Kształcenie i wychowanie w seminariach duchownych od XVI do połowy XX wieku = Training and education in seminaries from the sixteenth to mid twentieth century
Gespeichert in:
| 1. Verfasser: | |
|---|---|
| Format: | Buch |
| Sprache: | Polish |
| Veröffentlicht: |
Sandomierz
Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu
2017
|
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Abstract |
| Tags: |
Tag hinzufügen
Keine Tags, Fügen Sie den ersten Tag hinzu!
|
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV044643526 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20200210 | ||
| 007 | t| | ||
| 008 | 171121s2017 xx |||| 00||| pol d | ||
| 020 | |a 9788381010931 |9 978-83-8101-093-1 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1012732667 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV044643526 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 049 | |a DE-12 | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 100 | 1 | |a Orczyk, Adam |d 1964- |e Verfasser |0 (DE-588)1144967546 |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a Kształcenie i wychowanie w seminariach duchownych od XVI do połowy XX wieku |b = Training and education in seminaries from the sixteenth to mid twentieth century |c ks. Adam Orczyk |
| 246 | 1 | 1 | |a Training and education in seminaries from the sixteenth to mid twentieth century |
| 264 | 1 | |a Sandomierz |b Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu |c 2017 | |
| 300 | |a 443 Seiten |c 24 cm | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 500 | |a Zusammenfassung in englischer und italienischer Sprache: Training and education in seminaries from the sixteenth to mid twentieth century. L'istruzine ed educazione nei seminari diocesani dal XVI alla metà del XX secolo | ||
| 505 | 8 | |a Bibliogr. s. [405]-431 | |
| 610 | 2 | 7 | |a Katholische Kirche |0 (DE-588)2009545-4 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 648 | 7 | |a Geschichte 1500-1950 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 650 | 7 | |a Duchowieństwo / kształcenie |2 jhpk | |
| 650 | 7 | |a Seminaria duchowne katolickie / Polska |2 jhpk | |
| 650 | 7 | |a Powołanie kapłańskie / Kościół katolicki |2 jhpk | |
| 650 | 4 | |a Duchowość katolicka | |
| 650 | 4 | |a Szkolnictwo teologiczne | |
| 650 | 4 | |a Wychowanie religijne | |
| 650 | 0 | 7 | |a Diözesanseminar |0 (DE-588)4808664-2 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 651 | 4 | |a Europa | |
| 651 | 7 | |a Polen |0 (DE-588)4046496-9 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 689 | 0 | 0 | |a Polen |0 (DE-588)4046496-9 |D g |
| 689 | 0 | 1 | |a Katholische Kirche |0 (DE-588)2009545-4 |D b |
| 689 | 0 | 2 | |a Diözesanseminar |0 (DE-588)4808664-2 |D s |
| 689 | 0 | 3 | |a Geschichte 1500-1950 |A z |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030041424&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030041424&sequence=000002&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030041424&sequence=000003&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 942 | 1 | 1 | |c 200.9 |e 22/bsb |f 0904 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 200.9 |e 22/bsb |f 0903 |g 438 |
| 943 | 1 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-030041424 | |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1819686745286901760 |
|---|---|
| adam_text | Spis tresci
Wykaz skrótów..................................................10
Wstçp..........................................................11
Rozdzial I
Reforma przygotowania do kaplañstwa na Soborze Trydenckim ... 27
r
1. Poglçbienie Studium Pisma Swiçtego w szkolach koscielnych...30
2. Troska o odnowç zycia moralnego duchownych..................32
3. Potwierdzenie katolickiej nauki o sakramentach Eucharystii
i kaplañstwa................................................36
4. Utworzenie seminariów duchownych w mysl dekretu Cum
adolescentium aetas.........................................40
5. Podstawowe wymogi stawiane kandydatom do swiçcen............52
Rozdzial II
Modele wychowania seminaryjnego ..............................59
1. Pedagogía roli - nadrzçdny model formacji kandydatów
do kaplañstwa...............................................59
2. Wloski model formacji - sw. Karol Boromeusz.................66
3. Francuski model formacji - lazarysci, eudysci i sulpicjanie.74
4. Niemiecki model formacji - Bartlomiej Holzhäuser............88
Rozdzial III
Seminaria duchowne w Polsce prowadzone przez kleryckie
zgromadzenia zakonne........................................93
1. Seminaria prowadzone przez Towarzystwo Jezusowe.............98
a) Seminaryjna pedagogía jezuicka...........................99
b) Ksztalcenie w seminariach jezuickich ...................104
2. Seminaria pod zarzqdem Zgromadzenia Ksiçzy Misjonarzy......108
a) Organizacja zycia seminaryjnego.........................110
b) Pedagogía seminaryjna ksiçzy lazarystów ................115
c) Ksztalcenie teologiczne.................................120
3. Seminaria pod kierownictwem Ksiçzy Zycia Wspólnego .......134
a) Funkcjonowanie seminariów (na przykladzie wybranych
regulaminów)..............................................135
b) Program nauczania filozofii i teologii..................137
Rozdzial IV
Seminaria duchowne wobec uwarunkowan historyczno-
-EKLEZJALNYCH OD XVIII DO POCZ^TKU XX WIEKU .................151
1. Próby odnowy formacji seminaryjnej w XVIII-wiecznych Wloszech.... 155
2. Ksztalcenie i wychowanie w seminariach duchownych pod wplywem
absolutyzmu monarszego i ideologii oswiecenia................159
3. Propozycje zmian w zakresie formacji intelektualnej przyszlych
kaplanów we Wloszech za pontyfikatu Leona XIII (encyklika Aeterni
Patris)......................................................166
4. Teología katolicka wobec wyzwañ ze strony racjonalizmu i liberalizmu
w XIX wieku..................................................173
5. Ksztalcenie seminaryjne w kontekscie kryzysu modemistycznego.... 179
6. Dyskusja o naturze powolania kaplañskiego - podmioty i kryteria
jego rozpoznawania...........................................185
Rozdzial V
Ingerencia weadz panstwowych w struktury organizacyjno-
-WYCHOWAWCZE SEMINARIÓW DUCHOWNYCH W POLSCE
POD ZABORAMI.................................................193
1. Funkcjonowanie seminariów duchownych w okresie Ksi^stwa
Warszawskiego i Królestwa Polskiego..........................196
2. Reforma studiów koscielnych w monarchii habsburskiej
ijej wplyw na ksztalcenie kandydatów do kaplanstwa...........210
3. Polityka wladz pruskich wobec seminariów.....................213
Rozdzial VI
Ujednolicenie i uniwersalizacja zasad ksztalcenia I WYCHOWAN1A
KANDYDATÓW DO KAPLANSTWA W KOSCIELE POWSZECHNYM .............219
1. Dzialania reformatorskie papieza Piusa X wobec seminariów we
Wloszech................................................... 222
2. Organizacja seminariów i zasady przygotowania kandydatów
do kaplanstwa w Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1917 roku......225
3. Reforma ksztalcenia teologicznego wedlug konstytucji
Deus scientiarum Dominus.....................................232
4. Odpowiedzialnosc seminariów duchownych za wychowanie przyszlych
kaplanów w swietle encykliki Ad catholici sacerdotii Piusa XI.236
5. Wskazania wychowawcze w adhortacji Menü nos trae Piusa XII....241
Rozdziat VII
Seminaria duchowne w Polsce pod zarz^dem ksi^zy
DIECEZJALNYCH OD POiOWY XIX DO POLOWY XX WIEKU ...............247
1. Regula zycia seminaryjnego, formacja dyscyplinama i duchowa...248
2. Ksztalcenie seminaryjne wobec obiektywnych trudnosci
i perspektyw rozwoju..........................................256
3. Rozwój ratio studiorum i nauczanie poszczególnych przedmiotów .... 262
a) Filozofia.................................................269
b) Teologia dogmatyczna......................................272
c) Teologia moralna..........................................274
d) Teologia pastoralna.......................................276
e) Katechetyka i przygotowanie pedagogiczne..................279
f) Homiletyka................................................283
g) Liturgika.................................................286
h) Pismo Swi^te..............................................288
i) Patrología................................................291
j) Historia Kosciola.........................................293
k) Prawo kanoniczne..........................................297
l) Pozostale przedmioty......................................301
Rozdzial VIII
POSZUKIWANIA NOWEGO MODELU WYCHOWANIA SEMINARYJNEGO
PRZED SOBOREM WaTYKANSKIM II.................................305
1. Problem aktualnosci modelu trydenckiego......................306
2. Proba wprowadzenia nowego modelu formacji - ksi^za robotnicy.... 312
3. Wychowanie seminaryjne wobec postulatu wi^kszego otwarcia
na swiat.....................................................316
Zakonczenie.....................................................327
Aneksy..........................................................333
I. Konstytucje Seminarium Duchownego w Braniewie (1566 r.)......333
II. Akt erekcyjny Kieleckiego Seminarium Duchownego
(3 czerwca 1726 r.)..........................................341
III. Przepisy, czyli konstytucje i powinnosci
tykocinskich (po 1769 r.)....................................346
IV. Kongregacja Biskupow i Zakonnikow, program
(10 maja 1907 r.)............................................360
V. Kongregacja Biskupow i Zakonnikow, Przepisy wychowawcze
i dyscyplinarne dla seminariow we Wloszech (18 stycznia 1908 r.).366
VI. Regulamin Seminarjum Duchownego Rz. Katolickiego
w Sandomierzu. Przepisy dla alumnow (30 lipca 1926 r.).......396
Bibliografia....................................................405
Summary.........................................................433
Riassunto.......................................................439
Bibliografía
1. Zródla
1.1. Dokumenty papieskie
Pius V, Ex Motu Proprio Accepimus quod circa reformationem Collegii Capranicensis in
Urbe Roma, 1566, w: Sacra Congregatio pro Institutione Catholica,
Enchiridion Clericorum. Documenta Ecclesiae futuris sacerdotibus formandis [dalej
skrót: EC], Typis Polyglottis Vaticanis 1975, nr 319-331.
P ius V, Ex Decreto Romanus Pontifex, 1568, w: EC, nr 332-334.
Clemens VIII, Ex Litt. Ap. Ea semper fuit ad Rectores, Praefectos et Alumnos Seminario-
rum et Collegiorum Catholicorum, 23 czerwca 1592, w: EC, nr 415-418.
Innocentius XI, Ex Litt. Ap. Sacrosancti apostolatus, 17 kwietnia 1684, w: EC, nr 472-515.
Benedictus XIV, Ex Litt. Encykl. Ubiprimum, 3 grudnia 1740, w: EC, nr 626-627.
Benedictus XIV, Ex Litt. Ap. Qunti adcatholicam ad Nuntios Apostólicos, 14 stycznia
1741, w:EC,nr 628-634.
Leon XIII, Encyklika Aeterni Patris o ñlozofii chrzescijañskiej, 4 sierpnia 1879, Wydaw-
nictwo „Te Deum”, Warszawa 2003.
Leon XIII, Encyklika Providentissimus Deus o studiach Pisma Swi^tego, 18 Estopada
1893, Wydawnictwo „Te Deum”, Warszawa 2003.
Pius X, Decretum S. C. Concilii Vetuit, 22 grudnia 1905, w: EC, nr 1201-1208.
P i u s X, Encyklika E supremi apostolatus o odnowie wszystkiego w Chrystusie, 4 paz-
dziemika 1903, Wydawnictwo „Te Deum”, Warszawa 2003.
Pius X, Adhortacja apostolska Haerent animo o swi^tosci kaplañskiej, 4 sierpnia 1908,
Wydawnictwo „Te Deum”, Warszawa 2002.
Pius X, Encyklika Pascendi Dominici gregis o zasadach modemistów, 8 wrzesnia 1907,
Wydawnictwo „Te Deum”, Warszawa 2015.
Pius X, Ex Const. Ap. De Curia Romana Sapienti cons ilio, 3 lipca 1908, w: EC, nr 1259.
P i u s X, Ex Epist. La ristorazione ad Petrum Card. Respighi, vice sacra Antistitem Urba-
num, 5 maja 1904, w: EC, nr 1168-1179.
4o6
Bibliografía
Pius X, Ex Litt. Encykl. Pieni l’animo adEpiscopos Italiae, 28 lipca 1906, w: EC, nr 1228.
Benedictus XV, Motu proprio Seminaria clericorum, 4 listopada 1915, w: EC, nr 1358-
1366.
Codex Iuris Canonici Pii XPontificis Maximi iussu digestus Benedicti Papae XV auctorda-
te promulgatus, Typis Poly glottis Vaticanis 1918.
Pius XI, Encyklika Ad catholici sacerdotii o kaplañstwie katolickim, 20 grudnia 1935,
Wydawnictwo „Te Deum”, Warszawa 2001.
Pius XI, Ex Const. Ap. Deus Scientiarum Dominus, 24 maja 1931, w: EC, nr 1761 -1881 ;
Pius XII, Adhortado ad Clerum Universum Menti nostrae, 23 wrzesnia 1950, w: EC, nr
2198-2227 [tlum. wloskie: Menü nostre. Esortazione ai Clero del mondo cattolico sulla
santita della vita sacerdotale, w: II sacerdozio ministeriale nel Magistern ecclesiastico.
Documenti (1908-1993), red. T. Stenico, Librería Editrice Vaticana 1993, nr 133-257,
s. 101-146].
Giovanni XXIII, Sacerdotii nostri primordio. Nel 1 Centenario del piissimo transito
del Santo Curato d’Ars, w: II sacerdozio ministeriale nel Magistern..., nr 258-303, s.
149-174.
I o a n n e s XXIII, Ex allocut. L incontro odierno ad Seminariorum Rectores ex tota Italia
conventos, 29 lipca 1961, w: EC, nr 2465-2467.
1.2. Dokumenty soborowe
Sobör Trydencki, Sesja V: II {Dekret o nauczaniu i gloszeniu), rozdz. 1-2, w: Doku-
menty Soboröw Powszechnych. Tekst lacinski ipolski [dalej skröt: DSP], t. IV: (1511-
1870). Lateran V - Trydent - Watykan I, oprac A. Baron, H. Pietras, Wydawnictwo
WAM, Krakow 2004, s. 241-249.
Sobör Trydencki,SesjaVII:II{Dekretoreformie),rozdz. 1 -15,w:DSP,t.IV,s.365-375.
Sobör Trydencki, Sesja XIII: II {Dekreto reformie), Wstgp, w: DSP, t. IV, s. 459-461.
Sobör Trydencki, Sesja XXII: I/A {Nauka o Najswigtszej Ofierze Mszy Swigtej), rozdz.
1-9; I/C {Kanony o Najswigtszej Ofierze Mszy Swigtej), w: DSP, t. IV, s. 637-647.
Sobör Trydencki,SesjaXXII:III{Dekretoreformie),kan. 1 -11,w:DSP,t.IV,s.653-663.
Sobör Trydencki, Dokumentypo SesjiXXII, w: DSP, t. IV, s. 667.
