Kto sieje wiatr ... alianckie bombardowania Trzeciej Rzeszy : wybrane zagadnienia
Gespeichert in:
| 1. Verfasser: | |
|---|---|
| Format: | Buch |
| Sprache: | Polish |
| Veröffentlicht: |
Gdańsk
|
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Literaturverzeichnis Inhaltsverzeichnis Register // Ortsregister Register // Personenregister Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Register // Ortsregister Register // Personenregister |
| Tags: |
Tag hinzufügen
Keine Tags, Fügen Sie den ersten Tag hinzu!
|
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV044713704 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20180515 | ||
| 007 | t | ||
| 008 | 180115s2016 a||| |||| 00||| pol d | ||
| 020 | |a 9788378654568 |9 978-83-7865-456-8 | ||
| 020 | |a 8378654567 |9 83-7865-456-7 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1019890480 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV044713704 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 049 | |a DE-12 | ||
| 084 | |a HIST |q DE-12 |2 fid | ||
| 100 | 1 | |a Andrzejewski, Marek |d 1947- |e Verfasser |0 (DE-588)115370897 |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a Kto sieje wiatr ... |b alianckie bombardowania Trzeciej Rzeszy : wybrane zagadnienia |c Marek Andrzejewski |
| 264 | 1 | |a Gdańsk | |
| 264 | 0 | |a Gdańsk |b Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego |c 2016 | |
| 300 | |a 283 Seiten |b 1 Illustration |c 21 cm | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 648 | 7 | |a Geschichte 1939-1945 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 650 | 0 | 7 | |a Luftangriff |0 (DE-588)4074365-2 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 651 | 7 | |a Deutschland |0 (DE-588)4011882-4 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 651 | 7 | |a Europa |0 (DE-588)4015701-5 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 653 | 0 | |a Bombardowanie powietrzne / Europa / 1900-1945 | |
| 653 | 0 | |a Bombardowanie powietrzne / Niemcy / 1900-1945 | |
| 653 | 0 | |a Wojna światowa (1939-1945) / operacje powietrzne | |
| 689 | 0 | 0 | |a Europa |0 (DE-588)4015701-5 |D g |
| 689 | 0 | 1 | |a Deutschland |0 (DE-588)4011882-4 |D g |
| 689 | 0 | 2 | |a Luftangriff |0 (DE-588)4074365-2 |D s |
| 689 | 0 | 3 | |a Geschichte 1939-1945 |A z |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110182&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110182&sequence=000002&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110182&sequence=000003&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Ortsregister |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110182&sequence=000004&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110182&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110182&sequence=000010&line_number=0006&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110182&sequence=000011&line_number=0007&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Ortsregister |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110182&sequence=000012&line_number=0008&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |n DHB | |
| 940 | 1 | |q DHB_BSB_FID | |
| 999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-030110182 | ||
| 942 | 1 | 1 | |c 355.009 |e 22/bsb |f 0904 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 355.009 |e 22/bsb |f 0904 |g 43 |
| 942 | 1 | 1 | |c 355.009 |e 22/bsb |f 0904 |g 4 |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1804178195683999744 |
|---|---|
| adam_text | Inders geograficzny
Abbeville 31
Addis Abeba 22
Afiyka 19, 21, 23,191
Afryka Polnocna 56, 68,129, 213
Afryka Poludniowa 122
Alamain, El 87
Algieria 138
Ameryka 241
Amsterdam 147
Anglia 19,32,34,338,41,55, 63,
79-81, 95,144
Anklam 160,168
Antwerpia 145,147, 217, 218
Apeninski, Polwysep 68,135
Ardeny 206, 210, 215, 234
Arnhem 147
Augsburg 73, 253
Augusta 134
Auschwitz 75,173,174, 212
Austria 128,129,135,136
Azja 21, 23, 242
Bad Oldesloe 232
Balkany 136
Baltyckie, Morze 170
Barcelona 22
Bath 60
Bawaria 107,125
Bayreuth 231, 232
Bazylea 154
Belgia 32, 33,49, 65, 67, 82,114,128,
138,145,146,157,158, 211, 218
Belgrad 153
Bengal 134
Bengazi 131
Berchtesgaden 231
Bergen 150
Berlin 16, 32, 34, 40, 42, 70, 7b 73, 78,
80, 81, 88, 90, 99-107,109,110,
115-117,119,125,130,151,152,170,
178-182,184,186,189,195, 201,
203, 206, 216, 228, 230-232, 234,
235, 237, 238, 241
Berlin-Kreuzberg 40,195
Berlin-Mitte 101
Berlin-Neukölln 228
Berlin-Schöneberg 101,195
Berlin-Steglitz 101
Berlin-Tempelhof 195, 228
Berlin-Tiergarten 101,184
Berlin-Wedding 101
Bernburg 210
Berno 154,155
Bialystok 244
Birmingham 35, 38
Blachownia Sl^ska 163,164, 212
Bochum 88, 90,106,110, 214
Bodenskie, Jezioro 118
Boelcke-Kaserne 232
Bogumin 163
Böhlau 213
Böhlen 202
Bolonia 136
Bonn 215
Bordeaux 141
Boulogne 138,139, 250
— 271 —
Boulogne-Bilancourt 139
Brandenburg 231
Brandenburgia 106, 241
Bratyslawa 149
Brema 15, 62, 68, 73, 78, 81, 87, 88, 90,
ixo, 119,168,184, 231
Brema-Vegesack 67
Brescia 136
Brest 141
Bristol 37, 38
Brno 149
Bruksela 145,146,171, 218
Brunszwik 73,106,109,178,188, 203,
210, 213, 230, 231, 253
Brüx 202
Brytyjskie, Wyspy 34,38, 41,43, 45, 46,
65, 68, 79,100, lox, 104,119,128,
136,138,147,166, 203, 223
Budapeszt 152, 205
Bukareszt 130,133
Bulgaria 151,152
Bydgoszcz 161,172, 244
Caen 207, 250
Calais 138, 250
Cämpina 133
Canterbury 60
Casablanca 69,70
Castel Gandolfo 136
Charleroi 146
Chemnitz 110, 230
Cherbourg 139
Chiny 241
Chociebuz 230
Cotentin, pölwysep 216
Coutances 250
Coventry 14, 25, 26, 31,34-38,41,48,
57, 81, 94,196, 239, 240, 245
Craiova 133
Cushaven 73
Czechoslowacja 82,128,148,150, 253
Czechy 87,149
Dampferhof zob. Kilonia-Dampferhof
Dania 28, 33,49,118,128,151
Darmstadt 14, 90,124,179,188,234
Demiansk 83
Dessau 73, 230
Dçbica 217
Dijon 32
Dolny Sl^sk 82, 87,105,161-164,182
Dortmund 36, 73,88, 90, 97,106,110,
180.181.189, 230, 234, 253
Dortmund-Ems, kanal 214
Drezno 10,14-16, 26, 31, 72, 79, 90,
110,124,125,149,180,181,195,197,
219-226, 230-235, 238-241, 243,
244, 247, 254
Duisburg 73, 88, 90, 97,106,110,181,
214
Dunaj 149
Dunkierka 35,138
Dupnica 152
Düren 73,181, 253
Düsseldorf 87, 88, 90,97,110,115,181,
189,239,253
Dzialoszyn 26
Dzierzoniów 162
Dzelalabad 22
Eder 98
Eindhoven 147
Ekenäs156
Elbing 244
Ellerbek zob. Kilonia-Ellerbek
Enschede 147
Erfurt 231
Essen 36, 56, 73, 87, 88, 90, 97,106,
110.120.123.180.181.189, 214,
230, 234, 253
Europa 65-67,71, 84,128,131,132,136,
141,155, 201, 209, 215,224, 232,
247, 248
Europa Pólnocna 128
Europa Zachodnia 31,45,100
Exeter 60
— 272 —
Fallerleben 73
Ferrara 136
Festung Warschau 28
Finlandia 151
Florencja 135
Florennes 146
Foggia 69,105,135,195
Frampol 26
Franeja 31-34,41, 49, 65, 67,71, 114,
127,128,132,136-144,146,148,157,
158,203, 207, 208, 211,216, 218
Frankfurt nad Menem 87, 88, 90,106,
108,110,181,189, 203, 230, 234, 251
Frascati 136
Freiburg 32
Furt 210
Galatz 72,133
Gandawa 146
G^bin 170
Gdansk 14, 24, 29,58, 82,114-116,156,
165-169,171,172,185,187,244, 251,
252
Gdahsk-Glowne Miasto 252
Gdahsk-Srodmiescie 185
Gdahsk-Wrzeszcz 185
Gdynia (Gotenhafen) 26, 82,123,165-
168,170,185, 244, 256
Gellen 147
Gelsenkirchen 88, 90, 97,106,110, 205
Genua 133,134,137, 251
German Village 71,100
Gibraltar 138
Gilze-Rijen 147
Giurgiu 132
Glasgow 35
Görlitz 91
Gotenhafen zob. Gdynia
Gotha 210
Gorny Sl^sk 82,161-164,169,171,182,
205, 244
Graz 129
Grecja 153
Greifswald 91
Grudzi^dz 26, 29
Guernica 14, 22, 23, 239
Güstrow 91
Haarlem 147
Haga 146,171
Hagen 90, 231
Halberstadt 202, 210, 230, 231
Halle 230, 231
Hamburg 10,14,31,33, 34,36, 49,50,
60-62, 68, 70, 73, 88, 90-95, 99,
100,102,104,108,110,124,125,150,
162,180-183,185,187,189,190, 201,
220, 222,223, 226, 231, 232, 234,
235, 240, 250, 253
Hanau 231, 253
Hanower 42,88,90,106,109,110,181, 231
Harz, gory 217
Hawr 142
Heilbronn 14
Helgoland 40, 81
Helwecja 154
Hesja 112
Hildesheim 14, 231, 232, 250
Hiszpania 22, 23,155
Holandia 19,32, 33, 49, 65, 67, 82,114,
128,142,146,147,157,158, 211
III Rzesza zob. Trzecia Rzesza
IJmuiden 147
Ingolstadt 231
Innsbruck 129
Irlandia Pölnocna 11
Islandia 46,65
Italia 135
Japonia 71, 241-243
Jelenia Gora 162
Jena 231
Jerozolima 174
Jugoslawia 153
Kabul 22
Kaff Ellingen 196
- 273
Kalifornia 248
Kaliningrad 170
Kalmar 156
Kampinoska, Puszcza 84
Kanada 46
Karlsruhe 19, 87, 88,110
Kassel 90,108,123,189, 230, 234
Katania 134
Katowice 29,161
Katyn 157
Kempten 91
K^dzierzyn 163,164, 212
Kielce 29
Kilonia 41, 71, 73, 88, 90,109,110,196,
208, 215, 231, 250, 253
Kilonia-Dampferhof 253
Kilonia-Ellerbek 253
Kilonia-Stare Miasto 253
Klagenfurt 129
Koblencja 215
Kolobrzeg 170
Kolonia 19,31, 38, 50, 60-64, 73, 78,
81, 88, 90, 95,110,180-182,189,
204, 215, 228, 230, 231, 234, 240,
248, 249, 252, 253
Kolonia-Akwizgran 162
Konstanca 132,133
Kopenhaga151
Kortrijk 146
Kozle 163
Kraj Warty 106,115
Krakow 29, 83,161, 244
Krefeld 90
Kreuzberg zob. Berlin-Kreuzberg
Królewiec (Königsberg) 159,169-171
Królewo Malborskie 168
Krzesinki 165
La Manche, kanal 128
La Spezia 133,134
Laksevág 150
Leeuwarden 147
Leningrad 83,170
Leodium 146
Leuven 146
Libia 131
Liege 19
Lille 67,140-142
Linz 129
Lipsk 54, 73, 88, 89,109,110,119,189,
210, 230, 231, 239, 241
Liverpool 14,35, 38
Londyn 11,14, 20, 31, 34, 35, 38, 39, 75,
102,125,137,138,143,155,186,193,
196, 217, 218, 222, 235, 238-240,
245, 247, 249
Lorient 140,141
Lubah Sl^ski 162
Lubeka 56-59, 62, 248
lubelskie, wojewödztwo 26
Lublin 26,172, 244
Ludwigshafen 108,180
Luksemburg 32,148
Lüneburg 91
Lüttich 218
Lützkendorf 81, 202
Lwow 29
Laba 61, 253
Lask 26
Lodz 26, 244
Luk Kurski 94
Madryt 186
Magdeburg 73, 88-90,109,110,118,
119,189,196, 230, 231, 233, 234
Mainz 90
Malbork 156,166,168,169
Manchester 35, 38
Mannheim 41, 88, 90,110,180, 230, 239
Marsylia 142,143
Mechelen 146
Mediolan 133, *34,136, 251
Mers el-Kebir 137,144
Merseburg 213
Merseburg-Leuna 202
Mesyna 134
Milostowo, cmentarz 164
- 274 -
Mirgorod 173
Mitte zob. Berlin-Mitte
Mittelland, kanal 2x4
Modena 136
Moguncja 231
Mohne 98
Monachium 35, 73, 87, 88, 90,107,110,
180,181, 230, 234, 253
Mönchengladbach 33
Monte Cassino 134,137,197, 249, 250
Moskwa 53, 238
Münster 90,111,115,168
Nadrenia 198
Nagykanizsa 152
Nantes 141
Neapol 134,136, 251
Neukölln zob. Berlin-Neukölln
Neustadt, port 232
Niemcy 11-13,15,17, 19, 25, 28-32,
39-41, 43,45, 46, 50-55, 57,
60-63, 66-74, 77, 78, 80-82, 88,
89, 91, 95, 96, 98,100,102-104,
107,110,114,119,122-125,127,128,
130,131,135,136,138,140,141,146,
148,152,158,161,162,164,169,170,
173,182,185,190,191,193,194,
196-198, 202-207, 209, 210, 215,
219, 220, 223, 225, 226, 233-235,
239, 241-244, 247, 249-252, 257
Niemcy Zachodnie 253
Niemiecka Republika Demokratyczna
(NRD) 9, 30, 88,109,185, 224, 237,
239, 240, 252, 254
Nijmegen 147
Nordhausen 81, 231
Normandia 66, 71,141,142,145-147,
203, 204, 207, 208, 212, 217
Norwegia 28, 33,128,150, 232
Norwich 60
Noiymberga 73, 88, 90,110,118,121,
122,196, 230, 231, 234
Nowy York 233
Nysa tuzycka 91,159, 238
Oberhausen 90
Odra 91,159,164,169, 237, 238
Opoczno 26
Opole 163
Oran 137,144
Oranienburg 73, 231
Oslo 150
Ostermoor 73
Oswi^cim 75,163,174
Pabianice 26
Pacyfik 245
Paderborn 184,231
Padwa 136
Palermo 134
Pantelleria 134
Parma 251
Paryz 19, 20,31,139,141-144,171
Pas-de-Calais 216
Pearl Harbor 241
Peenemünde 216
Pforzheim 14, 37, 72, 90,157,178,183,
188, 219, 226-230, 233-235, 241,
247
Pforzheim-Brötzingen 228
Pilzno 119,148,149,196
Pireus 154
Piijatyn 173
Piteszti 133
Piza 135
Plauen 81,231
Plewen 152
Ploeszti 104,130-132, 205, 212, 213
Plovdiv 152
Plymouth 35,38
Poczdam 81, 231, 232, 241
Police 159,161, 202
Polska 10,17,19, 23, 28,30, 50, 82,84,
85,128,148, 244, 252, 253
Poltawa 105,173
Pomorze Srodkowe 182
Pomorze Zachodnie 182
Portugalia 155
Poznan 29, 82,156,161,164,169, 244
- 275 -
Pólnocne, Morze 6i, 62,160
Praga 148-150, 213
Protektorat Czech i Moraw 148
Pmntrut 154
Pnisy Wschodnie 106,115,125,159,161,
169-171,182
Prusy Zachodnie 115,182
Racibórz 163
Radom 26
Radomsko 26
Rastenberg 95
Ratyzbona 70, 210
Rawenna 251
Regensburg 90
Remagen 215
Ren 61
Republika Federalna Niemiec (RFN) 9,
16, 25,30, 88,197, 237, 239, 242,
252-254
Rheinfelden 154
Riesa 91
Rostock 56, 58, 59, 62, 95,117,179, 188,
192, 210
Rotterdam 12,14, 25, 26, 31,33, 34, 37,
97,147,196, 239, 240
Rouen 67,139, *40,142,143
Ruhr 98
Rumia-Zagórze 166
Rumunia 72,104,130,133, *35,152,
171, 205
Rüsselsheim 112,113
Rzeczpospolita 16, 23, 255
Rzesza zob. Trzecia Rzesza
Rzym 134,135,137,151
Rzym-San Lorenzo 134
Saint-Étienne 142
Saint-Nazaire 140,141
Saksonia 212, 221, 223, 234, 241
Saksonia-Anhalt 234, 241
Salzburg 129
San Lorenzo zob. Rzym-San Lorenzo
Sassnitz 230
Schaffhausen 154
Schleiz 232
Schleswig 91
Scholven (Buer) 205
Schöneberg zob. Berlin-Schöneberg
Schweinfurt 70, 73, 90, 91,100,106,
109,168, 233
Sheshuan 22
Siena 135
Sieradz 26
Slovanech 149
Slowacja 148,149
Slowenia 153
Soesterberg 147
Sofia 152
Solingen 214, 226
Sorpe 98
Sotteville 140
Southampton 35
Sprewa 101,104
Stalingrad 44, 83, 87, 93, 249
Stany Zjednoczone 9, 43, 46, 5°, 96,
103,133,157, 210, 225, 240, 241,
245, 253
Steglitz zob. Berlin-Steglitz
Stein 154
Steyr 210
Strzelce Opolskie 163
Stuttgart 36, 88, 90,110,178,189, 234,
239, 253
Sudety 148
Suhl 91
Sulejöw 26
Swinemünde zob. Swinoujscie
Sycylia 44, 68,134
Szczecin 82,159-161,178,179, 244, 255
Sztokholm 156
Szwajcaria 154, 155
Szwecja 155,156, 224
Sl^sk Opolski 212
Srödziemne, Morze 89,128
Swinoujscie (Swinemünde) 75, 82,159,
230, 256
— 276 —
Tczew 26
Tempelhof zob. Berlin-Tempelhof
Tiergarten zob. Berlin-Tiergarten
Tokio 16,151, 241-243
Torun 161,179, 244
Treviso 136, 251
TrÖglitz 213
Trondheim 170
Trzebinia 174, 212
Trzecia Rzesza 11, 13,14,16,17, 23, 28,
33,34, 37, 40-45,49, 5b 52, 60,
66, 67, 70-72,78-82, 87, 89, 90,
93-97, 99-103,105,106,109,114-
117,121-127,129-133,135,138,139,
145,148,152,155,157-159,161-164,
169-171,173,177-179,182,183,185,
187-198, 203-210, 212, 213, 215,
218, 220, 223, 231-234, 237, 239,
242-244, 247, 249, 250, 255, 256
Tulon 143
Tunezja 134
Tunis 44, 69,134
Turcja 131, 213
Turyn 133,134,136,137, 251
Turyngia 234
Tylza 170,171
Utah 71
Uznam 216
Vegesack zob. Brema-Vegesack
Velzen 147
Vichy 137,138
Villach 129
Vincenza 136
Vlissingen 138,147
Walbrzych, wies 162
Wanne-Eickel 106
Warszawa 14,16, 20, 25-31, 80, 83, 84,
121,171,172,196, 239, 240, 244, 252
Waszyngton 56,143,155, 238
Watten 141
Wedding zob. Berlin-Wedding
Werona 136
Wersal 20,143
Westerplatte 24
W^gry 128,135,136,152
Wieczne Miasto zob. Rzym
Wieden 129,130,158, 205
Wielka Brytania 11,17,19, 21,31, 35,
36,45,47, 51, 53, 55-57, 59, 61, 63,
71, 73, 78, 81, 99,131,133,137,138,
144,151,157,158,188, 209, 210,
218, 225, 235, 240, 247, 257
Wielkopolska 164
Wieluh 23-26,37
Wiener Neustadt 129,158
Wilczy Szaniec 126
Wilhelmshaven 67,71, 90,140
Witten 231
Wlochy 68, 69, 71, 84,105,127,128,
132-136,153,157,158,163,173,195
Wolne Miasto Gdansk zob. Gdansk
Wolow 162
Worms 230
Wraca 152
Wroclaw 82,163,170,182,186, 221, 244
Wrzeszcz zob. Gdahsk-Wrzeszcz
Wuppertal 90, 97,189, 234
Wuppertal-Barmen 230
Würzburg 230-232, 253
Wybrzeze 79
York 60
Zagl^bie Ruhry 33, 42, 56, 60, 87, 90,
96-99,101,105-107,115,181,198,
205, 214, 215, 221, 252
Zduhska Wola 26
Zdzieszowice 163, 212
Zeitz-Tröglitz 202
ZSRR zob. Zwi^zek Radziecki
Zurych 154
Zweibrücken 230
Zwi^zek Radziecki 17,34, 43-45, 73,
210, 237, 239, 240, 253,
Zwickau 231
- 277 -
Bibliografía
Archiwum Archidiecezjalne Gdansk, II/KB 105.
