Lier op de vlucht Lierse vluchtelingen tijdens de Eerste Wereldoorlog

Door het grondig opzoekwerk van auteur André Van den Broeck wordt duidelijk hoeveel Lierenaars in augustus-september 1914 op de vlucht sloegen? liefst 25.000 van de toen 26.000 inwoners -, hoe de vlucht is verlopen, waar ze terecht kwamen en hoe het verblijf in een vreemd land was. Zo?n 2.200 vlucht...

Ausführliche Beschreibung

Gespeichert in:
Bibliographische Detailangaben
1. Verfasser: Broeck, André van den (VerfasserIn)
Weitere Verfasser: Janssens, Lieven (HerausgeberIn)
Format: Buch
Sprache:Dutch
Veröffentlicht: Lier Liers Genootschap voor Geschiedenis [2017]
Schriftenreihe:Bijdragen tot de geschiedenis van de stad Lier 10
Het vergeten slagveld
Schlagworte:
Online-Zugang:Inhaltsverzeichnis
Tags: Tag hinzufügen
Keine Tags, Fügen Sie den ersten Tag hinzu!

MARC

LEADER 00000nam a2200000 cb4500
001 BV044755250
003 DE-604
005 20180314
007 t
008 180209s2017 a||| |||| 00||| dut d
020 |a 9789082163254  |c (pbk.)  |9 9789082163254 
035 |a (OCoLC)1024146448 
035 |a (DE-599)BVBBV044755250 
040 |a DE-604  |b ger  |e rda 
041 0 |a dut 
049 |a DE-12 
084 |a HIST  |q DE-12  |2 fid 
100 1 |a Broeck, André van den  |e Verfasser  |0 (DE-588)1152086340  |4 aut 
245 1 0 |a Lier op de vlucht  |b Lierse vluchtelingen tijdens de Eerste Wereldoorlog  |c André Van den Broeck ; verantwoordelijk uitgever: Lieven Janssens 
264 1 |a Lier  |b Liers Genootschap voor Geschiedenis  |c [2017] 
300 |a 302 Seiten  |b Illustrationen 
336 |b txt  |2 rdacontent 
337 |b n  |2 rdamedia 
338 |b nc  |2 rdacarrier 
490 0 |a Bijdragen tot de geschiedenis van de stad Lier  |v 10 
490 0 |a Het vergeten slagveld 
500 |a "Deze publicatie is een realisatie van het Liers Genootschap voor Geschiedenis in samenwerking met erfgoedcel Kempens Karakter" 
520 3 |a Door het grondig opzoekwerk van auteur André Van den Broeck wordt duidelijk hoeveel Lierenaars in augustus-september 1914 op de vlucht sloegen? liefst 25.000 van de toen 26.000 inwoners -, hoe de vlucht is verlopen, waar ze terecht kwamen en hoe het verblijf in een vreemd land was. Zo?n 2.200 vluchtelingen trokken richting Groot-Brittannië, een derde naar Londen, de overige naar kleine steden. 550 Lierenaars zochten hun heil in Centraal-Frankrijk en in Le Havre.00Bijna 1.000 stadsgenoten trokken noodgedwongen naar Nederland, waar ze aanvankelijk in erbarmelijke omstandigheden verbleven in tijdelijke kampen en vervolgens in zogenaamde vluchtoorden. Overal werden ze geconfronteerd met andere gewoonten, een andere taal, cultuur en godsdienst. De auteur besteedt ook uitgebreid aandacht aan de terugkeer naar eigen stad, die verre van vlekkeloos verliep. Tal van woningen waren immers vernield en de ruim 400 noodwoningen aan de Oever, de Leuvensepoort, de Maasfortbaan en de Gasthuisvest, waren niet in een handomdraai klaar 
648 7 |a Geschichte 1914  |2 gnd  |9 rswk-swf 
650 0 7 |a Flüchtling  |0 (DE-588)4017604-6  |2 gnd  |9 rswk-swf 
650 0 7 |a Erster Weltkrieg  |0 (DE-588)4079163-4  |2 gnd  |9 rswk-swf 
650 0 7 |a Besetzung  |0 (DE-588)4006020-2  |2 gnd  |9 rswk-swf 
651 7 |a Lier  |g Belgien  |0 (DE-588)4291473-5  |2 gnd  |9 rswk-swf 
653 0 |a History of Belgium and Luxembourg 
653 2 |a Lierre 
653 4 |a anno 1910-1919 
689 0 0 |a Lier  |g Belgien  |0 (DE-588)4291473-5  |D g 
689 0 1 |a Besetzung  |0 (DE-588)4006020-2  |D s 
689 0 2 |a Erster Weltkrieg  |0 (DE-588)4079163-4  |D s 
689 0 3 |a Flüchtling  |0 (DE-588)4017604-6  |D s 
689 0 4 |a Geschichte 1914  |A z 
689 0 |5 DE-604 
700 1 |a Janssens, Lieven  |4 edt 
856 4 2 |m Digitalisierung BSB Muenchen - ADAM Catalogue Enrichment  |q application/pdf  |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030150797&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA  |3 Inhaltsverzeichnis 
940 1 |q BSBWK1 
999 |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-030150797 
942 1 1 |c 355.009  |e 22/bsb  |f 09041  |g 181 
942 1 1 |c 307.09  |e 22/bsb  |f 09041  |g 493 
942 1 1 |c 355.009  |e 22/bsb  |f 09041  |g 493 

Datensatz im Suchindex

_version_ 1804178271280037888