Sobör Trydencki, Sesja XXIII: I/A {Prawdziwa i katolicka nauka o sakramencie swi§-
ceh dla potgpienia blgdöw naszych czasöw), rozdz. 1-4; I/C {Kanony o sakramencie
swigcen), w: DSP, t IV, s. 679-687.
Sobör Trydencki, Sesja XXIII: II {Dekrety o reformie), kan. 1-18, w: DSP, t. IV,
s. 687-713.
Sobör Trydencki,SesjaXXIV:II{Dekretoreformie),kan. 1 -21,w:DSP,t.IV,s.733-775.
Bibliografía
407
Sobór Trydencki, SesjaXXV/A: III{Dekretwsprawiezakonników izakonnic), rozdz.
1 -22, w: DSP, t. IV, s. 785-809.
Concilium Vaticanum I, Postulata apluribusgalliarum episcopisproposita. Posta-
lata ab episcopis dicionis neapolitanaeproposita, w: EC, nr 887-894.
Sobór Watykañski I, Konstytucja dogmatyczna o wierze katolickiej Dei Filias, 24
kwietnia 1870, w: DSP, t. IV, s. 889-911.
Sobór Watykañski I, Pierwsza konstytucja dogmatyczna o Kosciele Chrystusowym
Pastor aeternus, 18 lipca 1870, w: DSP, t. IV, s. 913-927.
Sobór Watykañski II, Dekret o formacji kaplañskiej Optatam toñas, w: tenze,
Konstytucje, dekrety, deklaracje. Tekst polski. Nowe tlumaczenie, Pallottinum, Poznan
2002, s. 288-301.
1.3. Dokumenty kongregacji rzymskich
Chirographum La Sacra Congregazione ad Card. Ferrata, S. Congregationis Episcoporum et
Regularium Praefectum, 16 stycznia 1905, w: EC, nr 1182.
Dekret Kongregacji Konsystorialnej o biskupich wizytacjach i sposobie redagowania tek-
stów relacji, 31 grudnia 1909 r., w: Relacje „ad limina Apostolorum” z diecezji wro-
clawskiej z lat 1589-1943. Edycja tekstów zródlowych, wyd. J. Kopiec, Redakcja Wy-
dawnictw Wydziatu Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2014, s. 620-640.
Dekret Kongregacji Konsystorialnej uaktualniajqcy formularz wizytacyjny, 4 listopada 1918
r., w: Relacje „ ad limina Apostolorum ” z diecezji wroclawskiej z lat 1589-1943. Edycja
tekstów zródlowych, wyd. J. Kopiec, Redakcja Wydawnictw Wydziahi Teologicznego
Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2014, s. 641-657.
Epistula Secretariae Status, En raison, ad Carolum De Cormont, episc. Aturensem, 2 lipca
1912, w: EC, nr 1299.
Ordinationes ad Constitutionem Apost. „Deus Scientiarum Dominus” rite exequendam, w:
EC, nr 1820-1881.
Sacra Congregatio Consistorialis, Litt, circuí.Le VisiteApostoliche, ad Ordina-
rios Italiae, 16 lipca 1912, w: EC, nr 1301-1317.
Sacra Congregatio de Sacramentis, Instructio Quam ingens Ecclesiae, ad loco-
rum Ordinarios, 27 grudnia 1930, w: EC, nr 1733-1755.
Sacra Congregatio de Seminariis et Studiorum Universitatibus, Ex
Epist. Adregnum Iesu Christi ad Reverendissimos Ordinarios, 8 wrzesnia 1926, w: EC,
nr 1650-1654.
Sacra Congregatio de Seminariis et Studiorum Universitatibus, Ex
Epist. La formazione pedagógica ad Episcopos Italiae, 21 grudnia 1944, w: EC, nr
2120-2122.
408
Bibliografía
Sacra Congregatio de Seminariis et Studiorum Universitatibus,
Epist. En quelques Diocèses ad Episcopos Galliae, 27 lipca 1953, w: EC, nr 2234.
Sacra Congregatio de Seminariis et Studiorum Universitatibus, Ex
Epist. Ancora non è spenta ad locorum Ordinarios, primo expleto saeculo a morte S.
Joannis M. Vianney, 5 czerwca 1959, w: EC, nr 2363-2366.
Sacra Congregatio de Seminariis et Studiorum Uni versitatibus, Ex
Epist. La Sacrée Congrégation ad Cardin. A. Liénart, Commissionis Episcopalis Cleri-
corum et Seminariorum Praesidem, 20 kwietnia 1954, w: EC, nr 2257.
1.4. Regulaminy seminaryjne i programy studiôw
Konstytucje Braniewskiego Seminarium Duchownego zalozonego przez Najjas[niejszego]
i Najprzew[ielebniejszego Stanislawa Hozjusza Kardynala Sw[içtego] K osciola]
R[zymskiego] i Biskupa Warmihskiego oraz czcigodnq Kapitulç tegoz Kosciola: oglo-
szone w 1566 r, w: L. Piechnik, Seminaria diecezjalne w Polsce prowadzone przez
jezuitów od XVI do XVIII wieku, Wydawnictwo WAM, Wyzsza Szkola Filozoficzno-
-Pedagogiczna „Ignatianum”, Krakôw 2001, s. 53-60.
Programma generale di studi, w: Sacra Congregazione dei Seminari e delle Université degli
Studi, L ’ordinamento dei seminari da s. Pió X a Pió XIII, Tipografía Poliglotta Vatica-
na, Città del Vaticano 1958, s. 18-24.
Norme per l ordinamento educativo e disciplinare, w: Sacra Congregazione dei Seminari e
delle Université degli studi, L ordinamento dei seminari da s. Pió X a Pió XIII, Tipo-
grafía Poliglotta Vaticana, Città del Vaticano 1958, s. 25-65.
Regulamin Seminarjum Duchownego Rz ymsko] Katolickiego w Sandomierzu. (Przepisy dla
alumnôw), Diecezjalny Zaklad Graficzno-Drukarski, Sandomierz 1926.
1.5. Zbiory doku mentó w koscielnych
Sacra Congregatio pro Institutione Catholica, Enchiridion Clericorum.
Documenta Ecclesiae futuris sacerdotibus formandis, Typis Polyglottis Vaticanis 1975.
Sacra Congregazione dei Seminari e delle Université degli Studi,
L Ordinamento dei seminari da s. Pió Xa Pió XII, Tipografía Poliglotta Vaticana, Città
del Vaticano 1958.
Dokumenty Soborów Powszechnych. Tekst lacihski i polski, t. IV: (1511-1870). Lateran V-
Trydent- Watykan /, uklad i oprac. A. Baron, H. Pietras, Wydawnictwo WAM, Krakow
2004.
Il sacerdozio ministeriale nel Magistero ecclesiastico. Documenti (1908-1993), red. T. Ste-
nico, Librería Editrice Vaticana 1993.
Bibliografía
409
Breviarium fidel Wybór doktrynalnych wypowiedzi Kosciola, oprac. S. Glowa, L Bieda,
Ksi^gamia sw. Wojciecha, Poznan 1988.
Relacje „ad limina Apostolorum” z diecezji wroclawskiej z lat 1589-1943. Edycja tekstów
zródlowych, wyd. J. Kopiec, Redakcja Wydawnictw Wydziahi Teologicznego Uniwer-
sytetu Opolskiego, Opole 2014.
2. Opracowania
Adam ski W., Wychowanie fizyczne alumnów w Seminarjach duchownych, w: Pamigt-
nik trzeciego zjazdu Zwiqzku Zakladów Teologicznych w Polsce odbytego w Lomzy 15
IV-17IV1925 roku, Drukamia Panstwowa, Lublin 1925, s. 102-125.
Adresen C.,Denzler G., Dizionario storico del cristianesimo, Edizioni Paoline, Cini-
sello Balsamo (Milano) 1992.
Aleksandrowicz M., Poczqtki Seminarium Duchownego w Gnieznie, w: Ksigga Jubi-
leuszowa Prymasowskiego Wyzszego Seminarium Duchownego w Gnieznie 1602-2002,
Prymasowskie Wyzsze Seminarium Duchowne, Gniezno 2002, s. 18-23.
Alma Mater Tarnoviensis. Ksigga pamiqtkowa z okazji 150 rocznicy zalozenia Instytutu
Teologicznego i Seminarium Duchownego w Tarnowie 1821-1971, Kuria Diecezjalna,
Tamów 1972.
Amici G., Lettura di r iviste e giornali, w: SCSUS, L ’esortazione „ Mentí nos trae ”e i semi-
naria Tipografía Poliglotta Vaticana, Cittá del Vaticano 1952, s. 138-141.
Anderwald A., Teología a nauki przyrodnicze. Rola wiedzy przyrodniczej w docieka-
niach teologicznych, Redakcja Wydawnictw Wydzialu Teologicznego Uniwersytetu
Opolskiego, Opole 2007.
Andrianopoli L., Preparazione a una visione chiara del problema sociale fin dal se-
minario, w: SCSUS, L ’esortazione „Mentí nostrae” e i seminan, Tipografía Poliglotta
Vaticana, Cittá del Vaticano 1952, s. 263-270.
Antropoiogicznapedagogika ogólna, red. M. Nowak, P. Magier, I. Szewczak, Wydawnictwo
Gaudium, Lublin 2010.
Archidiecezjalne Wyzsze Seminarium Duchowne w Biafymstoku 1945-1995. Ksigga Jubile-
uszowa, red. S. Holodok, Kuria Metropolitalna Bialostocka, Bialystok 1995.
A u b e r t R., Kosciól katolicki od kryzysu 1848 roku do pierwszej wojny swiatowej, w: R.
A u b e r t [i in.], Historia Kosciola, t. V: 1848 do czasów wspólczesnych, thim. T. Sza-
frañski, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 1985, s. 7-152.
Bagrowicz J., Stawac si$ bardziej czlowiekiem. Zpodstaw edukacji religijnej, Wydaw-
nictwo Uniwersytetu Mikolaja Kopemika, Toruñ 2008.
Bajda J., Teología moralna (kazuistyczna) w XVII-XVIII wieku, w: DzTKP, t. II, cz. 1,
s. 267-305.
410
Bibliografía
Banach R., Poczqtki Seminarium Duchownego w Tamowie, w: Alma Mater Tamoviensis.
Ksigga Pamiqtkowa z okazji 150. rocznicy zalozenia Instytutu Teologicznego i Semina-
rium Duchownego w Tamowie 1821-1971, Kuria Diecezjalna, Tamów 1972, s. 183-197.
Banaszak M., Geneza seminariów duchownych w Polsce, „Collectanea Theologica” 37
(1967), z. 3,s. 123-136.
Banaszak M., Historia Kosciola katolickiego, t. III: Czasy nowozytne 1758-1914, Aka-
demia Teologii Katolickiej, Warszawa 1991.
Banaszak M., Historia Kosciola katolickiego, t. IV: Czasy najnowsze 1914-1978, Aka-
demia Teologii Katolickiej, Warszawa 1992.
Barra G., Guaseo M., Chiesa e mondo operaio. Le tappe di un’evoluzione: da don
Godin aipreti operai ai „preti al lavoro ”, Gribaudi Editore, Torino 1967.
B^czkowicz E, Prawo kanoniezne. Podrgcznikdía duchowieñstwa, t. I-11I, Wydawnic-
two Diecezjalne Sw. Krzyza, Opole 1957-1958.
Bednarski S., Upadek i odrodzenie szkól jezuickich w Polsce. Studium z dziejów kultury
i szkolnictwa polskiego, Krakow 1933 [reprint: Wydawnictwo WAM, Kraków 2003].
Bedouelle G., Kosciól w dziejach (Podrgczniki Teologii Katolickiej 14), tlum. A Fabis,
Pallottinum, Poznañ 1994.
Bieñkowski L., Organizacja Kosciola Wschodniego w Polsce, w: Kosciól w Polsce, red.
J. Kloczowski, t. II: Wieki XVI-XVIII, Wydawnictwo Znak, Kraków 1969, s. 799-1049.
Bies A.P., DybowskaE., Grzebieñ L.,Pedagogíajezuitów(ignacjañska) [Towarzy-
stwa Jezusowego], w: Pedagogie katolickich zgromadzen zakonnych. Historia i wspól-
czesnosc, red. J. Kostkiewicz, t. I, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2012,
s. 61-100.
Blaszczyk T, Dzialalnosc kardynala Jerzego Koppa jako biskupa wroclawskiego (1887-
1914), „Saeculum Christianum” 9 (2002), nr 2, s. 226-238.
Blaszczyk T, Ksztalcenie i wychowanie duchowieñstwa w Kosciele slqskim w czasach
pruskich, w: Kosciól w Polsce. Dzieje i kultura, red. J. Walkusz, t. XI, Wydawnictwo
KUL, Lublin 2012, s. 97-112.
Blazkiewicz H., Szkolafranciszkanska, w: DzTKP, t. II, cz. 2, s. 287-366.
Blazkiewicz H., Studia w Malopolskiej Prowincii Reformatów 1620-1865. Czesc I, NP
85 (1996), s. 99-136.
Blazkiewicz H., Studia w Malopolskiej Prowincji Reformatów. Cz$sc 11, NP 87(1997),
s. 195-252.
Boriello L., Della Croce G., Secondin B., Historia duchowosci, t. VI: Ducho-
wosc chrzescijanska czasów wspólczesnych, thim. M. Pierzchala, Wydawnictwo Homo
Dei, Kraków 1998.
B o u z y k M.M., Wychowanie otwarte na religiq. Polska Szkola Filozofii Klasycznej o roli
religii w wychowaniu, Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynala Stefana Wyszyñskiego,
Warszawa 2013.
Bibliografía
411
B r o v e 11 o C. [i in.], Historia duchowosci, t. V: Duchowosc chrzescijañska czasów nowo-
zytnych, tfum. E. Dobrzelecka, Wydawnictwo Homo Dei, Kraków 2005.
Brudzisz M., Nauczanie teologii w Instytucie Ksiçzy Komanistów, w: DzTKP, t. II, cz.
2, s. 171-209.
Brudzisz M., Reforma diecezjalnych studiów seminaryjnych w okresie dzialalnosci Ko-
misji Edukacji Narodowej, „Studia Teologiczno-Historyczne Sl^ska Opolskiego” 7
(1979), s. 217-233.
Brudzisz M., Ksiçza Zycia Wspóinego, w: EK t. X, kol. 118-123.
Brzozowski M.,Teoríakaznodziejstwa(wiekXVI-XVIII),w:DzTKP,t.II,cz. 1,s.361 -428.
Brzozo wski M., Teoría kaznodziejstwa, w: DzTKP, t. III, cz. 2, s. 75-121.
Calabria R., Preparazione alVapostolato: problemi di attualità e spirito di novitá, w:
SCSUS, L’esortazione „ Menti nostrae” e i seminaria Tipografía Poliglotta Vaticana,
Città del Vaticano 1952, s. 134-137.