Zrödla drukowane
Bomben auf Rostock. Krieg und Kriegsende in Berichten, Dokumenten, Erinnerun-
gen und Fotos 1940-1945, Rostock 1995.
Demps, Laurenz, Die Brandnacht. Dokumente von der Zerstörung Darmstadts am
11. September 1944, Darmstadt 1964.
Mitteilungen des Statistischen Amtes der Stadt Kiel, Nr. 24, Kiel 1959.
Verwaltungsbericht der Hansestadt Lübeck 1.04.1937 bis 31.03.1952, bearbeitet vom
Statistischen Amt d. Stadt Lübeck 1953.
Encyklopedie, slowniki, atlasy
Atlas II wojny swiatowej, red. J. Keegan, Warszawa 1995.
Braunschweiger Stadtlexikon, L. Camerer, R. Manfred, W. Garzmann, W.-D. Schue-
graf, Braunschweig 1992.
Piekalkiewicz Janusz, Luftkrieg 1939-1945, Augsburg 1998.
Piekalkiewicz Janusz, Der Zweite Weltkrieg, Düsseldorf - Wien 1985.
Zentner Christian, Der Zweite Weltkrieg. Ein Lexikon, München 1995; Wien 2003.
Zerko Stanislaw, Ilustrowany leksykon II wojny swiatowej, Poznan 2004.
WSPOMNIENIA
Brost Erich, Der Lange Weg von der Weichsel an die Ruhr, [w:] Es wird nicht mehr
zurückgeschossen... Erinnerungen an das Kriegsende 1945, Bergisch Gladbach
1995.
Garlicki Mieczyslaw, Wspomnienia z 318 Dywizjonu Mysliwsko-Rozpoznawczego
„Gdahskiego”, Poznan 1996.
Harris Arthur, Ofensywa bombowa, Warszawa 2000.
Holmsted Georg, Die Berlin-Chronik. Daten, Personen, Dokumente, Düssseldorf
1984.
- 259 -
Hosenfeld Wilm, „Staram si$ ratowac kaidego”. Zycie niemieckiego oficera w li-
stach i dziennikach, Warszawa 2007.
Kiel im Luftkrieg 1939-1945. Tagebuch des Alarmpostens Detlef Boelck, eingeleitet
von J. Plöger, Kiel 1980.
Kwolek Edward, Bomby w celu, Brighton 1984.
Der Luftkrieg 1914-1915 unter Verwendung von Feldpostbriefen und Berichten von
Augenzeugen, Leipzig 1915.
Matern Norbert, Ostpreußen als die Bomben fielen. Königsberg, Allenstein, Brauns-
berg, Gumbinnen, Insterburg, Memel, Tilsit, Düsseldorf 1986
Posiadlowska-Papalezow Teófila, Nie rozumialam, ze rozpoczfia siq wojna, „30 Dni”
2009, nr 4/5.
Zwarra Brimon, Wspomnienia gdanskiego bówki, t. 4, Gdansk 1996.
PODRgCZNIKI SZKOLNE
Becker Bäcker C.L., Cooper K.S., Modern History, Morristown 1984.
Bergmann Klaus i in., Geschichte und Geschehen, Stuttgart - Düsseldorf - Leipzig
1998.
Berkin C., Wood L., Land of Promise. A History ofthe United States, Gienview 1983.
Bilder zur Geschichte des deutschen Volkes 1929-1960 für die 9. und 10. Klasse der
Oberschule, Berlin 1963.
Camera Augusto, Fabietti Renato, Storia per gli Istituti Tecnici. Volume terzo. Dal
1848 ai giorni nostri, Bologna 1966.
Chmiel Lech, Jagiello Bogdan, Syta Antoni, Historia, Klasa 3 gimnazjum. Podrqcz-
nik, Warszawa 2002.
Craven A.O., Johnson W., American History, Boston 1961.
Entdecken und verstehen. 9/10 Geschichtsbuch für Brandenburg, Berlin 1989.
Geschichte. Lehrbuch für Klasse 9. Volk und Wissen, Berlin 1989.
Hammerschmid Helmut, Pramper Wolfgang, Meilensteine der Geschichte GS. Ge-
schichtsbuch für die 4. Klasse HB undAHS, Linz 1993.
Hoffmann Joachim, Franz Bahl, Von der russischen Revolution bis zur Gegenwart,
Frankfurt a. Main 1978.
La storia per la scuola media 3, Firence 1984.
Lang S., The Second World War. Conflict and Cooperation, Cambridge 1993.
Lehrbuch für den Geschichtsunterricht 8. Schuljahr, Berlin 1952.
Lehrbuch für Geschichte der 10. Klasse der Oberschule und der erweiterten Ober-
schule, Berlin 1962.
Lehrbuch für Geschichte der 6. Klasse der Oberschule, Versuchsauflage, Berlin 1961.
Lehrbuch für Geschichte. 9 Klasse, Berlin 1969.
Neueste Zeit. Lehrbuch für den Geschichtsunterricht der erweiterten Oberschule. 12
Klasse, Teil 2, Berlin i960.
— 260 —
Pankowicz Andrzej, Polska i swiat wspólczesny. Podrgcznik día szkól srednich día
klasy TV liceum ogólnoksztalcqcego oraz dla klasy III technikum i liceum zawo-
dowego, Warszawa 1991.
Pilikowski Jerzy, Historia 1939-1990. Podrgcznik dla szkól srednich, Krakow 1996.
Ray J., Britain and the Modern World, London 1979.
Ross S., The Blitz. At Home in World War II, London 2004.
Sierpowski Stanislaw, Historia najnowsza (1981-1996). Podrqcznik dla szkoly pod-
stawowej, Warszawa 1997.
Szczesniak Andrzej Leszek, Historia. Polska i swiat naszego wieku lata 1914-1990.
Podr^cznik dla klasy ósmej szkoly podstawowej, Bydgoszcz 1992.
Wapinski Roman, Historia dla kl. Ill liceum ogólnoksztalcqcego. Czqsc drug a (Od
wybuchu II wojny swiatowej do roku 1964), Warszawa 1970.
Wróbel Jan, Odnalezc przeszlosc. Historia od 1815 roku do wspólczesnosci. Liceum
ogólnoksztalcqce, liceum profilowane, technikum, Warszawa 2.003.
Zeiten und Menschen. Geschichtliches Unterrichtswerk, Hanower 1966.
Zeiten, Völker, Kulturen 3. Lehr- und Arbeitsbuch fiir Geschichte und Sozialkultur,
Wien 1977.
Opracowania, wywiady
,A wiçc wojna...”. Ludnosc cywilna we wrzesniu 1939 r., Warszawa - Lublin 2009.
„Bonner Rundschau”, 27.08.2001, nr 198.
„Dann färbte sich der Himmel blutrot... Die Zerstörung Magdeburgs am 16. Januar
1945« Ausstellung, Magdeburg 1995.
„Forum”, 14.06.1992.
„Forum”, 2000, nr 13.
„Forum”, 22-28.09.2003.
„Forum”, 1-7.03.2004, nr 9.
„Forum”, 10-26.09.2004, nr 38.
„Forum”, 14-20.02.2007.
„Forum”, 8-14.09.2008.
„Forum”, 10-15.05.2010.
„Frankfurter Allgemeine Zeitung”, 10.09.2001.
„Gazeta Pomorska”, 21.04.2005.
„Gazeta Wyborcza”, 4.11.2004.
„Gazeta Wyborcza”, 12-13.02.2005.
„Gazeta Wyborcza”, 11.03.2005.
„Gazeta Wyborcza”, 23.05.2008.
„Neue Zürcher Zeitung”, 8.08.2001, nr 181.
„Neue Zürcher Zeitung”, 12.03.2002, nr 59.
„Neue Zürcher Zeitung”, 18-19.01.2003, nr 14.
„Pforzheimer Zeitung”, 25.02.2005, nr 46.
„Pforzheimer Zeitung”, 4.03.2005, nr 52.
261 —
JPolityka”, 14.06.2003, nr 24.
„Polityka”, 22.11.2003, nr 47*
„Das Preußenblatt”, 4.02.1995, nr 5.
„Rzeczpospolita”, 21-22.02.2009.
„Rzeczpospolita”, 24.02.2009.
„Der Spiegel” 1999, nr 41.
„Der Spiegel” 2001, nr 34.
„Der Spiegel” 2002, nr 49.
„Der Spiegel” (wydanie specjalne) 2003, nr 1.
„Der Spiegel” (wydanie specjalne) 2003, nr 2.
„Der Spiegel” 2003, nr 4.
„Der Spiegel” 2005, nr 17/18.
„Der Spiegel” 2005, nr 34.
„Wprost”, 20.02.2005, nr 7.
„Die Zeit”, 18.04.2002, nr 17.
Abramowicz D., Widzialy moje oczy, „Dziennik Baltycki”, 31.03.2005.
Äbramowicz Slawomir, Tragedia Wielunia w swietle materialöw sledztwa oddzia-
lowej Komisji Scigania Zbrodni przeciwko narodowi polskiemu, [w:] Wielun
byl pierwszy. Bombardowania lotnicze miast regionu lodzkiego we wrzesniu
1939 r., red. J. Wrobel, Lodz 2009.
Aders Gerhard, Bombenkrieg. Strategien der Zerstörung 1939-1945, Köln 2004.
Aksamit Bozena, Gondek Bartosz, Masakra na wodzie tuzprzed koncem wojny, „Ga-
zeta Wyborcza. Trojmiasto”, 30.04.-3.05.2001.
Alter P. i in., Geschichte und Geschehen IV, Stuttgart 1982.
Andrzejewski Marek, Der Bombenkrieg gegen deutsche Städte in Geschichtslehrbü-
chern, „Internationale Schulbuchforschung” 2005, nr 3.
Andrzejewski Marek, Od Eberta do KÖhlera. Portrety niemieckich prezydentöw,
Gdansk 2009.
Bailey Ronald H. i zespöl redakcyjny Time-Life Books, Wojna nad Europq, Warszawa
2000.
Bartoszewski Wladyslaw, 1859 dni Warszawy, Krakow 1974.
Baszkiewicz Jan, Historia Francji, Wroclaw 2008.
Bayer Wolfgang, Das geplante Inferno, [w:] S. Burgdorff, Ch. Habbe, Als Feuer vom
Himmel fiel Der Bombenkrieg in Deutschland, München 2.005.
Bednarczyk R., Brytyjczycy nad Gdyniq. Widziane z ziemi, „30 Dni” 2001, nr 3.
Beevor Antony, Druga wojna swiatowa, Krakow 2013.
Bergander Götz, Dresden im Luftkrieg. Vorgeschichte. Zerstörung, Folgen, Weimar
1994*
Bergander Götz, Kalkül und Routine. Dresdens Rolle in der britisch-amerikanischen
Luftkriegsplanung, Dresden 1995.
Besymenski Lew, „Bürger, Luftalarm”, [w:] S. Burgdorff, Ch. Habbe, Als Feuer vom
Himmel fiel. Der Bombenkrieg in Deutschland, Bonn 2004.
Bishop Patrick, Chlopcy z bombowcöw. Odpowiedz na atak 1940-1945, Poznan
2010.
— 262 —
Blicharski Czeslaw, Drezno to nie byl bohaterski lot, wywiad przepr. P. Zychowicz,
„Rzeczpospolita” 21-22.02.2008.
Böhler Jochen, Wojna totalna, wywiad przepr. W. Pi^ciak, „Tygodnik Powszechny”,
6.09.2009.
Bollmann Ralph, Im Dickicht der Aufrechnung, [w:] Ein Volk von Opfern? Die neue
Debatte um den Bombenkrieg 1940-45, Berlin 2003.
Bölsche Jochen, „So muss die Hölle aussehen”, [w:] S. Burgdorff, Ch. Habbe, Als Feu-
er vom Himmel fiel. Der Bombenkrieg in Deutschland, München 2005.
Bönitz Wolfgang, Feindliche Bomberverbände im Auflug. Zivilbevölkerung im Luft-
krieg, Berlin 2003.
Boog H., Krebs G., Vogel D., Das Deutsche Reich und der Zweite Weltkrieg, Bd. 7,
Das Deutsche Reich in der Defensive. Strategische Luftkrieg in Europa, Krieg im
Westen und in Ostasien 1943-1944/45, Stuttgart - München 2001.
Bruni E., Baronchelli L., Storia ed Educazione Civica con Antologia Stolica per la
Scuola Media, Volume 3, Milano 1980.
Buchwald Bernard Karol, Od Wrony do Spitfire’a, Poznan 1999.
Büttner Ursula, „Gomorrha Hamburg im Bombenkrieg. Die Wirkung der Luftan-
griffe auf Bevölkerung und Wirtschaft, Hamburg 1993.
Büttner Ursula, Hamburg im Luftkrieg. Die politischen und wirtschaftlichen Folgen
des „Unternehmens Gomorrha”, [w:] M.P. Hiller, E. Jäckel, J. Rohwer, Städte im
Zweiten Weltkrieg. Ein internationaler Vergleich. Essen 1991.
Camerer Luitgard, Garzmann Manfred R.W., Schuegraf Wolf-Dieter, Braunschwei-
ger Stadtlexikon, Braunschweig 1992.
Chronik der Schweiz, Zürich 1987.
Connelly Mark, Die britische Öffentlichkeit, die Presse und der strategische Luftkrieg
gegen Deutschland, 1939-1945, [w:] Ein Volk von Opfern? Die neue Debatte um
den Bombenkrieg 1940-45, Berlin 2003.
Creveld Martin van, Era lotnictwa wojskowego, Warszawa 2013.
Czesany Maximilian, Europa im Bombenkrieg 1939-1945, Graz - Stuttgart 1986.
Danielewicz Dorota, Swiatlo w bunkrze. Berlihska kolekcja Borosa, „Dialog” 2008.
Daniluk Jan, Miasto skoszarowane. Garnizon Gdansk 1939-1945.
Das grosse Lexikon des Dritten Reiches, München 1985.
Davis Mike, Angriff auf „German Village”, [w:] S. Burgdorff, Ch. Habbe, Als Feuer
vom Himmel fiel. Der Bombenkrieg in Deutschland, München 2005.
Dittmar Werner, Die Zerstörung Kassels im Oktober 1943- Eine Dokumentation, Ful-
dabrück 1983.
Dmitrow Edmund, Niemcy i okupacja hitlerowska w oczach Polaköw. Poglqdy i opi-
nie z lat 1945-1948, Warszawa 1987.
Dunin-W^sowicz Krzysztof, Warszawa w latach 1939-1945, Warszawa 1984.
Ein Tag, der für immer bleibt, „Pforzheimer Zeitung”, 21.02.2015.
Favier Jean, Paris deus mille ans d’historie, Paris 1997.
Frankiewicz Bogdan, Bombardowanie miasta przez lotnictwo alianckie, [w:] Dzieje
Szczecina 1806-1945, red. B. Wachowiak, Szczecin 1994.
— 263 —
Friedrich Jörg, Der Brand. Deutschland im Bombenkrieg 1940-1945, München
2002.
Fritze Lothar, Die Moral des Bombenterrors. Alliierte Flächenbombardements im
Zweiten Weltkrieg, Hamburg 2007.
Gerke Wilfried, Luftkrieg über Posen, [w:] Kulturwart. Beiträge zur deutsch-polni-
schen Nachbarschaft, Hannover 1994.
Gilbert Martin, Auschwitz und die Alliierten, München 1982.
Girbig Werner, 1000 Tage über Deutschland. Die 8. amerikanische Luftflotte im 2.
Weltkrieg, München 1964.
Gortat Jakub, Niemiecka polityka pamiqci wobec ofiar wojny powietrznej, Lodz
2015.
Grass Günter, Nie wywolujmy sporow, wywiad przepr. A. Krzeminski, „Polityka”,
12.04.2003, nr 15.
Grayling Antony C., Die toten Städte. Waren die alliierten Bombenangriffe Kriegs-
verbrechen?, München 2007.
Groehler Olaf, Bombenkrieg gegen Deutschland, Berlin 1990.
Groehler Olaf, Rostock im Luftkrieg (1941-1944), [w:] Beiträge zur Geschichte der
Stadt Rostock, 1988, Heft 9.
Grote Eckart, Braunschweig im Luftkrieg, Braunschweig 1983.
Grube Frank, Richter Gerhard, Alltag im Dritten Reich. So lebten die Deutschen
1933-1945, Hamburg 1982.
Gryz Cezaiy, Rzeznia wielunska, „Wprost”, 7.09.2008.
Gudewicz Piotr, Alianckie naloty bombowe na port gdynski 1942-1944, [w:] Wq-
dröwkipo dziejach Gdyni, czqsc 2, red. D. Plaza-Opacka, T. Stegner, Gdynia 2007.
Hage Volker, Zeugen der Zerstörung. Die Literaten und der Luftkrieg. Essay und
Gespräche, Frankfurt a. M. 2003.
Hamburg 1943. Literarische Zeugnisse zum Feuersturm, Frankfurt a. M. 2003.
Hildebrand K., Das Dritte Reich, München - Wien 1979.
Hoffmann Georg, Fliegerlynchjustiz. Gewalt gegen abgeschossene alliierte Flug-
zeugbesatzungen 1943-1945, Paderborn 2015.
Hoffmann Joachim, Bahl Franz, Von der russischen Revolution bis zur Gegenwart,
Frankfurt a. M. 1978.
Hoffmann Joachim, Krautkrämer E,, Hug W., Bahl R., Geschichtliche Weltkunde, Bd
3: Von der Zeit Imperlialismus bis zur Gegenwart, Frankfurt a. M. 1997.
Holmsted Georg, Die Berlin-Chronik. Daten, Personen, Dokumente, Düsseldorf 1984.
Holmsted Georg, Kriegsalltag 1939-1945 in Deutschland, Düsseldorf 1982.
Holzer Jerzy, Europejska tragedia XX wieku. II wojna swiatowa, Warszawa 2005.
Hoppe Bert, Auf den Trümmern von Königsberg. Kaliningrad 1946-1970, München
2000.
Janczak Andrzej Robert, Przez ciemniq nocy. Dzieje 307 Nocnego Dywizjonu My-
sliwskiego „Lwowskiego” 1940-1947, Poznan 1997.
