Possibility ofInference to the Best Explanation, „Jour nal of Philosophical Logic” 2012, voi. 41, no. 2, s. 461-469. Godlewski T., Maryan Smoluchowski. Jego życie i działalność naukowa, Wydawnictwo Redakcyi „Wiadomości Matematycznych”, Warszawa 1919; pierwodruk: „Wiadomości Matematyczne” 1919, t. 23, z. 1-3, s. 1-36.
Gołąb-Meyer Z., Mariana Smoluchowskiego nauczaniefizyki z perspektywy stulecia, „Pismo dla nauczycieli fizyki, przyrody oraz ich uczniów” 2003, nr 81, s. 32-36. Gosiewski W, Zasady rachunku prawdopodobieństwa, Skład Główny w Księgarni E. Wendego i sp., Warszawa 1906. Gostkowski K., Kilka wspomnień o Marianie Smoluchowskim, „Postępy Fizyki” 1953, t. 4, z. 2, s. 233-236. Goswami A., Kwantowy umysł. Naukowe dowody na potęgę twoich myśli, tłum. A. Rutkowska, Studio Astropsychologii, Białystok 2014. 512
BIBLIOGRAFIA Givíndaraju V., Raghavan V. V., Rao D., Big Data Driven Natural Langu age Processing Research and Applications, w: Handbook of Statistics, Elsevier 2015, voi. 33, s. 203-238. Grobler A., Metodologia nauk, Wydawnictwo Aureus, Znak, Kraków 2006. Grygiel W.R, Stephena Hawkinga i Rogera Penrosea spór o rzeczywistość, Copernicus Center Press, Kraków 2014. Hajduk Z., Czy sukcesy nauki są cudem? Studium filozoficzno-metodologiczne argumentacji z sukcesu nauki na rzecz realizmu naukowego, recenzja „Roczniki Filozoficzne” 2006, nr 54 (2), s. 429-432. Hajduk Z., Filozofia przyrody. Filozofia przyrodoznawstwa. Metakosmologia, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2007. Hajduk Z., Między filozofią przyrody a filozofią nauki, „Roczniki Filozo ficzne” 2006, t. 54, nr 2, s. 7-15. Hajduk Z., O przyczynowości: miejsce zasady przyczynowej we współczesnej nauce. Mario Bunge, tłum. S. Amsterdamski, „Studia Philosophiae Christianae” 1969, nr 5/2, s. 217-225. Harman G., The Inference to the Best Explanation, „The Philosophical Review” 1965, no. 74, s. 88-95. Hawking S.W., Krótka historia czasu. Od wielkiego wybuchu do czarnych dziur, tłum. P. Amsterdamski, Alfa, Warszawa 1990. Hawking S.W., Krótkie odpowiedzi na wielkie pytania, tłum. M. Krośniak, Zysk i S-ka, Warszawa 2019. Hawking S.W., Wszechświat w skorupce orzecha, tłum. P. Amsterdamski, Zysk i S-ka, Poznań 2018. Hegel G.W.F., Zasady filozofii prawa, tłum. A. Landman, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969. Heisenberg W., Fizyka a filozofia, tłum. S. Amsterdamski, Książka i Wie dza, Warszawa 1965. Heisenberg W, Część i
całość. Rozmowy o fizyce atomu, tłum. K. Napiór kowski, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1987. Heller M., Czas i przyczynowość, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 2002. Heller M., Jak być uczonym, Znak, Kraków 2009. Heller M., Moralność myślenia, Biblos, Tarnów 1993. Heller M., Wszystkim, którzy chcą być filozofami, „Semina Scientiarum” 2008, որ 7, s. 3-4· 51Յ
BIBLIOGRAFIA Heller M., Pabjan T., Elementy filozofii przyrody, Copernicus Centre Press, Kraków 2014. Heller М„ Życiński J., Matematyczność przyrody, Petrus, Kraków 2010. Herbut J., Pragmatyzm, w: Powszechna encyklopediafilozofii, t. 8, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, Lublin 2000-2009. Herschel J.F.W., Wstęp do badań przyrodniczych, tłum. T. Pawłowski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1955. Historia matematyki, t. 3, Matematyka osiemnastego stulecia, red. A.P. Juszkiewicz, PWN, Warszawa 1977. Hoefler A., Logika propedeutyczna dla szkół średnich, tłum. Z. Zawirski, Nakładem Księgarni Naukowej, Lwów 1927. Home R.W., Sutherland, William (1859-1911), w: Australian Dictionary of Biography, vol. 12, http://adb.anu.edu.au/biography/sutherlandwilliam-8719. Hossenfelder S., Zagubione w matematyce. Fizyka w pułapce piękna, tłum. T. Miller, Copernicus Center Press, Kraków 2019. Hume D., Traktat o naturze ludzkiej, tłum. C. Znamierowski, Fundacja Aletheia, Warszawa 2005. Hume D., Badania dotyczące rozumu ludzkiego, tłum. D. Misztal, T. Siecz kowski, Zielona Sowa, Kraków 2004. Ingarden R., Wstęp do fenomenologii Husserla, tłum. A. Półtawski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1974. Isaacson W, Einstein. Jego życie, jego wszechświat, W.A.B., Warszawa 2014. James W., Pragmatyzm. Nowa nazwa kilu starych metod myślenia. Popularne wykłady z filozofii, dum. M. Filipczuk, Zielona Sowa, Warszawa 2004. James W, Znaczenie prawdy. Ciąg dalszy pragmatyzmu, tłum. M. Szczubiałka, Warszawa 2000. Jarocki J., Historyczne i systematyczne ujęcie monizmu neutralnego, „Prze gląd Filozoficzny” 2015,