C a 1 y S., Formacja kleryków w Lwowskim Seminarium Duchownym Obrzqdku Laciñskie-
go w okresie miçdzywojennym (1918-1939), w: Diligis Me? Pasee. Ksiçga Jubileuszo-
wa dedykowana Biskupowi Sandomierskiemu Waclawowi Józefowi Swierzawskiemu na
piçcdziesiçciolecie swiçcen kapíañskich 1949-1999, t. II, Wydawnictwo Diecezjalne,
Sandomierz 2000, s. 290-302.
Carraro GLe vacanze e la formazione del seminarista, w: SCSUS, L ’esortazione „ Men-
ti nostrae ” e i seminari, Tipografía Poliglotta Vaticana, Città del Vaticano 1952, s. 98-
104.
Cavalieri U., Biblioteche nei seminari e biblioteca personale del futuro sacerdote, w:
SCSUS, L’esortazione „Menti nostrae” e i seminari, Tipografía Poliglotta Vaticana,
Città del Vaticano 1952, s. 271-278.
Cenacchi G., La pedagogía seminaristica nei documenti del Magistero ecclesiastico.
Saggio storico-critico, Casa Editrice Istituto Padano di Arti Grafiche, Rovigo 1966.
Chaberek M., Papieze wobecproblemów teologicznychXIXwieku, Wydawnictwo KUL,
Lublin 2009.
C h o 1 e w a M., Duchowosc kaplanska w polskich publikacjach teologicznych okresu dwu-
dziestolecia miçdzywojennego, WST 10 (1997), s. 57-70.
Costantini C., Esperienze circa l’educazionefísica e lo sport nei seminari, w: SCSUS,
L’esortazione „Mentí nostrae” e i seminari, Tipografía Poliglotta Vaticana, Città del
Vaticano 1952, s. 87-90.
Czerwieñ H., Szkolapaulinska, w: DzTKP, t. II, cz. 2, s. 509-551.
D a r o w s k i R., Zarys filozofii jezuitów w Polsce odXVI do XIX wieku, w: Wklad jezuitów
do nauki i kultury w Rzeczypospolitej Obojga Narodów i pod zaborami, red. I. Sta-
siewicz-Jasiukowa, Wyzsza Szkola Filozoficzno-Pedagogiczna „Ignatianum”, Wydaw-
nictwo WAM, Kraków-Warszawa 2004, s. 119-152.
412
Bibliografía
De Bertier de Sauvigny G., Kosciôl w okresie restauracji (1800-1848), w: L.J.
Rogier, G. de Bertier de Sauvigny, J. Hajjar, Historia Kosciola, t. IV:
17î5-1848, thim. T. Szafranski, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 1987, s. 167-392.
Decreto sulla formazione sacerdotale „ Optatam totius , wstçp i komentarz E. Masseroni,
Edizioni Piemme, Casale Monferrato (AL) 1987.
Derdziuk A., Pro babilioryzm, w: EK, t. XVI, kol. 410.
Derdziuk A., Probabilizm, w: EK, t. XVI, kol. 410-411,
Destefani G., L ’abito ecclesiastico: smania di novità, w: SC SUS, Z ’esortazione „ Menti
nostrae ” e i seminari, Tipografía Poliglotta Vaticana, Città del Vaticano 1952, s. 91 -97.
D e z z a R, Riforma del liceo class ico-filosofico, w: SCSUS, L ’esortazione „ Menti nostae
e i seminari, Tipografía Poliglotta Vaticana, Città del Vaticano 1952, s. 238-250.
Dçbiñski J., Duchowieñstwo rzymskokatolickie diecezji wioclawskiej w latach 1918-
1939, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikolaja Kopemika, Toruñ 2010.
Dçbowska M., Warunki ksztalcenia alumnôw diecezji lucko-zytomierskiej w pierwszych
latach niepodleglosci Polski, w: Artem historicam aliis tradere. Ksiçga pamiqtkowa
ku czci Ksiçdza Profesora Anzelma Weis sa, red. W. Bielak, J. Marczewski, T. Moskal,
Wydawnictwo KUL, Lublin 2011, s. 19-34.
Dr^czkowski F., Patrología, Wydawnictwo Diecezji Pelpliñskiej „Bemardinum”, Pel-
plin-Lublin 1999.
D u k a 1 a J.,„Ratio studiorum w seminariach diecezjalnychpodzarzqdem ksiçzy misjona-
rzy (1675-1864), NP 61 91984), s. 149-231.
Dukala J., Formacja alumnôw diecezjalnych przez ksiçzy misjonarzy w latach 1675-
1864, NP 86 (1996), s. 11-70.
Dukala J., Formacja alumnôw w polskich seminariach diecezjalnych pod zarzqdem Zgro-
madzenia Ksiçzy Misjonarzy (1675-1864), NP 117 (2012), s. 7-26.
Dukala J., Szkola ksiçzy misjonarzy, w: DzTKP, t. II, cz. 2, s. 113-116.
Dygdala B., Sufragan chelminski Seweryn Szczuka i jego fundacje edukacyjne, NP 117
(2012), s. 27-48.
Dzieje teologii katolickiej w Polsce, red. M. Rechowicz, t. II: Od odrodzenia do oswiecenia,
cz. 1: Teología humanistyczna, To warzy s two Naukowe KUL, Lublin 1975.
Dzieje teologii katolickiej w Polsce, red. M. Rechowicz, t. II: Od odrodzenia do oswiecenia,
cz. 2: Teología neoscholastyczna i jej rozwôj w akademich i szkolach zakonnych, Towa-
rzystwo Naukowe KUL, Lublin 1975.
Dzieje teologii katolickiej w Polsce, red. M. Rechowicz, t. III: Wiek XIX i XX, cz. 1, Towa-
rzystwo Naukowe KUL, Lublin 1976.
Dzieje teologii katolickiej w Polsce, red. M. Rechowicz, t. III: WiekXIX i XX, cz. 2, Towa-
rzystwo Naukowe KUL, Lublin 1977.
Dziuba A.F., Teología moralna w Towarzystwie Jezusowym w latach 1539-1586, WST
10(1997), s. 71-97.
Bibliografía
413
Edukacyjny potencjal religii, red. J. Bagrowicz, J. Horowski, Wydawnictwo Naukowe Uni-
wersytetu Mikolaja Kopernika, Toruñ 2012.
Esquerda Bifet L, Duchowosc kaplañska. Sludzy Dobrego Pasterza, Wydawnictwo
Homo Dei, Krakow 2009.
F araoni V., Naturalismo ed eresia delVazione. Studio del trattao „De gratia” come con-
tributo alio spirito soprannaturale, w: SCSUS, L’esortazione „ Menti nostrae” e i se-
minan, Tipografía Poliglotta Vaticana, Città del Vaticano 1952, s. 145-159.
Filek O., Nauka i nauczanie w zakonach karmelitanskich, w: DzTKP, t. II, cz. 2, s. 367-
390.
F lag a J., Formacja i ksztalcenie duchowieñstwa zakonnego w Rzeczypospolitej w XVII
i XVIII wieku, Redakcja Wydawnictw KUL, Lublin 1998.
Fr ate F., La preghiera comune. Manuale di preghiere, w: SCSUS, L’esortazione „Menti
nostrae” e i seminan, Tipografía Poliglotta Vaticana, Città del Vaticano 1952, s. 127-
133.
G a c h P.P., Seminaria duchowne misjonarzy na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej naprze-
lomie XVIII i XIX wieku, w: Archiva temporum testes. Zrôdla historyczne jako podsta-
wa pracy badacza dziejôw. Ksiçga pamiqtkowa ofiarowana Profesorowi Stanislawowi
Olczakowi, red. G. Bujak, T. Nowicki, P. Sawicki, Towarzystwo Naukowe KUL, Lu-
blin 2008, s. 156-187.
Galqzka W., 175 lat Wyzszego Seminarium Duchownego w Sandomierzu (1820-1995),
Wydawnictwo Diecezjalne, Sandomierz 1996.
G a m b i n o V, Dimensioni della formazione presbiterale. Prospettive dopo il sínodo ’90 e
la „ Pastores dabo vobis”, Editrice Elle Di Ci, Leumann (Torino) 1993.
G a w 1 i k F., Pierwsze „Przepisy ” Seminarium Duchownego w Tarnowie, w: Alma Mater
Tarnoviensis. Ksiçga Pamiqtkowa z okazji 150. rocznicy zalozenia Instytutu Teologicz-
nego i Seminarium Duchownego w Tarnowie 1821-1971, Kuria Diecezjalna, Tamów
1972, s. 199-206.
G1 inski W., Komis]a Rzqdowa Wyznan Religijnych i Oswiecenia Publicznego wobec
wspôlnot religijnych w Krôlestwie Polskim w latach 1815-1837, Wydawnictwo Nauko-
we Semper, Warszawa 2002.
Gliñski W., Ksztaltowanie siç sied diecezjalnych seminariôw duchownych w okresie
staropolskim oraz na przelomie XV1I1 i XIX w., „Saeculum Christianum” 14 (2007),
nr 2, s. 129-146.
G1 iñski W., Reformy ksztalcenia duchowieñstwa diecezjalnego w Krôlestwie Polskim
w latach 1815-1837, Archidiecezjalne Wydawnictwo Lôdzkie, Lodz 2009.
G1 i ñ s k i W., Centralne uczelnie teologiczne Krôlestwa Polskiego wXIXwieku, w: Kosciôl
w Polsce. Dzieje i kultura, red. J. Walkusz, t. XI, Wydawnictwo KUL, Lublin 2012,
s. 113-127.
G m i t e r e k H., Model wychowania i edukacji kandydatôw na duchownych w polskim sro-
dowisku Jednoty braci czeskich, w: Nauczanie w dawnych wiekach. Edukacja w sre-
414
Bibliografía
dniowieczu i na progu ery nosozytnej. Polska na tie Europy, red. W. Iwañczak, K.
Bracha, Wyzsza Szkola Pedagogiczna, Kielce 1997, s. 233-244.
Goliñski Z., Teología moralna jako przedmiot nauczania s seminañum duchos-
nym diecezji lubelskiej w latach 1862-1938, „Wiadomosci Dieeezjalne Lubelskie” 20
(1938), s. 371-376; 21 (1939), s. 55-59, 190-193, 234-236.
G ó r a 1 s k i W,, Reforma trydencka s diecezji i prosincji koscielnej mediolanskiej w ssie-
tle pierwszych synodós kard. Karo la Boromeusza, Redakcja Wydawnictw KUL, Lu-
blin 1988.
G ó r a 1 s k i W., Szkic do dziejós seminarios duchosnych diecezji plockiej (1594-1994),
SP 22 (1994), s. 29-39.
G ó r a 1 s k i W., Przygotosanie kandydatos do kaplañstsa s diecezji plockiej w ssietle
potrydenckich synodós diecezjalnych, SP 22 (1994), s. 67-77.
G ó r s k i K., Zarys dziejós katolicyzmu polskiego, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu
Mikolaja Kopemika, Toruñ 2008.
Graczyk W., Fundacja drugiego Seminarium día diecezji Plockiej s 1710 roku i jego
siedziby, NP 117 (2012), s. 49-55.
G r e n i u k E, Teología moralna w XIXsieku, w: DzTKP, t. Ill, cz. 1, s. 220-254.
Greshake G.,Byc kaplanem dzisiaj, thim. W Szymona, Wydawnictwo Wdrodze, Poznan
2010.
Gr^zlikowski J., Seminaria diecezji sloclasskiej s ssietle uchsal synodós potry-
denckich, StWl 3 (2000), s. 347-359.
Gr^zlikowski J., Dyskusje nad nauczaniem prasa kanonicznego s seminariach
duchosnych s Polsce okresu mi^dzysojennego, w: Finis legis Christus. Ksiqga
pamiqtkosa dedykosana Ksigdzu Profesorosi Wojciechosi Góralskiemu z okazji sie-
demdziesiqtej rocznicy urodzin, red. J. Wroceñski, J. Krajczyñski, t. I, Wydawnictwo
Uniwersytetu Kardynala Stefana Wyszyñskiego, Warszawa 2009, s. 417-443.
Gr^zlikowski J., Nauczanie prasa kanonicznego w Wyzszym Seminarium Duchosnym
we Wloclaskus XXsieku, StWl 11 (2009), s. 316-343.
Gr^zlikowski J., Poczqtki realizacji dekretu „Cum adolescentium” actas Soboru Tru-
denckiego w Polsce, w: Ars boni et aequi. Ksi$ga pamiqtkosa dedykosana ksi^dzu
profesorosi Remigiuszosi Sobanskiemu z okazji osiemdziesiqtej rocznicy urodzin,
red. J. Wroceñski, H. Pietrzak, Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynala Stefana Wy-
szyñskiego, Warszawa 2010, s. 263-289.
Gr^zlikowski J., Realizacja dekretu „ Cum adolescentium aetas ” Soboru Trydenckiego
w diecezji sloclasskiej, w: Historia magistra vitae. Ksiqga jubileuszosa ku czci Profe-
sora Jerzego Flagi, red. A. D^biñski, S. Wrzosek, K. Mackowska, M. Kruszewska-Ga-
gos, Wydawnictwo KUL, Lublin 2007, s. 215-236.
Gryglewicz E, Studium Pisma ss. w Lubelskim Seminarium Duchosnym, RTK 2
(1955), s. 109-157.
Bibliografía
415
Grzebieñ L., Wkladjezuitów w ksztalcenie duchowienstwaprzemyskiego (1659-1773),
w: Kosciól na drogach historii. Ksiqga jubileuszowa dedykowana Ksigdzu Profeso-
rowi Doktorowi Tadeuszowi Sliwie, Wydawnictwo Bl. Jakuba Strzemi^ Archidiecezji
Lwowskiej Obrz. Lac., Kraków-Lwów 1999, s. 85-94.
Grzebieñ L., Historiografíajezuickiego wychowania vvsrodkowej i wschodniejEuropie,
w: Ratio Studiorum 400. The Past, Present, and Future of a Four Hundred Year Tra-
dition of Jesuit Education, Wydawnictwo WAM, Centrum Kultury i Dialogu, Krakow
2006, s. 107-124.
Grzybowski M.M., Z dziejów Seminarium Plockiego (1710-1939), SP 22 (1994),
s. 41-66.
Grzybowski M.M., Troska biskupów plockich o wychowanie i wyksztalcenie w semina-
riach odXVIII do XIX wieku,NP 117 (2012), s. 57-61.
Guaseo M., Crisi o rinnovamento nei seminari, „Appunti di Cultura e di Política” 1988,
nr 3, s. 22-27.
Guaseo M.,11 modello delprete fra tradizone e innovazione, w: Le Chiese di Pió XII (Sto-
ria e Societa), red. A. Riccardi, Edizioni Giuseppe Laterza, Roma-Bari 1986.
Guaseo M., Seminari e clero nel Novecento, Edizioni Paoline, Cinísello Balsamo (Mila-
no) 1990.