Karpinski Stanislaw, Na skrzydlach huraganu, Warszawa 2003.
Kazmierczak Aleksy, Samoloty nad Gotenhafen, „Rocznik Gdyhski” 1991, nr 10.
Keegan John, Der Zweite Weltkrieg, Berlin 2004.
— 264
Kempowski Walter, Das hatte bibllische Ausmasse, wywiad przepr. V. Hage, „Der
Spiegel” 2000, nr 13.
Kettenacker Lothar, Churchills Dilemma, [w:] Ein Volk von Opfern? Die neue Debat-
te um den Bombenkrieg 1940-45, Berlin 2003.
Kiersch, Gerhard. Klaus Rainer, Kramer Wolfgang, Reichardt-Kiersch Elisabeth, Ber-
liner Alltag im Dritten Reich, Düsseldorf 1981.
Kirchmayer Jerzy, Polskie skrzydla nad powstanczq Warszawq, „Tygodnik Po-
wszechny” 140/48.
Kirchmayer Jerzy, Powstanie Warszawskie, Warszawa 1964.
Kirchner Detlef, Der Luftkrieg über Stettin 1939 bis 1945, Lübeck 2010.
Kitchen Martin, Nazistowskie Niemcy w czasie wojny, Warszawa 1997.
Kittel Manfred, Nach Nürnberg und Tokio. „Vergangenheitsbewältigung” in Japan
und Westdeutschland 1945 bis 1968, München 2004.
Klätte Axel, Stettin im Todeskampf Britische und US-Bomber zerstören die pom-
mer sehe Hauptstadt, „Die Pommersche Zeitung”, 27.08.1994, nr 34.
Kleban Czeslaw, Port Gdynia 1922-1972, Gdansk 1973.
Kloft Michael, „Plötzlich explodierte alles”, [w:] S. Burgdorff, Ch. Habbe, Als Feuer
vom Himmel fiel. Der Bombenkrieg in Deutschland, Paris 2014.
Kloth Hans Michael, „Was für eine Idee!”. Konnten oder wollten die Alliierten
Auschwitz nicht bombardieren?, [w:] S. Burgdorff, Ch. Habbe, Als Feuer vom
Himmel fiel. Der Bombenkrieg in Deutschland, Bonn 2004.
Knapp Andrew, Les Français sous les bombes alliées 1940-1945, Paris 2014.
Konarski Mariusz, „Lancaster” z Kielna, „30 dni” 2010, nr 1.
Konarski Mariusz, Bakun Maciej, Brytyjczycy nad Gdanskiem, „30 dni” 2012, nr 1.
Konieczny Alfred, Slqsk a wojnapowietrzna lat 1940-1944, Wroclaw 1998.
Kozenski Jerzy, Austria 1918-1968. Dzieje spoleczne i polityczne, Poznan 1970»
Krause Michael, Flucht vor dem Bombenkrieg. „Umquatierungen” im Zweiten Welt-
krieg und die Wiedereingliederung der Evakuierten in Deutschland 1943-1963,
Düsseldorf 1997.
Krol Waclaw, Polskie dywizjony lotnicze w Wielkiej Brytanii 1940-1945, Warszawa
1982.
Krol Waclaw, Zarys dzialan polskiego lotnictwa w Wielkiej Brytanii 1940-1945,
Warszawa 1990.
Kronika II wojny swiatowej, Warszawa 2004.
Kroplewska Anna, Naloty alianckie na niemieckie miasta port owe: Lubekç, Rostock,
Kiloniç i Hamburg podezas II wojny swiatowej (praca magisterska Uniwersytet
Gdanski), Gdansk 2004.
Krzeminski A., Bombardowaniepamiçci, „Polityka”, 12.02.2005, nr 6.
Krzeminski Czeslaw, Wojna powietrzna w Europie 1939-1945, Warszawa 1983.
Krzoska Markus, Powolne przemijanie pokolenia autorytetôw. O nowej ksiqzce Wla-
dyslawa Bartoszewskiego, „Dialog” 2005, nr 71.
Kucklick Christoph, Feuersturm. Der Bombenkrieg gegen Deutschland, Hamburg
2003.
— 265 —
Kulak Teresa, Historia Wroclawia. Od twierdzy fryderycjanskiej do twierdzy hitle-
rowskiej, Wroclaw 2001.
Kurowski Franz, Bomben über Dresden, Wien 2001.
Kurowski Franz, Der Luftkrieg über Deutschland, Düsseldorf - Wien 1998.
Lang Jochen von, Claus Sibyll, Krieg der Bomber. Dokumentation einer deutschen
Katastrophe, Augsburg 1999.
Ledwoch Janusz, Nowicki Jacek, Ploeszti 1943, Warszawa 1997.
Lefebvre Georges, Pouthas Charles H., Baumont Maurice, Historia FrancjL Od 1774
do czasöw wspölczesnych, t. 2, Warszawa 1969.
Leociak Jacek, Bombardowania miastjako doswiadczenia graniczne, [w:] Wojna,
doswiadczenie izapis. Nowezrödla,problemy, metody badawcze, red. S. Buiyla,
P. Rodak, Krakow 2006.
Levine Alan J., The Strategie Bombing of Germany, 1940-1945, London 1992.
Lichtenstein Heinert, Warum Auschwitz nicht bombardiert wurde, Köln 1980.
Lucas F.J. i in., Menschen in ihrer Zeit 4/5. In unserer Zeit, Stuttgart 1971.
Marc Locker, Regina Prill, Eva-Maria Kühnei, Melanie Knaup, Carsten Schulte, Als
die Bomben fielen... Beiträge zum Luftkrieg in Paderborn 1939 bis 1945, Pader-
born 1998.
Markowski Wawrzyniec, Naloty na Gdynia 1941-1945, [w:] Encyklopedia Gdyni,
Gdynia 2006.
Matern Norbert, Ostpreußen als die Bomben fielen. Königsberg, Allenstein, Brauns-
berg, Gumbinnen, Insterburg, Memel, Tilsit, Düsseldorf 1986.
McManus John, Piekielne niebo. Amerykanscy lotnicy w II wojnie swiatowej, War-
szawa 2003.
Michalowska Jadwiga, Gospodarka Gdyni w okresie okupaeji hitlerowskiej, [w:]
Dzieje Gdyni, red. R. Wapihski, Wroclaw 1980.
Mierzejewski Alfred C., Bomben auf die Reichsbahn. Der Zusammenbruch der deut-
schen Kriegswirtschaft 1944-1945, Freiburg 1993.
Mikulicz Wlodzimierz, Operacja Millennium”. Historia nalotu 1000 bombowcöw
RAF Bomber Command na Kolonie 30-31 V1942 r., „Dzieje Najnowsze” 2003,
nr 4.
Moessner-Heckner U., Pforzheim Code Yellowfin. Eine Analyse der Luftangriffe
1944-1945, Pforzheim 1991.
Molendowski Leszek, Wloscy sojusznicy Hitlera w Gdansku i Gdyni, „Nasza Histo-
ria” 2016, nr 4,
Mommsen Hans, Wie die Bomber Hitler halfen, [w:] S. Burgdorff, Ch. Habbe, Als
Feuer vom Himmel fiel. Der Bombenkrieg in Deutschland, Bonn 2004.
Müller Rolf-Dieter, Huber Florian, Eglau Johannes, Der Bombenkrieg 1939-1945,
Berlin 2004.
Müller Rolf-Dieter, Volkmann Hans Erich, Die Wehrmacht Mythos und Realität,
München 1999.
Neillands Robin, Der Krieg der Bomber. Arthur Harris und die Bomberoffensive der
Alliierten 1939-1945, Berlin 2002.
— 266
Niesiolowski Stefan, Nienawidzq Staujfenberga, „Gazeta Wyborcza”, 20.07.2009,
s. 19.
Nocun Malgorzata, Potkaj Tomasz, Piçciak Wojciech, Berlin za Warszawç, 60 lat
temu nad okupowanq Europq trwala walka, od ktorej zalezal wynik II wojny
swiatowej, „Tygodnik Powszechny”, 15.02.2004, nr 7.
Nowak-Jezioranski Jan, Tak mowi Kurier Warszawy. Dlaczego nie moglismy na-
grac Powstania Warszawskiego, „Gazeta Wyborcza”, 2-3.08.2014.
Olejnik Tadeusz, Wielun. Dzieje miasta (1793-1945), Piotrkow Trybunalski 2003.
Ossowski Artur, Luftwaffe przeciw ludnosci cywilnej regionu lodzkiego (1-17 wrze-
snia 1939 r-) Iw:] Wielun bylpierwszy. Bombardowania lotnicze miast regionu
lodzkiego we wrzesniu 1939 r., red. J. Wrobel, Lodz 2009.
Overesch Manfred, Klaus Arlt, Hans-Jürgen Drewes, Martin Fenner i in., Renais-
sance einer Kulturstadt. Hildesheim nach dem 2. Weltkrieg, Hildesheim 1998.
Overy R., Barbarisch, aber sinnvoll, [w:] Ein Volk von Opfern? Die neue Debatte um
den Bombenkrieg 1940-45, Berlin 2003.
Parker Robert Alexander Clarke, Druga wojna swiatowa. Krotka historia, Wroclaw
1999.
Paul Wolfgang, Der Heimatkrieg 1939-1945. Tatsachenbericht, Frankfurt a. Main -
Berlin 1992.
Piskorski Jan M., Wachowiak Bogdan, Wlodarczyk Edward, Stettin. Kurze Stadtge-
schichte, Poznan 1994.
Première A, B, S. De 1890 a 1945 groupe de recherche pour renseignement de Thisto-
rie et de la geographic, Paris 1990.
Przedpelski Andrzej, 80 latpolskiego lotnictwa wojskowego 1918-1998. Zarys histo-
rii, Warszawa 1998.
Przesmych Stefan, Bombardowanie polskich miastprzez lotnictwo sowieckie, Lublin
2007.
Rail Günther, Bohater? Ja? wywiad przepr. Joachim Käppner i Kurt Kister, „Süddeut-
sche Zeitung” 5.08.2009, cyt. za: „Forum”, 24-30.08.2009.
Revie Alastair, ...war ein verlorener Haufen, Stuttgart 1974.
Rumpf Hans, Das war der Bombenkrieg. Deutsche Städte im Feuersturm. Ein Doku-
mentarbericht, Hamburg 1961.
Rutkowski Miroslaw, Plynne nadzieje, „Polityka”, 14.04.2007, nr 15.
Rzepniewski Andrzej, Wojna powietrzna w Polsce - 1939 na tie rozwoju lotnictwa
Polski iNiemiec, Warszawa 1970.
Schaarschmidt Wolfgang, Dresden 1945. Dokumentation und Opferzahlen, München
2005.
Schmidt Erwin, Wiener Stadtgeschichte, Wien - München 1978.
Schmidt Georg, Es regnet Feuer. Bremen im Bombenkrieg 1940-1945, Kassel 2004.
Schmidt-Klingenberg M., „Wir werden sie radieren”, [w:] S, Burgdorff, Ch. Habbe,
Als Feuer vom Himmel fiel. Der Bombenkrieg in Deutschland, Bonn 2004.
Schnatz Helmut, Der Luftangriff auf Swinemünde. Dokumentation einer Tragödie,
München 2004.
Schnatz Helmut, Tiefflieger über Dresden? Legenden und Wirklichkeit, Köln 2000.
— 267 —
Schubert Gunnar, Die kollektive Unschuld. Wie der Dresden-Schwindel zum natio-
nalen Opfermythos wurde, Hamburg 2006.
Schulze Hagen, Niemcy. Nowa historia, Krakow 1999.
Schwarzwalder Herbert, Geschichte der Freien Hansestadt Bremen, Bd. 4, Bremen in
der-NSJZeit, Hamburg 1985.
Schwinge Erich, Churchill und Roosevelt aus kontinental-europäische Sicht, Mar-
burg 1982.
Semkow Piotr, Polityka Trzeciej Rzeszy wobec ludnosci polskiej na terenie bylego
Wolnego Miasta Gdanska w latach 1939-1945, Torun 2001.
Sontheimer Michael, „Sind wir Bestien?”, [w:] S. Burgdorff, Ch. Habbe, Als Feuer
vom Himmel fiel. Der Bombenkrieg in Deutschland, München 2005.
Spick Mike, Mysliwskie asy Luftwaffe, Warszawa 2004.
Stargardt Nicholas, Opfer der Bomben und der Vergeltung, [w:] Ein Volk von Op-
fern? Die neue Debatte um den Bombenkrieg 1940-45, Berlin 2003.
Stauffer Paul, „Sechs furchtbare Jahre../’. Auf den Spuren CarlJ. Burckhardts durch
den Zweiten Weltkrieg, Zürich 1998.
Szarota Tomasz, Licytacji na nieszczqscia zaden naröd nie wygral, wywiad przepr.
A. Leszczynski, „Gazeta Wyborcza”, 21.01.2009.
Szarota Tomasz, Naloty na Warszawq podczas II wojny swiatowej, [w:] Straty War-
szawy 1939-1945. Raport, red. W. Falkowski, Warszawa 2005.
Szarota Tomasz, Naloty na Warszawq podczas II wojny swiatowej, „Kronika War-
szawy” 1993, nr 3-4.
Szarota Tomasz, Zycie codzienne w stolicach okupowanej Europy. Szkice historycz-
ne. Kronika wydarzen, Warszawa 1995.
Szubanski Rajmund, Rafinerie w ogniu, Warszawa 1997.
Taylor Eric, 1000 Bomber auf Köln. Operation Millennium 1942, Düsseldorf 1979.
Taylor Frederick, Dresden. Tuesday 13 February 1945, London 2004.
Thacker Toby, Koniec Trzeciej Rzeszy, Warszawa 2010.
Trenkner Joachim, Wieluh, 1. September. Mit der Zerstörung des polnischen Städt-
chens durch die deutsche Luftwaffe begann der totale Bombenterror des Zweiten
Weltkriegs, „Die Zeit”, 6.02.2003.
Ueberschär Gerd R., Dresden 1945 - Symbol für Luftkriegsverbrechen, [w:] Kriegs-
verbrechen im 20. Jahrhundert, Darmstadt 2000.
Uhlif J.B., Bomby na Prahu: Nälety z roku 1945 objektivem Stanislava Marsala,
Praha 2011.
Verrier Anthony, Bomberoffensive gegen Deutschland 1939-1945, Frankfurt a. M. 1970.
Vogt Helmut, Bonn im Kriegs- und Krisenzeiten (1914-1948), [w:] D. Hörodlt, Bonn.
Von einer französischen Bezirksstadt zur Bundeshauptstadt 1794-1989, Bd. 4,
Bonn 1989.
Voigt Hans, Die Veränderung der Großstadt Kiel durch den Luftkrieg. Eine Sied-
lungs- und Wirtschaftsgeographische Untersuchung, torn 13, Kiel 1950.
Webster Charles, Frankland Noble, Strategiczna ofensywa powietrzna przeciwko
Niemcom, t. 3. Zwyciqstwo, Oswi^cim 2016.
268 -
Wehler Hans-Ulrich, Wer Wind sät, wird Sturm ernten, [w:] Ein Volk von Opfern?
Die neue Debatte um den Bombenkrieg 1940-45, Berlin 2003.
Wie lange müssen wir noch in diesen Ängsten leben?, Bearbeitung: Rolf Schamber-
ger, Michael Bucher, Karl-Heinz Weppert, Schweinfurt 1995.
Wlodkowski Dawid, Polska Guernica, „Przegl^d”, 6.09.2009.
Wolettz Petz, Zlowroga linia Kammhubera, „II swiatowa” kwiecieh 2016.
Wolff-Powçska Anna, Niemcy po przegranych wojnach, „Zblizenia. Polska Niemcy”
2005, nr 2.
Wolff-Powçska Anna, Niemiecki klopot z niepamiqciq, „Gazeta Wyborcza”, 22-
23.08.2009.
Wröblewski Wieslaw, Obrona powietrzna stolic 1914-1945. Warszawa, Moskwa,
Berlin, Londyn, Paryz, Warszawa 2000.
Zacharias Rainer, Kindheit in Marienburg 1935-1945. Prägungen vor den Fassaden
der Macht, „Westpreußen Jahrbuch”, 2004, t. 54.
Zaj^c Tomasz, Jak Polacy zbombardowali Gdansk, „30 dni” 1999, nr 9.
Zawadzki Mariusz, Trzeba bylo bombardowac Auschwitz, „Gazeta Wyborcza”, 12-
13.01.2008.
Zemella Günter, „Moral BombingDie Chronologie des Luftterrors 1939-1945, Tü-
bingen 2006.
Zielinski Jözef, Dywizjon 305BombowyZiemi Wielkopolskiej iLidzkiej im. Marszal-
ka Jozefa Pilsudskiego, Warszawa 2004.
Zier Hans Georg, Geschichte der Stadt Pforzheim. Von den Anfängen bis 1945 mit
einer Bibliographie von Bernhard Müller, Stuttgart 1982.
Material filmowy
Film dokumentalny Feuersturm. Der Bombenkrieg gegen Deutschland DVP-Edition
Spiegel TV history.