nr 3, s. 177-193Jerusalem W., Wstęp do filozofii, nakładem Księgarni Polskiej B. Połonieckiego, Lwów i Warszawa 1926. Kac M., Marian Smoluchowski and the Evolution of Statistical Physics, w: S. Chandrasekhar, M. Kac, R. Smoluchowski, Polish Men ofScience. Marian Smoluchowski. His Life and Scientific Work, red. RS. Ingarden, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1986, s. 15-21. Kac M., Zagadki losu, tłum. K. i H. Lipszycowie, Polska Fundacja Upo wszechniania Nauki, Warszawa 1997. 514
BIBLIOGRAFIA Kaczorowska E., Knyziak B.A., Historia odkrycia promieniotwórczości, „Meteorologia. Biuletyn Głównego Urzędu Miar” 2011, nr 2, vol. 6, s. 20-30. Kampen N.G. van, Procesy stochastyczne w fizyce i chemii, red. Ł. A. Tur ski, tłum. M. Dudyński, M. Ekiel-Jeżewska, D. Śledziewska-Błocka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1990. Kapczyński M., Indeks Hirscha zastosowanie oraz metody obliczania, Thomson Reuters (Scientific), 2 lipea 2012 roku, https://puss.pila.pl/ uploads/indeks_h_zastosowanie_metody_obliczania.pdf. Kapuściński W, Poglądyfilozoficzne Mariana Smoluchowskiego, „Fizyka i Chemia” 1953, t. 4 (28), s. 200-209. Kelly T., Hume, Norton, and Induction without Rules, „Philosophy of Science” 2010, voi. 77, no. 5, s. 754-764. Kerker M., The Svedberg and Molecular Reality, „Isis. A Journal of the Science Society” 1976, voi. 67 (21), s. 190-216. Kistler M„ Przyczynowe kryterium rzeczywistości i konieczność praw natu ry, „Metaphysica” 2002, nr 3 (1). Klemensiewicz Z., Marian Smoluchowski, wspomnienie sprzed lat czter dziestu, „Kosmos” 1958, seria B, nr 4, s. 95-107. Kołakowski L, Główne nurty marksizmu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009. Kołakowski L, Filozofia pozytywistyczna. Od Humea do Koła Wiedeń skiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1966 Korpikiewicz H., Koncepcja wzrostu entropii a rozwój świata, Wydawnic two Naukowe UAM, Poznań 1998. Kosmulski M., Potencjał ζ i równanie Smoluchowskiego, „PAUza Akade micka. Tygodnik PAU” 2017, nr 380-381, s. 7. Kostro L, Alberta Einsteina koncepcja nowego eteru: jej historia, sens fizyczny i uwarunkowania
filozoficzne, Scientia, Gdańsk 1999. Kostro L, Transpersonal Cosmic Absolute, „Scientific Studies and Research. Studia i Badania Naukowe. Europeistyka” 2012, r. 6, nr 2, s. 73-103. Kotarbiński T., Elementy teorii poznania logiki formalnej i metodologii nauk, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1986. Kotowa B., Scjentyzm jako światopogląd nauki, „Nowa Krytyka” 2004, nr 16, s. 151-159. Kozłowski W.M., Przyczynowość jako podstawowe pojęcie przyrodoznaw stwa, Główny Skład u E. Wendego i S-ki, Warszawa 1906. 515
BIBLIOGRAFIA König E., Die Entwicklung des Kausalproblems in der neueren Philoso phie. Studien zur Orientirung über die Aufgaben der Metaphysik und Erkenntnisslehre. Band 1: Die Entwicklung des Kausalproblems von Cartesius bis Kant, Leipzig 1888. Kragh H., Max Planck: the reluctant revolutionary, „Physics World” 2000, vol. 13, no. 12, s. 31-36. Krajewski W., Marian Smoluchowski - A Forerunner of the Chaos Theory, w: Polish Philosophers of Science and Nature in the 20th Century, „Poznańskie Studia z Filozofii Nauk i Nauk Humanistycz nych” 2001, nr 74, s. 185-188. Krajewski W., Marian Smoluchowski jako filozof i materialista, „Świat i My” 1952, nr 28, s. 3. Krajewski W., Marian Smoluchowski jako filozof i materialista, „Widno krąg” 1952, nr 24, s. 2. Krajewski W, Marian Smoluchowskijakofilozofi materialista, „Życie i Kul tura”, dodatek do gazety: „Głos Szczeciński” 1952, nr 23, s. 6-7. Krajewski W, Marian Smoluchowski jako filozofi materialista, „Problemy” 1952, nr 12, s. 843-845. Krajewski W., Marian Smoluchowski jakofilozof-materialista, „Myśl Filo zoficzna” 1952, nr 4, s. 232-248. Krajewski W, Światopogląd Mariana Smoluchowskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1956. Krajewski W., Szkice filozoficzne, Książka i Wiedza, Warszawa 1963. Krajewski W, Wiekifizyk ifilozofmaterialista (w 80-lecie urodzin Mariana Smoluchowskiego), „Trybuna Ludu” 1952, nr 148, s. 1 i 4; następnie przedrukowany w dzienniku „Słowo Ludu” 1952, nr 129 oraz w czaso pismach: „Świat i My” 1952, nr 28, „Widnokrąg” 1952, nr 24, „Życie i Kultura”, dodatek do gazety „Głos Szczeciński” 1952, nr 23,
