Wyobrażenia o państwie i władzy we wsiach nowotarskich 1999 - 2005
Gespeichert in:
1. Verfasser: | |
---|---|
Format: | Buch |
Sprache: | Polish |
Veröffentlicht: |
Warszawa
Wydawnictwo DiG [u.a.]
2008
|
Schriftenreihe: | Studia Ethnologica
|
Schlagworte: | |
Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Abstract |
Tags: |
Tag hinzufügen
Keine Tags, Fügen Sie den ersten Tag hinzu!
|
MARC
LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
---|---|---|---|
001 | BV035394156 | ||
003 | DE-604 | ||
005 | 20180215 | ||
007 | t| | ||
008 | 090326s2008 xx |||| 00||| pol d | ||
020 | |a 9788371815348 |9 978-83-7181-534-8 | ||
035 | |a (OCoLC)297548764 | ||
035 | |a (DE-599)BVBBV035394156 | ||
040 | |a DE-604 |b ger |e rakwb | ||
041 | 0 | |a pol | |
049 | |a DE-12 | ||
084 | |a 7,41 |2 ssgn | ||
100 | 1 | |a Malewska-Szałygin, Anna |e Verfasser |0 (DE-588)1152295292 |4 aut | |
245 | 1 | 0 | |a Wyobrażenia o państwie i władzy we wsiach nowotarskich 1999 - 2005 |c Anna Malewska-Szałygin ; Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego |
264 | 1 | |a Warszawa |b Wydawnictwo DiG [u.a.] |c 2008 | |
300 | |a 250 s. |c 24 cm | ||
336 | |b txt |2 rdacontent | ||
337 | |b n |2 rdamedia | ||
338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
490 | 0 | |a Studia Ethnologica | |
505 | 0 | |a Bibliogr. s. 213-228 | |
648 | 7 | |a Geschichte 1999-2005 |2 gnd |9 rswk-swf | |
650 | 7 | |a Demokracja lokalna / Polska / Nowy Targ / 1990- |2 jhpk | |
650 | 7 | |a Opinia publiczna / Polska / Nowy Targ / 1990- |2 jhpk | |
650 | 7 | |a Władza (nauki społeczne) / Polska / Nowy Targ / opinia publiczna |2 jhpk | |
650 | 7 | |a Demokracja lokalna - Polska - Nowy Targ - 1990- |2 jhpk | |
650 | 7 | |a Opinia publiczna - Polska - Nowy Targ - 1990- |2 jhpk | |
650 | 7 | |a Władza (nauki społeczne) - Polska - Nowy Targ - opinia publiczna |2 jhpk | |
650 | 0 | 7 | |a Politik |g Motiv |0 (DE-588)4202544-8 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Herrschaft |0 (DE-588)4024596-2 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Demokratie |0 (DE-588)4011413-2 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Öffentliche Meinung |0 (DE-588)4043152-6 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Einstellung |0 (DE-588)4013943-8 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Volk |0 (DE-588)4063790-6 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Staat |0 (DE-588)4056618-3 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Demokratie |g Motiv |0 (DE-588)4396255-5 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Einwohner |0 (DE-588)4151439-7 |2 gnd |9 rswk-swf |
651 | 7 | |a Nowy Targ |0 (DE-588)4266008-7 |2 gnd |9 rswk-swf | |
651 | 7 | |a Nowy Targ |z Region |0 (DE-588)4582757-6 |2 gnd |9 rswk-swf | |
689 | 0 | 0 | |a Nowy Targ |0 (DE-588)4266008-7 |D g |
689 | 0 | 1 | |a Einwohner |0 (DE-588)4151439-7 |D s |
689 | 0 | 2 | |a Einstellung |0 (DE-588)4013943-8 |D s |
689 | 0 | 3 | |a Demokratie |0 (DE-588)4011413-2 |D s |
689 | 0 | 4 | |a Geschichte 1999-2005 |A z |
689 | 0 | |5 DE-604 | |
689 | 1 | 0 | |a Nowy Targ |0 (DE-588)4266008-7 |D g |
689 | 1 | 1 | |a Einwohner |0 (DE-588)4151439-7 |D s |
689 | 1 | 2 | |a Einstellung |0 (DE-588)4013943-8 |D s |
689 | 1 | 3 | |a Staat |0 (DE-588)4056618-3 |D s |
689 | 1 | 4 | |a Geschichte 1999-2005 |A z |
689 | 1 | |5 DE-604 | |
689 | 2 | 0 | |a Nowy Targ |0 (DE-588)4266008-7 |D g |