Indeks nazwisk
Abramowicz Dorota 172
Abramowicz Slawomir 24
Aders Gerhard 13, 29, 62,100,124,181,
230
Aksamit Bozena 232
Anderson Frederick 196
Andrzejewski Marek 10,189, 244
Antonow, general 221
Arlt Klaus 250
Badoglio Pietro 69,135
Baedeker 59, 60
Bahl Franz 31,196, 233, 240
Bailey Ronald H. 16, 21, 23, 34,40,42,
46,48,53,54,56,60, 61,63,65,67,
68, 70, 78,93, 96-100,105,116-119,
122,124,131,132,146, 201, 203, 205,
207, 208, 211, 219,220, 222
Bakun Maciej 82,165
Bannister Sybil 185
Baronchelli L. 137
Bartoszewski Wladyslaw 83,171
Baszkiewicz Jan 138
Baszkowski Eryk 172
Baumont Maurice 139,140
Bayer Wolfgang 75,159, 256
Becker C.L. 245
Bednarczyk R. 123,168
Beevor Antony 55, 77,93,186
Bell George, biskup 222,223,248
Bellucci Monica 137
Benesz Edward 148,149
Bennett Donald 55
Bensusan-Butt David 42
Bergander Götz 37, 204, 224, 248
Bergmann Klaus 224, 238, 239
Berkin Carol 245
Besymenski Lew 44
Biermann Wolf 14
Bishop Patrick 55
Blicharski Czeslaw 79,221
Blobel Günter 233
Bobko wski Andrzej 139
Bohl Hans-Werner 59
Bohlen Gustav von Krupp
Böhler Jochen 30
Bollmann Ralph 198, 251
Bölsche Jochen 52,75,132, 230, 232
Bönitz Wolfgang 46,118,122,155,159,
178, 214, 215
Boog Horst 13,97,115,120,141,166,
178,179, 209
Bormann Martin 112
Boros Christian 184
Boros Karen 184
Bor-Komorowski Tadeusz 83
Brecht Bertold 14,103
Brereton Lewis Hyde 71
Brost Erich 248, 249
Brown Sidney 113
Bruni E. 137
Bucher Michael 233
Buchwald Bernard Karol 47
Burckhardt Carl Jakob 58
Burgdorff Stephen 12,13, 22,44,52,74,
75,78,100,174,192
278 —
Buiyla Slawomir 22
Bush George 174
Büttner Ursula 92-95
Camera Augusto 137
Camerer Luitgard 178, 213
Caton-Jones Michael 14
Chmiel Lech 80
Churchill Winston 11,14, 30, 35, 36, 39,
42, 44, 45, SO, 52, 54, 55, 57, 61, 62,
69, 70, 74, 75,100,157,190,191,
219, 220, 223, 225, 233
Cochrane Ralph 55
Collins John 222
Colville John 223
Connelly Mark 52, 54, 93,102, 220, 224
Cooper K.S. 245
Craven A.O. 245
Creveld Martin, van 28,44,
Czesany Maximilian 89, 96,98,127,129,
132,133,140,144-148,150-155,
204, 223, 224, 251
Dalrymple Theodore 251
Danielewicz Dorota 185
Daniluk Jan 82,167
Davis Mike 100,102
Demps Laurenz 179
Dinort Oskar 24, 25
Dmitröw Edmund 15, 81
Doolittle James Harold 68, 69, 71, 241
Douhet Giulio 16, 21
Drewes Hans-Jürgen 250
Duce zob. Mussolini Benito
Dunin-Wasowicz Krzysztof 27
Dymek Walenty, biskup 164
Dyson Freeman 46,47,121, 256
Eaker Ira 55, 65, 67, 68, 70, 71
Eder Georg-Peter 78
Eglau Johannes 34
Eisenhower Dwight 204, 207
Elzbieta II75, 235
Fabietti Renato 137
Falkowski Wojciech 27
Favier Jean 144
Fenner Martin 250
Forsdike Arthur 93
Frankiewicz Bogdan 82,160,179, 255
Frankland Noble 48, 205
Freisler Roland 126
Friedrich Jörg 11-13,135,136,142,152,
192, 250
Fritze Lothar 173, 215, 223, 225, 232
Galbraith John Kenneth 255
Galicki Mieczyslaw 80
Galland Adolf 201
Garzmann Manfred R.W. 178, 213
Gaulle Charles, de 138,141,143
Gerke Wilfried 82,165
Gilbert Martin 175, 212, 221
Girbig Werner 66-68, 78,106,118,131,
133,140,141,146,147,150,161,173,
203, 205, 208, 215
Goebbels Joseph 36,56, 94,112,157
Gondek Bartosz 232
Goring Hermann 21, 26, 29, 35, 39, 73,
95,114,186
Gortat Jakub 13,15
Grass Günter 14,197, 235
Grayling Anthony Clifford 94, 95
Greiser Arthur 164
Groehler Olaf 13,58, 59, 83, 88,100,
101,103,105,106,108,128,134,
171,173,184,189,194, 231, 250
Grote Eckart 188
Grube Frank 182, 253
Grzybowska Kiystyna 10
Gudewicz Piotr 167
Habbe Christian 12,13, 22,44,52, 74,
75, 78,100,174,192
Hage Volker 14,188
Haldane John B.S. 22
Hammerschmid Helmut 158
- 279 -
Harris Arthur 16, 22, 31, 36, 41, 49-63,
65, 72-75, 91, 98-105,107,112,119,
121,122,132,142,148,157,190,191,
194,198, 204, 207, 212, 214, 215,
220-226, 228, 232, 235, 247, 248
Harris Robert 248
Hart Basil Liddell 52
Hays Edwin 74
Herzog Roman 22
Hildebrand K. 238
Hiller Marlene P. 93
Hitler Adolf 35,43, 59, 95, 96,124-126,
138,181, 210, 211, 218, 233, 249
Hochhuth Rolf 14
Hoffman Joachim 31,196, 233,240
Hoffmann Georg 138,153
Holmsted Georg 41,42,180,
Holzer Jerzy 123,134,146,147,181, 217,
234, 250
Hopkinson 222
Hoppe Bert 170
Hosenfeld Wilm 171,172
Huber Florian 34
Hug Wolfgang 233
Jäckel Eberhard 93
Jagiello Bogdan 80
Janczak Andrzej Robert 78
J^drusik Kalina 14
Johnson W. 245
Kammhuber Josef 49,56,62,118
Kant Immanuel 170
Käppner Joachim 202
Karpihski Stanislaw 80, 81,161
Kazmierczak Aleksy 82,166,168, 256
Keegan John 19, 21,41, 43,48, 57, 97,
124,133,158,190
Kempowski Walter 187,188
Kesselring Albert 23,135
Kettenacker Lothar 12,223
Kiersch Gerhard 102,106
Kirchmayer Jerzy 84
Kirchner Detlef 161
Kister Kurt 202
Kitchen Martin 57,105,125,178,182,
185,190,193
Kittel Manfred 242
Klätte Axel 82,160,161
Klaus Reiner 102,106
Kleban Czeslaw 167
Kloft Michael 74
Kloth Hans Michael 174
Knapp Andrew 136,138,144
Knaup Melanie 184
Kohnke Waldemar 166
Konarski Mariusz 165,167
Konieczny Alfred 13,44, 69, 82, 96,
162-164, 170, 203, 205, 212
Kozehski Jerzy 130
Krafftöwna Barbara 14
Kramer Wolfgang 102,106
Krause Michael 210, 253
Krautkrämer Elmar 233
Krebs Gerhard 13, 97,115,120,141,166,
178,179, 209
Kropf Otto 227, 229
Kroplewska Anna 41, 55, 58, 59,109,
179,182
Kroth Michael 75
Kröl Waclaw 79, 80
Krupp Gustav 97
Krzemihski Adam 13,197, 224, 225
Krzemihski Czeslaw 29,47, 66, 69, 79,
80, 88,119,153,173,180,192, 203,
205, 208, 210, 216
Krzoska Markus 197
Kucklick Christoph 26, 34,109, 253
Kuczyhski Krzysztof 13
Kühnei Eva-Maria 184
Kulak Teresa 82,163
Kurowski Franz 13, 83, 89,105,110,
120,128, 234
Kwolek Edward 106,107,117,122
Lang Jochen, von 32,33,35,57,94,110,
124,128,180
Lang S. 245
Ledwoch Janusz 205
280
Lefebvre Georges 139,140
Lenin 237
Leociak Jacek 22, 93, 243
Leszczyrïski Adam 10
Levine Alan J. 161,163
Lichtenstein Heiner 175
Lindemann Frederick Alexander 54
Locker Mark 184
Löhr Alexander 23
Loren Sophia 137
Lucas Fredrich J. 206
Ludlow-Hewitt Edgar 50
Lapicki Andrzej 14
Mann Klaus 14
Mann Tomasz 57, 248
Markowski Wawrzyniec 166-168,185
Matern Norbert 170,171
McGovern James 222
McManus John 111-113
Mendelsohn Erich 71
Menzel Jifi 150
Michalowska Jadwiga 166
Mierzejewski Alfred C. 133,198, 210, 214
Mikulicz Wlodzimierz 13, 51, 52, 57, 60,
63,168,194, 256
Moessner-Heckner Ursula 226, 241
Mommsen Hans 29,192
Müller Rolf-Dieter 34,156
Mussolini Benito 68,135,137,157
Neillands Robin 28, 53, 55, 94, 95,104
Niesiolowski Stefan 25
Nocuh Malgorzata 80
Nowak-Jeziorahski Jan 85
Nowicki Jacek 205
Ossowski Artur 27
Overesch Manfred 250
Overy R. 192
Pankowicz Andrzej 16
Parker Robert Alexander Clarke 225
Paul Wolfgang 186
Paulus Friedrich, von 44, 87
Persie Richard 50
Piekalkiewicz Janusz 32,45, 64, 69, 72,
73, 94,97,105,118,120,122,131,134,
156,190,191,196,211, 213,216,222
Piçeiak Wojciech 30, 80, 220
Pilikowski Jerzy 243, 244
Piskorski Jan M. 161
Plöger Jürgen 109
Plaza-Opacka Dagmara 167
Portal Charles 39, 43,45, 50,52-55,
191,194,195,203, 204
Posiadlowska-Papalezow Teoüla 114,
115,187
Potkaj Tomasz 80
Pouthas Charles H. 139,140
Powell Tristram 15
Pramper Wolfgang 158
Prill Regina 184
Przedpelski Andrzej 45, 79
Przesmych Stefan 172,173
Rail Günther 202
Rau Helene 189
Rau Johannes 189
Ray John 245
Reichardt-Kiersch Elisabeth 102,106
Repy Joseph, van 145
Revie Alastair58, 63, 73,119
Ribbentrop Joachim 112
Richter Gerhard 182, 253
Richthofen Wolfram, von 25, 26
Ripka Hubert 148
Rodak Pawel 22
Rohwer Jürgen 93
Roosevelt Franklin Delano 28, 69, 70,
135,174
Ross Stewart 245
Rumpf Hans 124,126,136,143, 206,
232, 233
Rutkowski Miroslaw 159
Rybkowski Jan 14
Rzepniewski Andrzej 23
281 —
Sartre Jean-Paul 139
Saundby Robert 53, 55
Schaarschmidt Wolfgang 224
Schamberger Rolf 233
Schmidt Erwin 129
Schmidt Georg 184
Schmidt-Klingenberg Michael 22
Schnatz Helmut 13, 82,160, 224
Schuegraf Wolf-Dieter 178, 213
Schulte Carsten 184
Schulze Hagen 192
Schwarzwalder Herbert 184
Schwinge Erich 52, 53
Semköw Piotr 165
Sibyll Claus 32
Sica Vittorio, De 137
Sierpowski Stanislaw 243
Sinclair Archibald 174, 224
Slessor John 21
Sontheimer Michael 78, 223
Sosabowski Stanislaw 83
Spaatz Carl 65, 71,132, 204, 206, 207
Speer Albert 87,95,98,181
Spick Mike 47
Stalin Jozef 43,53, 84, 220
Stargardt Nicholas 9
Stauffenberg Claus Schenk Graf, von 25
Stauffer Paul 58
Steel John 50
Stegner Tadeusz 167
Stokes Richard 222, 224
Syta Andrzej 80
Szarota Tomasz 10,16, 27, 28,127,139,
145,147,15b 157,172,199
Szczesniak Andrzej Leszek 16
Szubahski Rajmund 13,131, 212
Taylor Eric 231
Taylor Frederick 221
Teoderyk Wielki 251
Thacker Toby 40,50,70,182,186,195,
212
Tornatore Giuseppe 137
Torry Peter 226
Trenchard Hugh 21, 55,195
Trenkner Joachim 24, 25
Twining Nathan Farragut 69
Ueberschär Gerd R. 223
Uhlif Jan Boris 148,149
Verrier Anthony 40, 46,125
Vogel Detlef 13, 97,115,120,141,166,
178,179, 209
Voigt Hans 253
Volkmann Hans Erich 156
Wachowiak Bogdan 82,161,179
Wallis Barnes 98
Wapihski Roman 81,166
Webster Charles 48, 205
Wehler Hans-Ulrich 234
Weppert Karl-Heinz 233
Wiktor Emanuel III 68
Wlodarczyk Edward 161
Wlodkowski Dawid 25
Wojtas Piotr 172
Woletz Petr 49
Wolff-PowQska Anna 29,125
Wood Leonard 245
Wrobel Jan 16, 24
Wroblewski Wieslaw 20
Wyler William 14
Zacharias Rainer 169
Zajqc Tomasz 29
Zawadzki Mariusz 174
Zemella Günter 24, 25, 28,29,139,152,
250
Zentner Christian 49, 89, 94,125
Zielinski Jozef 63
Zier Hans Georg 178
Zubrzycki Jozef 80
Zuckerman Solly 207
Zychowicz Piotr 79
Zerko Stanislaw 27,125
— 282 —
Spis tabel
1. Duze naloty na Kolonie^ od 2/3 lutego do 8/9 lipca 1943 i | 64
2. Tonaz bomb zrzuconyeh na miasta pozniejszego RFN | 88
3. Tonaz bomb zrzuconyeh na miasta pozniejszego NRD j 89
4. Duze naloty na niemieckie miasta w latach 1940-1945 | 90
5. Naloty Bomber Command podezas bitwy o Berlin
(18 listopada 1943 r. - 24 marca 1944 r.) | 103
6. Tonaz bomb zrzuconyeh na niemieckie miasta w latach 1940-1945 | 110
7- Rozdzial baterii przeciwlotniczych ) 115
8. Straty Bomber Command w latach 1939-1945 | 120
9. Polegli lotnicy Bomber Command | 122
10. Bomby zrzucone w Europie przez Bomber Command i USAAF
od 1 stycznia 1941 r. do 8 maja 1945 r. | 128
11. Naloty bombowcow alianckich na miasta w Austrii | 129
12. Naloty samolotöw Bomber Command na polnocne Wlochy
jesieni^ i zim^ 1942/1943 r. | 134
13* Bombardowania lotnictwa alianckiego w Europie kontynentalnej
w latach 1939-1945 | 136
14. Cywile zabici podezas bombardowahw latach 1940-1945 I 144
15. Operacje 8 Floty Powietrznej USA od 8 do 14 pazdziernika 1943 r. | 168
16. Alarmy przeciwlotnicze w Pforzheim | 178
17. Alarmy przeciwlotnicze w Szczecinie | 179
18. Zniszczenia pomieszczen mieszkalnych w Niemczech
w latach 1943-1945 | 181
19. Spadek ludnosci w wybranych miastach niemieckich | 189
20. Tonaz bomb zrzuconyeh na Niemcy
i okupowane przez nie obszary oraz na Wielk^ Brytani^ | 209
21. Miasta zbombardowane po hekatombie Drezna | 230
22. Szacunkowa liezba osob zabitych w wyniku nalotöw lotniczych j 234
— 283 —
Spis tresci
WSTÇP I 9
ROZDZIAt l. NIEMIECKIE BOMBARDOWANIA W POLSCE,
HOLANDIIIWIELKIEJ BRYTANII | 19
Ataki z powietrza podczas I wojny swiatowej | 19
Okres miçdzywojenny | 20
Hiszpania | 22
Kampania wrzesniowa 1939 r. | 23
Wieluñ I 23
Warszawa | 27
„Smieszna wojna” powietrzna w Europie Zachodniej | 31
Rotterdam | 33
Bombardowanie miast brytyjskich | 34
Coventry | 36
ROZDZIAL 2. POCZ^TKI BRYTYJSKICH BOMBARDOWAN | 39
Pierwsze naloty na Niemcy | 39
Front wschodni | 43
Samoloty, radar, nawigacja, bomby | 46
Arthur Harris | 50
Lubeka, Rostock i operacja „Millennium” | 56
ROZDZIAL 3. AMERYKANSKA POMOC | 65
8 Flota Powietrzna | 65
15 Flota Powietrzna | 68
Konferencja w Casablance | 69
ROZDZIAL 4. POLSCY LOTNICY | 77
Warunki zycia codziennego pilotöw polskich,
brytyjskich, amerykanskich oraz innych narodowosci | 77
Wklad Polakow w bombardowanie Niemiec | 78
Zrzuty I 83
ROZDZIAL 5. ESKALACJA WOJNY POWIETRZNEJ | 87
Kontynuowanie nalotow | 87
Hamburg [ 91
Zagl^bie Ruhry | 96
Bitwa o Berlin | 99
Sytuacja w wybranyeh miastach niemieckich | 107
Monachium | 107
Frankfurt nad Menem | 108
Kassel | 108
Kilonia | 109
Inne miasta | 109
ROZDZIAL 6. OBRONAI STRATY | ill
Wyrzuty sumienia lotnikow alianckich | 111
Przypadki linczow | 112
Obrona przeciwlotnicza | 114
Straty aliantow | 117
Norymberga | 121
Robotnicy przymusowi, jency, wi^zniowie | 123
Straty niemieckie | 123
ROZDZIAL 7. NALOTY LOTNICTWA ALIANCKIEGO NA TERENY
OKUPOWANE PRZEZ TRZECL^ RZESZIJ I NA KRAJE NEUTRALNE | 127
Austria | 128
Rumunia | 130
Wlochy I 133
Francja | 137
Belgia I 145
Holandia | 146
Luksemburg | 148
Czechoslowacja | 148
- 6 -
Norwegia | 150
Dania | 151
Finlandia | 151
Bulgaria | 151
We^gry I 152
Jugoslavia | 153
Grecja | 153
Panstwa neutralne | 154
Szwajcaria | 154
Szwecja, Hiszpania i Portugalia | 155
Uwagi koncowe | 157
ROZDZIAL 8. BOMBARDOWANIE WSCHODNICH PROWINCJI
TRZECIEJ RZESZY | 159
Szczecin, Swinoujscie, Police | 159
Gorny i Dolny Sl^sk | 161
Wielkopolska | 164
Gdansk i Gdynia | 165
Prusy Wschodnie | 169
Lotnictwo radzieckie | 170
Auschwitz I 173
ROZDZIAL 9. ZYCIE CODZIENNE W BOMBARDOWANYCH MIASTACH | 177
Alarmy przeciwlotnicze | 177
Zniszczenia zabudowy miejskiej | 180
Schrony | 183
Proby lamania morale ludnosci niemieckiej | 188
ROZDZIAL 10. KU ZAKONCZENIU WOJNY W EUROPIE
(CZERWIEC 1944 - MAJ 1945) | 201
Dominacja aliantow w powietrzu | 201
Inwazja w Normandii | 203
Ofensywa wArdenach | 210
Bombardowanie fabryk produkuj^cych samoloty,
rafinerii i zakladow produkcji paliw syntetycznych | 212
Komunikacja | 213
Rakiety V-i i V-2 [ 216
- 7
ROZDZIAL11. BEZLITOSNA ZEMSTA CZY T^PA BEZMYSLNOSC?