„Nowi ny Tygodnia” dodatek do gazety „Nowiny Rzeszowskie” 1952, nr 23, „Słowo Tygodnia” 1952, nr 14, „Problemy” 1952, nr 12. Krajewski W, Związek przyczynowy, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1967. Krakowska filozofia przyrody w okresie międzywojennym, t. 3, Smoluchow ski - Natanson - inni, red. M. Heller, J. Mączka, Ośrodek Badań Interdyscyplinarnych przy Wydziale Filozoficznym Papieskiej Aka demii Teologicznej - Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej Biblos, Kraków-Tarnów 2007. 516
BIBLIOGRAFIA Krąpiec M.A., Analogia, w: Powszechna encyklopedia filozofii, 1.1, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, Lublin 2000-2009. Kuhn T., Przewrót kopernikański. Astronomia planetarna w dziejach myśli, tłum. S. Amsterdamski, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, War szawa 1966. Kuhn T., Struktura rewolucji naukowych, tłum. H. Ostromęcka, Aletheia, Warszawa 2009. Lemańska A., Determinizm, http://www.kul.pl/files/57/encyklopedia/ lemanska_determinizm.pdf. Lederman L.M., The God Particie Et Al, „Nature” 2007, no. 448, s. 310-312. Lipton P., Inference to the Best Explanation, Routledge, London 2007. Litwinowicz-Droździel M., Indukcje i przepływy. Michael Faraday mikrostudium o romantycznej nauce, „Wiek XIX. Rocznik Towa rzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza” 2015, vol. VIII (L), s. 89-102. Lorentz H.A., Die elektromagnetische Theorie von Maxwell und ihre Anwendung auf bewegte Körper, „Archives néerlandaises des sciences exactes et naturelles” 1982, no. 25, s. 363-551. Loria S., Marian Smoluchowski (1872-1917). Wspomnienie i próba charak terystyki, „Problemy” 1952, nr 12, s. 794-806. Loria S., Marian Smoluchowski i jego dzieło (1872-1917), „Postępy Fizyki” 1953 t. 4, z. 1, s. 5-38. Loria S., Marian Smoluchowski (1872-1917). Wspomnienie i próba cha rakterystyki, „Rocznik Polskiego Towarzystwa Fizycznego” 1953, t. 4, z. 1, s. 794-807. Lubomirski A., Henri Poincarégo filozofia geometrii, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1974. Łakoma E., O narodzinach pojęcia prawdopodobieństwa, „Historia Nauki i Techniki” 1989, nr 34 (3), s. 613-632. Mach E., Analiza wrażeń i
stosunek sfery fizycznej do psychicznej, tłum. M. Miłkowski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009. Mach E., Erkenntnis und Irrtum. Skizzen zur Psychologie Forschung, Verlang von Johann Ambrosius Barth, Leipzig 1906. Malocchi R., The Case of Brownian Motion, „The British Journal for the History of Science” 1990, vol. 23, no. 3, s. 257-283. Marian Smoluchowski (1872-1917). Fizyk, taternik, romantyk nauki, kata log wystawy czasowej Collegium Maius, 17 maja-14 lipea 2002 roku. 517
BIBLIOGRAFIA Marshall S.J., Shaping the University of the Future, University of Welling ton, Wellington 2018. Maryniarczyk A., Tomizm, w: Powszechna encyklopedia filozofii, է. 9 Lublin 2000-2009. Marx W, Cardona M., Blastsfrom the Past, „Physics World” 2004, voi. 17, no. 2, s. 14-15. Maxwell J.C., Dynamiczna teoria pola elektromagnetycznego, 1864, § 20. Maxwell J. C., On Faradays Lines ofForce, „Transactions of the Cambridge Philosophical Society” 1864, voi. X, part I, no. Ill, s. 27-83. McMullin E., Wartości w nauce, tłum. J. Rodzeń, „Zagadnienia Filozo ficzne w Nauce” 1999, t. XXIV, s. 7-25. Metallmann J., Zagadnienie przypadku, „Przegląd Współczesny” 1933, r. XII, t. XLIV, s. 85-95. Metallmann J., Zasada ekonomii myślenia, jej historya i krytyka, Towa rzystwo Naukowe w Warszawie, Warszawa 1914. Michelson A.A., [przemówienie na Uniwersytecie w Chicago], za: A.K. Wróblewski, Historia fizyki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006. Mikołaj z Kuzy, O oświeconej niewiedzy, tłum. I. Kania, Znak, Kraków 1997· Millican P., Humea wątpliwości sceptyczne dotyczące indukcji, tłum. P. Gra barczyk, „Nowa Krytyka” 2007, t. 20-21. Morales J.M.R., Kościół i nauka. Konflikt czy współpraca?, tłum. S. Jędrusiak, WAM, Kraków 2003. Natanson W, Przypisek do rozprawy M. Smoluchowskiego p.t. „O fluktu acjach termodynamicznych i ruchach Browna”, Drukarnia Uniwer sytetu Jagiellońskiego, Kraków 1927. Nernst W, Stöchiometrie Verwandtschaftslehre, „Zeitschrift für Physika lische Chemie” 1888, voi. 2, s. 613-639. Newton L, Matematyczne zasady filozofii przyrody, tłum. J. Wawrzycki, Copernicus