689 | 2 | 1 | |a Einwohner |0 (DE-588)4151439-7 |D s |
689 | 2 | 2 | |a Einstellung |0 (DE-588)4013943-8 |D s |
689 | 2 | 3 | |a Herrschaft |0 (DE-588)4024596-2 |D s |
689 | 2 | 4 | |a Geschichte 1999-2005 |A z |
689 | 2 | |5 DE-604 | |
689 | 3 | 0 | |a Nowy Targ |0 (DE-588)4266008-7 |D g |
689 | 3 | 1 | |a Einwohner |0 (DE-588)4151439-7 |D s |
689 | 3 | 2 | |a Einstellung |0 (DE-588)4013943-8 |D s |
689 | 3 | 3 | |a Volk |0 (DE-588)4063790-6 |D s |
689 | 3 | 4 | |a Geschichte 1999-2005 |A z |
689 | 3 | |5 DE-604 | |
689 | 4 | 0 | |a Nowy Targ |z Region |0 (DE-588)4582757-6 |D g |
689 | 4 | 1 | |a Öffentliche Meinung |0 (DE-588)4043152-6 |D s |
689 | 4 | 2 | |a Politik |g Motiv |0 (DE-588)4202544-8 |D s |
689 | 4 | 3 | |a Demokratie |g Motiv |0 (DE-588)4396255-5 |D s |
689 | 4 | 4 | |a Geschichte 1999-2005 |A z |
689 | 4 | |8 1\p |5 DE-604 | |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSBMuenchen |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=017314899&sequence=000003&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=017314899&sequence=000004&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
940 | 1 | |n oe | |
883 | 1 | |8 1\p |a cgwrk |d 20201028 |q DE-101 |u https://d-nb.info/provenance/plan#cgwrk | |
942 | 1 | 1 | |c 320 |e 22/bsb |f 090511 |g 438 |
942 | 1 | 1 | |c 909 |e 22/bsb |f 09049 |g 438 |
943 | 1 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-017314899 |
Datensatz im Suchindex
_version_ | 1819610335041028096 |
---|---|
adam_text | Spis
tresei
Rozdział
1.
Wprowadzenie do badań
........................5
Etnologia a polityka
...................................5
Pojęcia badawcze
.....................................7
Sposoby badania
....................................16
Problemy tekstualizacji
.................................22
Antropologia polityczna
................................25
Wybrane teorie transformacji
..............................36
Rozdział
2.
Wsie nowotarskie
—
teren badań
................... 40
Mit góralszczyzny
.................................... 41
Kontekst historyczny
.................................. 44
Chłopska kultura tradycyjna
.............................. 47
Okres powojenny
.................................... 47
Nowotarscy rozmówcy
................................. 51
Rozmówcy o sobie
................................... 53
Rozdział
3.
Nowotarskie
—
wyobrażenia o państwie
............... 59
Ludowa wizja państwa
XIX/XX
w
............................ 59
„Świat na państwa jest podzielony
.......................... 62
„Jak na gospodarstwie, no to tak samo i w państwie
................. 64
„Wyprzedaż majątku narodowego
........................... 67
„Oni powinni tak rządzić, aby ludziom pracę zapewnić!
................ 70
Podatki
—
„wspomożenie państwa
.......................... 73
„Nie ma sprawiedliwości w Polsce!
.......................... 74
Rozdział
4.
Nowotarskie
—
wyobrażenia o władzy
................79
Ludowa wizja władzy
XIX/XX
w
.............................79
„Teraz nie ma w Polsce gospodarza!
..........................82
Lokalne wzory dobrego władcy
.............................
&8
„Nie ma człowieka, który idzie do władzy, żeby zachował swoje cechy
........98
„Teraz to dopiero są
pany!
Teraz jest ich pełno po rządach!
.............101
„Nie trzeba się politykować, ino trzeba się chycić za robotę!
............104
„Zawsze inacej mówią, inacej robią, wszyscy cyganią, ilu ich jest!
..........107
„Same Żydki w rzondzie siedzom!