adam_text Inhoudstafel Woord vooraf ............................................................... 3 Inleiding .................................................................. 9 HOOFDSTUK 1 | Lier overspoeld door vluchtelingen 11 Zomer van 1914 ............................................................. 12 De eerste oorlogsdag in Lier ............................................... 14 Lier tijdens de eerste oorlogsweken ........................................ 15 HOOFDSTUK 2 | Lier op de vlucht 21 Dagboeken, feiten en emoties ............................................... 21 De menschen waren allen het hoofd kwijt .................................. 25 Het bombardement van 29 September 1914 ..................................... 27 Felix Timmermans met Pal Meter op de vlucht ........................... 31 De verdere beschieting van Lier en inname ................................. 32 Lier na de gevechten ....................................................... 32 HOOFDSTUK 3 | Naar Groot-Brittannië 35 De vlucht over het Kanaal .................................................. 35 De opvang .................................................................. 38 Registratie en spreiding ................................................... 41 Het verhaal van Lierse families en Lierenaars............................... 47 De familie Meulepas .................................................. 47 De familie Van Ouytsel ............................................. 52 De familie Van Luyck-Hendrickx........................................ 55 De familie Struyf .................................................... 58 De familie De Winter.................................................. 59 De familie van Oudenrode-Duquesne .................................... 60 Frans Verschoren ...................................................... 61 August Laporta ....................................................... 62 Marcel Cordemans ..................................................... 64 Jozef Arras .......................................................... 65 Zusters ursulinen ..................................................... 78 Zeden en gewoonten ........................................................ 80 Eten en drinken ........................................................... 83 Onderwijs................................................................ 86 Katholieken en Protestanten ............................................... 89 Aan het werk................................................................ 93 6 | LIER OP DE VLUCHT Jozef De Groof, een Lierenaar met een munitiefabriek .......................... 94 Elisabethville, een Belgisch dorp in Engeland ................................. 96 Kantwerk...................................................................... 98 Lief en leed ................................................................... 99 Afbrokkeling van de solidariteit ............................................ 102 Nieuws uit Lier ............................................................... 102 HOOFDSTUK 4 I Naar Frankrijk 103 Vlucht en verspreiding ...................................................... 103 Lier en Allier ................................................................ 108 Lierenaars in Le Havre en omgeving ........................................... 109 Een Lierse moeder schrijft een brief aan de koningin .......................... 114 Lierenaars in nood ............................................................ 117 Werken in Frankrijk ........................................................... 119 De familie Van In ........................................................... 120 De familie Pasteyn ............................................................ 125 Zeden en gewoontes ............................................................ 139 Achter de Yzer ................................................................ 143 HOOFDSTUK 5 | Naar Nederland 145 Vlucht naar Nederland ...................................................... 145 Opvang ........................................................................ 147 Voorlopige kampen ............................................................. 150 Hontenisse .............................................................. 150 Bergen op Zoom ...................................................... 153 Roosendaal ............................................................... 