Center Press, Kraków 2011. Newtons Dream, ed. M.S. Stayer, McGill-Queen’s University Press, Mon treal 1989. Niemiec M., Marian Smoluchowski - człowiek wszechstronny, „Pismo Uniwersytetu Opolskiego” 2006, nr 3-4 (69-70), s. 26-30. Norton J.D., A Material Theory ofInduction, „Philosophy of Science” 2003, voi. 70, no. 4, s. 647-670. 5i8
BIBLIOGRAFIA Nyhof J., Philosophical Objections to the Kinetic Theory, „The British Jour nal for the Philosophy of Science” 1988, voi. 39, no. 1, s. 81-109. Orłowski Z., Zastosowanie analogii w nauczaniufizyki, serwis edukacyjny: www.profesor.pl. Ockham Guilelmus de, Summa totius logicae, Bawarska Biblioteka Pań stwowa, 1522,1,12. Pascal B., Myśli, tłum. T. Żeleński-Boy, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1977. Penrose R., Droga do rzeczywistości. Wyczerpujący przewodnik po prawach rządzących Wszechświatem, tłum. J. Przystawa, Prószyński i S-ka, Warszawa 2006. Penrose R., Przedmowa, w: A. Einstein, 5 prac, które zmieniły obliczefizyki, tłum. P. Amsterdamski, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2005. Perrin J., Atoms, D. van Nostrand Company, New York 1916. Perrin ƒ., Les Atomes, Librairie Felix Alcan, Paris 1913. Perrin J., Mouvement brownien et réalité moléculaire, „Annales de chimie et de physique” 1909, voL 18, przekład angielski: F. Soddy, Brownian Motion and Molecular Reality, Tylor and Francis, London 1910, faksymile w: Classical Scientific Papers: Chemistry, ed. D.M. Knight, American Elsevier, New York 1968, s. 1-114. Piersa H., Analogia w fizyce, „Roczniki Filozoficzne” 2011, t. 59, որ շ, s. 239-256. Piotrowski R., Demon Maxwella. Dzieje i filozofia pewnego eksperymentu, Wydawnictwo Akademickie Dialog, Warszawa 2011. Planck M., Jedność fizycznego obrazu świata. Wybór pism filozoficznych, tłum. R. i S. Kernerowie, Książka i Wiedza, Warszawa 1970. Planck M., Theorie der Wärmestrahlung, Leipzig 1906. Planck M., Thermodynamik, Leipzig 1897. Planck M., Über
irreversible Strahlungsvorgänge, „Annalen der Physik” 1900, voi. 306, Bd. I.i. Planck M., Vom Relativen zum Absoluten, w: M. Planck, Jednośćfizycznego obrazu świata. Wybór pism filozoficznych, tłum. R. i S. Kernerowie, Książka i Wiedza, Warszawa 1970. Platon, Parmenides. Teajtet, tłum. W. Witwicki, Antyk, Kęty 2002. Poincaré H., Nauka i hipoteza, tłum. M.H. Horwitz, nakładem Jakuba Mortkowicza, G. Centnerszwer i S-ka, Warszawa 1908. 519
BIBLIOGRAFIA Poincaré H., Nauka i metoda, tłum. М.Н. Horwitz, nakładem Jakuba Mortkowicza, G. Centnerszwer i S-ka, Warszawa 1911. Poincaré H., Teoria Maxwella i fale Hertza, tłum. W. Malinowski, Skład Główny Księgarni E. Wende i S-ki, Warszawa 1917. Poincaré H., Wartość nauki, tłum. L. Silberstein, Studencka Oficyna Wydawnicza ZSP Alma-Press, Warszawa 1988. Polak R, „Byłem Pana przeciwnikiem [profesorze Einstein],.Copernicus Center Press, Kraków 2012. Polak P., Koncepcja przypadku w pismach Mariana Smoluchowskiego, w: Krakowska filozofia przyrody w okresie międzywojennym, t. 3, Smoluchowski - Natanson - inni, red. M. Heller, J. Mączka, Ośrodek Badań Interdyscyplinarnych przy Wydziale Filozoficznym Papieskiej Akademii Teologicznej, Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej Biblos, Kraków-Tarnów 2007, s. 443-460. Polak R, Marian Smoluchowski jako filozof w świetle pewnego rękopisu, „Postępy Fizyki” 2009, t. 60, z. 6, s. 236-239. Popper K.R., Droga do wiedzy. Domysły i refutacje, tłum. S. Amsterdamski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999. Popper K.R., Logika odkrycia naukowego, tłum. U. Niklas, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997. Popper K.R., Wiedza obiektywna: ewolucyjna teoria epistemologiczna, tłum. A. Chmielewski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1992. Porteli Bueso X., Supersymmetry Searches at the Tevatron and the LHC, referat wygłoszony na międzynarodowym sympozjum „Physics in Collision”, Vancouver, Canada, August-September 2011. Psillos S., Moving Molecules above the Scientific Horizon: On Perrin’s Case for Realism, „Journal for General Philosophy of Science” 2011, voi.