ZAGLADA DREZNA, PFORZHEIM IINNYCH NIEMIECKICH MIAST | 219
Zaglada Drezna | 219
Hetakomba Pforzheim | 226
Opröznianie bombowych magazynow? | 230
ROZDZIAL 12. PODR^CZNIRI | 237
Podr^czniki niemieckie | 237
Podr^ezniki polskie | 243
Podr^czniki brytyjskie i amerykahskie | 245
ROZDZIAL 13. NALOTY A EUROPEJSKIE DZIEDZICTWO KULTUROWE |
Niszczenie obiektow zabytkowych przez aliantöw | 247
Lubeka, Kolonia | 248
Monte Cassino | 249
Odbudowa ] 252
ZAKONCZENIE | 255
BIBLIOGRAFIA | 259
INDERS GEOGRAFICZNY | 271
INDERS NAZWISK | 278
SPISTABEL I 283
247
Spis tresci
WSTÇP I 9
ROZDZIAt l. NIEMIECKIE BOMBARDOWANIA W POLSCE,
HOLANDIIIWIELKIEJ BRYTANII | 19
Ataki z powietrza podczas I wojny swiatowej | 19
Okres miçdzywojenny | 20
Hiszpania | 22
Kampania wrzesniowa 1939 r. | 23
Wieluñ I 23
Warszawa | 27
„Smieszna wojna” powietrzna w Europie Zachodniej | 31
Rotterdam | 33
Bombardowanie miast brytyjskich | 34
Coventry | 36
ROZDZIAL 2. POCZ^TKI BRYTYJSKICH BOMBARDOWAN | 39
Pierwsze naloty na Niemcy | 39
Front wschodni | 43
Samoloty, radar, nawigacja, bomby | 46
Arthur Harris | 50
Lubeka, Rostock i operacja „Millennium” | 56
ROZDZIAL 3. AMERYKANSKA POMOC | 65
8 Flota Powietrzna | 65
15 Flota Powietrzna | 68
Konferencja w Casablance | 69
ROZDZIAL 4. POLSCY LOTNICY | 77
Warunki zycia codziennego pilotöw polskich,
brytyjskich, amerykanskich oraz innych narodowosci | 77
Wklad Polakow w bombardowanie Niemiec | 78
Zrzuty I 83
ROZDZIAL 5. ESKALACJA WOJNY POWIETRZNEJ | 87
Kontynuowanie nalotow | 87
Hamburg [ 91
Zagl^bie Ruhry | 96
Bitwa o Berlin | 99
Sytuacja w wybranyeh miastach niemieckich | 107
Monachium | 107
Frankfurt nad Menem | 108
Kassel | 108
Kilonia | 109
Inne miasta | 109
ROZDZIAL 6. OBRONAI STRATY | ill
Wyrzuty sumienia lotnikow alianckich | 111
Przypadki linczow | 112
Obrona przeciwlotnicza | 114
Straty aliantow | 117
Norymberga | 121
Robotnicy przymusowi, jency, wi^zniowie | 123
Straty niemieckie | 123
ROZDZIAL 7. NALOTY LOTNICTWA ALIANCKIEGO NA TERENY
OKUPOWANE PRZEZ TRZECL^ RZESZIJ I NA KRAJE NEUTRALNE | 127
Austria | 128
Rumunia | 130
Wlochy I 133
Francja | 137
Belgia I 145
Holandia | 146
Luksemburg | 148
Czechoslowacja | 148
- 6 -
Norwegia | 150
Dania | 151
Finlandia | 151
Bulgaria | 151
We^gry I 152
Jugoslavia | 153
Grecja | 153
Panstwa neutralne | 154
Szwajcaria | 154
Szwecja, Hiszpania i Portugalia | 155
Uwagi koncowe | 157
ROZDZIAL 8. BOMBARDOWANIE WSCHODNICH PROWINCJI
TRZECIEJ RZESZY | 159
Szczecin, Swinoujscie, Police | 159
Gorny i Dolny Sl^sk | 161
Wielkopolska | 164
Gdansk i Gdynia | 165
Prusy Wschodnie | 169
Lotnictwo radzieckie | 170
Auschwitz I 173
ROZDZIAL 9. ZYCIE CODZIENNE W BOMBARDOWANYCH MIASTACH | 177
Alarmy przeciwlotnicze | 177
Zniszczenia zabudowy miejskiej | 180
Schrony | 183
Proby lamania morale ludnosci niemieckiej | 188
ROZDZIAL 10. KU ZAKONCZENIU WOJNY W EUROPIE
(CZERWIEC 1944 - MAJ 1945) | 201
Dominacja aliantow w powietrzu | 201
Inwazja w Normandii | 203
Ofensywa wArdenach | 210
Bombardowanie fabryk produkuj^cych samoloty,
rafinerii i zakladow produkcji paliw syntetycznych | 212
Komunikacja | 213
Rakiety V-i i V-2 [ 216
- 7
ROZDZIAL11. BEZLITOSNA ZEMSTA CZY T^PA BEZMYSLNOSC?
ZAGLADA DREZNA, PFORZHEIM IINNYCH NIEMIECKICH MIAST | 219
Zaglada Drezna | 219
Hetakomba Pforzheim | 226
Opröznianie bombowych magazynow? | 230
ROZDZIAL 12. PODR^CZNIRI | 237
Podr^czniki niemieckie | 237
Podr^ezniki polskie | 243
Podr^czniki brytyjskie i amerykahskie | 245
ROZDZIAL 13. NALOTY A EUROPEJSKIE DZIEDZICTWO KULTUROWE |
Niszczenie obiektow zabytkowych przez aliantöw | 247
Lubeka, Kolonia | 248
Monte Cassino | 249
Odbudowa ] 252
ZAKONCZENIE | 255
BIBLIOGRAFIA | 259
INDERS GEOGRAFICZNY | 271
INDERS NAZWISK | 278
SPISTABEL I 283
247
Bibliografía
Archiwum Archidiecezjalne Gdansk, II/KB 105.
Zrödla drukowane
Bomben auf Rostock. Krieg und Kriegsende in Berichten, Dokumenten, Erinnerun-
gen und Fotos 1940-1945, Rostock 1995.
Demps, Laurenz, Die Brandnacht. Dokumente von der Zerstörung Darmstadts am
11. September 1944, Darmstadt 1964.
Mitteilungen des Statistischen Amtes der Stadt Kiel, Nr. 24, Kiel 1959.
Verwaltungsbericht der Hansestadt Lübeck 1.04.1937 bis 31.03.1952, bearbeitet vom
Statistischen Amt d. Stadt Lübeck 1953.
Encyklopedie, slowniki, atlasy
Atlas II wojny swiatowej, red. J. Keegan, Warszawa 1995.
Braunschweiger Stadtlexikon, L. Camerer, R. Manfred, W. Garzmann, W.-D. Schue-
graf, Braunschweig 1992.
Piekalkiewicz Janusz, Luftkrieg 1939-1945, Augsburg 1998.
Piekalkiewicz Janusz, Der Zweite Weltkrieg, Düsseldorf - Wien 1985.
Zentner Christian, Der Zweite Weltkrieg. Ein Lexikon, München 1995; Wien 2003.
Zerko Stanislaw, Ilustrowany leksykon II wojny swiatowej, Poznan 2004.
WSPOMNIENIA
Brost Erich, Der Lange Weg von der Weichsel an die Ruhr, [w:] Es wird nicht mehr
zurückgeschossen... Erinnerungen an das Kriegsende 1945, Bergisch Gladbach
1995.
Garlicki Mieczyslaw, Wspomnienia z 318 Dywizjonu Mysliwsko-Rozpoznawczego
„Gdahskiego”, Poznan 1996.
Harris Arthur, Ofensywa bombowa, Warszawa 2000.
Holmsted Georg, Die Berlin-Chronik. Daten, Personen, Dokumente, Düssseldorf
1984.
- 259 -
Hosenfeld Wilm, „Staram si$ ratowac kaidego”. Zycie niemieckiego oficera w li-
stach i dziennikach, Warszawa 2007.
Kiel im Luftkrieg 1939-1945. Tagebuch des Alarmpostens Detlef Boelck, eingeleitet
von J. Plöger, Kiel 1980.
Kwolek Edward, Bomby w celu, Brighton 1984.
Der Luftkrieg 1914-1915 unter Verwendung von Feldpostbriefen und Berichten von
Augenzeugen, Leipzig 1915.
Matern Norbert, Ostpreußen als die Bomben fielen. Königsberg, Allenstein, Brauns-
berg, Gumbinnen, Insterburg, Memel, Tilsit, Düsseldorf 1986
Posiadlowska-Papalezow Teófila, Nie rozumialam, ze rozpoczfia siq wojna, „30 Dni”
2009, nr 4/5.
Zwarra Brimon, Wspomnienia gdanskiego bówki, t. 4, Gdansk 1996.
PODRgCZNIKI SZKOLNE
Becker Bäcker C.L., Cooper K.S., Modern History, Morristown 1984.
Bergmann Klaus i in., Geschichte und Geschehen, Stuttgart - Düsseldorf - Leipzig
1998.
Berkin C., Wood L., Land of Promise. A History ofthe United States, Gienview 1983.
Bilder zur Geschichte des deutschen Volkes 1929-1960 für die 9. und 10. Klasse der
Oberschule, Berlin 1963.
Camera Augusto, Fabietti Renato, Storia per gli Istituti Tecnici. Volume terzo. Dal
1848 ai giorni nostri, Bologna 1966.
Chmiel Lech, Jagiello Bogdan, Syta Antoni, Historia, Klasa 3 gimnazjum. Podrqcz-
nik, Warszawa 2002.
Craven A.O., Johnson W., American History, Boston 1961.
Entdecken und verstehen. 9/10 Geschichtsbuch für Brandenburg, Berlin 1989.
Geschichte. Lehrbuch für Klasse 9. Volk und Wissen, Berlin 1989.
Hammerschmid Helmut, Pramper Wolfgang, Meilensteine der Geschichte GS. Ge-
schichtsbuch für die 4. Klasse HB undAHS, Linz 1993.
Hoffmann Joachim, Franz Bahl, Von der russischen Revolution bis zur Gegenwart,
Frankfurt a. Main 1978.
La storia per la scuola media 3, Firence 1984.
Lang S., The Second World War. Conflict and Cooperation, Cambridge 1993.
Lehrbuch für den Geschichtsunterricht 8. Schuljahr, Berlin 1952.
Lehrbuch für Geschichte der 10. Klasse der Oberschule und der erweiterten Ober-
schule, Berlin 1962.
Lehrbuch für Geschichte der 6. Klasse der Oberschule, Versuchsauflage, Berlin 1961.
Lehrbuch für Geschichte. 9 Klasse, Berlin 1969.
Neueste Zeit. Lehrbuch für den Geschichtsunterricht der erweiterten Oberschule. 12
Klasse, Teil 2, Berlin i960.
— 260 —
Pankowicz Andrzej, Polska i swiat wspólczesny. Podrgcznik día szkól srednich día
klasy TV liceum ogólnoksztalcqcego oraz dla klasy III technikum i liceum zawo-
dowego, Warszawa 1991.
Pilikowski Jerzy, Historia 1939-1990. Podrgcznik dla szkól srednich, Krakow 1996.
Ray J., Britain and the Modern World, London 1979.
Ross S., The Blitz. At Home in World War II, London 2004.
Sierpowski Stanislaw, Historia najnowsza (1981-1996). Podrqcznik dla szkoly pod-
stawowej, Warszawa 1997.
Szczesniak Andrzej Leszek, Historia. Polska i swiat naszego wieku lata 1914-1990.
Podr^cznik dla klasy ósmej szkoly podstawowej, Bydgoszcz 1992.
Wapinski Roman, Historia dla kl. Ill liceum ogólnoksztalcqcego. Czqsc drug a (Od
wybuchu II wojny swiatowej do roku 1964), Warszawa 1970.
Wróbel Jan, Odnalezc przeszlosc. Historia od 1815 roku do wspólczesnosci. Liceum
ogólnoksztalcqce, liceum profilowane, technikum, Warszawa 2.003.
Zeiten und Menschen. Geschichtliches Unterrichtswerk, Hanower 1966.
Zeiten, Völker, Kulturen 3. Lehr- und Arbeitsbuch fiir Geschichte und Sozialkultur,
Wien 1977.
Opracowania, wywiady
,A wiçc wojna...”. Ludnosc cywilna we wrzesniu 1939 r., Warszawa - Lublin 2009.
„Bonner Rundschau”, 27.08.2001, nr 198.
„Dann färbte sich der Himmel blutrot... Die Zerstörung Magdeburgs am 16. Januar
1945« Ausstellung, Magdeburg 1995.
„Forum”, 14.06.1992.
„Forum”, 2000, nr 13.
„Forum”, 22-28.09.2003.
„Forum”, 1-7.03.2004, nr 9.
„Forum”, 10-26.09.2004, nr 38.
„Forum”, 14-20.02.2007.
„Forum”, 8-14.09.2008.
„Forum”, 10-15.05.2010.
„Frankfurter Allgemeine Zeitung”, 10.09.2001.
„Gazeta Pomorska”, 21.04.2005.
„Gazeta Wyborcza”, 4.11.2004.
„Gazeta Wyborcza”, 12-13.02.2005.
„Gazeta Wyborcza”, 11.03.2005.
„Gazeta Wyborcza”, 23.05.2008.
„Neue Zürcher Zeitung”, 8.08.2001, nr 181.
„Neue Zürcher Zeitung”, 12.03.2002, nr 59.
„Neue Zürcher Zeitung”, 18-19.01.2003, nr 14.
„Pforzheimer Zeitung”, 25.02.2005, nr 46.
„Pforzheimer Zeitung”, 4.03.2005, nr 52.
261 —
JPolityka”, 14.06.2003, nr 24.
„Polityka”, 22.11.2003, nr 47*
„Das Preußenblatt”, 4.02.1995, nr 5.
„Rzeczpospolita”, 21-22.02.2009.
„Rzeczpospolita”, 24.02.2009.
„Der Spiegel” 1999, nr 41.
„Der Spiegel” 2001, nr 34.
„Der Spiegel” 2002, nr 49.
„Der Spiegel” (wydanie specjalne) 2003, nr 1.
„Der Spiegel” (wydanie specjalne) 2003, nr 2.
„Der Spiegel” 2003, nr 4.
„Der Spiegel” 2005, nr 17/18.
„Der Spiegel” 2005, nr 34.
„Wprost”, 20.02.2005, nr 7.
„Die Zeit”, 18.04.2002, nr 17.
Abramowicz D., Widzialy moje oczy, „Dziennik Baltycki”, 31.03.2005.
Äbramowicz Slawomir, Tragedia Wielunia w swietle materialöw sledztwa oddzia-
lowej Komisji Scigania Zbrodni przeciwko narodowi polskiemu, [w:] Wielun
byl pierwszy. Bombardowania lotnicze miast regionu lodzkiego we wrzesniu
1939 r., red. J. Wrobel, Lodz 2009.
Aders Gerhard, Bombenkrieg. Strategien der Zerstörung 1939-1945, Köln 2004.
Aksamit Bozena, Gondek Bartosz, Masakra na wodzie tuzprzed koncem wojny, „Ga-
zeta Wyborcza. Trojmiasto”, 30.04.-3.05.2001.
Alter P. i in., Geschichte und Geschehen IV, Stuttgart 1982.
Andrzejewski Marek, Der Bombenkrieg gegen deutsche Städte in Geschichtslehrbü-
chern, „Internationale Schulbuchforschung” 2005, nr 3.
Andrzejewski Marek, Od Eberta do KÖhlera. Portrety niemieckich prezydentöw,
Gdansk 2009.
Bailey Ronald H. i zespöl redakcyjny Time-Life Books, Wojna nad Europq, Warszawa
2000.
Bartoszewski Wladyslaw, 1859 dni Warszawy, Krakow 1974.
Baszkiewicz Jan, Historia Francji, Wroclaw 2008.
Bayer Wolfgang, Das geplante Inferno, [w:] S. Burgdorff, Ch. Habbe, Als Feuer vom
Himmel fiel Der Bombenkrieg in Deutschland, München 2.005.
Bednarczyk R., Brytyjczycy nad Gdyniq. Widziane z ziemi, „30 Dni” 2001, nr 3.
Beevor Antony, Druga wojna swiatowa, Krakow 2013.
Bergander Götz, Dresden im Luftkrieg. Vorgeschichte. Zerstörung, Folgen, Weimar
1994*
Bergander Götz, Kalkül und Routine. Dresdens Rolle in der britisch-amerikanischen
Luftkriegsplanung, Dresden 1995.
Besymenski Lew, „Bürger, Luftalarm”, [w:] S. Burgdorff, Ch. Habbe, Als Feuer vom
Himmel fiel. Der Bombenkrieg in Deutschland, Bonn 2004.
Bishop Patrick, Chlopcy z bombowcöw. Odpowiedz na atak 1940-1945, Poznan
2010.
— 262 —
Blicharski Czeslaw, Drezno to nie byl bohaterski lot, wywiad przepr. P. Zychowicz,
„Rzeczpospolita” 21-22.02.2008.
Böhler Jochen, Wojna totalna, wywiad przepr. W. Pi^ciak, „Tygodnik Powszechny”,
6.09.2009.
Bollmann Ralph, Im Dickicht der Aufrechnung, [w:] Ein Volk von Opfern? Die neue
Debatte um den Bombenkrieg 1940-45, Berlin 2003.
Bölsche Jochen, „So muss die Hölle aussehen”, [w:] S. Burgdorff, Ch. Habbe, Als Feu-
er vom Himmel fiel. Der Bombenkrieg in Deutschland, München 2005.
Bönitz Wolfgang, Feindliche Bomberverbände im Auflug. Zivilbevölkerung im Luft-
krieg, Berlin 2003.
Boog H., Krebs G., Vogel D., Das Deutsche Reich und der Zweite Weltkrieg, Bd. 7,
Das Deutsche Reich in der Defensive. Strategische Luftkrieg in Europa, Krieg im
Westen und in Ostasien 1943-1944/45, Stuttgart - München 2001.
Bruni E., Baronchelli L., Storia ed Educazione Civica con Antologia Stolica per la
Scuola Media, Volume 3, Milano 1980.
Buchwald Bernard Karol, Od Wrony do Spitfire’a, Poznan 1999.
Büttner Ursula, „Gomorrha Hamburg im Bombenkrieg. Die Wirkung der Luftan-
griffe auf Bevölkerung und Wirtschaft, Hamburg 1993.
Büttner Ursula, Hamburg im Luftkrieg. Die politischen und wirtschaftlichen Folgen
des „Unternehmens Gomorrha”, [w:] M.P. Hiller, E. Jäckel, J. Rohwer, Städte im
Zweiten Weltkrieg. Ein internationaler Vergleich. Essen 1991.
Camerer Luitgard, Garzmann Manfred R.W., Schuegraf Wolf-Dieter, Braunschwei-
ger Stadtlexikon, Braunschweig 1992.
Chronik der Schweiz, Zürich 1987.
Connelly Mark, Die britische Öffentlichkeit, die Presse und der strategische Luftkrieg
gegen Deutschland, 1939-1945, [w:] Ein Volk von Opfern? Die neue Debatte um
den Bombenkrieg 1940-45, Berlin 2003.
Creveld Martin van, Era lotnictwa wojskowego, Warszawa 2013.
Czesany Maximilian, Europa im Bombenkrieg 1939-1945, Graz - Stuttgart 1986.
Danielewicz Dorota, Swiatlo w bunkrze. Berlihska kolekcja Borosa, „Dialog” 2008.
Daniluk Jan, Miasto skoszarowane. Garnizon Gdansk 1939-1945.
Das grosse Lexikon des Dritten Reiches, München 1985.
Davis Mike, Angriff auf „German Village”, [w:] S. Burgdorff, Ch. Habbe, Als Feuer
vom Himmel fiel. Der Bombenkrieg in Deutschland, München 2005.
Dittmar Werner, Die Zerstörung Kassels im Oktober 1943- Eine Dokumentation, Ful-
dabrück 1983.
Dmitrow Edmund, Niemcy i okupacja hitlerowska w oczach Polaköw. Poglqdy i opi-
nie z lat 1945-1948, Warszawa 1987.
Dunin-W^sowicz Krzysztof, Warszawa w latach 1939-1945, Warszawa 1984.
Ein Tag, der für immer bleibt, „Pforzheimer Zeitung”, 21.02.2015.
Favier Jean, Paris deus mille ans d’historie, Paris 1997.
Frankiewicz Bogdan, Bombardowanie miasta przez lotnictwo alianckie, [w:] Dzieje
Szczecina 1806-1945, red. B. Wachowiak, Szczecin 1994.
— 263 —
Friedrich Jörg, Der Brand. Deutschland im Bombenkrieg 1940-1945, München
2002.
Fritze Lothar, Die Moral des Bombenterrors. Alliierte Flächenbombardements im
Zweiten Weltkrieg, Hamburg 2007.
Gerke Wilfried, Luftkrieg über Posen, [w:] Kulturwart. Beiträge zur deutsch-polni-
schen Nachbarschaft, Hannover 1994.
Gilbert Martin, Auschwitz und die Alliierten, München 1982.
Girbig Werner, 1000 Tage über Deutschland. Die 8. amerikanische Luftflotte im 2.
Weltkrieg, München 1964.
Gortat Jakub, Niemiecka polityka pamiqci wobec ofiar wojny powietrznej, Lodz
2015.
Grass Günter, Nie wywolujmy sporow, wywiad przepr. A. Krzeminski, „Polityka”,
12.04.2003, nr 15.
Grayling Antony C., Die toten Städte. Waren die alliierten Bombenangriffe Kriegs-
verbrechen?, München 2007.
Groehler Olaf, Bombenkrieg gegen Deutschland, Berlin 1990.
Groehler Olaf, Rostock im Luftkrieg (1941-1944), [w:] Beiträge zur Geschichte der
Stadt Rostock, 1988, Heft 9.
Grote Eckart, Braunschweig im Luftkrieg, Braunschweig 1983.