154 Tilburg .................................................................. 155 Gouda .................................................................... 157 Amsterdam ................................................................ 159 Vluchtoorden .................................................................. 159 Nunspeet ................................................................. 160 Ede ...................................................................... 161 Uden ..................................................................... 163 Geïnterneerde Lierse Soldaten ................................................. 165 Amersfoort: kamp Zeist ................................................... 166 Vrouwendorpen ............................................................ 168 Gaasterland .............................................................. 170 INHOUDSTAFEL | 7 # Harderwijk .............................................................. 174 Lafaards of vluchtelingen ............................................... 175 Verhaal van enkele gevluchte Lierenaars ...................................... 176 Lierse oorlogspleegkinderen in Zwolle ................................... 176 De familie Schroyens .................................................... 178 De familie Lambert te Vlissingen ........................................ 185 Isidoor Opsomer.......................................................... 187 Een Lierenaar als Duitse spion................................................ 202 Eten en drinken .............................................................. 204 Zeden en gewoontes ........................................................... 205 HOOFDSTUK 6 | Terug naar huis 207 Woningnood ................................................................... 208 Terugkeer van de vluchtelingen ............................................... 209 Weg uit Engeland ........................................................ 210 Weg uit Frankrijk ....................................................... 211 Weg uit Nederland ....................................................... 211 De nasleep van de oorlog ..................................................... 212 HOOFDSTUK 7 | Epiloog 213 Herinnering .................................................................. 213 Blijvend contact ............................................................. 217 De vrouwen ................................................................... 217 Toen en nu ................................................................... 218 Noten ............................................................................ 221 Bibliografie 237 Fotoverantwoording 247 BIJLAGE | Lijst van gevluchte Lierenaars 249 8 | LIER OP DE VLUCHT
any_adam_object 1
author Broeck, André van den
author2 Janssens, Lieven
author2_role edt
author2_variant l j lj
author_GND (DE-588)1152086340
author_facet Broeck, André van den
Janssens, Lieven
author_role aut
author_sort Broeck, André van den
author_variant a v d b avd avdb
building Verbundindex
bvnumber BV044755250
ctrlnum (OCoLC)1024146448
(DE-599)BVBBV044755250
era Geschichte 1914 gnd
era_facet Geschichte 1914
format Book
fullrecord <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>03327nam a2200553 cb4500</leader><controlfield tag="001">BV044755250</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20180314 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">180209s2017 a||| |||| 00||| dut d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9789082163254</subfield><subfield code="c">(pbk.)</subfield><subfield code="9">9789082163254</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1024146448</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV044755250</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">dut</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">HIST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Broeck, André van den</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1152086340</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Lier op de vlucht</subfield><subfield code="b">Lierse vluchtelingen tijdens de Eerste Wereldoorlog</subfield><subfield code="c">André Van den Broeck ; verantwoordelijk uitgever: Lieven