Guaseo M., La formazione del clero: i seminari, w: La Chiesa e ilpoterepolitico dal Me-
dioevo alVetá contemporánea (Storia d’ltalia. Annali ‘9% red. G. Chittolini, G. Moioli,
Einaudi Editore, Torino 1986, s. 631-715.
Guaseo M., La storia del clero ovvero il dovere di testimoniare la parola dell Eterno
dentro le strutture del tempo, w: Ipreti da 2000 anni memoria di Cristo tra gli uomini,
Edizioni Piemme, Casale Monferrato 1991, s. 153-184.
Guaseo M., Preti nella storia e preti nella contemporaneitá, „Rivista di Pastorale Litúr-
gica” 29 (1991) nr 5, s. 18-35.
Guaseo M., Preti-operai, w: Dizionario storico del movimento cattolico in Italia, t. 1/1,
Marietti Editore, Torino 1981, s. 366-373.
Guaseo M., Recenti trasformazioni dell immagine e del ruolo del clero, „Rivista di Storia
Sociale e Religiosa” 1983, nr 1, s. 154-166.
Gulbinowicz H., GenezaKonstytucjiHozjanskich Seminarium Duchownego wBranie-
wie, „Studia Warmiñskie” 5 (1968), s. 43-65.
H a j d u k L., Pedagogía misjonarzy (wincentyñska) [Zgromadzenia Misjonarzy Swigte-
go Wincentego a Paulo], w: Pedagogie katolickich zgromadzen zakonnych. Historia
i wspóízcesnosc, red. J. Kostkiewicz, t. I, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Krakow
2012, s. 163-193.
Halaburda M., Krakowskie Seminarium Duchowne (1801-1901), WydawnictwoNauko-
we Papieskiej Akademii Teologicznej, Krakow 2007.
Halaburda M., Szczepaniak J., Katalog alumnów seminarium na Stradomiu (1801-
1901), Wydawnictwo Naukowe PAT, Krakow 2006.
416
Bibliografía
Historia Kosciola w Polsce, red. B. Kumor, Z. Obertynski, t. II, cz. 1, Pallottinum, Poznan-
Warszawa 1979.
Historia teologii, t. IV: Epoka nowozytna, red. G. Angelini, G. Colombo, M. Vergottini,
tlum. W. Szymona, Wydawnictwo M, Krakow 2008.
Jabionski M., Teoria duszpasterstwa (wiek XVI-XV1II), w: DzTKP, t. II, cz. 1, s. 307-
359.
Janeczek S., Edukacja oswieceniowa a szkola tradycyjna. Zdziejöw kultury intelektual-
nej ifilozoficznej, Wydawnictwo KUL, Lublin 2008.
J e d i n U., L mportanza del decreto tridentino sui seminari nella vita della Chiesa, „Semi-
narium” 15 (1963), s. 396-412.
J e 1 o n e k T., Biblia a nauka. Czy nauka sprzeciwia si$ Biblii?, Wydawnictwo WAM, Kra-
kow 2005.
Kalinowska J. A., Dzialalnosc edukacyjna Stanislawa Hozjusza w kontekscie katolic-
kiej reformy potrydenckiej, „Forum Teologiczne” 4 (2003). s. 121-137.
Kacprzycki F., Zalozenie Seminarium Duchownego w Plocku, SP 2 (1974), s. 138-154.
Kaczor J., Seminarium Duchowne archidiakonatu sandomierskiego (1636-1773), KDS
63 (1970), s. 249-253.
K a m i n s k i K., Przygotowanie kaplanöw wioclawskich do nauczania religii w pierwszej
polowie XX wieku (do 1939 r), StWl 13 (2011), s. 139-149.
K a m i n s k i R., Historyczny rozwöj teologii pastoralnej, w: Teologia pastoralna, red. R.
Kaminski, t. I: Teologia pastoralna fundamentalna, Wydawnictwo ATLA 2, Lublin
2000, s. 59-116.
K a m i n s k i R., Wprowadzenie do teologii pastor alnej, Wydawnictwo M, Krakow 2001.
Kapusniak A., Szczepaniak J., Katalog alumnöw Krakowskiego Seminarium Du-
chownego (1901-1938), Wydawnictwo PAT, Krakow 20 062.
Kasabula T., Seminarium diecezjalne wilehskie w okresie rzqdöw biskupa Ignacego
Massaiskiego 1762-1794, „Roczniki Teologiczne” 43 (1996), z. 4, s. 129-144.
K^dzierska J., Ksztalcenie, w: EncyklopediapedagogicznaXXIwieku, t. II, Wydawnic-
two Akademickie „Zak”, Warszawa 2003, s. 858-862.
K i s i e 1 D., Recepcja reformy trydenckiej w diecezji plockiej, Wyzsza Szkola Humanistycz-
na, Pultusk 2004.
K1 a w e k A., Zarys dziejöw teologii katolickiej w Polsce, Polska Akademia Umiej^tnosci,
Krakow 1948.
Kloczowski I, Kosciöl katolicki w swiecie i w Polsce - szkice historyczne, Ksi^gamia
sw. Jacka, Katowice 1986.
K1 y z a W., Poslannictwo kaplana - jako przedmiot nauczaniapapieskiegoprzed Sohorem
Watykahskim II, StSan 7 (1997-2000), s. 45-58.
Bibliografía
417
Koch K, Proces unifikacjiformacji seminaryjnej w IIRzeczypospolitej w swietle „ Pami$t-
niköw Zwiqzku Zakladöw Teologicznych w Polsce pod wezwaniem sw. Jana Kantego ”,
w: Kosciöl w Polsce. Dzieje i kultura, red. J. Walkusz, t. XI, Wydawnictwo KUL, Lu-
blin 2012, s. 129-144.
Kopi e c L, Znaczenie trydenckiego dekretu z 1563 r o obowiqzku tworzenia seminariöw
duchownych, w: Kosciöl w Polsce. Dzieje i kultura, red. J. Walkusz, t. XI, Wydawnic-
two KUL, Lublin 2012, s. 47-55.
Kopiczko A., Reorganizacja Kosciola katolickiego w Prusach napodstawie bulli „De
salute animarum ”, w: Kosciöl w Polsce. Dzieje i kultura, red. J. Walkusz, t. XII, Wy-
dawnictwo KUL, Lublin 2013, s. 65-85.
Kopiczko A., Seminarium Duchowne Diecezji Warmihskiej w okresie migdzywojennym
(1919-1939), w: Historia vita memoriae. Prace dedykowane Ksiqdzu Profesorowi Sta-
nislawowi Ludwikowi Piechowi, red. J. Bednarczyk, Wydawnictwo Unum, Krakow
2010, s. 277-286.
Korycki J., Pedagogiczno-katechetyczne przygotowanie kandydatöw do kaplahstwa
w wypowiedziach Urz$du Nauczycielskiego Kosciola, w: Studia katechetyczne, t. I:
Zzagadnien psychologiczno-pedagogicznych w katechezie, red. J. Charytanski, Akade-
mia Teologii katolickiej, Warszawa 1979, s. 11-28.
Kosciöl katolicki w Polsce 1918-1990. Rocznik Statystyczny, red. L. Adamczuk, W.
Zdaniewicz, Glöwny Urz^d Statystyczny, Zaklad Socjologii Religii SAC, Warszawa
1991.
Kotkowski S., Formacja intelektualno-duszpasterska alumnöw Seminarium Duchowne-
go w Sandomierzu (1841-1926), StSan 1 (1980), s. 35-53.
Kotkowski S., Polityka rzqdu Krölestwa Polskiego i administracji carskiej wobec Se-
minarium Duchownego w Sandomierzu (1841-1914), RTK 23 (1976), z. 4, s. 95-108.
Kotkowski S., Seminarium Duchowne w Sandomierzu w latach 1820-1926, Wydawnic-
two Diecezjalne i Drukamia w Sandomierzu, Sandomierz 2010.
K r a c i k J., Alumni seminarium krakowskiego w okresie Wolnego Miasta (1815-1846), AC
VIII (1976), s. 345-363.
Kracik L, Krakowscy alumni na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Warszawskiego
i w Seminarium Glöwnym (1818-1833), AC XIII (1981), s. 489-497.
Kracik J., Nielatwe poczqtki Seminarium Duchownego w Krakowie (w 3 75 rocznicg zalo-
zenia), ABiMK 35 (1977), s. 231-245.
Kracik J., Potrydencki system rekrutacji duchowiehstwa w diecezji krakowskiej w XVI-
-XVIII wieku, AC 10 (1978), s. 471-493.
Kracik L, Sprawa reformy studiöw w krakowskim Seminarium Duchownym za rzqdöw
biskupa Woronicza (1815-1828), RTK 20 (1973), z. 4, s. 35-54.
Kracik J., Spor o podrgczniki teologii w Wolnym Miescie Krakowie, NP 63 (1985),
s. 229-250.
4i8
Bibliografía
Królikowska A., Proces wychowania w pedagogice ignacjahskiej. Interpretaba w swie-
tle wybranej literatury, w: Pedagogika ignacjanska: historia, teoría, praktyka, red. A.
Królikowska, Wyzsza Szkota Filozoficzno-Pedagogiczna „Ignatianum”, Wydawnictwo
WAM, Kraków 2010, s. 185-204.
Krucki L., Od,,Cum adolescentium aetas ” (15 VII1563 r.) do ,,Pastores dabo vobis ” (25
III1992 k). Ewolucja ustawodawstwa koscielnego o formacji seminaryjnej, w: Kosciól
w Polsce. Dzieje i kultura, red. J. Walkusz, t. XI, Wydawnictwo KUL, Lublin 2012,
s. 57-69.
Ksigga Jubileuszowa 1727-1977. 250 lat Seminarium Duchownego w Kielcach, Kuria Die-
cezjalna, Kielce 1977.
Ksigga Jubileuszowa Wyzszego Seminarium Duchownego w Lomzy (1919-2000), red. J. So-
kolowski, Wyzsze Seminarium Duchowne, Lomza 2000.
Ksifga Jubileuszowa 350 lat Wyzszego Seminarium Duchownego w Pelplinie (1651-2001),
Wydawnictwo „Bemardinum”, Pelplin 2001.
Ksiqga Jubileuszowa Prymasowskiego Wyzszego Seminarium Duchownego w Gnieznie
1602-2002, Prymasowskie Wyzsze Seminarium Duchowne, Gniezno 2002.
Ksigga egzaminów do swiqceñ w diecezji krakowskiej z lat 1573-1614, wst$p i oprac.
Z. Pietrzyk, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagielloñskiego, Kraków 1991.
Ksigga egzaminów do swigceñ w diecezji gnieznieñskiej z lat 1563-1603, wst$p i oprac.
Z. Pietrzyk, Ksi^gamia Akademicka, Kraków 2009.
K u b i k W, Dialog pomigdzy pedagogikq a teologiq, w: Pogranicza pedagogiki i nauk po-
mocniczych, red. S. Palka, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagielloñskiego, Kraków 2004,
s. 111-120.
Kudasiewicz J., Biblia - historia - nauka, Wydawnictwo Znak, Kraków 1986.
Kultura teologiczna Seminarium Duchownego w Kielcach w latach 1727-2002. Ksiqga ju-
bileuszowa, Wydawnictwo „Jednosc”, Kielce 2002.
Kumor B., Alumnatypapieskie, EK, 1.1, kol. 394-395.
Kumor B., Wyzsze szkolnictwo koscielne. Seminaria duchowne, w: Historia Kosciola
w Polsce, t. I, cz. 1, red. B. Kumor, Z. Obertyñski, Pallottinum, Poznañ-Warszawa
1974, s. 452-455.
Kumor B., Ustrój i organizacja Kosciolapolskiego w okresie niewoli narodowej (1772-
1918), Polskie Towarzystwo Teologiczne, Kraków 1980.
Kumor B., Historia Kosciola, t. VII: Czasy najnowsze 1815-1914, Wydawnictwo KUL,
Lublin 2001.
Kumor B., Historia Kosciola, t. VIII: Czasy wspólczesne 1914-1992, Wydawnictwo
KUL, Lublin 2001.
Kumor B., Nauczanie historii Kosciola: Okres od roku 1815 do 1973, vi DzTKP, t. III,
cz. l,s.351-383.
Bibliografía
419
Kumor B., Siec seminariów duchownych ob. lac. w okresie niewoli narodowej (1772/95-
1918), AC 4 (1972), s. 359-378.
Kupisiewicz Cz., Dydaktyka ogólna, Wydawnictwo Graf Punkt, Warszawa 2000.
Kusmierz J., Profesorowie Wyzszego Seminarium Duchownego w Kielcach w latach
1727-1918, w: In vinculo communionis. Ksigga jubileuszowa ku czci Biskupa kielec-
kiego Kazimierza Ryczana w 60. rocznicg nrodzin, Wydawnictwo „Jednosc” Kielce
1999, s. 169-203.
Leszczynski H.Z., Zdziejów Kolegium Prowincjalnego Cystersów w Mogile, w: DzT-
KP, t. II, cz. 2, s. 413-449.
Librowski S., Dekret Soborn Trydenckiego o seminariach i pierwsze seminaria diece-
zjalne w Polsce, AK 72 (1969), z. 2, s. 204-236.
Librowski S., Czterechsetlecie fundacji seminarium wloclawskiego (1568-1968),
ABiMKo 17 (1968), s. 179-185.
Librowski S., Czterechsetlecie erekcji seminarium wloclawskiego, ABiMK 18 (1969),
s. 125-132.
Librowski S., Wloclawskie Seminarium Duchowne na przestrzeni czterech stuleci,
ABiMK 20 (1970), s. 203-216.
Librowski S., Wlasciwie, które seminarium diecezjalne w Polsce jest najstarsze, ABiMK
35 (1977), s. 185-189.
Liedtke A., Poczqtkowe dzieje Seminarium Chelminskiego, NP 11 (1960), s. 101-188.
L i e d t k e A., Poczqtkowe dzieje Seminarium Chelminskiego, w: Ksi^ga Jubileuszowa 350
lat Wyzszego Seminarium Duchownego w Pelplinie (1651-2001)9 Wydawnictwo „Ber-
nardinum”, Pelplin 2001, s. 54-122.
L i t ak S., Odreformacji do oswiecenia. Kosciól katolicki w Polsce nowozytnej, Towarzy-
stwo Naukowe KUL, Lublin 1994.
Litak S., Historia wychowania, t. I: Do wielkiej rewolucji francuskiej, Wydawnictwo
WAM, Wyzsza Szkola Filozoficzno-Pedagogiczna „Ignatianum”, Krakow 2004.
Litak S., Kosciól w Polsce w okresie reformacji i odnowy potrydenckiej, w: H. T ü c h 1 e,
C.A. Bouman, Historia Kosciola, t. III: 1500-1715, thim. J. Piesiewicz, Instytut Wy-
dawniczy Pax, Warszawa 1986, s. 345-411.
Litak S., Parafie w Rzeczypospolitej w XVI-XVIII wieku. Struktura, funkcje spoleczno-re-
ligijne i edukacyjne, Wydawnictwo KUL, Lublin 2004.