42 (2), s. 339-363· Putnam H., Czym jest realizm?, tłum. P. Zeidler, „Colloquia Communia” 1991, որ ı-з, s. 61-73. Putnam H., Philosophical Papers, vol. 2, Mind, Language, and Reality, Cambridge University Press, Cambridge 1975. Putnam H., Wiele twarzy realizmu i inne eseje, tłum. A. Grobler, Wydaw nictwo Naukowe PWN, Warszawa 2013. Regt Henk W. de, Ludwig Boltzmanns Bildtheorie and Scientific Under standing, „Synthese” 1999, no. 119 (1), s. 113-134. 520
BIBLIOGRAFIA Regt Henk W. de, Philosophy and the Kinetic Theory ofGases, „The British Journal for the Philosophy of Science” 1996, no. 47, s. 31-62. Reinchenbach H., Kausalität und Wahrscheinlichkeit, „Erkenntnis” 1930, nr i, s. 158-188. Rodzeń J., Czy sukcesy nauki są cudem? Studium filozoficzno-metodologiczne argumentacji z sukcesu nauki na rzecz realizmu naukowego, OBI, Tarnów 2005. Röntgen W.C., Über eine neue Art von Strahlen, „Physikalisch-Medizini sche Gesellschaft in Würzburg” 1895, s. 132-141. Roskal Z.E., Mariana Smoluchowskiego ujęcie zasady przyczynowości w badaniach ruchów Browna, „Zagadnienia Filozoficzne w Nauce” 2017, nr 62, s. 99-126. Roskal Z.E., Marian Smoluchowski’s Contributions to the Philosophy of Causation* „Organon” 2018, no. 50, s. 5-18. Roskal Z.E., Zasada przyczynowości w kontekście eksperymentalnych badań ruchów Browna, „Fiło-Sofija” 2017, nr 37, s. 59-73. Rozpravy Československé akademie věd: Řada společenských věd, vol. 80, Praha 1970. Sierotowicz T., Realizm w kontekście nauki, „Filozofia Nauki” 1997, որ 5(1), s. 27-38. Sławianowski J.J., Przyczynowość w mechanice kwantowej, Wiedza Powszechna, Warszawa 1969. Słomski W., Władysław Krajewski, w: Polska filozofia powojenna, red. W. Mackiewicz, Agencja Wydawnicza Witmark, Warszawa 2001. Smith A., Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów, է. II, tłum. A. Prejbisz, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1954. Smullyan R., Na zawsze nierozstrzygnięte. Zagadkowyprzewodnik po twier dzeniach Godła, tłum. J. Pogonowski, Książka i Wiedza, Warszawa 2007. Skarżyński В., O Jędrzeju Śniadeckim, Wiedza
Powszechna, Warszawa 1955. Sommerfeld A., Zum Andenken an Marian von Smoluchowski, „Physika lische Zeitschrift” 1917, Nr. 22, s. 533-539. Stachel J., Einstein on Brownian Motion, w: The Collected Papers ofAlbert Einstein, voi. 2, The Swiss Years: Writings, 1900-1909, ed. J. Stachel, trans. A. Beck, Princeton University Press, Princeton 1989, s. 216. Stachel J., Wstęp, w: A. Einstein, 5 prac, które zmieniły oblicze fizyki, tłum. P. Amsterdamski, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskie go, Warszawa 2005. 521
BIBLIOGRAFIA Starzec К., Marian Smoluchowski - teoria nauki a działalność nauko wa, s. 387-398 oraz Dwie interpretacje myśli Mariana Smoluchowskiego, s. 399-426, w: Krakowska filozofia przyrody w okresie międzywojen nym, t. 3, Smoluchowski - Natanson - inni, red. M. Heller, J. Mączka, Ośrodek Badań Interdyscyplinarnych przy Wydziale Filozoficznym Papieskiej Akademii Teologicznej - Wydawnictwo Diecezji Tarnow skiej Biblos, Kraków-Tarnów 2007. Stawarz M., Punkt wyjścia filozoficznych rozważań Mariana Smoluchow skiego na temat przypadku i prawdopodobieństwa, „Semina Scientia rum” 2008, որ 7, s. 82-95. Stawarz M., Rekonstrukcja i krytyczna analiza poglądów filozoficznych Mariana Smoluchowskiego, praca doktorska, promotor: dr hab. Paweł Polak, Kraków 2016. Stöker H., Nowoczesne kompendium fizyki, tłum. A. Krupski, D. Serwotka, A. Wojtowicz, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010. Storczak Ł., Diskussiâ o prirode fizićeskogo znania, „Voprosy Filosofii” 1948, nr і. Strzałkowski A., Marian Smoluchowski. Od teorii atomistycznej do fizyki współczesnej, Polska Akademia Umiejętności i Komisja Historii Nauki, Kraków 2003. Subrahmanyan G, Kac M., Smoluchowski R., Marian Smoluchowski. His Life and Scientific Work, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999. Susskind L., Bitwa o czarne dziury. Moja walka ze Stephenem Hawkingiem o uczynienie świata przyjaznym mechanice kwantowej, tłum. U. i M. Seweryńscy, Prószyński i S-ka, Warszawa 2011. Susskind L, Kosmiczny krajobraz. Dalej niż teoria strun, tłum. U. i M. Sewe ryńscy, Prószyński i S-ka, Warszawa 2011. Sutherland W, A Dynamical Theory