Janssens</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Lier</subfield><subfield code="b">Liers Genootschap voor Geschiedenis</subfield><subfield code="c">[2017]</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">302 Seiten</subfield><subfield code="b">Illustrationen</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">Bijdragen tot de geschiedenis van de stad Lier</subfield><subfield code="v">10</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">Het vergeten slagveld</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">"Deze publicatie is een realisatie van het Liers Genootschap voor Geschiedenis in samenwerking met erfgoedcel Kempens Karakter"</subfield></datafield><datafield tag="520" ind1="3" ind2=" "><subfield code="a">Door het grondig opzoekwerk van auteur André Van den Broeck wordt duidelijk hoeveel Lierenaars in augustus-september 1914 op de vlucht sloegen? liefst 25.000 van de toen 26.000 inwoners -, hoe de vlucht is verlopen, waar ze terecht kwamen en hoe het verblijf in een vreemd land was. Zo?n 2.200 vluchtelingen trokken richting Groot-Brittannië, een derde naar Londen, de overige naar kleine steden. 550 Lierenaars zochten hun heil in Centraal-Frankrijk en in Le Havre.00Bijna 1.000 stadsgenoten trokken noodgedwongen naar Nederland, waar ze aanvankelijk in erbarmelijke omstandigheden verbleven in tijdelijke kampen en vervolgens in zogenaamde vluchtoorden. Overal werden ze geconfronteerd met andere gewoonten, een andere taal, cultuur en godsdienst. De auteur besteedt ook uitgebreid aandacht aan de terugkeer naar eigen stad, die verre van vlekkeloos verliep. Tal van woningen waren immers vernield en de ruim 400 noodwoningen aan de Oever, de Leuvensepoort, de Maasfortbaan en de Gasthuisvest, waren niet in een handomdraai klaar</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1914</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Flüchtling</subfield><subfield code="0">(DE-588)4017604-6</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Erster Weltkrieg</subfield><subfield code="0">(DE-588)4079163-4</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Besetzung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4006020-2</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Lier</subfield><subfield code="g">Belgien</subfield><subfield code="0">(DE-588)4291473-5</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">History of Belgium and Luxembourg</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Lierre</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">anno 1910-1919</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Lier</subfield><subfield code="g">Belgien</subfield><subfield code="0">(DE-588)4291473-5</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Besetzung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4006020-2</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Erster Weltkrieg</subfield><subfield code="0">(DE-588)4079163-4</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Flüchtling</subfield><subfield code="0">(DE-588)4017604-6</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="4"><subfield code="a">Geschichte 1914</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="700" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Janssens, Lieven</subfield><subfield code="4">edt</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&amp;doc_library=BVB01&amp;local_base=BVB01&amp;doc_number=030150797&amp;sequence=000001&amp;line_number=0001&amp;func_code=DB_RECORDS&amp;service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSBWK1</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-030150797</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">355.009</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09041</subfield><subfield code="g">181</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">307.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09041</subfield><subfield code="g">493</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">355.009</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09041</subfield><subfield code="g">493</subfield></datafield></record></collection>
geographic Lier Belgien (DE-588)4291473-5 gnd
geographic_facet Lier Belgien
id DE-604.BV044755250
illustrated Illustrated