Lewandowski T., Odnowa kaznodziejstwapolskiego w twórczosci homiletów wloclaw-
skich XX wieku, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikolaja Kopemika, Toruñ
2011.
Lombardi R., Lineamenti di una sana pedagogía seminaristica, w: SCSUS, Uesorta-
zione „ Menü nostrae ” e i seminari, Tipografía Poliglotta Vaticana, Cittá del Vaticano
1952, s. 68-78.
420
Bibliografía
Lobozek M, Przygotowanie do kaplañstwa wzakonachpolskich wXVII iXVIII wieku,
w: Kultura intelektualna w zakonach polskich w XVII i XVIII wieku. Materialy z sesji
naukowej Katedry Historii Zakonów, red. M. Lobozek, Wydawnictwo Naukowe Papie-
skiej Akademii Teologicznej, Krakow 2006, s. 57-74.
L u p i ñ s k i J., Seminarium Duchowne w Tykocinie w latach 1769-1863, Archidiecezjalne
Wydawnictwo Lódzkie, Lodz 2011.
Lupin ski J., Okolicznosci przybycia misjonarzy i poczqtki Seminarium Duchownego
w Tykocinie, NP 117 (2012), s. 337-349.
L u p i ñ s k i J., Nauczanie historii Kosciola w Wyzszym Seminarium Duchownym w Lomzy,
w: Kosciôl w Polsce. Dzieje i kultura, red. J. Walkusz, t. XIV, Wydawnictwo KUL,
Lublin 2015.
Magdziasz W.S., Swiçty Wincenty à Paulo, Wydawnictwo WAM, Krakow 2013.
Majewski D., Zycie codzienne kleryków w Seminarium Duchownym w Plocku w XVIII
i pierwszej polowie XIX wieku, NP 117 (2012), s. 63-76.
Malinowski W., Opisanie krótkie dziejów domu ksiçzy misjonarzy i seminarium diece-
zjalnego w Krakowie na Stradomiu odroku 1817 miesiqca maja, Wydawnictwo Unum,
Krakow 2011.
Marcocchi M., Seminar i, facoltà teologiche e université, w: Dizionario storico del mo-
vimento cattolico in Italia 1860-1980. I fatti e le idee, red. L. Pacomio, E. Portalupi,
1.1/1, Marietti Editore, Torino 1981, s. 248-264.
Marek Z., Religia - pomoc czy zagrozenie dla edukacji?, Wydawnictwo WAM, Krakow
2014.
M a r i n e 11 i E., Gli ex-seminar isti, w: SCSUS, L esortazione „ Menti nostrae ” e i seminaria
Tipografía Poliglotta Vaticana, Città del Vaticano 1952, s. 233-237.
Marszalek J., Personalizm i pedagogía prewencyjna ks. Jana Bosko, Poligrafía Inspek-
toratu Towarzystwa Salezjañskiego, Krakôw 2010.
M ar t i 1 G., Iseminari oggi. Problemi diformazione sacerdotale, Editrice Áncora, Milano
1956.
Masetti N., Racconti sul sagrato, Edizioni dellTmmacolata, Borgo di Pontecchio Mar-
coni (Bologna) 1998.
M a s i R., La dottrina sul Sacerdozio cattolico nel Magistern dei Sommi Pontefici: (3) La
Vocazione sacerdotale, „Seminarium” 15 (1963), s. 45-70.
M a s i R., Sacerdozio e formazione ecclesiastica nel la dottrina e disciplina del Concilio di
Trento, „Seminarium” 15 (1963), s. 413-432.
Mezglewski A., Szkolnictwo wyznaniowe w Polsce w latach 1944-1980. Studium histo-
ry czno-prawne, Wydawnictwo KUL, Lublin 2004.
Mezzadri L., Introduzione, w: A lode della Gloria. II sacerdozio nelTécole française
XVII-XXsecolo, red. L. Mezzadri, Editoriale Jaca Book, Milano 1989, s. 9-32.
Mezzadri L., Rewolucja francuska a Kosciôl, thim. E. Lukaszyk, Wydawnictwo WAM,
Bibliografía
421
Krakow 2007.
M i 1 e r s k i B., Pedagogika religii, w: Pedagogika, t. IV: Subdyscypliny i dziedziny wiedzy
o edukacji, red. B. Sliwerski, Gdañskie Wydawnictwo Pedagogiczne, Gdañsk 2010,
s. 45-68.
Mlynarski Z., Formacja intelektualna alumnów Seminarium Duchownego w Janowie
Podlaskim (1818-1828), RTK 17 (1970), s. 59-81.
M o i o 1 i G., Pió XI e la formazione del clero, w: Pió XI nel trentesimo della morte (1939-
1969). Raccolta di studi e di memorie, Opera Diocesana per la Preservazione e Díf-
fusione della Fede, Milano 1969, s. 261-293.
Mokrzecki L., Luteranskie gimnazja akademickie vv strukturze oswiaty okresu staro-
polskiego, w: Nauczanie w dawnych wiekach. Edukacja w sredniowieczu i na progu
ery nowozytnej. Polska na tie Europy, red. W. Iwañczak, K. Bracha, Wyzsza Szkola
Pedagogiczna, Kielce 1997, s. 291-302.
M o z dz e ñ S.I., Historia wychowania 1918-1945, Wydawnictwo Diecezjalne i Drukamia
w Sandomierzu, Sandomierz 2006.
M r o w i e c K., Liturgia i muzyka u Ksigzy Misjonarzy w Polsce (1651-1939), NP 13 (1961),
s. 159-244.
Murawiec W., Studia izasady formacji vvzakonie braci mniejszych wPolscepo Soborze
Trydenckim, w: W. Murawiec, S. Piech, Z dziejów formacji i ksztalcenia duchowieñ-
stwa katolickiego w Polsce, Calvarianum, Kraków 1990, s. 7-71.
Mur a ws k i R., Rys historyczny lekcji religii katolickiej vv Europie, „Studia Katechetycz-
ne” 7 (2010) s. 25-46.
M u r z y n A., Charakter jako jedna z kategorii pedagogiczno-filozoficznych w koncepcji
nauczania wychowujqcego J.F Herbaría, w: Przemiany edukacyjne vv Polsce i na
swiecie a modele wychowania, red. W. Korzeniowska, Oficyna Wydawnicza „Impuls”,
Kraków 2001, s. 227-235.
Murzyn A., Filozofia nauczania wychowujqcego J.F. Herbaría, Oficyna Wydawnicza
„Impuls”, Kraków 2010.
Nabywaniec S., Ksztalcenie i formacja alumnów-unitów archidiecezji kijowskiej i die-
cezji przemyskiej w XVIII vv., NP 93 (2000), s. 83-106.
Natonski B., Humanizm jezuicki i teología pozytywno-kontrowersyjna w XVII i XVIII
wieku, w: DzTKP, t. Ill, cz. 1, s. 87-219.
Nowacki J., PiechnikL., Hozakowski W., Dzieje Seminarium Duchownego vv Po-
znaniu vv latach 1564-1939. Studia i Materialy do dziejów Arcybiskupiego Seminarium
Duchownego w Poznaniu, 1.1, Poznan 2006.
Nowacki J., Seminarium Duchowne vv Poznaniu, w: J. N o w a c k i, L. P i e c h n i k, W.
Hozakowski, Dzieje Seminarium Duchownego vv Poznaniu vv latach 1564-1939,
Arcybiskupie Seminarium Duchowne, Poznan 2006, s. 19-124.
Nowak M., Podstawypedagogiki otwartej. Ujgcie dynamiczne w inspiracji chrzescijañ-
skiej, Wydawnictwo KUL, Lublin 1999.
422
Bibliografía
Nuo vo L., Seminaria, w: Slownik duchowosci wincentyñskiej, thim. W. Bomba, t. Ií, In-
stytut Wydawniczy Ksi$zy Misjonarzy „Nasza Przeszlosc”, Kraków 1998, s. 247-251.
Obrazy swiata w teologii i naukach przyrodniczych, red. M. Heller, S. Budzik, S. Wszolek,
Wydawnictwo Biblos, Tamów 1996.
O’Malley J.W., Historiapapiezy, than. M. Zmuda, Wydawnictwo WAM, Kraków 2011.
O’Malley J.W., Trydent. Co si$ zdarzylo podczas soboru, tlum. M. Chojnacki, Wydaw-
nictwo WAM, Kraków 2014.
Obi^k J., O poczqtkach kolegium jezuickiego i seminarium duchownego w Braniewie,
„Studia Warminskie” 5 (1968), s. 5-41.
0 k o ñ W., Nowy slownik pedagogiczny, Wydawnictwo Akademickie „Zak”, Warszawa 1998.
01 b r y c h t K., Prawda, dobro i p u¿kno w wychowaniu czlowieka jako osoby, Wydawnic-
two Uniwersytetu Sl^skiego, Katowice 20022.
Olszewski D., Dzieje chrzescijañstwa w zarysie, Ksi^gamia sw. Jacka, Katowice 1983.
Olszewski D., Kultur a i zycie religijne spoleczehstwa polskiego w XIX wieku, Wydaw-
nictwo KUL, Lublin 2014.
Olszewski D., Nauczanie Pisma Swigtego w Kieleckim Seminarium w XIX w. Zarys pro-
blematyki, w: Wposludze slowa Panskiego. Ksigga pamiqtkowa poswiqcona ks. prof,
dr. hab. Józefow i Kudasiewiczowi z okazji 70-lecia urodzin, red. S. Bielecki, H. Ordon,
H. Witczyk, Wydawnictwo „Jednosc”, Kielce 1997, s. 473-481.
Olszewski D., Srodowisko teologiczne Seminarium Kieleckiego. Ewolucja history cz-
na, w: Kultura teologiczna Seminarium Duchownego w Kielcach w latach 1727-2002.
Ksiqga jubileuszowa, Wydawnictwo „Jednosc”, Kielce 2002, s. 19-71.
Orczyk A., II rinnovamento della formazione seminaristica. Dal decreto „Optatam
totius ” ai successivi documenti della Congregazione per VEducazione Cattolica, Li-
brería Ateneo Salesiano, Roma 1997.
Orczyk A., Pedagogía wzoru jako modelformacji duchownych w Kosciele starozytnym,
Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynata Stefana Wyszyñskiego, Warszawa 2013.
Orczyk A., Ksztalcenie i formacja duchownych w sredniowieczu, Wydawnictwo „Poli-
hymnia”, Lublin 2013.
Orczyk A., Zmagania o ksztalt formacji w seminariach duchownych przed Soborem Wa-
tykanskim If AK 159 (2012), z. 1(620), s. 103-123.
Orczyk A., Odnowa duchowienstwa wedlugprzedstawicieli francuskiej szkoty duchowo-
sci XVII wieku. Wprowadzanie dekretu Soboru Trydenckiego o seminariach we Fran-
cjf AK 164 (2015), z. 3(637), s. 502-526.
Orczyk A., Reforma przygotowania do kaplamtwa na Soborze Try’denckim, StSan 21
(2014) , s. 255-283.
Orczyk A., Prekursorzy trydenckiej reformy przygotowania do kaplañstwa, StSan 22
(2015) , s. 231-248.
Bibliografía
423
O r c z y k A., Typologia formacji kaplañskiej zperspektywy historycznej, „Kronika Diecezji
Radomskiej” 19 (2010), s. 322-331.
Ore zyk A., Dqzenia do ujednolicenia ksztalcenia i wychowania w seminariach duchow-
nychwPolsce wokresie mi§dzywojennym (1918-1939), w: „Przyjdz kr oles two Twoje”.
Ksigga pamiqtkowa dedykowana Jego Ekscelencji Ksigdzu Biskupowi Henrykowi To-
masikowi w siedemdziesiqtq roeznieg urodzin, red. M. Jagodziñski, J. Wojtkun, Wy-
dawnictwo Diecezji Radomskiej „Ave”, Radom 2016, s. 429-450.
Orczyk A., Wokólnatury, koncepcji i tresci katechezy. Zarys katechetykifundamentalnej
i materialnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynala Stefana Wyszyñskiego, Warsza-
wa 2009.
Orzechowska E.,Klerycysandomiersey wpowstaniustyczniowym, w; Zródla wielkosci
mistrzów. Ksiqga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Piotrowi Pawlowi Gachowi,
red. M. Nowak, R. Jusiak, J. Mazur, Wydawnictwo KUL, Lublin 2013, s. 561-579.
P a 1 m a r i n i N., Pericoli ed errori denunziati nell ’eciclica „ Humani generis ”, w: SCSUS,
L’esortazione „Mentí nos trae ” e i seminan, Tipografía Poliglotta Vaticana, Cittá del
Vaticano 1952, s. 181-203.
Pamigtnikpierwszego zjazdu Zwiqzku Zakladów Teologicznych w Polsce odbytego we Wlo-
dawku 30 X-l XI1921 roku, Ksi^gamia Powszechna i Drukamia Diecezjalna, Wlo-
clawek 1922.
Pamiytnik drugiego zjazdu Zwiqzku Zakladów Teologicznych w Polsce odbytego 3 VI ~5 VII
1923 roku, Ksi^gamia Powszechna i Drukamia Diecezjalna, Wloclawek 1924.
Pamiqtnik trzeciego zjazdu Zwiqzku Zakladów Teologicznych w Polsce odbytego w Lomzy
151-17IV1925 roku, Drukamia Pañstwowa, Lublin 1925.
Pamigtnik czwartego zjazdu Zwiqzku Zakladów Teologicznych w Polsce odbytego w Kiel-
each 20IV-22IV1927 roku, Drukamia Diecezjalna „Jednosc”, Kielce 1927.
Pamiqtnik piqtego zjazdu Zwiqzku Zakladów Teologicznych w Polsce odbytego w Lodzi 3
IV-5IV1929 roku, Drukamia Diecezjalna „Jednosc”, Kielce 1930.
Pamigtnik szóstego zjazdu Zwiqzku Zakladów Teologicznych w Polsce odbytego w Poznaniu
8IV-10IV1931 roku, Drukamia Diecezjalna „Jednosc”, Kielce 1932.
Pamigtnik siódmego zjazdu Zwiqzku Zakladów Teologicznych w Polsce odbytego w Wilnie
19IV-21IV1933 roku, Drukamia Archidiecezjalna, Wilno 1934.
Pamigtnik ósmego zjazdu Zwiqzku Zakladów Teologicznych w Polsce odbytego w Czgsto-
chowie 15-17IV1936 roku, Drukamia Zwi^zkowa, Kraków 1937.
P aruc h E., Misje ludoweprowadzoneprzez ksigzy misjonarzy w Galicji (1867-1918), NP
86 (1996), s. 433-506.
P a s c o 1 i P, Lineamenti per la formazione letteraria e scientífica. Titoli civili di studio, w:
SCSUS, Uesortazione „Mentí nostrae” e i seminan, Tipografía Poliglotta Vaticana,
Cittá del Vaticano 1952, s. 219-232.