..........................108
250
Spis
tresei
Rozdział
5.
Nowotarskie
—
wyobrażenia o narodzie
...............116
Idee narodowe i ich upowszechnianie na wsi małopolskiej
..............116
„Ród rodów
......................................120
„Ojcowizna narodu
..................................122
Naród czy obywatele?
.................................128
Naród: „ci, co robią oraz „ci, co nie muszą robić
..................132
Rozdział
6.
Nowotarskie
—
wyobrażenia o demokracji
.............. 145
Idea demokracji w dyskursie elitarnym
........................ 145
„W demokracji jak w raju
............................... 147
Nie „równość , ale „sprawiedliwość
......................... 149
„Tej wolności teraz za dużo!
............................. 150
„Zakazy o Kościół
.................................. 154
„W Ameryce! Tam jest dobrobyt! O, to demokracja!
................. 157
„Demokracja rozluźniona
.............................. 158
Rozdział
7.
Wyobrażenia a udział w życiu publicznym
..............164
„Ryzyko kategorii w działaniu
(Sahlins)
.......................164
Współczesne zmiany polityczne w Polsce
.......................165
Krótka historia wyborów w Nowotarskiem
......................165
„Rządy parobków
..................................167
„Władza musi być jednolita, a nie taka rozbieżna!
..................169
„Uni sie
tam sami powybieraiom!
..........................172
„Ludzie tracą już nadzieję w ogóle we wszystkim!
..................175
„Teroz to się narobiło tych partyjów!
.........................176
Wybory prezydenckie
2000
r
..............................178
„Naobiecują, naobiecują, a potem klap!
.........................178
„Intuicja i wyczucie
...................................180
„O jakim tym domie chodzi?
..............................182
Wybory parlamentarne
2001
r
.............................184
„Kryzys Pański czysty!
.................................185
„Partyja i „Solidarność
.................................186
„Na Leppera! Bo jest za rolnikami!
...........................191
Wybory pralamentarne i prezydenckie
2005
r
.....................193
„Nigdy nie widać poprawy w tym naszym kraju!
....................193
Liberał
—
„Boga się nie boi!
..............................196
„Żeby było prawo i sprawiedliwość!
..........................197
„Kaczyński chce zrobić porządek!
............................200
„Ojciec Święty byłby najlepszy!
.............................202
Kulturowe znaczenie „politykowania
.........................204
Podsumowanie
..................................206
Bibliografía
....................................213
Zestawienie zapisów rozmów przeprowadzonych
we wsiach nowotarskich wiatach
1999-2005..................229
1999-2000......................................230
Wrzesień
2001........................,...........244
Marzec
2004.....................,......,........246
Wrzesień
2005....................................247
Bf.yorlur.he
Staatsbibliothek
München
Podsumowanie
Punktem wyjścia uwag podsumowujących niech będzie artykuł publicystyczny
z
2008
г.,
wyostrzający konstatacje, w odróżnieniu od wyważonych opracowań
naukowych. Autor artykułu przywołuje za Tischnerem pojęcie homo
sovieticus,
kreśląc współczesną postać owej figury. I tak homo
sovieticus
z początku
XXI
w.
jest przekonany, że „ciężka praca fizyczna nawet jeśli wykonywana niedbale, by¬
wa jakoś «lepsza» niż inteligenckie mędrkowanie i dzielenie włosa na czworo.
(...)
Własność prywatna była podejrzana, zwłaszcza, jeśli była pokaźna, własność pań¬
stwowa zaś była «nasza» i zawsze można było się na niej po cichu pożywić.
(...)
Dla
homo sovietìcusa
każdy ujawniony przypadek afery gospodarczej i zawłaszczania
majątku publicznego był dowodem na to, że cała prywatyzacja miała i ma charak¬
ter złodziejski.
(...)
Trudny okres dźwigania się Polski z niewoli ku wolności i do¬
brobytowi określano mianem «katastrofy narodowej», «wyprzedaży Polski Żydom
i masonom»,
«rozkrádania
majątku narodowego», a nawet «zdrady narodowej» .