indexdate 2024-07-10T08:01:19Z
institution BVB
isbn 9789082163254
language Dutch
oai_aleph_id oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-030150797
oclc_num 1024146448
open_access_boolean
owner DE-12
owner_facet DE-12
physical 302 Seiten Illustrationen
psigel BSBWK1
publishDate 2017
publishDateSearch 2017
publishDateSort 2017
publisher Liers Genootschap voor Geschiedenis
record_format marc
series2 Bijdragen tot de geschiedenis van de stad Lier
Het vergeten slagveld
spelling Broeck, André van den Verfasser (DE-588)1152086340 aut
Lier op de vlucht Lierse vluchtelingen tijdens de Eerste Wereldoorlog André Van den Broeck ; verantwoordelijk uitgever: Lieven Janssens
Lier Liers Genootschap voor Geschiedenis [2017]
302 Seiten Illustrationen
txt rdacontent
n rdamedia
nc rdacarrier
Bijdragen tot de geschiedenis van de stad Lier 10
Het vergeten slagveld
"Deze publicatie is een realisatie van het Liers Genootschap voor Geschiedenis in samenwerking met erfgoedcel Kempens Karakter"
Door het grondig opzoekwerk van auteur André Van den Broeck wordt duidelijk hoeveel Lierenaars in augustus-september 1914 op de vlucht sloegen? liefst 25.000 van de toen 26.000 inwoners -, hoe de vlucht is verlopen, waar ze terecht kwamen en hoe het verblijf in een vreemd land was. Zo?n 2.200 vluchtelingen trokken richting Groot-Brittannië, een derde naar Londen, de overige naar kleine steden. 550 Lierenaars zochten hun heil in Centraal-Frankrijk en in Le Havre.00Bijna 1.000 stadsgenoten trokken noodgedwongen naar Nederland, waar ze aanvankelijk in erbarmelijke omstandigheden verbleven in tijdelijke kampen en vervolgens in zogenaamde vluchtoorden. Overal werden ze geconfronteerd met andere gewoonten, een andere taal, cultuur en godsdienst. De auteur besteedt ook uitgebreid aandacht aan de terugkeer naar eigen stad, die verre van vlekkeloos verliep. Tal van woningen waren immers vernield en de ruim 400 noodwoningen aan de Oever, de Leuvensepoort, de Maasfortbaan en de Gasthuisvest, waren niet in een handomdraai klaar
Geschichte 1914 gnd rswk-swf
Flüchtling (DE-588)4017604-6 gnd rswk-swf
Erster Weltkrieg (DE-588)4079163-4 gnd rswk-swf
Besetzung (DE-588)4006020-2 gnd rswk-swf
Lier Belgien (DE-588)4291473-5 gnd rswk-swf
History of Belgium and Luxembourg
Lierre
anno 1910-1919
Lier Belgien (DE-588)4291473-5 g
Besetzung (DE-588)4006020-2 s
Erster Weltkrieg (DE-588)4079163-4 s
Flüchtling (DE-588)4017604-6 s
Geschichte 1914 z
DE-604
Janssens, Lieven edt
Digitalisierung BSB Muenchen - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030150797&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis
spellingShingle Broeck, André van den
Lier op de vlucht Lierse vluchtelingen tijdens de Eerste Wereldoorlog
Flüchtling (DE-588)4017604-6 gnd
Erster Weltkrieg (DE-588)4079163-4 gnd
Besetzung (DE-588)4006020-2 gnd
subject_GND (DE-588)4017604-6
(DE-588)4079163-4
(DE-588)4006020-2
(DE-588)4291473-5
title Lier op de vlucht Lierse vluchtelingen tijdens de Eerste Wereldoorlog
title_auth Lier op de vlucht Lierse vluchtelingen tijdens de Eerste Wereldoorlog
title_exact_search Lier op de vlucht Lierse vluchtelingen tijdens de Eerste Wereldoorlog
title_full Lier op de vlucht Lierse vluchtelingen tijdens de Eerste Wereldoorlog André Van den Broeck ; verantwoordelijk uitgever: Lieven Janssens
title_fullStr Lier op de vlucht Lierse vluchtelingen tijdens de Eerste Wereldoorlog André Van den Broeck ; verantwoordelijk uitgever: Lieven Janssens
title_full_unstemmed Lier op de vlucht Lierse vluchtelingen tijdens de Eerste Wereldoorlog André Van den Broeck ; verantwoordelijk uitgever: Lieven Janssens
title_short Lier op de vlucht
title_sort lier op de vlucht lierse vluchtelingen tijdens de eerste wereldoorlog
title_sub Lierse vluchtelingen tijdens de Eerste Wereldoorlog
topic Flüchtling (DE-588)4017604-6 gnd
Erster Weltkrieg (DE-588)4079163-4 gnd
Besetzung (DE-588)4006020-2 gnd
topic_facet Flüchtling
Erster Weltkrieg
Besetzung
Lier Belgien
url http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030150797&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA
work_keys_str_mv AT broeckandrevanden lieropdevluchtliersevluchtelingentijdensdeeerstewereldoorlog
AT janssenslieven lieropdevluchtliersevluchtelingentijdensdeeerstewereldoorlog