Pasquato O., L ’istituzione formativa del presbítero nel suo sviluppo storico (sec. I-XVI),
424
Bibliografía
„Salesianum” 58 (1996), s. 269-299.
Pasquato O., La formazionepresbiteralenelsuosviluppostorico [skrypt día studentów],
Pontificia Universitá Salesiana Facoltá di Teologia, Roma 1992.
Pastuszko M., Sakrament swi$cen (kanony 1008-1054), Wydawnictwo „Jednosc”, Kiel-
ce 2008.
Paszkowska T., Psychologia vv kierownictwie duchowym, Wydawnictwo KUL, Lublin
2007.
P a w 1 a k Z., Nauczanie filozofii vv Seminarium Duchownym we Wloclawku vv XIX wieku,
StW117 (2015), s. 427-450.
P e t r a n i A., Prawo kanoniczne vv okresie oswiecenia oraz vv XIX i XX wieku, w: DzTKP,
t. III, cz. 1, s. 385-432.
Petrani A., Szkolnictwo teologiczne vv Polsce, „Prawo Kanoniczne” 7 (1964), nr 1-2,
s. 127-200.
Petrani A., Szkolnictwo teologiczne vv Polsce, w: Ksiqga tysiqclecia katolicyzmu vv Pol-
sce, cz. 1, Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego KUL, Lublin 1969, s. 255-320.
P i e c h S.L., Formacja duchowienstwa galicyjskiego, w: Kosciól vv Polsce. Dzieje i kultura,
red. J. Walkusz, t. XI, Wydawnictwo KUL, Lublin 2012, s. 87-96.
P i e c h S.L., Wychowywac día Kosciola i pañstwa. Formacja elity duchowienstwa galicyj-
skiego w Wiedniu 1775-1918, Wydawnictwo Unum, Krakow 2009.
P i e c h n i k L., Gimnazjum w Braniewie vv XVI vv., NP 7 (1958), s. 5-71.
P i e c h n i k L., ,Jlatio studiorum fundament dzialalnosci edukacyjnej i naukowej je-
zuitów, w: Wkladjezuitów do nauki i kultury vv Rzeczypospolitej Obojga Narodów ipod
zaborami, red. I. Stasiewicz-Jasiukowa, Wyzsza Szkola Filozoficzno-Pedagogiczna
„Ignatianum”, Wydawnictwo WAM, Kraków-Warszawa 2004, s. 69-89.
P i e c h n i k L., Akademie i uczelnie jezuickie, w: DzTKP, t. II, cz. 2, Towarzystwo Nauko-
we KUL, Lublin 1975, s. 51-101.
Piechnik L., Jezuici a seminarium diecezjalne vv Kaliszu (1593-1620), NP 20 (1964),
s. 113-147.
Piechnik L., Jezuickie seminaria diecezjalne w Polsce (1564-1773), „Collectanea The-
ologica” 46 (1976), s. 45-69.
Piechnik L., Powstanie i rozwój jezuickiej „Ratio studiorum ” (1548-1599), Wydawnic-
two WAM, Wyzsza Szkota Filozoficzno-Pedagogiczna „Ignatianum”, Kraków 2003.
Piechnik L., Seminaria diecezjalne vv Polsceprowadzoneprzez jezuitów odXVI do XVIII
wieku, Wydawnictwo WAM, Wyzsza Szkola Filozoficzno-Pedagogiczna „Ignatianum”,
Kraków 2001.
Piechnik L., Seminaria duchowne vv (archi)diecezji wileñskiej do 1939 r., „Studia Teolo-
giczne”. Biafystok-Drohiczyn-Lomza, 5-6 (1987-1988), s. 201-231.
Piechnik L., Seminarium diecezjalne w Poznaniu vv latach 1564-1614, NP 61 (1984),
Bibliografía
425
s. 93-109.
Piechnik L., Seminarinm diecezjalne w Sandomierzu (1635-1773), „Studia Theologica
Varsaviensia” 8 (1970), nr 2, s. 159-229.
Piechnik L., Model sredniej szkoty jezuickiej w Polsce i na Litwieprzed wydaniem „Ra-
tio studiorum , NP 94 (2000), s, 299-332.
P i $ ta Z., Barnabici, w: EK, t. II, kol. 38-39.
P i n t o n e 11 o A., Uso della radio, w: SCSUS, L esortazione „ Mentí nostrae ” e i seminar i,
Tipografía Poliglotta Vaticana, Cittá del Vaticano 1952, s. 142-144.
Poma A., Lineamenti per la formazione filosófica e teológica, w: SCSUS, L esortazione
„Mentí nostrae” e i seminar i, Tipografía Poliglotta Vaticana, Cittá del Vaticano 1952,
s. 163-180.
Por^ba R, Dzieje katechetyki, w: DzTKP, t. III, cz. 2, s. 123-185.
P r e j s R., Administracja diecezjalna w Królestwie Polskim w latach 1864-1918. Studium
prozopograficzne, Wydawnictwo KUL, Lublin 2012.
Prokop K.R., Sw. Karol Boromeusz, Wydawnictwo WAM, Krakow 2009.
Przybylski B., Teología dogmatyczna, w: DzTKP, t. Ill, cz. 1, s. 105-181.
Przygoda W., Poczqtki i rozwcj teologii pastoralnej w Polsce do II wojny swiatowej,
„Studia Diecezji Radomskiej” 4 (2002), s. 123-136.
Ptaszyñski M., Narodziny zawodu. Duchowni luteranscy iproces budowania konfesji
w Ksi^stwach Pomorskich XVI/XVII w., Wydawnictwo Naukowe Semper, Warszawa
2011.
Puchowski K., Edukacja historyczna w jezuickich kolegiach Rzeczypospolitej 1565-
1773, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdañskiego, Gdansk 1999.
Rahner K, Vorgrimler H., Maly slownik teologiczny, thim. A. Skowronek, Instytut
Wydawniczy Pax, Warszawa 1996.
Ratio atque institutio studiorum SJy czyli Ustawa szkolna Towarzystwa Jezusowego (1599),
red. K. Bartnicka, T. Bieñkowski, Wydawnictwo Naukowe Ateneum, Warszawa 2000.
R 4b J., Seminarium diecezjalne w Przemyslupodkierownictwem ksigzy misjonarzy (1687-
1783), NP 11 (1960), s. 255-360.
R q b J., Dorn Ksigzy Misjonarzy i Seminarium Diecezjalne w Brzozowie 1760-1783, NP 70
(1988), s. 5-29.
Rechowicz M., Studia alumnów w galicyjskim Seminarium Generalnym (1790-1819),
RTK 2 (1955), s. 61-107.
Rechowicz M., Zagadnienie powolan kaplañskich w okresie dzialalnosci józefiñskiego
Seminarium Generalnego w dawnej Galicji (1780-1818), NP 4 (1948), s. 209-224.
Rechowicz M., Nauczanie historii Kosciola: Okres do roku 1814, w: DzTKP, t. Ill, cz.
1, s. 339-349.
426
Bibliografía
Rechowicz M.,Rozwójseminariosduchownych wPolsceaIISobór Watykanski, AK 70
( 1967), z. 1 -2 (348-349), s. 13-24.
Rechowicz M., Poczqtki szkolnictwa teologicznego w Kosciele unickim, w: DzTKP, t.
II, cz. 2, s. 575-586.
Rechowicz M, Dziejepolskiej nauki teologicznej, w: Historia Koscioia w Polsce, red.
B. Rumor, Z. Obertyñski, Pallottinum, Poznan-Warszawa 1974, s. 397-505.
Religijno-moralny wymiar rozwoju i wychowania, red. A. Rynio, K. Braun, A. Lendzion, D.
Opozda, Wydawnictwo KUL, Lublin 2012.
Rogier L.J., Wiekossiecenia i resolucja (1715-1800), w: L.J. Rogier, G. de Berter
de S a u V i g n y, J. Hajjar, Historia Koscioia, t. IV: 1715-1848, tlum. T. Szafrañski,
Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 1987, s. 5-165.
Rokoszny J., O niektôrych sposobach dopomagania klerykom do zycia w czystosci,
w: Pamiçtnik trzeciego zjazdu Zwiqzku Zakladôw Teologicznych w Polsce odbytego
w Lomzy 15IV-17IV1925 roku, Drukamia Pañstwowa, Lublin 1925, s. 89-102.
R o s i k S., Ekwiprobabilizm, w: EK, t. IV, kol. 870.
R o s p o n d S., Formacja alumnos w polskich seminariach diecezjalnych pod zarzqdem
Zgromadzenia Ksiçzy Misjonarzy (1675-1835), w: Ksiçga Jubileuszosa Prymasos-
skiego Wyzszego Seminarium Duchosnego s Gnieznie 1602-2002, Prymasowskie
Wyzsze Seminarium Duchowne, Gniezno 2002, s. 25-41.
Ru s i e c k i M., Katechetyka s seminarium kieleckim do 1939 roku, w: Kultur a teologiczna
Seminarium Duchosnego w Kielcach w latach 1727-2002, Wydawnictwo „Jednosc”,
Kielce 2002, s. 125-170.
Ru s i e c k i M., Podmiot aktysny s sychosaniu religijnym Koscioia katolickigo s Pol-
sce s XVII-XIX sieku, w: Pedagogika chrzescijanska. Tradycja, sspôlczesnosc, nose
wyzsania, red. J. Michalski, A. Zakrzewska, Wydawnictwo Adam Marszatek, Toruñ
2010, s. 171-201.
S a b b a d i n F., Il seminario nel pensiero di Giovanni XXIII, „Seminarium” 15 (1963), nr
2, s. 279-293.
Sacra Congregazione dei Seminari e delle Université degli Studi,
L’esortazione „ Menti nostrae ” e i seminari. Relazioni tenute nel III Convegno dei Su-
periori e Professori dei Seminari Regionali e Maggiori d’Italia, Tipografía Poliglotta
Vaticana, Città del Vaticano 1952.
Sacra Congregatio de Seminariis et Studiorum Universitatibus,Se-
minaria Ecclesiae catholicae, Typis Polyglottis Vaticanis 1963.
Schatz K., Sobory posszechne. Punkty zsrotne s historii Koscioia, tlum. J. Zakrzewski,
Wydawnictwo WAM, Krakow 2002.
Schenk W., Z dziejôs liturgiki, w : DzTKP, t. III, cz. 2, s. 43-74.
S c h 1 e t z A., Zgromadzenie Ksiçzy Misjonarzy w Polsce (charakterystyka ogólna), NP 11
(1960), s. 27-34.
Bibliografía
427
Sch letz A., Dzialalnosc Zgromadzenia Misji w Tykocinie na polu oswiaty (1769-1864),
NP 11 (I960), s. 361*440.
Schmitz H. [i inj, Priesterseminar, w: Lexikon für Theologie und Kirche, t VIII, Herder
Verlag, Freiburg-Basel-Rom-Wien 1999, kol. 580-583.
Sono stato in seminario a Fiumalbo. Testimonianze di ex alunni 1918-1966, red. L. Casinie-
ri, Edizioni Artestampa, Modena 2010.
Siefer G., Die Mission der Arbeitpriester. Ereignisse und Konsequenzen, Hans Driewer
Verlag, Essen 1960.
Sitnik A.K., Od Lwowa do Kalwarii Zebrzydowskiej. Dzieje bernardyhskiego Studium
filozoficzno-teologicznego, w: Kosciöl w Polsce. Dzieje i kultura, red. J. Walkusz, t. XI,
Wydawnictwo KUL, Lublin 2012, s. 161-176.
Slownik Teologiczny, red. A. Zuberbier, Ksi^garnia Sw. Jacka, Katowice 19982.
Smereka W.,Biblistykapolska (wiekXVI-XVII1), w: DzTKP, t. II, cz. 1, s. 221-266.
Smolehski S., Teologia moralna w XX wieku, w: DzTKP, t. Ill, cz. 1, s. 255-297.
Stachowiak L., Rozwöj nauk biblijnych w XIX i poczqtkach XX wieku (z ogölnq charak-
terystykq okresu migdzywojennego), w: DzTKP, t. Ill, cz. 1, s. 31-66.
Stanaszek B. Duchowiehstwo diecezji sandomierskiej w latach 1918-1939, Wydawnic-
two KUL, Lublin 1999.
Stanaszek B., Diecezja sandomierska w powojennej rzeczywistosci politycznej 1945-
1967, t. I: Problematyka personalno-organizacyjna, Wydawnictwo Diecezjalne i Dru-
kamia w Sandomierzu, Sandomierz 2006.
Stopka K., Szkofy katedralne metropolii gniezniehskiej w sredniowieczu. Studia nad
ksztalceniem kleru polskiego w wiekach srednich, Polska Akademia Umiej^tnosci,
Krakow 1994.
Szafrahski A.L., Zarys dziejöw teologiipastoralnej ogölnej (hodegetyki), w: DzTKP, t.
III, cz. 2, s. 25-42.
Szczaniecki P., Studium commune benedyktynöw w Polsce (wiekXVIII), w: DzTKP, t.
II, cz. 2, s. 391-412.
Szczepaniak J., Katalog alumnöw Seminarium Zamkowego w Krakowie (1678-1800),
Krakow 2003-2004.
Szczepaniak J., Katalog alumnöw seminarium stradomskiego (1732-1800), Wydawnic-
two Naukowe PAT, Krakow 20062.
Szczepaniak J., Duchowiehstwo diecezji krakowskiej w XVIII wieku. Studium prozopo-
graficzne, Wydawnictwo Antykwa, Krakow 2010.
Szczurowski R., Pastoralny i literacki wzorzec kaplana doby polskiego oswiecenia,
w: Historia blizsza ludziom. Prace ofiarowane Ksigdzu Profesorowi Janowi Kracikowi
w 70. rocznict? urodzin, red. E.H. Wröbel, R. Szczurowski, Wydawnictwo WAM, Kra-
kow 2011, s. 333-346.
428
Bibliografía
Szorc A.,Kopiczko A., Wyzsze Seminarium Duchowne „Hosianum”. Zarys dziejów,
Wyzsze Seminarium Duchowne Metropolii Warmiñskiej „Hosianum”, Olsztyn 1995.
Szorc A., Kolegium jezuickie w Braniewie i jego ksiqgozbiór 1565-1626, Wyzsze Semina-
rium Duchowne Metropolii Warmiñskiej „Hosianum”, Olsztyn 1998.
S z o t A., Struktury administracyjne Kosciola rzymskokatolickiego w Cesarstwie Rosyjskim
(w latach 1772-1847), w: Kosciól w Polsce. Dzieje i kultura, red. J. Walkusz, t. XII,
Wydawnictwo KUL, Lublin 2013, s. 53-63.
S z t a b a M., Zagadnienie duchowosci i religijnosci w integralnym wychowaniu osoby, w:
Wychowanie integralne w edukacji katolickiej. Idee - twórcy - instytucje, red. M. Loy-
ola Opiela, E. Swidrak, M. Lobacz, Wydawnictwo KUL, Lublin 2014, s. 61-85.