Grube Frank, Richter Gerhard, Alltag im Dritten Reich. So lebten die Deutschen
1933-1945, Hamburg 1982.
Gryz Cezaiy, Rzeznia wielunska, „Wprost”, 7.09.2008.
Gudewicz Piotr, Alianckie naloty bombowe na port gdynski 1942-1944, [w:] Wq-
dröwkipo dziejach Gdyni, czqsc 2, red. D. Plaza-Opacka, T. Stegner, Gdynia 2007.
Hage Volker, Zeugen der Zerstörung. Die Literaten und der Luftkrieg. Essay und
Gespräche, Frankfurt a. M. 2003.
Hamburg 1943. Literarische Zeugnisse zum Feuersturm, Frankfurt a. M. 2003.
Hildebrand K., Das Dritte Reich, München - Wien 1979.
Hoffmann Georg, Fliegerlynchjustiz. Gewalt gegen abgeschossene alliierte Flug-
zeugbesatzungen 1943-1945, Paderborn 2015.
Hoffmann Joachim, Bahl Franz, Von der russischen Revolution bis zur Gegenwart,
Frankfurt a. M. 1978.
Hoffmann Joachim, Krautkrämer E,, Hug W., Bahl R., Geschichtliche Weltkunde, Bd
3: Von der Zeit Imperlialismus bis zur Gegenwart, Frankfurt a. M. 1997.
Holmsted Georg, Die Berlin-Chronik. Daten, Personen, Dokumente, Düsseldorf 1984.
Holmsted Georg, Kriegsalltag 1939-1945 in Deutschland, Düsseldorf 1982.
Holzer Jerzy, Europejska tragedia XX wieku. II wojna swiatowa, Warszawa 2005.
Hoppe Bert, Auf den Trümmern von Königsberg. Kaliningrad 1946-1970, München
2000.
Janczak Andrzej Robert, Przez ciemniq nocy. Dzieje 307 Nocnego Dywizjonu My-
sliwskiego „Lwowskiego” 1940-1947, Poznan 1997.
Karpinski Stanislaw, Na skrzydlach huraganu, Warszawa 2003.
Kazmierczak Aleksy, Samoloty nad Gotenhafen, „Rocznik Gdyhski” 1991, nr 10.
Keegan John, Der Zweite Weltkrieg, Berlin 2004.
— 264
Kempowski Walter, Das hatte bibllische Ausmasse, wywiad przepr. V. Hage, „Der
Spiegel” 2000, nr 13.
Kettenacker Lothar, Churchills Dilemma, [w:] Ein Volk von Opfern? Die neue Debat-
te um den Bombenkrieg 1940-45, Berlin 2003.
Kiersch, Gerhard. Klaus Rainer, Kramer Wolfgang, Reichardt-Kiersch Elisabeth, Ber-
liner Alltag im Dritten Reich, Düsseldorf 1981.
Kirchmayer Jerzy, Polskie skrzydla nad powstanczq Warszawq, „Tygodnik Po-
wszechny” 140/48.
Kirchmayer Jerzy, Powstanie Warszawskie, Warszawa 1964.
Kirchner Detlef, Der Luftkrieg über Stettin 1939 bis 1945, Lübeck 2010.
Kitchen Martin, Nazistowskie Niemcy w czasie wojny, Warszawa 1997.
Kittel Manfred, Nach Nürnberg und Tokio. „Vergangenheitsbewältigung” in Japan
und Westdeutschland 1945 bis 1968, München 2004.
Klätte Axel, Stettin im Todeskampf Britische und US-Bomber zerstören die pom-
mer sehe Hauptstadt, „Die Pommersche Zeitung”, 27.08.1994, nr 34.
Kleban Czeslaw, Port Gdynia 1922-1972, Gdansk 1973.
Kloft Michael, „Plötzlich explodierte alles”, [w:] S. Burgdorff, Ch. Habbe, Als Feuer
vom Himmel fiel. Der Bombenkrieg in Deutschland, Paris 2014.
Kloth Hans Michael, „Was für eine Idee!”. Konnten oder wollten die Alliierten
Auschwitz nicht bombardieren?, [w:] S. Burgdorff, Ch. Habbe, Als Feuer vom
Himmel fiel. Der Bombenkrieg in Deutschland, Bonn 2004.
Knapp Andrew, Les Français sous les bombes alliées 1940-1945, Paris 2014.
Konarski Mariusz, „Lancaster” z Kielna, „30 dni” 2010, nr 1.
Konarski Mariusz, Bakun Maciej, Brytyjczycy nad Gdanskiem, „30 dni” 2012, nr 1.
Konieczny Alfred, Slqsk a wojnapowietrzna lat 1940-1944, Wroclaw 1998.
Kozenski Jerzy, Austria 1918-1968. Dzieje spoleczne i polityczne, Poznan 1970»
Krause Michael, Flucht vor dem Bombenkrieg. „Umquatierungen” im Zweiten Welt-
krieg und die Wiedereingliederung der Evakuierten in Deutschland 1943-1963,
Düsseldorf 1997.
Krol Waclaw, Polskie dywizjony lotnicze w Wielkiej Brytanii 1940-1945, Warszawa
1982.
Krol Waclaw, Zarys dzialan polskiego lotnictwa w Wielkiej Brytanii 1940-1945,
Warszawa 1990.
Kronika II wojny swiatowej, Warszawa 2004.
Kroplewska Anna, Naloty alianckie na niemieckie miasta port owe: Lubekç, Rostock,
Kiloniç i Hamburg podezas II wojny swiatowej (praca magisterska Uniwersytet
Gdanski), Gdansk 2004.
Krzeminski A., Bombardowaniepamiçci, „Polityka”, 12.02.2005, nr 6.
Krzeminski Czeslaw, Wojna powietrzna w Europie 1939-1945, Warszawa 1983.
Krzoska Markus, Powolne przemijanie pokolenia autorytetôw. O nowej ksiqzce Wla-
dyslawa Bartoszewskiego, „Dialog” 2005, nr 71.
Kucklick Christoph, Feuersturm. Der Bombenkrieg gegen Deutschland, Hamburg
2003.
— 265 —
Kulak Teresa, Historia Wroclawia. Od twierdzy fryderycjanskiej do twierdzy hitle-
rowskiej, Wroclaw 2001.
Kurowski Franz, Bomben über Dresden, Wien 2001.
Kurowski Franz, Der Luftkrieg über Deutschland, Düsseldorf - Wien 1998.
Lang Jochen von, Claus Sibyll, Krieg der Bomber. Dokumentation einer deutschen
Katastrophe, Augsburg 1999.
Ledwoch Janusz, Nowicki Jacek, Ploeszti 1943, Warszawa 1997.
Lefebvre Georges, Pouthas Charles H., Baumont Maurice, Historia FrancjL Od 1774
do czasöw wspölczesnych, t. 2, Warszawa 1969.
Leociak Jacek, Bombardowania miastjako doswiadczenia graniczne, [w:] Wojna,
doswiadczenie izapis. Nowezrödla,problemy, metody badawcze, red. S. Buiyla,
P. Rodak, Krakow 2006.
Levine Alan J., The Strategie Bombing of Germany, 1940-1945, London 1992.
Lichtenstein Heinert, Warum Auschwitz nicht bombardiert wurde, Köln 1980.
Lucas F.J. i in., Menschen in ihrer Zeit 4/5. In unserer Zeit, Stuttgart 1971.
Marc Locker, Regina Prill, Eva-Maria Kühnei, Melanie Knaup, Carsten Schulte, Als
die Bomben fielen... Beiträge zum Luftkrieg in Paderborn 1939 bis 1945, Pader-
born 1998.
Markowski Wawrzyniec, Naloty na Gdynia 1941-1945, [w:] Encyklopedia Gdyni,
Gdynia 2006.
Matern Norbert, Ostpreußen als die Bomben fielen. Königsberg, Allenstein, Brauns-
berg, Gumbinnen, Insterburg, Memel, Tilsit, Düsseldorf 1986.
McManus John, Piekielne niebo. Amerykanscy lotnicy w II wojnie swiatowej, War-
szawa 2003.
Michalowska Jadwiga, Gospodarka Gdyni w okresie okupaeji hitlerowskiej, [w:]
Dzieje Gdyni, red. R. Wapihski, Wroclaw 1980.
Mierzejewski Alfred C., Bomben auf die Reichsbahn. Der Zusammenbruch der deut-
schen Kriegswirtschaft 1944-1945, Freiburg 1993.
Mikulicz Wlodzimierz, Operacja Millennium”. Historia nalotu 1000 bombowcöw
RAF Bomber Command na Kolonie 30-31 V1942 r., „Dzieje Najnowsze” 2003,
nr 4.
Moessner-Heckner U., Pforzheim Code Yellowfin. Eine Analyse der Luftangriffe
1944-1945, Pforzheim 1991.
Molendowski Leszek, Wloscy sojusznicy Hitlera w Gdansku i Gdyni, „Nasza Histo-
ria” 2016, nr 4,
Mommsen Hans, Wie die Bomber Hitler halfen, [w:] S. Burgdorff, Ch. Habbe, Als
Feuer vom Himmel fiel. Der Bombenkrieg in Deutschland, Bonn 2004.
Müller Rolf-Dieter, Huber Florian, Eglau Johannes, Der Bombenkrieg 1939-1945,
Berlin 2004.
Müller Rolf-Dieter, Volkmann Hans Erich, Die Wehrmacht Mythos und Realität,
München 1999.
Neillands Robin, Der Krieg der Bomber. Arthur Harris und die Bomberoffensive der
Alliierten 1939-1945, Berlin 2002.
— 266
Niesiolowski Stefan, Nienawidzq Staujfenberga, „Gazeta Wyborcza”, 20.07.2009,
s. 19.
Nocun Malgorzata, Potkaj Tomasz, Piçciak Wojciech, Berlin za Warszawç, 60 lat
temu nad okupowanq Europq trwala walka, od ktorej zalezal wynik II wojny
swiatowej, „Tygodnik Powszechny”, 15.02.2004, nr 7.
Nowak-Jezioranski Jan, Tak mowi Kurier Warszawy. Dlaczego nie moglismy na-
grac Powstania Warszawskiego, „Gazeta Wyborcza”, 2-3.08.2014.
Olejnik Tadeusz, Wielun. Dzieje miasta (1793-1945), Piotrkow Trybunalski 2003.
Ossowski Artur, Luftwaffe przeciw ludnosci cywilnej regionu lodzkiego (1-17 wrze-
snia 1939 r-) Iw:] Wielun bylpierwszy. Bombardowania lotnicze miast regionu
lodzkiego we wrzesniu 1939 r., red. J. Wrobel, Lodz 2009.
Overesch Manfred, Klaus Arlt, Hans-Jürgen Drewes, Martin Fenner i in., Renais-
sance einer Kulturstadt. Hildesheim nach dem 2. Weltkrieg, Hildesheim 1998.
Overy R., Barbarisch, aber sinnvoll, [w:] Ein Volk von Opfern? Die neue Debatte um
den Bombenkrieg 1940-45, Berlin 2003.
Parker Robert Alexander Clarke, Druga wojna swiatowa. Krotka historia, Wroclaw
1999.
Paul Wolfgang, Der Heimatkrieg 1939-1945. Tatsachenbericht, Frankfurt a. Main -
Berlin 1992.
Piskorski Jan M., Wachowiak Bogdan, Wlodarczyk Edward, Stettin. Kurze Stadtge-
schichte, Poznan 1994.
Première A, B, S. De 1890 a 1945 groupe de recherche pour renseignement de Thisto-
rie et de la geographic, Paris 1990.
Przedpelski Andrzej, 80 latpolskiego lotnictwa wojskowego 1918-1998. Zarys histo-
rii, Warszawa 1998.
Przesmych Stefan, Bombardowanie polskich miastprzez lotnictwo sowieckie, Lublin
2007.
Rail Günther, Bohater? Ja? wywiad przepr. Joachim Käppner i Kurt Kister, „Süddeut-
sche Zeitung” 5.08.2009, cyt. za: „Forum”, 24-30.08.2009.
Revie Alastair, ...war ein verlorener Haufen, Stuttgart 1974.
Rumpf Hans, Das war der Bombenkrieg. Deutsche Städte im Feuersturm. Ein Doku-
mentarbericht, Hamburg 1961.
Rutkowski Miroslaw, Plynne nadzieje, „Polityka”, 14.04.2007, nr 15.
Rzepniewski Andrzej, Wojna powietrzna w Polsce - 1939 na tie rozwoju lotnictwa
Polski iNiemiec, Warszawa 1970.
Schaarschmidt Wolfgang, Dresden 1945. Dokumentation und Opferzahlen, München
2005.
Schmidt Erwin, Wiener Stadtgeschichte, Wien - München 1978.
Schmidt Georg, Es regnet Feuer. Bremen im Bombenkrieg 1940-1945, Kassel 2004.
Schmidt-Klingenberg M., „Wir werden sie radieren”, [w:] S, Burgdorff, Ch. Habbe,
Als Feuer vom Himmel fiel. Der Bombenkrieg in Deutschland, Bonn 2004.
Schnatz Helmut, Der Luftangriff auf Swinemünde. Dokumentation einer Tragödie,
München 2004.
Schnatz Helmut, Tiefflieger über Dresden? Legenden und Wirklichkeit, Köln 2000.
— 267 —
Schubert Gunnar, Die kollektive Unschuld. Wie der Dresden-Schwindel zum natio-
nalen Opfermythos wurde, Hamburg 2006.
Schulze Hagen, Niemcy. Nowa historia, Krakow 1999.
Schwarzwalder Herbert, Geschichte der Freien Hansestadt Bremen, Bd. 4, Bremen in
der-NSJZeit, Hamburg 1985.
Schwinge Erich, Churchill und Roosevelt aus kontinental-europäische Sicht, Mar-
burg 1982.
Semkow Piotr, Polityka Trzeciej Rzeszy wobec ludnosci polskiej na terenie bylego
Wolnego Miasta Gdanska w latach 1939-1945, Torun 2001.
Sontheimer Michael, „Sind wir Bestien?”, [w:] S. Burgdorff, Ch. Habbe, Als Feuer
vom Himmel fiel. Der Bombenkrieg in Deutschland, München 2005.
Spick Mike, Mysliwskie asy Luftwaffe, Warszawa 2004.
Stargardt Nicholas, Opfer der Bomben und der Vergeltung, [w:] Ein Volk von Op-
fern? Die neue Debatte um den Bombenkrieg 1940-45, Berlin 2003.
Stauffer Paul, „Sechs furchtbare Jahre../’. Auf den Spuren CarlJ. Burckhardts durch
den Zweiten Weltkrieg, Zürich 1998.
Szarota Tomasz, Licytacji na nieszczqscia zaden naröd nie wygral, wywiad przepr.
A. Leszczynski, „Gazeta Wyborcza”, 21.01.2009.
Szarota Tomasz, Naloty na Warszawq podczas II wojny swiatowej, [w:] Straty War-
szawy 1939-1945. Raport, red. W. Falkowski, Warszawa 2005.
Szarota Tomasz, Naloty na Warszawq podczas II wojny swiatowej, „Kronika War-
szawy” 1993, nr 3-4.
Szarota Tomasz, Zycie codzienne w stolicach okupowanej Europy. Szkice historycz-
ne. Kronika wydarzen, Warszawa 1995.
Szubanski Rajmund, Rafinerie w ogniu, Warszawa 1997.
Taylor Eric, 1000 Bomber auf Köln. Operation Millennium 1942, Düsseldorf 1979.
Taylor Frederick, Dresden. Tuesday 13 February 1945, London 2004.
Thacker Toby, Koniec Trzeciej Rzeszy, Warszawa 2010.
Trenkner Joachim, Wieluh, 1. September. Mit der Zerstörung des polnischen Städt-
chens durch die deutsche Luftwaffe begann der totale Bombenterror des Zweiten
Weltkriegs, „Die Zeit”, 6.02.2003.
Ueberschär Gerd R., Dresden 1945 - Symbol für Luftkriegsverbrechen, [w:] Kriegs-
verbrechen im 20. Jahrhundert, Darmstadt 2000.
Uhlif J.B., Bomby na Prahu: Nälety z roku 1945 objektivem Stanislava Marsala,
Praha 2011.
Verrier Anthony, Bomberoffensive gegen Deutschland 1939-1945, Frankfurt a. M. 1970.
Vogt Helmut, Bonn im Kriegs- und Krisenzeiten (1914-1948), [w:] D. Hörodlt, Bonn.
Von einer französischen Bezirksstadt zur Bundeshauptstadt 1794-1989, Bd. 4,
Bonn 1989.
Voigt Hans, Die Veränderung der Großstadt Kiel durch den Luftkrieg. Eine Sied-
lungs- und Wirtschaftsgeographische Untersuchung, torn 13, Kiel 1950.
Webster Charles, Frankland Noble, Strategiczna ofensywa powietrzna przeciwko
Niemcom, t. 3. Zwyciqstwo, Oswi^cim 2016.
268 -
Wehler Hans-Ulrich, Wer Wind sät, wird Sturm ernten, [w:] Ein Volk von Opfern?
Die neue Debatte um den Bombenkrieg 1940-45, Berlin 2003.
Wie lange müssen wir noch in diesen Ängsten leben?, Bearbeitung: Rolf Schamber-
ger, Michael Bucher, Karl-Heinz Weppert, Schweinfurt 1995.
Wlodkowski Dawid, Polska Guernica, „Przegl^d”, 6.09.2009.
Wolettz Petz, Zlowroga linia Kammhubera, „II swiatowa” kwiecieh 2016.
Wolff-Powçska Anna, Niemcy po przegranych wojnach, „Zblizenia. Polska Niemcy”
2005, nr 2.
Wolff-Powçska Anna, Niemiecki klopot z niepamiqciq, „Gazeta Wyborcza”, 22-
23.08.2009.
Wröblewski Wieslaw, Obrona powietrzna stolic 1914-1945. Warszawa, Moskwa,
Berlin, Londyn, Paryz, Warszawa 2000.
Zacharias Rainer, Kindheit in Marienburg 1935-1945. Prägungen vor den Fassaden
der Macht, „Westpreußen Jahrbuch”, 2004, t. 54.
Zaj^c Tomasz, Jak Polacy zbombardowali Gdansk, „30 dni” 1999, nr 9.
Zawadzki Mariusz, Trzeba bylo bombardowac Auschwitz, „Gazeta Wyborcza”, 12-
13.01.2008.
Zemella Günter, „Moral BombingDie Chronologie des Luftterrors 1939-1945, Tü-
bingen 2006.
Zielinski Jözef, Dywizjon 305BombowyZiemi Wielkopolskiej iLidzkiej im. Marszal-
ka Jozefa Pilsudskiego, Warszawa 2004.
Zier Hans Georg, Geschichte der Stadt Pforzheim. Von den Anfängen bis 1945 mit
einer Bibliographie von Bernhard Müller, Stuttgart 1982.
Material filmowy
Film dokumentalny Feuersturm. Der Bombenkrieg gegen Deutschland DVP-Edition
Spiegel TV history.