ofDiffusionfor Non-Electrolytes and the Molecular Mass ofAlbumin, „Philosophical Magazine and Journal of Science” 1905, series 6, voi. 9, s. 781-785. Sutherland W., Ionization, Ionic Velocities, and Atomic Sizes, „Philosophi cal Magazine” 1902, series 6, voi. 4, s. 625-645. Sutherland W., The Dielectric Capacity of Atoms, w: Report of the 10th Meeting ofthe Australasian Associationfor the Advancement ofScience, Held Dunedin 1904, ed. G.M. Thomson, Dunedin 1905, s. 122-124. Sutherland W, The Measurement of Large Molecular Masses, w: Report of the 10th Meeting of the Australasian Association for the Advance- 122
BIBLIOGRAFIA ment of Science, Held Dunedin 1904, ed. G.M. Thomson, Dunedin 1905, s. 117-121. Svedberg T., Inouye K., Eine neue Methode zur Prüfung der Gültigkeit des Boyle-Gay-Lussacschen Gesetzes für kolloide Lösungen, „Zeitschrift für Physikalische Chemie-Stöchiometrie und Verwandtschaftslehre” 1911, H. 77, s. 145-190. Średniawa B., Rola współpracy Mariana Smoluchowskiego і Teodora Svedberga wprowadzonych w pierwszych latach XX wieku badaniach ruchów Browna i fluktuacji, „Postępy fizyki” 1991, t. 42, z. 4. św. Tomasz z Akwinu, Contra Gentiles, lib. 3 cap. 70 n. з· Szczepanowski S., Nędza Galicji w cyfrach. Program energicznego rozwoju gospodarstwa krajowego, Gubrynowicz i Schmidh, Lwów 1888. Szumilewicz I., Koncepcja przyczynowości u Macha w świecie współczes nego determinizmu, „Studia Filozoficzne” 1959, nr 4, s. 127-145. Szumilewicz I., Poincare, Wiedza Powszechna, Warszawa 1978. Tarski A., Pisma logiczno-filozoficzne. Prawda, t. I, tłum. J. Zygmunt, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995. Tempczyk M., Ontologia świata przyrody, Universitas, Kraków 2005. Teske A., Marian Smoluchowski, „Fizyka i Chemia” 1951, rok IV, maj-czer wiec, nr 3 (17), s. 2-5. Teske A., Marian Smoluchowski. Życie i twórczość, Wydawnictwo Nauko we PWN, Warszawa 1955. The Collected Papers of Albert Einstein, vol. 2, The Swiss Years: Writings, 1900-1909, ed. J. Stachel, trans. A. Beck, Princeton University Press, Princeton 1989. Thomson J.J., Recollections and Reflections, G. Bell, London 1936. Thorburn W.M., The Myth of Occam’s Razor, „Mind” 1918, voi. XXVII, iss. 3, s. 345-353· Turek J.,
Materializm, w: Powszechna encyklopedia filozofii, t. 6, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, Lublin 2000-2009. Thomson J.J., Wykład noblowski z 11 grudnia 1906 roku, w: Nobel Lectures: Physics, 1901-1921, Elsevier, Amsterdam 1967, s. 145-15З· Ulam S., Marian Smoluchowski and the Theory of Probabilities in Physics, Los Alamas Scientific Laboratory, Los Alamos, New Mexico 1956, s. 475-481. Ulam S.M., Przygody matematyka, tłum. A. Górnicka, Prószyński i S-ka, Warszawa 1996. 523
BIBLIOGRAFIA Wielka Encyklopedia Powszechna, 1.10, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1967. Wigner E.P., Niepojęta skuteczność matematyki w naukach przyrodniczych, tłum. J. Dembek, „Zagadnienia Filozoficzne w Nauce” 1991, որ XIII, s. 5-18. Wittgenstein L, Tractatus logico-philosophicus, tłum. B. Wolniewicz, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004. Wójcik W, Pewna interpretacja konwencjonalizmu Poincarégo, „Kwartal nik Filozoficzny” 1993, z. 3, s. 21-43. Wróblewski A.K., Długie narodziny elektronu, „Wiedza i Życie” 1998, nr 5, http://archiwum.wiz.pl/1998/98052300.asp. Wróblewski A.K., Historia fizyki, Wydawnictwo Naukowe PWN, War szawa 2006. Wróblewski A.K., Historiafizyki: od czasów najdawniejszych do współczes ności, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009. Wszołek S., Esencjalizm transcendentalny K.R. Popperà, „Zagadnienia Filozoficzne w Nauce” 2002, nr 31, s. 120-132. Wszołek S., W obronie realizmu naukowego, „Zagadnienia Filozoficzne w Nauce” 2006, nr 38, s. 152-157. Zdybicka Z., Monizm, w: Powszechna encyklopedia filozofii, t. 7, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, Lublin 2000-2009. Ziemińska R., Sceptycyzm umiarkowany Davida Hume’a, „Przegląd Filo zoficzny - Nowa Seria” 2011, nr 4 (80), s. 119-136. Zsigmondy R.A., Properties of colloids, Nobel Lecture, Chemistry 19221941, Singapore, New Jersey, London, Hong Kong 1999. Żegleń U., Putnam, w: Powszechna encyklopedia filozofii, է. 8, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, Lublin 2000-2009. Życiński J., Język i metoda, Znak, Kraków 1983. |