Sztafrowski E., Formacja kanoniczna alumnów seminarium duchownego, „Kielecki
Przegl^d Diecezjalny” 53 (1977), nr 4-5, s. 195-198.
Szudra-Barszcz A., Elementy pedeutologii scholastycznej czyli o Tomasza z Akwinu
rozumieniu nauczyciela i nauczania, Wydawnictwo KUL, Lublin 2014.
S z u r e k S., Przepisy normalne día Seminarjów Duchownych w Polsce, w: Pamigtnik trze-
ciego zjazdu Zwiqzku Zakladów Teologicznych w Polsce odbytego w Lomzy 15 IV-17
IV1925, Drukamia Pañstwowa, Lublin 1925, s. 114-132.
Szymusiak J.M., Zarys dziejówpatrystyki, w: DzTKP, t. Ill, cz. 1, s. 67-103.
Sliwerski B. Pedagogika ogólna. Podstawowe prawidlowosci, Oficyna Wydawnicza
„Impuls”, Kraków 2012.
Sliwerski B., Pedagogika bez transcendencji, w: Pedagogika ignacjanska wobec wy-
zwan wspólczesnego humanizmu, Wyzsza Szkota Filozoficzno-Pedagogiczna „Ignatia-
num”, Wydawnictwo WAM, Kraków 2008, s. 79-108.
S r u t w a J., Szkola ksiqzypijarów, w: DzTKP, t. II, cz. 2, s. 553-573.
Swi^tochowski R., Szkolnictwo teologiczne dominikanów, w: DzTKP, t. II, cz. 2,
s. 211-285.
Tomassini D., Castitä, requisito essenziale nel candidato al sacerdozio. La „debita
prova”, w: Sacra Congregazione dei Seminari e delle Universitá
degli Studi, L’esortazione „Menti nostrae”e iseminari, Tipografía Poliglotta Vati-
cana, Cittá del Vaticano 1952, s. 33-49.
Trippen N., Evoluzione nel clero dal 1914, w: Storia della Chiesa. La Chiesa nel ven-
tes imo secolo 1914-1975, t. X/l, red. H. Jedin, Editoriale Jaca Book, Milano 1980, s.
274-291.
Tüchle H., Bou man C.A., Historia Kosciola, t. Ill: 1500-1715, thim. J. Piesiewicz,
Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 1986.
U m i ñ s k i W., Formacja zakonna w zakonach polskich w XVII i XVIII wieku, w: Kultura
intelektualna w zakonach polskich w XVII i XVIII wieku. Materialy z sesji naukowej
Katedry Historii Zakonów, red. M. Lobozek, Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Aka-
demii Teologicznej, Kraków 2006, s. 135-150.
Bibliografía
429
U m i ñ s k i W., Wklad Zgromadzenia Ksiçzy Misjonarzy w formacjç duchowieñstwa diece-
zjalnego w Polsce w latach 1675-1864, w: Kosciól w Polsce. Dzieje i ¡cultura, red. J.
Walkusz, t. XI, Wydawnictwo KUL, Lublin 2012, s. 71-85.
U r b a ñ s k i S., Kierownictwo duchowe w formacyjnych dokumentach Stolicy Apostolskiej,
w: Sztuka kierownictwa duchowego. Poradnik día ksiçzy, red. J. Augustyn, J. Kolacz,
Wydawnictwo WAM, Krakow 2007, s. 101-109.
U r s i C-, La formazione ail *umiltà e all ’ubbidienza, w: SCSUS, L esorîazione „ Menti no-
strae ” e i seminari, Tipografía Poliglotta Vaticana, Città del Vaticano 1952, s. 50-59,
Vi g o lungo A., Preparazione alla conoscenza e alla meditazione del breviario, w:
SCSUS, Lfesorîazione „Menti nostrae” e i seminari, Tipografía Poliglotta Vaticana,
Città del Vaticano 1952, s. 123-126.
Vocazione comme e vocazioni spécificité. Aspetti biblici, teologici e psico-pedagogico-pa-
storali, red. A. Favale, Libreria Ateneo Salesiano, Roma 19932.
W a j s p r y c h D., Transcendentny sens ludzkiej egzystencji, w: Pedagogika chrzescijahska.
Tradycja - wspôlczesnosc - nowe wyzwania, red. J. Michalski, A. Zakrzewska, Wy-
dawnictwo Adam Marszalek, Toruñ 2010, s. 160-170.
Walewander E., Pedagogía katolicka w diecezji lubelskiej 1918-1939, Towarzystwo
Naukowe KUL, Lublin 2007.
Walkusz J., Seminarium Duchowne w Pelplinie w okresie II Rzeczypospolitej (1918-
1939), w: Ksiçga Jnbileuszowa. 350 lat Wyzszego Seminarium Duchownego w Pelpli-
nie (1651-2001), Wydawnictwo „Bemardinum”, Pelplin 2001, s. 268-292.
Walkusz J., Z dziejôw przygotowania do kaplanstwa w Kosciele katolickim, w: Kosciól
w Polsce. Dzieje i kultura, red. J. Walkusz, t. XI, Wydawnictwo KUL, Lublin 2012, s. 5-18.
Walkusz J. Ricci Scipione, w: EK, t. XVII, kol. 84-85.
Walkusz J., Kosciól na drogach pomorskiejprzeszloscl Studia i szkice z XIX i XX wieku,
Wydawnictwo KUL, Lublin 2014.
Werbiñski L, Formacja duchowa w seminarium wloclawskim w XX wieku, StWl 5
(2002), s. 345-367.
W i c h e r W., Nauka teologii morainej w dawnych seminariach misjonarskich, NP 3 (1947),
s. 162-180.
Wieczorek A., Misje ludowe Zgromadzenia Ksiçzy Misjonarzy sw. Wincentego à Paulo
na terenie Rzeczypospolitej od polowy XVII do polowy XIX wieku, Wydawnictwo Na-
ukowe Uniwersytetu Mikolaja Kopemika, Toruñ 2014.
W i e h H., Priesterausbildung, w: Lexikon fiir Theologie und Kirche, t. VIII, Herder Verlag,
Freiburg-BaseURom-Wien 1999, kol. 570-571.
Winiarz A., Szkolnictwo Ksiçstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego (1807-1831),
Wictwo Uniwersytetu Marii Curie-Sklodowskiej, Lublin 2002.
Wodzianowska I., Rzymskokatolicka Akademia Duchowna w Petersburgu 1842-1918,
Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2007.
430
Bibliografía
Wojtyska H.D., Nauka i nauczanie u kanoników regularnych (na przykladzie Kongrega-
cji Bozego dala), w: DzTKP, t. II, cz. 2, s. 451-507.
Wo s i ñ s k i J., Teologíapowoiania do kaplañstwa. Szkic historyczno-sprawozdawczy, AK
59 (1967), z. 1-2 (348-349), s. 29-38.
W ó j c i k W., Nauczanie prawa kanonicznego w Seminarium Duchownym w Sandomierzu
(1820-1870), PK 15 (1972), nr 3-4, s. 99-124.
W ó j c i k W., Rozwój seminariów trydenckich w Polsce w swietle sprawozdah biskupich
„ ad limina ” do XX wieku, PK21 (1978), nr 3-4, s. 137-155.
W ó j c i k W., Rozwój seminariów trydenckich w Polsce w swietle sprawozdah biskupich
„adlimina” doXXwieku (ciqg dalszy), PK 22 (1979), nr 1-2, s. 157-201.
W ó j c i k W., Troska o formacjq kaplahskq w Seminarium Duchownym w Sandomierzu
(1820-1970), KDS 64 (1971), s. 197-216.
W ó j c i k W., Wytyczne w nauczaniu prawa kanonicznego kandydatów do kaplañstwa, RTK
23 (1976), z. 5, s. 11-21.
Wroñska K., Czlowiek w doswiadczeniu wielowymiarowej transcendencji, w: Antropo-
logiczna pedagogika ogólna, red. M. Nowak, P. Magier, I. Szewczak, Wydawnictwo
KUL, Lublin 2010, s. 175-188.
W r ó b e 1 T., Dzieje Seminarium Duchownego w Kielcach naprzestrzeni 250 lat, w: Ksiqga
Jubileuszowa 1727-1977. 250 lat Seminarium Duchownego w Kielcach, Kuria Diece-
zjalna, Kielce 1977, s. 51-176.
Wróbel T., Nauczanie filozofii i teologii w Kieleckim Seminarium Duchownym (1727-
1962), NP 59 (1983), s. 97-163.
Wysocki J., Seminarium Duchowne Sw. Jana Chrzciciela w Warszawie. Zarys dziejów;
nauki i wychowania. Sprawy gospodarcze, WST 1 (1983), s. 11-48.
Zabraniak S., Dzieje Seminarium w Lowiczu (do 1795 r.), NP 114(2010), s. 135-157.
Zabraniak S., Misjonarze sw. Wincentego a Paulo w seminarium gniezniehskim (do
1795 r), NP 112 (2009), s. 207-233.
Zabraniak S., Przygotowanie do kaplañstwa w archidiecezji gnieznieñskiejpo Soborze
Trydenckim (1577-1660), NP 119 (2013), s. 67-88.
Zabraniak SZ dziejów formacji do kaplañstwa, w: Mojemu Kosciolowi wszystko.
Ksiqga Jubileuszowa ku czci Ks. Arcybiskupa Stanislawa Nowaka Me tropo lity Cz$-
stochowskiego z okazji 25. rocznicy sakry biskupiej i poslugi pasterskiej w Kosciele
czqstochowskim, Cz^stochowskie Wydawnictwo Archidiecezjalne Regina Poloniae,
Czestochowa 2009, s. 519-527.
Zabraniak S., Stan duchowieñstwa a religijnosc w archidiakonatach: kaliskim, uniejowskim
i wieluñskim (1660-1763), Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2012.
Zielinski Z., Zycie religijne w Polsce pod okupacjq hitlerowskq 1939-1945, Osrodek
Dokumentacji i Studiów Spolecznych, Warszawa 1982.
Bibliografía
431
Zielinski Z., Kosciôl katolicki w krajobrazie minionej epoki. Studio i szkice, Towarzy-
stwo Naukowe KUL, Lublin 2008.
Zielinski Z., Kosciôlpolski w okresie niewoli narodowej i w Polsce odrodzonej, w: Na
stolicy prymasowskiej w Gnieznie i Poznaniu. Szkice o prymasach Polski w okresie
niewoli narodowej i w II Rzeczypospolitej, red. F. Lenort, Ksiçgamia Sw. Wojciecha,
Poznan 1982, s. 7-33.
Zielinski Z., Papiestwo ipapieze dwôch ostatnich wiekôw, cz. II: (î903-1978), Ksiçgar-
nia Sw. Wojciecha, Poznan 19862.
Zielinski Z., Kosciôl i narôd w niewoli, Redakcja Wydawnictw KUL, Lublin 1995.
Zielinski Z., Kulturkampf w archidiecezji gnieznienskiej i poznanskiej w latach 1873-
1887, Wydawnictwo Poznanskie, Poznan 2011.
Ziemann E., Teatyni, w: EK, t. XIX, kol. 571-573.
Z i ö 1 e k E.M., Miçdzy tronem a oltarzem. Kosciôl i panstwo w Ksiçstwie Warszawskim,
Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2012.
Z i ö 1 e k J., Kieleckie Seminarium Duchowne w latach okupacji niemieckiej 1939-1945, w:
Ksiçga jubileuszu stulecia diecezji kieleckiej (1883-1983), Kuria Diecezjalna, Kielce
1986, s. 413-418.
Zuberbier A., O teologii i profesorach w seminarium, w: Ksiçga Jubileuszowa 1727-
1977. 250 lat Seminarium Duchownego w Kielcach, Kuria Diecezjalna, Kielce 1977,
s. 177-185.
Z w o 1 i h s k i R, Wyzsze Seminarium Duchowne w Lodzi 1921-2001, [b.n.w.], Lodz 2001.
Zrôdla w badaniach naukowych historii edukacji, red. W. Szulakiewicz, Wydawnictwo Uni-
wersytetu Mikolaja Kopemika, Torun 2003.
Z e b r o k F., Dzieje Slqskiego Seminarium Duchownego, NP 44 ( 1975), s. 89-116.
Zebrowski T., Poczqtki Seminarium Duchownego (kleryckiego) w Pultusku (1594-
1624), SP 22 (1994), s. 11-27.
Riassunto
L’istruzione ed educazione nei seminari diocesani
dal XVI alia meta del XX secolo
I seminari nacquero con il Concilio di Trento (decreto adolescen-
tium aetas del 15 luglio 1563), che si preoccupó anche di indicare alcune
caratteristiche del sacerdozio cattolico, secondo um modello che andrá sem-
pre piú accentuandosi, e che si puó definiré prevalentemente cultuale-sacra-
mentale.
La formazione al ministero, secondo il Tridentino, doveva iniziare
precocemente, a teneris annis (dodici circa). Con il tempo, in molti paesi
quest’etá sará spostata in avanti tenendo presente il vigente sistema scolasti-
co. II seminarista doveva essere figlio legittimo e in grado almeno di leggere
e scrivere. In seminario doveva ricevere, secondo norme indicate, una soda
formazione spirituale e cultúrale. La diócesi doveva prowedere a risolvere
eventuali problemi finanziari onde garantiré al futuro prete i mezzi durante
la sua obbligatoria formazione. II Concilio esigeva l’erezione del seminario
in ogni diócesi, ad eccezione del seminario interdiocesano. Per 1’intégrale
applicazione del decreto conciliare occorrevano anni, o addirittura secoli.
Alia fine dell’Ottocento non esisteva ancora una precisa regolamentazione
circa l’obbligo della residenza in seminario, per cui in molti luoghi vigeva il
cosiddetto chiericato estemo.
Nel periodo preconciliare la fondazione di collegi universitari da par-
te di Jean Gerson, Jean de Standonck, Juan de Avila ed altri, fu una tappa
importante verso l’istituzione dei seminari. Ad essi, infatti, avrebbero fatto
riferimento molti padri conciliari nel corso delle discussioni che prepararono
il decreto Cum adolescentium aetas. Successivamente, durante le fasi con-
ciliari, Ignazio di Loyola, con la fondazione nel 1551 del Collegio Romano
prima e del Collegio Germánico poi, offri ai padri conciliari uno dei modelli
piú signicativi di seminario, mentre le indicazioni teoriche piú interessanti
sarebbero venute dal cardinale inglese Reginaldo Pole. Nel 1555 Pole aveva
440
Riassunto
convocato un sínodo nazionale, detto anche Concilio di Londra, che aveva
emanato una serie di decreti pro reformatione Angliae. Fra essi anche un
decreto De vita et honéstate clericorum, che indicava proprio nel seminario
la struttura formativa dei futuri preti. Per tal motivo il cardinale Pole si puó,
a buon ragione, considerare il vero padre del seminario tridentino.