Inders geograficzny
Abbeville 31
Addis Abeba 22
Afiyka 19, 21, 23,191
Afryka Polnocna 56, 68,129, 213
Afryka Poludniowa 122
Alamain, El 87
Algieria 138
Ameryka 241
Amsterdam 147
Anglia 19,32,34,338,41,55, 63,
79-81, 95,144
Anklam 160,168
Antwerpia 145,147, 217, 218
Apeninski, Polwysep 68,135
Ardeny 206, 210, 215, 234
Arnhem 147
Augsburg 73, 253
Augusta 134
Auschwitz 75,173,174, 212
Austria 128,129,135,136
Azja 21, 23, 242
Bad Oldesloe 232
Balkany 136
Baltyckie, Morze 170
Barcelona 22
Bath 60
Bawaria 107,125
Bayreuth 231, 232
Bazylea 154
Belgia 32, 33,49, 65, 67, 82,114,128,
138,145,146,157,158, 211, 218
Belgrad 153
Bengal 134
Bengazi 131
Berchtesgaden 231
Bergen 150
Berlin 16, 32, 34, 40, 42, 70, 7b 73, 78,
80, 81, 88, 90, 99-107,109,110,
115-117,119,125,130,151,152,170,
178-182,184,186,189,195, 201,
203, 206, 216, 228, 230-232, 234,
235, 237, 238, 241
Berlin-Kreuzberg 40,195
Berlin-Mitte 101
Berlin-Neukölln 228
Berlin-Schöneberg 101,195
Berlin-Steglitz 101
Berlin-Tempelhof 195, 228
Berlin-Tiergarten 101,184
Berlin-Wedding 101
Bernburg 210
Berno 154,155
Bialystok 244
Birmingham 35, 38
Blachownia Sl^ska 163,164, 212
Bochum 88, 90,106,110, 214
Bodenskie, Jezioro 118
Boelcke-Kaserne 232
Bogumin 163
Böhlau 213
Böhlen 202
Bolonia 136
Bonn 215
Bordeaux 141
Boulogne 138,139, 250
— 271 —
Boulogne-Bilancourt 139
Brandenburg 231
Brandenburgia 106, 241
Bratyslawa 149
Brema 15, 62, 68, 73, 78, 81, 87, 88, 90,
ixo, 119,168,184, 231
Brema-Vegesack 67
Brescia 136
Brest 141
Bristol 37, 38
Brno 149
Bruksela 145,146,171, 218
Brunszwik 73,106,109,178,188, 203,
210, 213, 230, 231, 253
Brüx 202
Brytyjskie, Wyspy 34,38, 41,43, 45, 46,
65, 68, 79,100, lox, 104,119,128,
136,138,147,166, 203, 223
Budapeszt 152, 205
Bukareszt 130,133
Bulgaria 151,152
Bydgoszcz 161,172, 244
Caen 207, 250
Calais 138, 250
Cämpina 133
Canterbury 60
Casablanca 69,70
Castel Gandolfo 136
Charleroi 146
Chemnitz 110, 230
Cherbourg 139
Chiny 241
Chociebuz 230
Cotentin, pölwysep 216
Coutances 250
Coventry 14, 25, 26, 31,34-38,41,48,
57, 81, 94,196, 239, 240, 245
Craiova 133
Cushaven 73
Czechoslowacja 82,128,148,150, 253
Czechy 87,149
Dampferhof zob. Kilonia-Dampferhof
Dania 28, 33,49,118,128,151
Darmstadt 14, 90,124,179,188,234
Demiansk 83
Dessau 73, 230
Dçbica 217
Dijon 32
Dolny Sl^sk 82, 87,105,161-164,182
Dortmund 36, 73,88, 90, 97,106,110,
180.181.189, 230, 234, 253
Dortmund-Ems, kanal 214
Drezno 10,14-16, 26, 31, 72, 79, 90,
110,124,125,149,180,181,195,197,
219-226, 230-235, 238-241, 243,
244, 247, 254
Duisburg 73, 88, 90, 97,106,110,181,
214
Dunaj 149
Dunkierka 35,138
Dupnica 152
Düren 73,181, 253
Düsseldorf 87, 88, 90,97,110,115,181,
189,239,253
Dzialoszyn 26
Dzierzoniów 162
Dzelalabad 22
Eder 98
Eindhoven 147
Ekenäs156
Elbing 244
Ellerbek zob. Kilonia-Ellerbek
Enschede 147
Erfurt 231
Essen 36, 56, 73, 87, 88, 90, 97,106,
110.120.123.180.181.189, 214,
230, 234, 253
Europa 65-67,71, 84,128,131,132,136,
141,155, 201, 209, 215,224, 232,
247, 248
Europa Pólnocna 128
Europa Zachodnia 31,45,100
Exeter 60
— 272 —
Fallerleben 73
Ferrara 136
Festung Warschau 28
Finlandia 151
Florencja 135
Florennes 146
Foggia 69,105,135,195
Frampol 26
Franeja 31-34,41, 49, 65, 67,71, 114,
127,128,132,136-144,146,148,157,
158,203, 207, 208, 211,216, 218
Frankfurt nad Menem 87, 88, 90,106,
108,110,181,189, 203, 230, 234, 251
Frascati 136
Freiburg 32
Furt 210
Galatz 72,133
Gandawa 146
G^bin 170
Gdansk 14, 24, 29,58, 82,114-116,156,
165-169,171,172,185,187,244, 251,
252
Gdahsk-Glowne Miasto 252
Gdahsk-Srodmiescie 185
Gdahsk-Wrzeszcz 185
Gdynia (Gotenhafen) 26, 82,123,165-
168,170,185, 244, 256
Gellen 147
Gelsenkirchen 88, 90, 97,106,110, 205
Genua 133,134,137, 251
German Village 71,100
Gibraltar 138
Gilze-Rijen 147
Giurgiu 132
Glasgow 35
Görlitz 91
Gotenhafen zob. Gdynia
Gotha 210
Gorny Sl^sk 82,161-164,169,171,182,
205, 244
Graz 129
Grecja 153
Greifswald 91
Grudzi^dz 26, 29
Guernica 14, 22, 23, 239
Güstrow 91
Haarlem 147
Haga 146,171
Hagen 90, 231
Halberstadt 202, 210, 230, 231
Halle 230, 231
Hamburg 10,14,31,33, 34,36, 49,50,
60-62, 68, 70, 73, 88, 90-95, 99,
100,102,104,108,110,124,125,150,
162,180-183,185,187,189,190, 201,
220, 222,223, 226, 231, 232, 234,
235, 240, 250, 253
Hanau 231, 253
Hanower 42,88,90,106,109,110,181, 231
Harz, gory 217
Hawr 142
Heilbronn 14
Helgoland 40, 81
Helwecja 154
Hesja 112
Hildesheim 14, 231, 232, 250
Hiszpania 22, 23,155
Holandia 19,32, 33, 49, 65, 67, 82,114,
128,142,146,147,157,158, 211
III Rzesza zob. Trzecia Rzesza
IJmuiden 147
Ingolstadt 231
Innsbruck 129
Irlandia Pölnocna 11
Islandia 46,65
Italia 135
Japonia 71, 241-243
Jelenia Gora 162
Jena 231
Jerozolima 174
Jugoslawia 153
Kabul 22
Kaff Ellingen 196
- 273
Kalifornia 248
Kaliningrad 170
Kalmar 156
Kampinoska, Puszcza 84
Kanada 46
Karlsruhe 19, 87, 88,110
Kassel 90,108,123,189, 230, 234
Katania 134
Katowice 29,161
Katyn 157
Kempten 91
K^dzierzyn 163,164, 212
Kielce 29
Kilonia 41, 71, 73, 88, 90,109,110,196,
208, 215, 231, 250, 253
Kilonia-Dampferhof 253
Kilonia-Ellerbek 253
Kilonia-Stare Miasto 253
Klagenfurt 129
Koblencja 215
Kolobrzeg 170
Kolonia 19,31, 38, 50, 60-64, 73, 78,
81, 88, 90, 95,110,180-182,189,
204, 215, 228, 230, 231, 234, 240,
248, 249, 252, 253
Kolonia-Akwizgran 162
Konstanca 132,133
Kopenhaga151
Kortrijk 146
Kozle 163
Kraj Warty 106,115
Krakow 29, 83,161, 244
Krefeld 90
Kreuzberg zob. Berlin-Kreuzberg
Królewiec (Königsberg) 159,169-171
Królewo Malborskie 168
Krzesinki 165
La Manche, kanal 128
La Spezia 133,134
Laksevág 150
Leeuwarden 147
Leningrad 83,170
Leodium 146
Leuven 146
Libia 131
Liege 19
Lille 67,140-142
Linz 129
Lipsk 54, 73, 88, 89,109,110,119,189,
210, 230, 231, 239, 241
Liverpool 14,35, 38
Londyn 11,14, 20, 31, 34, 35, 38, 39, 75,
102,125,137,138,143,155,186,193,
196, 217, 218, 222, 235, 238-240,
245, 247, 249
Lorient 140,141
Lubah Sl^ski 162
Lubeka 56-59, 62, 248
lubelskie, wojewödztwo 26
Lublin 26,172, 244
Ludwigshafen 108,180
Luksemburg 32,148
Lüneburg 91
Lüttich 218
Lützkendorf 81, 202
Lwow 29
Laba 61, 253
Lask 26
Lodz 26, 244
Luk Kurski 94
Madryt 186
Magdeburg 73, 88-90,109,110,118,
119,189,196, 230, 231, 233, 234
Mainz 90
Malbork 156,166,168,169
Manchester 35, 38
Mannheim 41, 88, 90,110,180, 230, 239
Marsylia 142,143
Mechelen 146
Mediolan 133, *34,136, 251
Mers el-Kebir 137,144
Merseburg 213
Merseburg-Leuna 202
Mesyna 134
Milostowo, cmentarz 164
- 274 -
Mirgorod 173
Mitte zob. Berlin-Mitte
Mittelland, kanal 2x4
Modena 136
Moguncja 231
Mohne 98
Monachium 35, 73, 87, 88, 90,107,110,
180,181, 230, 234, 253
Mönchengladbach 33
Monte Cassino 134,137,197, 249, 250
Moskwa 53, 238
Münster 90,111,115,168
Nadrenia 198
Nagykanizsa 152
Nantes 141
Neapol 134,136, 251
Neukölln zob. Berlin-Neukölln
Neustadt, port 232
Niemcy 11-13,15,17, 19, 25, 28-32,
39-41, 43,45, 46, 50-55, 57,
60-63, 66-74, 77, 78, 80-82, 88,
89, 91, 95, 96, 98,100,102-104,
107,110,114,119,122-125,127,128,
130,131,135,136,138,140,141,146,
148,152,158,161,162,164,169,170,
173,182,185,190,191,193,194,
196-198, 202-207, 209, 210, 215,
219, 220, 223, 225, 226, 233-235,
239, 241-244, 247, 249-252, 257
Niemcy Zachodnie 253
Niemiecka Republika Demokratyczna
(NRD) 9, 30, 88,109,185, 224, 237,
239, 240, 252, 254
Nijmegen 147
Nordhausen 81, 231
Normandia 66, 71,141,142,145-147,
203, 204, 207, 208, 212, 217
Norwegia 28, 33,128,150, 232
Norwich 60
Noiymberga 73, 88, 90,110,118,121,
122,196, 230, 231, 234
Nowy York 233
Nysa tuzycka 91,159, 238
Oberhausen 90
Odra 91,159,164,169, 237, 238
Opoczno 26
Opole 163
Oran 137,144
Oranienburg 73, 231
Oslo 150
Ostermoor 73
Oswi^cim 75,163,174
Pabianice 26
Pacyfik 245
Paderborn 184,231
Padwa 136
Palermo 134
Pantelleria 134
Parma 251
Paryz 19, 20,31,139,141-144,171
Pas-de-Calais 216
Pearl Harbor 241
Peenemünde 216
Pforzheim 14, 37, 72, 90,157,178,183,
188, 219, 226-230, 233-235, 241,
247
Pforzheim-Brötzingen 228
Pilzno 119,148,149,196
Pireus 154
Piijatyn 173
Piteszti 133
Piza 135
Plauen 81,231
Plewen 152
Ploeszti 104,130-132, 205, 212, 213
Plovdiv 152
Plymouth 35,38
Poczdam 81, 231, 232, 241
Police 159,161, 202
Polska 10,17,19, 23, 28,30, 50, 82,84,
85,128,148, 244, 252, 253
Poltawa 105,173
Pomorze Srodkowe 182
Pomorze Zachodnie 182
Portugalia 155
Poznan 29, 82,156,161,164,169, 244
- 275 -
Pólnocne, Morze 6i, 62,160
Praga 148-150, 213
Protektorat Czech i Moraw 148
Pmntrut 154
Pnisy Wschodnie 106,115,125,159,161,
169-171,182
Prusy Zachodnie 115,182
Racibórz 163
Radom 26
Radomsko 26
Rastenberg 95
Ratyzbona 70, 210
Rawenna 251
Regensburg 90
Remagen 215
Ren 61
Republika Federalna Niemiec (RFN) 9,
16, 25,30, 88,197, 237, 239, 242,
252-254
Rheinfelden 154
Riesa 91
Rostock 56, 58, 59, 62, 95,117,179, 188,
192, 210
Rotterdam 12,14, 25, 26, 31,33, 34, 37,
97,147,196, 239, 240
Rouen 67,139, *40,142,143
Ruhr 98
Rumia-Zagórze 166
Rumunia 72,104,130,133, *35,152,
171, 205
Rüsselsheim 112,113
Rzeczpospolita 16, 23, 255
Rzesza zob. Trzecia Rzesza
Rzym 134,135,137,151
Rzym-San Lorenzo 134
Saint-Étienne 142
Saint-Nazaire 140,141
Saksonia 212, 221, 223, 234, 241
Saksonia-Anhalt 234, 241
Salzburg 129
San Lorenzo zob. Rzym-San Lorenzo
Sassnitz 230
Schaffhausen 154
Schleiz 232
Schleswig 91
Scholven (Buer) 205
Schöneberg zob. Berlin-Schöneberg
Schweinfurt 70, 73, 90, 91,100,106,
109,168, 233
Sheshuan 22
Siena 135
Sieradz 26
Slovanech 149
Slowacja 148,149
Slowenia 153
Soesterberg 147
Sofia 152
Solingen 214, 226
Sorpe 98
Sotteville 140
Southampton 35
Sprewa 101,104
Stalingrad 44, 83, 87, 93, 249
Stany Zjednoczone 9, 43, 46, 5°, 96,
103,133,157, 210, 225, 240, 241,
245, 253
Steglitz zob. Berlin-Steglitz
Stein 154
Steyr 210
Strzelce Opolskie 163
Stuttgart 36, 88, 90,110,178,189, 234,
239, 253
Sudety 148
Suhl 91
Sulejöw 26
Swinemünde zob. Swinoujscie
Sycylia 44, 68,134
Szczecin 82,159-161,178,179, 244, 255
Sztokholm 156
Szwajcaria 154, 155
Szwecja 155,156, 224
Sl^sk Opolski 212
Srödziemne, Morze 89,128
Swinoujscie (Swinemünde) 75, 82,159,
230, 256
— 276 —
Tczew 26
Tempelhof zob. Berlin-Tempelhof
Tiergarten zob. Berlin-Tiergarten
Tokio 16,151, 241-243
Torun 161,179, 244
Treviso 136, 251
TrÖglitz 213
Trondheim 170
Trzebinia 174, 212
Trzecia Rzesza 11, 13,14,16,17, 23, 28,
33,34, 37, 40-45,49, 5b 52, 60,
66, 67, 70-72,78-82, 87, 89, 90,
93-97, 99-103,105,106,109,114-
117,121-127,129-133,135,138,139,
145,148,152,155,157-159,161-164,
169-171,173,177-179,182,183,185,
187-198, 203-210, 212, 213, 215,
218, 220, 223, 231-234, 237, 239,
242-244, 247, 249, 250, 255, 256
Tulon 143
Tunezja 134
Tunis 44, 69,134
Turcja 131, 213
Turyn 133,134,136,137, 251
Turyngia 234
Tylza 170,171
Utah 71
Uznam 216
Vegesack zob. Brema-Vegesack
Velzen 147
Vichy 137,138
Villach 129
Vincenza 136
Vlissingen 138,147
Walbrzych, wies 162
Wanne-Eickel 106
Warszawa 14,16, 20, 25-31, 80, 83, 84,
121,171,172,196, 239, 240, 244, 252
Waszyngton 56,143,155, 238
Watten 141
Wedding zob. Berlin-Wedding
Werona 136
Wersal 20,143
Westerplatte 24
W^gry 128,135,136,152
Wieczne Miasto zob. Rzym
Wieden 129,130,158, 205
Wielka Brytania 11,17,19, 21,31, 35,
36,45,47, 51, 53, 55-57, 59, 61, 63,
71, 73, 78, 81, 99,131,133,137,138,
144,151,157,158,188, 209, 210,
218, 225, 235, 240, 247, 257
Wielkopolska 164
Wieluh 23-26,37
Wiener Neustadt 129,158
Wilczy Szaniec 126
Wilhelmshaven 67,71, 90,140
Witten 231
Wlochy 68, 69, 71, 84,105,127,128,
132-136,153,157,158,163,173,195
Wolne Miasto Gdansk zob. Gdansk
Wolow 162
Worms 230
Wraca 152
Wroclaw 82,163,170,182,186, 221, 244
Wrzeszcz zob. Gdahsk-Wrzeszcz
Wuppertal 90, 97,189, 234
Wuppertal-Barmen 230
Würzburg 230-232, 253
Wybrzeze 79
York 60
Zagl^bie Ruhry 33, 42, 56, 60, 87, 90,
96-99,101,105-107,115,181,198,
205, 214, 215, 221, 252
Zduhska Wola 26
Zdzieszowice 163, 212
Zeitz-Tröglitz 202
ZSRR zob. Zwi^zek Radziecki
Zurych 154
Zweibrücken 230
Zwi^zek Radziecki 17,34, 43-45, 73,
210, 237, 239, 240, 253,
Zwickau 231
- 277 -
Indeks nazwisk
Abramowicz Dorota 172
Abramowicz Slawomir 24
Aders Gerhard 13, 29, 62,100,124,181,
230
Aksamit Bozena 232
Anderson Frederick 196
Andrzejewski Marek 10,189, 244
Antonow, general 221
Arlt Klaus 250
Badoglio Pietro 69,135
Baedeker 59, 60
Bahl Franz 31,196, 233, 240
Bailey Ronald H. 16, 21, 23, 34,40,42,
46,48,53,54,56,60, 61,63,65,67,
68, 70, 78,93, 96-100,105,116-119,
122,124,131,132,146, 201, 203, 205,
207, 208, 211, 219,220, 222
Bakun Maciej 82,165
Bannister Sybil 185
Baronchelli L. 137
Bartoszewski Wladyslaw 83,171
Baszkiewicz Jan 138
Baszkowski Eryk 172
Baumont Maurice 139,140
Bayer Wolfgang 75,159, 256
Becker C.L. 245
Bednarczyk R. 123,168
Beevor Antony 55, 77,93,186
Bell George, biskup 222,223,248
Bellucci Monica 137
Benesz Edward 148,149
Bennett Donald 55
Bensusan-Butt David 42
Bergander Götz 37, 204, 224, 248
Bergmann Klaus 224, 238, 239
Berkin Carol 245
Besymenski Lew 44
Biermann Wolf 14
Bishop Patrick 55
Blicharski Czeslaw 79,221
Blobel Günter 233
Bobko wski Andrzej 139
Bohl Hans-Werner 59
Bohlen Gustav von Krupp
Böhler Jochen 30
Bollmann Ralph 198, 251
Bölsche Jochen 52,75,132, 230, 232
Bönitz Wolfgang 46,118,122,155,159,
178, 214, 215
Boog Horst 13,97,115,120,141,166,
178,179, 209
Bormann Martin 112
Boros Christian 184
Boros Karen 184
Bor-Komorowski Tadeusz 83
Brecht Bertold 14,103
Brereton Lewis Hyde 71
Brost Erich 248, 249
Brown Sidney 113
Bruni E. 137
Bucher Michael 233
Buchwald Bernard Karol 47
Burckhardt Carl Jakob 58
Burgdorff Stephen 12,13, 22,44,52,74,
75,78,100,174,192
278 —
Buiyla Slawomir 22
Bush George 174
Büttner Ursula 92-95
Camera Augusto 137
Camerer Luitgard 178, 213
Caton-Jones Michael 14
Chmiel Lech 80
Churchill Winston 11,14, 30, 35, 36, 39,
42, 44, 45, SO, 52, 54, 55, 57, 61, 62,
69, 70, 74, 75,100,157,190,191,
219, 220, 223, 225, 233
Cochrane Ralph 55
Collins John 222
Colville John 223
Connelly Mark 52, 54, 93,102, 220, 224
Cooper K.S. 245
Craven A.O. 245
Creveld Martin, van 28,44,
Czesany Maximilian 89, 96,98,127,129,
132,133,140,144-148,150-155,
204, 223, 224, 251
Dalrymple Theodore 251
Danielewicz Dorota 185
Daniluk Jan 82,167
Davis Mike 100,102
Demps Laurenz 179
Dinort Oskar 24, 25
Dmitröw Edmund 15, 81
Doolittle James Harold 68, 69, 71, 241
Douhet Giulio 16, 21
Drewes Hans-Jürgen 250
Duce zob. Mussolini Benito
Dunin-Wasowicz Krzysztof 27
Dymek Walenty, biskup 164
Dyson Freeman 46,47,121, 256
Eaker Ira 55, 65, 67, 68, 70, 71
Eder Georg-Peter 78
Eglau Johannes 34
Eisenhower Dwight 204, 207
Elzbieta II75, 235
Fabietti Renato 137
Falkowski Wojciech 27
Favier Jean 144
Fenner Martin 250
Forsdike Arthur 93
Frankiewicz Bogdan 82,160,179, 255
Frankland Noble 48, 205
Freisler Roland 126
Friedrich Jörg 11-13,135,136,142,152,
192, 250
Fritze Lothar 173, 215, 223, 225, 232
Galbraith John Kenneth 255
Galicki Mieczyslaw 80
Galland Adolf 201
Garzmann Manfred R.W. 178, 213
Gaulle Charles, de 138,141,143
Gerke Wilfried 82,165
Gilbert Martin 175, 212, 221
Girbig Werner 66-68, 78,106,118,131,
133,140,141,146,147,150,161,173,
203, 205, 208, 215
Goebbels Joseph 36,56, 94,112,157
Gondek Bartosz 232
Goring Hermann 21, 26, 29, 35, 39, 73,
95,114,186
Gortat Jakub 13,15
Grass Günter 14,197, 235
Grayling Anthony Clifford 94, 95
Greiser Arthur 164
Groehler Olaf 13,58, 59, 83, 88,100,
101,103,105,106,108,128,134,
171,173,184,189,194, 231, 250
Grote Eckart 188
Grube Frank 182, 253
Grzybowska Kiystyna 10
Gudewicz Piotr 167
Habbe Christian 12,13, 22,44,52, 74,
75, 78,100,174,192
Hage Volker 14,188
Haldane John B.S. 22
Hammerschmid Helmut 158
- 279 -
Harris Arthur 16, 22, 31, 36, 41, 49-63,
65, 72-75, 91, 98-105,107,112,119,
121,122,132,142,148,157,190,191,
194,198, 204, 207, 212, 214, 215,
220-226, 228, 232, 235, 247, 248
Harris Robert 248
Hart Basil Liddell 52
Hays Edwin 74
Herzog Roman 22
Hildebrand K. 238
Hiller Marlene P. 93
Hitler Adolf 35,43, 59, 95, 96,124-126,