| any_adam_object | 1 |
| any_adam_object_boolean | 1 |
| author | Grzanka, Jan |
| author_GND | (DE-588)1231443707 |
| author_facet | Grzanka, Jan |
| author_role | aut |
| author_sort | Grzanka, Jan |
| author_variant | j g jg |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV046991696 |
| ctrlnum | (OCoLC)1220914021 (DE-599)BVBBV046991696 |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>02708nam a2200541 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV046991696</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20220413 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">201111s2020 a||| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788324236404</subfield><subfield code="9">978-83-242-3640-4</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1220914021</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV046991696</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Grzanka, Jan</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1231443707</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Między fizyką a filozofią</subfield><subfield code="b">filozofia przyrody i filozofia fizyki w pismach Mariana Smoluchowskiego</subfield><subfield code="c">Jan Grzanka</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Kraków</subfield><subfield code="b">TAiWPN Universitas</subfield><subfield code="c">[2020]</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="4"><subfield code="c">© 2020</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">532 Seiten</subfield><subfield code="b">Illustrationen</subfield><subfield code="c">23 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="600" ind1="1" ind2="7"><subfield code="a">Smoluchowski, Marian von</subfield><subfield code="d">1872-1917</subfield><subfield code="0">(DE-588)118615084</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Physik</subfield><subfield code="0">(DE-588)4045956-1</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Kinetische Gastheorie</subfield><subfield code="0">(DE-588)4163881-5</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Naturphilosophie</subfield><subfield code="0">(DE-588)4041408-5</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Smoluchowski, Marian / (1872-1917) / krytyka i interpretacja</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Filozofia przyrody</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Fizyka / filozofia</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Smoluchowski, Marian von</subfield><subfield code="d">1872-1917</subfield><subfield code="0">(DE-588)118615084</subfield><subfield code="D">p</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Naturphilosophie</subfield><subfield code="0">(DE-588)4041408-5</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Physik</subfield><subfield code="0">(DE-588)4045956-1</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Kinetische Gastheorie</subfield><subfield code="0">(DE-588)4163881-5</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="776" ind1="0" ind2="8"><subfield code="i">Erscheint auch als</subfield><subfield code="n">Online-Ausgabe</subfield><subfield code="z">978-83-242-6468-1</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032399525&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032399525&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032399525&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20220413</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032399525</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">370.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09041</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">370.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09034</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">001.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09041</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">001.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09034</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield></record></collection> |