La struttura e le funzioni del seminario furono delineate dal Concilio di
Trento in modo genérico; nel tempo pero esse trovarono in alcune eminenti
personalitá dei veri pionieri, che seppero indicare delle caratteristiche tali
da fissame ben presto le linee maestre, o specifici modelli formativi, in gran
parte validi fino a oggi.
Primo fra tutti fu Cario Borromeo, che scrisse le Institutiones ad
versum Seminarii regimen pertinentes, edite nel 1582. A lui si deve la defi-
nizione della figura del rettore del seminario, del direttore spirituale, dell’e-
conomo, ecc.; a lui si devono le prescrizioni disciplinari ed ascetiche, che
qualificheranno per secoli un certo tipo di seminario, detto proprio “carolino”
o “modello italiano”.
In Francia l’attuazione delle prescrizioni tridentine circa i seminari ebbe
inízio nei primi decenni del secolo XVII, grazie all’opera di quattro eccle-
siastici: il cardinale Pietro de Berulle, fondatore dell’Oratorio francese; Vin-
cenzo de Paoli, la cui congregazione dei lazzaristi ebbe come fine primario la
formazione del clero; Gian Giacomo Olier, che fondo i sulpiziani col mede-
simo scopo; Giovanni Eudes, che voile perseguiré le stesse finalitá attraverso
la sua Societá dei Cuori di Gesü e María. Cosí é nato il “modello francese”
della formazione seminaristica, che mette un accento particolare sulla re-
sponsabilitá comunitaria di tutti i dirigenti del seminario nella formazione
dei candídati al sacerdozio.
In Germania un’opera analoga fu svolta da Bartolomeo Holzhauser,
fondatore dei bartolomiti. A lui si deve la distinzione tra gli alunni di studi
classici (gramática e letteratura latina), filosofía e teología, che corrisponde
non solo ai diversi gradi di studio, ma anche al diverso grado di certezza
della vocazione sacerdotale e della formazione spirituale dei candidati. Cosí
é nato il modello “tedesco“ del seminario”. Questo modello, che prevede ge-
neralmente lo studio degli alunni all’universitá senza la frequenza degli studi
all’intemo della struttura, assomiglia piu’ a un convitto ecclesiastico che a un
seminario come andrá poi delineandosi.
Nei quattro secoli della loro esistenza (dalla meta del ‘500 alia meta del
‘900), i seminari dovettero sostenere in diversi periodi varié sfide, provenien-
ti dai cambiamenti culturali, scientifici, religiosi, o anche sociali e politici,
Riassunto
441
non sempre favorevoli alie positive relazioni fra Stato e Chiesa; aifrontare
varié difficoltá organizzative ed economiche legate alia loro fondazione e al
loro buon fimzionamento; e, infine, subiré anche l’influsso di dottrine e pen-
sieri contrastanti con la dottrina e la tradizione della Chiesa.
In questo contesto, si inserisce la ricca storia dei seminari diocesani in
Polonia, dove i decreti conciliari furono accettati in breve tempo sia dall’epi-
scopato polacco, sia dal re e dalla dieta (parlamento) polacca. Tra i piix anti-
chi sono quelli di Braniewo, fondato nel 1565 e aperto nel 1567 dal vescovo
di Warmia cardinale Stanislao Osio. Nello stesso anno (1565) fix eretto anche
il Seminario di Breslavia. II Seminario di Wladislawia sorse nel 1569 durante
il sinodo diocesano celebrato dal vescovo Stanislao Kamkowski. Trasferito
in seguito alia sede primaziale di Gniezno, egli eresse un altro Seminario nel
1598. Tra i piix antichi seminari, oltre a quelli di Warmia e di Wladislavia,
meritano di essere ricordati quelli di Poznan, fondato nel 1564; quello di
Pelplin nella diócesi di Chelmno, ideato nel 1577; il Seminario Vilnense,
fondato nel 1582 dal cardinale Giorgio Radziwill, ed il Seminario di Pultusk
nel 1594.
Come in altri paesi, la direzione dei seminari in Polonia fix affidata all’i-
nizio alie congregazioni religiose, in particolare ai gesuiti, lazaristi e bar-
tolomiti. Solo dalla meta del XIX secolo questo compito, assieme all’inse-
gnamento, passó nelle mani dei preti diocesani. In molti istituti, tuttavia, la
direzione spirituale continuó ad essere affidata ancora ai religiosi fino a che,
con lo sviluppo della spiritualitá propria del prete diocesano, non passó defi-
nitivamente al clero secolare.
La direzione dei seminari da parte del clero religioso lasció un’impronta
nella formazione dei seminaristi. Per quanto riguardava la formazione in-
tellettuale, meglio organizzati erano i seminari gestiti dai gesuiti, dove i se-
minaristi erano obbligati a seguiré una ratio studiorum propria del classico
collegio gesuitico completati poi (in varia misura) dagli studi di filosofía e
teología, a scapito pero della formazione pastorale. Quest’ultima, invece, era
meglio curata nei seminari dei lazzaristi e bartolomiti.
Nel Sei-Settecento gli studi seminaristici duravano generalmente due
o tre anni, nell’Ottocento quattro o cinque, e agli inizi del XX secolo sei
anni. Si riordinarono anche le materie d’insegnamento. Quelle delle scuole
cattedrali, previste dal Concilio di Trento, comprendevano la grammatica, il
canto, il calendario ecclesiatico ( computum), la Sacra Scittura, gli elementi
del diritto canónico, gli elementi di teología morale, le cerimonie liturgiche,
Tamministrazione dei sacramenti e la predicazione. Ad esse, quattro secoli
442
Riassunto
dopo, se ne aggiunsero altre: con queüe propriamente filosofiche e teolo-
giche, erano presentí le scienze sociali, le materie umanistiche e le scienze
dell’educazione.
AH’inizio del Novecento, con papa Pío X, la Chiesa cominció a pub-
blicare le nuove normative per la riforma dei seminan in Italia. Nel 1915 si
istitui la Congregazione dei Seminari e delle Universitá degli Studi, che ebbe
il compito di promuovere e coordinare la riforma educativa e degli studi non
solo in Italia, ma in tutto il mondo. Si cominció in tal modo un processo di
unificazione e universalizzazione della formazione in tutta la Chiesa. II Có-
dice di Diritto Canónico del 1917 (cann. 1352-1371) parlava esplicitamente
di seminario maggiore e minore, dava direttive sulla durata della formazione
teológica, precisava alcuni punti per cui certi alunni dovevano essere allon-
tanati dal seminario, ma gli elementi-base, fissati dal Concilio di Trento, ri-
masero in vigore.
II seminario acquistava cosí una fisionomía fissa e determinata nell’ám-
bito dell’organizzazione della Chiesa, con fiinzioni ben precise e con una
struttura chiaramente delineata, che veniva imposta a tutti i seminari del
mondo, creando in tal modo una uniformitá di stile di vita e di preparazione
intellettuale, soprattutto per quanto riguardava gli studi filosofico-teologici.
La Congregazione dei Seminari e delle Universitá degli Studi ebbe il mérito
di preparare la costituzione apostólica Deus scientiarum Dominus del 1931,
voluta espressamente da Pió XI, per elevare il livello scientifico degli studi
ecclesiastici e daré la possibilitá ai seminaristi delle varié nazioni di raggiun-
gere adeguati titoli accademici.
II seminario tridentino con le sue strutture portanti basate sui tre pilastri
della formazione al sacerdozio: la pietá, lo studio, la disciplina, aveva dato ri-
sposte storiche adatte ai suoi tempi. La formazione seminaristica e il modello
del prete sono due realtá strettamente legate fra loro, per cui la formazione
stessa non puó essere disgiunta dalla definizione del ruolo e dell’immagine
del prete e del suo modo di collocarsi dentro la societá circostante. L’opera
formativa svolta nel seminario mirava a costruire un soggetto che corrispon-
da alie attese della Chiesa e della societá e acquisti alcune caratteristiche che
sembrano essenziali.
A partiré dal Secondo dopoguerra i cambiamenti dentro la societá, che
non era piü quella statica, influirono anche sulla formazione tradizionale
standardizzata del seminarista separata dal mondo e non sempre sufficiente-
mente conscio dei problemi esistenziali dei suoi contemporanei. II modello
cultuale-sacramentale del sacerdozio e la formazione seminaristica tradizio-
Riassunto
443
nale venivano, pertanto, duramente provati. Un contribute alia duscussione
sulla missione e sulla vita del prete lo anticipo in qualche modo in Francia
il movimento dei preti-operai proponendo la necessita di un nuovo modello
di presbitero come uomo della testimonianza, della presenza e della condi-
visione.
|
| any_adam_object | 1 |
| author | Orczyk, Adam 1964- |
| author_GND | (DE-588)1144967546 |
| author_facet | Orczyk, Adam 1964- |
| author_role | aut |
| author_sort | Orczyk, Adam 1964- |
| author_variant | a o ao |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV044643526 |
| contents | Bibliogr. s. [405]-431 |
| ctrlnum | (OCoLC)1012732667 (DE-599)BVBBV044643526 |
| era | Geschichte 1500-1950 gnd |
| era_facet | Geschichte 1500-1950 |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>03031nam a2200565 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV044643526</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20200210 </controlfield><controlfield tag="007">t|</controlfield><controlfield tag="008">171121s2017 xx |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788381010931</subfield><subfield code="9">978-83-8101-093-1</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1012732667</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV044643526</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Orczyk, Adam</subfield><subfield code="d">1964-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1144967546</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Kształcenie i wychowanie w seminariach duchownych od XVI do połowy XX wieku</subfield><subfield code="b">= Training and education in seminaries from the sixteenth to mid twentieth century</subfield><subfield code="c">ks. Adam Orczyk</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">Training and education in seminaries from the sixteenth to mid twentieth century</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Sandomierz</subfield><subfield code="b">Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu</subfield><subfield code="c">2017</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">443 Seiten</subfield><subfield code="c">24 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Zusammenfassung in englischer und italienischer Sprache: Training and education in seminaries from the sixteenth to mid twentieth century. L'istruzine ed educazione nei seminari diocesani dal XVI alla metà del XX secolo</subfield></datafield><datafield tag="505" ind1="8" ind2=" "><subfield code="a">Bibliogr. s. [405]-431</subfield></datafield><datafield tag="610" ind1="2" ind2="7"><subfield code="a">Katholische Kirche</subfield><subfield code="0">(DE-588)2009545-4</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1500-1950</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Duchowieństwo / kształcenie</subfield><subfield code="2">jhpk</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Seminaria duchowne katolickie / Polska</subfield><subfield code="2">jhpk</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Powołanie kapłańskie / Kościół katolicki</subfield><subfield code="2">jhpk</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">Duchowość katolicka</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">Szkolnictwo teologiczne</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">Wychowanie religijne</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Diözesanseminar</subfield><subfield code="0">(DE-588)4808664-2</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">Europa</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046496-9</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046496-9</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Katholische Kirche</subfield><subfield code="0">(DE-588)2009545-4</subfield><subfield code="D">b</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Diözesanseminar</subfield><subfield code="0">(DE-588)4808664-2</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Geschichte 1500-1950</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030041424&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030041424&sequence=000002&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030041424&sequence=000003&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">200.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0904</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">200.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0903</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="943" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-030041424</subfield></datafield></record></collection> |
| geographic | Europa Polen (DE-588)4046496-9 gnd |
| geographic_facet | Europa Polen |
| id | DE-604.BV044643526 |
| illustrated | Not Illustrated |
| indexdate | 2024-12-24T06:14:14Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9788381010931 |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-030041424 |
| oclc_num | 1012732667 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 |
| owner_facet | DE-12 |
| physical | 443 Seiten 24 cm |
| publishDate | 2017 |
| publishDateSearch | 2017 |
| publishDateSort | 2017 |
| publisher | Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu |
| record_format | marc |
| spellingShingle | Orczyk, Adam 1964- Kształcenie i wychowanie w seminariach duchownych od XVI do połowy XX wieku = Training and education in seminaries from the sixteenth to mid twentieth century Bibliogr. s. [405]-431 Katholische Kirche (DE-588)2009545-4 gnd Duchowieństwo / kształcenie jhpk Seminaria duchowne katolickie / Polska jhpk Powołanie kapłańskie / Kościół katolicki jhpk Duchowość katolicka Szkolnictwo teologiczne Wychowanie religijne Diözesanseminar (DE-588)4808664-2 gnd |
| subject_GND | (DE-588)2009545-4 (DE-588)4808664-2 (DE-588)4046496-9 |
| title | Kształcenie i wychowanie w seminariach duchownych od XVI do połowy XX wieku = Training and education in seminaries from the sixteenth to mid twentieth century |
| title_alt | Training and education in seminaries from the sixteenth to mid twentieth century |
| title_auth | Kształcenie i wychowanie w seminariach duchownych od XVI do połowy XX wieku = Training and education in seminaries from the sixteenth to mid twentieth century |
| title_exact_search | Kształcenie i wychowanie w seminariach duchownych od XVI do połowy XX wieku = Training and education in seminaries from the sixteenth to mid twentieth century |
| title_full | Kształcenie i wychowanie w seminariach duchownych od XVI do połowy XX wieku = Training and education in seminaries from the sixteenth to mid twentieth century ks. Adam Orczyk |
| title_fullStr | Kształcenie i wychowanie w seminariach duchownych od XVI do połowy XX wieku = Training and education in seminaries from the sixteenth to mid twentieth century ks. Adam Orczyk |
| title_full_unstemmed | Kształcenie i wychowanie w seminariach duchownych od XVI do połowy XX wieku = Training and education in seminaries from the sixteenth to mid twentieth century ks. Adam Orczyk |
| title_short | Kształcenie i wychowanie w seminariach duchownych od XVI do połowy XX wieku |
| title_sort | ksztalcenie i wychowanie w seminariach duchownych od xvi do polowy xx wieku training and education in seminaries from the sixteenth to mid twentieth century |
| title_sub | = Training and education in seminaries from the sixteenth to mid twentieth century |
| topic | Katholische Kirche (DE-588)2009545-4 gnd Duchowieństwo / kształcenie jhpk Seminaria duchowne katolickie / Polska jhpk Powołanie kapłańskie / Kościół katolicki jhpk Duchowość katolicka Szkolnictwo teologiczne Wychowanie religijne Diözesanseminar (DE-588)4808664-2 gnd |
| topic_facet | Katholische Kirche Duchowieństwo / kształcenie Seminaria duchowne katolickie / Polska Powołanie kapłańskie / Kościół katolicki Duchowość katolicka Szkolnictwo teologiczne Wychowanie religijne Diözesanseminar Europa Polen |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030041424&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030041424&sequence=000002&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030041424&sequence=000003&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| work_keys_str_mv | AT orczykadam kształcenieiwychowaniewseminariachduchownychodxvidopołowyxxwiekutrainingandeducationinseminariesfromthesixteenthtomidtwentiethcentury AT orczykadam trainingandeducationinseminariesfromthesixteenthtomidtwentiethcentury |