138,181, 210, 211, 218, 233, 249
Hochhuth Rolf 14
Hoffman Joachim 31,196, 233,240
Hoffmann Georg 138,153
Holmsted Georg 41,42,180,
Holzer Jerzy 123,134,146,147,181, 217,
234, 250
Hopkinson 222
Hoppe Bert 170
Hosenfeld Wilm 171,172
Huber Florian 34
Hug Wolfgang 233
Jäckel Eberhard 93
Jagiello Bogdan 80
Janczak Andrzej Robert 78
J^drusik Kalina 14
Johnson W. 245
Kammhuber Josef 49,56,62,118
Kant Immanuel 170
Käppner Joachim 202
Karpihski Stanislaw 80, 81,161
Kazmierczak Aleksy 82,166,168, 256
Keegan John 19, 21,41, 43,48, 57, 97,
124,133,158,190
Kempowski Walter 187,188
Kesselring Albert 23,135
Kettenacker Lothar 12,223
Kiersch Gerhard 102,106
Kirchmayer Jerzy 84
Kirchner Detlef 161
Kister Kurt 202
Kitchen Martin 57,105,125,178,182,
185,190,193
Kittel Manfred 242
Klätte Axel 82,160,161
Klaus Reiner 102,106
Kleban Czeslaw 167
Kloft Michael 74
Kloth Hans Michael 174
Knapp Andrew 136,138,144
Knaup Melanie 184
Kohnke Waldemar 166
Konarski Mariusz 165,167
Konieczny Alfred 13,44, 69, 82, 96,
162-164, 170, 203, 205, 212
Kozehski Jerzy 130
Krafftöwna Barbara 14
Kramer Wolfgang 102,106
Krause Michael 210, 253
Krautkrämer Elmar 233
Krebs Gerhard 13, 97,115,120,141,166,
178,179, 209
Kropf Otto 227, 229
Kroplewska Anna 41, 55, 58, 59,109,
179,182
Kroth Michael 75
Kröl Waclaw 79, 80
Krupp Gustav 97
Krzemihski Adam 13,197, 224, 225
Krzemihski Czeslaw 29,47, 66, 69, 79,
80, 88,119,153,173,180,192, 203,
205, 208, 210, 216
Krzoska Markus 197
Kucklick Christoph 26, 34,109, 253
Kuczyhski Krzysztof 13
Kühnei Eva-Maria 184
Kulak Teresa 82,163
Kurowski Franz 13, 83, 89,105,110,
120,128, 234
Kwolek Edward 106,107,117,122
Lang Jochen, von 32,33,35,57,94,110,
124,128,180
Lang S. 245
Ledwoch Janusz 205
280
Lefebvre Georges 139,140
Lenin 237
Leociak Jacek 22, 93, 243
Leszczyrïski Adam 10
Levine Alan J. 161,163
Lichtenstein Heiner 175
Lindemann Frederick Alexander 54
Locker Mark 184
Löhr Alexander 23
Loren Sophia 137
Lucas Fredrich J. 206
Ludlow-Hewitt Edgar 50
Lapicki Andrzej 14
Mann Klaus 14
Mann Tomasz 57, 248
Markowski Wawrzyniec 166-168,185
Matern Norbert 170,171
McGovern James 222
McManus John 111-113
Mendelsohn Erich 71
Menzel Jifi 150
Michalowska Jadwiga 166
Mierzejewski Alfred C. 133,198, 210, 214
Mikulicz Wlodzimierz 13, 51, 52, 57, 60,
63,168,194, 256
Moessner-Heckner Ursula 226, 241
Mommsen Hans 29,192
Müller Rolf-Dieter 34,156
Mussolini Benito 68,135,137,157
Neillands Robin 28, 53, 55, 94, 95,104
Niesiolowski Stefan 25
Nocuh Malgorzata 80
Nowak-Jeziorahski Jan 85
Nowicki Jacek 205
Ossowski Artur 27
Overesch Manfred 250
Overy R. 192
Pankowicz Andrzej 16
Parker Robert Alexander Clarke 225
Paul Wolfgang 186
Paulus Friedrich, von 44, 87
Persie Richard 50
Piekalkiewicz Janusz 32,45, 64, 69, 72,
73, 94,97,105,118,120,122,131,134,
156,190,191,196,211, 213,216,222
Piçeiak Wojciech 30, 80, 220
Pilikowski Jerzy 243, 244
Piskorski Jan M. 161
Plöger Jürgen 109
Plaza-Opacka Dagmara 167
Portal Charles 39, 43,45, 50,52-55,
191,194,195,203, 204
Posiadlowska-Papalezow Teoüla 114,
115,187
Potkaj Tomasz 80
Pouthas Charles H. 139,140
Powell Tristram 15
Pramper Wolfgang 158
Prill Regina 184
Przedpelski Andrzej 45, 79
Przesmych Stefan 172,173
Rail Günther 202
Rau Helene 189
Rau Johannes 189
Ray John 245
Reichardt-Kiersch Elisabeth 102,106
Repy Joseph, van 145
Revie Alastair58, 63, 73,119
Ribbentrop Joachim 112
Richter Gerhard 182, 253
Richthofen Wolfram, von 25, 26
Ripka Hubert 148
Rodak Pawel 22
Rohwer Jürgen 93
Roosevelt Franklin Delano 28, 69, 70,
135,174
Ross Stewart 245
Rumpf Hans 124,126,136,143, 206,
232, 233
Rutkowski Miroslaw 159
Rybkowski Jan 14
Rzepniewski Andrzej 23
281 —
Sartre Jean-Paul 139
Saundby Robert 53, 55
Schaarschmidt Wolfgang 224
Schamberger Rolf 233
Schmidt Erwin 129
Schmidt Georg 184
Schmidt-Klingenberg Michael 22
Schnatz Helmut 13, 82,160, 224
Schuegraf Wolf-Dieter 178, 213
Schulte Carsten 184
Schulze Hagen 192
Schwarzwalder Herbert 184
Schwinge Erich 52, 53
Semköw Piotr 165
Sibyll Claus 32
Sica Vittorio, De 137
Sierpowski Stanislaw 243
Sinclair Archibald 174, 224
Slessor John 21
Sontheimer Michael 78, 223
Sosabowski Stanislaw 83
Spaatz Carl 65, 71,132, 204, 206, 207
Speer Albert 87,95,98,181
Spick Mike 47
Stalin Jozef 43,53, 84, 220
Stargardt Nicholas 9
Stauffenberg Claus Schenk Graf, von 25
Stauffer Paul 58
Steel John 50
Stegner Tadeusz 167
Stokes Richard 222, 224
Syta Andrzej 80
Szarota Tomasz 10,16, 27, 28,127,139,
145,147,15b 157,172,199
Szczesniak Andrzej Leszek 16
Szubahski Rajmund 13,131, 212
Taylor Eric 231
Taylor Frederick 221
Teoderyk Wielki 251
Thacker Toby 40,50,70,182,186,195,
212
Tornatore Giuseppe 137
Torry Peter 226
Trenchard Hugh 21, 55,195
Trenkner Joachim 24, 25
Twining Nathan Farragut 69
Ueberschär Gerd R. 223
Uhlif Jan Boris 148,149
Verrier Anthony 40, 46,125
Vogel Detlef 13, 97,115,120,141,166,
178,179, 209
Voigt Hans 253
Volkmann Hans Erich 156
Wachowiak Bogdan 82,161,179
Wallis Barnes 98
Wapihski Roman 81,166
Webster Charles 48, 205
Wehler Hans-Ulrich 234
Weppert Karl-Heinz 233
Wiktor Emanuel III 68
Wlodarczyk Edward 161
Wlodkowski Dawid 25
Wojtas Piotr 172
Woletz Petr 49
Wolff-PowQska Anna 29,125
Wood Leonard 245
Wrobel Jan 16, 24
Wroblewski Wieslaw 20
Wyler William 14
Zacharias Rainer 169
Zajqc Tomasz 29
Zawadzki Mariusz 174
Zemella Günter 24, 25, 28,29,139,152,
250
Zentner Christian 49, 89, 94,125
Zielinski Jozef 63
Zier Hans Georg 178
Zubrzycki Jozef 80
Zuckerman Solly 207
Zychowicz Piotr 79
Zerko Stanislaw 27,125
— 282 —
Spis tabel
1. Duze naloty na Kolonie^ od 2/3 lutego do 8/9 lipca 1943 i | 64
2. Tonaz bomb zrzuconyeh na miasta pozniejszego RFN | 88
3. Tonaz bomb zrzuconyeh na miasta pozniejszego NRD j 89
4. Duze naloty na niemieckie miasta w latach 1940-1945 | 90
5. Naloty Bomber Command podezas bitwy o Berlin
(18 listopada 1943 r. - 24 marca 1944 r.) | 103
6. Tonaz bomb zrzuconyeh na niemieckie miasta w latach 1940-1945 | 110
7- Rozdzial baterii przeciwlotniczych ) 115
8. Straty Bomber Command w latach 1939-1945 | 120
9. Polegli lotnicy Bomber Command | 122
10. Bomby zrzucone w Europie przez Bomber Command i USAAF
od 1 stycznia 1941 r. do 8 maja 1945 r. | 128
11. Naloty bombowcow alianckich na miasta w Austrii | 129
12. Naloty samolotöw Bomber Command na polnocne Wlochy
jesieni^ i zim^ 1942/1943 r. | 134
13* Bombardowania lotnictwa alianckiego w Europie kontynentalnej
w latach 1939-1945 | 136
14. Cywile zabici podezas bombardowahw latach 1940-1945 I 144
15. Operacje 8 Floty Powietrznej USA od 8 do 14 pazdziernika 1943 r. | 168
16. Alarmy przeciwlotnicze w Pforzheim | 178
17. Alarmy przeciwlotnicze w Szczecinie | 179
18. Zniszczenia pomieszczen mieszkalnych w Niemczech
w latach 1943-1945 | 181
19. Spadek ludnosci w wybranych miastach niemieckich | 189
20. Tonaz bomb zrzuconyeh na Niemcy
i okupowane przez nie obszary oraz na Wielk^ Brytani^ | 209
21. Miasta zbombardowane po hekatombie Drezna | 230
22. Szacunkowa liezba osob zabitych w wyniku nalotöw lotniczych j 234
— 283 —
|
| any_adam_object | 1 |
| author | Andrzejewski, Marek 1947- |
| author_GND | (DE-588)115370897 |
| author_facet | Andrzejewski, Marek 1947- |
| author_role | aut |
| author_sort | Andrzejewski, Marek 1947- |
| author_variant | m a ma |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV044713704 |
| ctrlnum | (OCoLC)1019890480 (DE-599)BVBBV044713704 |
| era | Geschichte 1939-1945 gnd |
| era_facet | Geschichte 1939-1945 |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>04068nam a2200601 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV044713704</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20180515 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">180115s2016 a||| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788378654568</subfield><subfield code="9">978-83-7865-456-8</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">8378654567</subfield><subfield code="9">83-7865-456-7</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1019890480</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV044713704</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">HIST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Andrzejewski, Marek</subfield><subfield code="d">1947-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)115370897</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Kto sieje wiatr ...</subfield><subfield code="b">alianckie bombardowania Trzeciej Rzeszy : wybrane zagadnienia</subfield><subfield code="c">Marek Andrzejewski</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Gdańsk</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Gdańsk</subfield><subfield code="b">Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego</subfield><subfield code="c">2016</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">283 Seiten</subfield><subfield code="b">1 Illustration</subfield><subfield code="c">21 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1939-1945</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Luftangriff</subfield><subfield code="0">(DE-588)4074365-2</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Deutschland</subfield><subfield code="0">(DE-588)4011882-4</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Europa</subfield><subfield code="0">(DE-588)4015701-5</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Bombardowanie powietrzne / Europa / 1900-1945</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Bombardowanie powietrzne / Niemcy / 1900-1945</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Wojna światowa (1939-1945) / operacje powietrzne</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Europa</subfield><subfield code="0">(DE-588)4015701-5</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Deutschland</subfield><subfield code="0">(DE-588)4011882-4</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Luftangriff</subfield><subfield code="0">(DE-588)4074365-2</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Geschichte 1939-1945</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110182&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110182&sequence=000002&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110182&sequence=000003&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Ortsregister</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110182&sequence=000004&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110182&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110182&sequence=000010&line_number=0006&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110182&sequence=000011&line_number=0007&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Ortsregister</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110182&sequence=000012&line_number=0008&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">DHB</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">DHB_BSB_FID</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-030110182</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">355.009</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0904</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">355.009</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0904</subfield><subfield code="g">43</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">355.009</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0904</subfield><subfield code="g">4</subfield></datafield></record></collection> |
| geographic | Deutschland (DE-588)4011882-4 gnd Europa (DE-588)4015701-5 gnd |
| geographic_facet | Deutschland Europa |
| id | DE-604.BV044713704 |
| illustrated | Illustrated |
| indexdate | 2024-07-10T08:00:07Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9788378654568 8378654567 |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-030110182 |
| oclc_num | 1019890480 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 |
| owner_facet | DE-12 |
| physical | 283 Seiten 1 Illustration 21 cm |
| psigel | DHB_BSB_FID |
| publishDateSearch | 2016 |
| publishDateSort | 2016 |
| record_format | marc |
| spelling | Andrzejewski, Marek 1947- Verfasser (DE-588)115370897 aut Kto sieje wiatr ... alianckie bombardowania Trzeciej Rzeszy : wybrane zagadnienia Marek Andrzejewski Gdańsk Gdańsk Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego 2016 283 Seiten 1 Illustration 21 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Geschichte 1939-1945 gnd rswk-swf Luftangriff (DE-588)4074365-2 gnd rswk-swf Deutschland (DE-588)4011882-4 gnd rswk-swf Europa (DE-588)4015701-5 gnd rswk-swf Bombardowanie powietrzne / Europa / 1900-1945 Bombardowanie powietrzne / Niemcy / 1900-1945 Wojna światowa (1939-1945) / operacje powietrzne Europa (DE-588)4015701-5 g Deutschland (DE-588)4011882-4 g Luftangriff (DE-588)4074365-2 s Geschichte 1939-1945 z DE-604 Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110182&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110182&sequence=000002&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110182&sequence=000003&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Ortsregister Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110182&sequence=000004&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Personenregister Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110182&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110182&sequence=000010&line_number=0006&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110182&sequence=000011&line_number=0007&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Ortsregister Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110182&sequence=000012&line_number=0008&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Personenregister |
| spellingShingle | Andrzejewski, Marek 1947- Kto sieje wiatr ... alianckie bombardowania Trzeciej Rzeszy : wybrane zagadnienia Luftangriff (DE-588)4074365-2 gnd |
| subject_GND | (DE-588)4074365-2 (DE-588)4011882-4 (DE-588)4015701-5 |
| title | Kto sieje wiatr ... alianckie bombardowania Trzeciej Rzeszy : wybrane zagadnienia |
| title_auth | Kto sieje wiatr ... alianckie bombardowania Trzeciej Rzeszy : wybrane zagadnienia |
| title_exact_search | Kto sieje wiatr ... alianckie bombardowania Trzeciej Rzeszy : wybrane zagadnienia |
| title_full | Kto sieje wiatr ... alianckie bombardowania Trzeciej Rzeszy : wybrane zagadnienia Marek Andrzejewski |
| title_fullStr | Kto sieje wiatr ... alianckie bombardowania Trzeciej Rzeszy : wybrane zagadnienia Marek Andrzejewski |
| title_full_unstemmed | Kto sieje wiatr ... alianckie bombardowania Trzeciej Rzeszy : wybrane zagadnienia Marek Andrzejewski |
| title_short | Kto sieje wiatr ... |
| title_sort | kto sieje wiatr alianckie bombardowania trzeciej rzeszy wybrane zagadnienia |
| title_sub | alianckie bombardowania Trzeciej Rzeszy : wybrane zagadnienia |
| topic | Luftangriff (DE-588)4074365-2 gnd |
| topic_facet | Luftangriff Deutschland Europa |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110182&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110182&sequence=000002&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110182&sequence=000003&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110182&sequence=000004&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110182&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110182&sequence=000010&line_number=0006&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110182&sequence=000011&line_number=0007&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110182&sequence=000012&line_number=0008&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| work_keys_str_mv | AT andrzejewskimarek ktosiejewiatralianckiebombardowaniatrzeciejrzeszywybranezagadnienia |