| id | DE-604.BV046991696 |
| illustrated | Illustrated |
| index_date | 2024-07-03T15:53:46Z |
| indexdate | 2024-07-10T08:59:32Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9788324236404 |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032399525 |
| oclc_num | 1220914021 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 |
| owner_facet | DE-12 |
| physical | 532 Seiten Illustrationen 23 cm |
| psigel | BSB_NED_20220413 |
| publishDate | 2020 |
| publishDateSearch | 2020 |
| publishDateSort | 2020 |
| publisher | TAiWPN Universitas |
| record_format | marc |
| spelling | Grzanka, Jan Verfasser (DE-588)1231443707 aut Między fizyką a filozofią filozofia przyrody i filozofia fizyki w pismach Mariana Smoluchowskiego Jan Grzanka Kraków TAiWPN Universitas [2020] © 2020 532 Seiten Illustrationen 23 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Smoluchowski, Marian von 1872-1917 (DE-588)118615084 gnd rswk-swf Physik (DE-588)4045956-1 gnd rswk-swf Kinetische Gastheorie (DE-588)4163881-5 gnd rswk-swf Naturphilosophie (DE-588)4041408-5 gnd rswk-swf Smoluchowski, Marian / (1872-1917) / krytyka i interpretacja Filozofia przyrody Fizyka / filozofia Smoluchowski, Marian von 1872-1917 (DE-588)118615084 p Naturphilosophie (DE-588)4041408-5 s Physik (DE-588)4045956-1 s Kinetische Gastheorie (DE-588)4163881-5 s DE-604 Erscheint auch als Online-Ausgabe 978-83-242-6468-1 Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032399525&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032399525&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Personenregister Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032399525&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis |
| spellingShingle | Grzanka, Jan Między fizyką a filozofią filozofia przyrody i filozofia fizyki w pismach Mariana Smoluchowskiego Smoluchowski, Marian von 1872-1917 (DE-588)118615084 gnd Physik (DE-588)4045956-1 gnd Kinetische Gastheorie (DE-588)4163881-5 gnd Naturphilosophie (DE-588)4041408-5 gnd |
| subject_GND | (DE-588)118615084 (DE-588)4045956-1 (DE-588)4163881-5 (DE-588)4041408-5 |
| title | Między fizyką a filozofią filozofia przyrody i filozofia fizyki w pismach Mariana Smoluchowskiego |
| title_auth | Między fizyką a filozofią filozofia przyrody i filozofia fizyki w pismach Mariana Smoluchowskiego |
| title_exact_search | Między fizyką a filozofią filozofia przyrody i filozofia fizyki w pismach Mariana Smoluchowskiego |
| title_exact_search_txtP | Między fizyką a filozofią filozofia przyrody i filozofia fizyki w pismach Mariana Smoluchowskiego |
| title_full | Między fizyką a filozofią filozofia przyrody i filozofia fizyki w pismach Mariana Smoluchowskiego Jan Grzanka |
| title_fullStr | Między fizyką a filozofią filozofia przyrody i filozofia fizyki w pismach Mariana Smoluchowskiego Jan Grzanka |
| title_full_unstemmed | Między fizyką a filozofią filozofia przyrody i filozofia fizyki w pismach Mariana Smoluchowskiego Jan Grzanka |
| title_short | Między fizyką a filozofią |
| title_sort | miedzy fizyka a filozofia filozofia przyrody i filozofia fizyki w pismach mariana smoluchowskiego |
| title_sub | filozofia przyrody i filozofia fizyki w pismach Mariana Smoluchowskiego |
| topic | Smoluchowski, Marian von 1872-1917 (DE-588)118615084 gnd Physik (DE-588)4045956-1 gnd Kinetische Gastheorie (DE-588)4163881-5 gnd Naturphilosophie (DE-588)4041408-5 gnd |
| topic_facet | Smoluchowski, Marian von 1872-1917 Physik Kinetische Gastheorie Naturphilosophie |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032399525&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032399525&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032399525&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| work_keys_str_mv | AT grzankajan miedzyfizykaafilozofiafilozofiaprzyrodyifilozofiafizykiwpismachmarianasmoluchowskiego |