Współczesnego
homo sovietìcusa
charakteryzuje nastawienie określane mianem
„hermeneutyki podejrzeń , które zasadza się na przekonaniu o „naiwności tych,
którzy nie znają prawdziwego życia i dają się nabrać na to, co „widać na pierwszy
rzut oka , podczas gdy jest to „pozór, mamidło, fasada czy wreszcie teatr odgrywa¬
ny dla frajerów. Prawdziwe życie toczy się za kulisami . Dla tej postawy charakte¬
rystyczne są postulaty silnej władzy, najlepiej jednoosobowej „jak Gierek .
Momo
sovieticus
jest przyzwyczajony do fasadowości życia publicznego, jest przekona¬
ny, że jego uczestnictwo nie ma żadnego znaczenia, bo i tak decydują inni,
auczestnictwo ma te decyzje jedynie «przyklepać».
Homo sovieticus
jest pozbawio¬
ny poczucia podmiotowości i nie bardzo kwapi się, aby ją odzyskać . Autor kończy
swój tekst, wyrażając przekonanie, że „aby polska demokracja mogła okrzepnąć,
homo sovieticus
musi przeistoczyć się w obywatela. Proces ten trwa i daleko je¬
szcze do jego zakończenia (Wnuk-Lipiński
2008,
s.
24-29).
Naszkicowane w artykule przekonania można odnaleźć w wielu nowotarskich
rozmowach. Czy jednak na pewno są to wyobrażenia ukształtowane w czasach
PRL, co sugerowałoby określenie
homo sovietìcusl
Interpretacja góralskich wy¬
powiedzi odnosząca je do opisów tradycyjnej kultury ludowej pokazała, że tego ro-
Podsumowanie
207
dzaju przekonania są pokłosiem znacznie starszych warstw kulturowych.
Zastosowanie głębszej perspektywy historycznej doprowadziło do wniosku, że
wiejskie wyobrażenia o władzy i państwie mają raczej charakter posttradycyjny
(Giddens 2001,
s.
47)
niż postkomunistyczny czy postsocjalistyczny. Określenie
posttradycyjne ma podkreślać, że chodzi o wyobrażenia zakorzenione w tradycji,
a przy tym przekształcone.
Przy wprowadzaniu kategorii zaproponowanej przez Giddensa warto przy¬
pomnieć, jak rozumiał pojęcie tradycja. Wychodząc od oświeceniowej niechęci
traktującej tradycję jako „ciemną stronę nowoczesności , „niepotrzebny balast
i przechodząc do ujęć współczesnych, należy zdawać sobie sprawę z procesów
„wytwarzania tradycji , opisywanych m.in. przez Hobsbawma. Trzeba też być
świadomym dynamiki i zmienności tradycji
—
„przekonanie, że tradycja jest od¬
porna na zmianę, to mit . „Tradycję wyróżnia przede wszystkim to, że określa ona
jakąś prawdę. Jeśli ktoś przestrzega tradycji, to nie musi zadawać pytań o alterna¬
tywy.
(...)
Tradycja dostarcza niekwestionowanego kontekstu działania . Tym¬
czasem „Oświecenie postawiło sobie za cel zniszczenie autorytetu tradycji, lecz
jego sukces był tylko częściowy . Zmiany związane z nowoczesnością ograniczały
się głównie do zmian instytucjonalnych, dotyczących życia publicznego, w słab¬
szym stopniu przenikając do prywatnej sfery codzienności. W efekcie „między no¬
woczesnością a tradycją wykształciła się swoista symbioza . Kres tradycji nie
oznacza bynajmniej, że „tradycja musi zniknąć, czego oczekiwali myśliciele oświe¬
ceniowi. Wprost przeciwnie, w różnych wersjach jest ona nadal wszędzie żywa
(Giddens 2004,
s.
110-113).
Jak wynika z nowotarskich badań, jest również żywa
w wiejskich wyobrażeniach o władzy i państwie.
Rekonstruując nowotarskie wyobrażenia o władzy i państwie, można stwier¬
dzić, że stanowią one podręczne narzędzie poznawcze, umożliwiające interpreto¬
wanie otaczającej człowieka rzeczywistości
—
jej rozumienie i ocenianie. To
narzędzie, patrząc z perspektywy badacza, jest całością niemetodycznie zlepioną
ze strzępów różnych systemów idei. Mimo to spełnia swoją funkcję, dostarczając
użytkownikom na tyle spójnej wizji świata, aby wydawał się on sensowny i prze¬
widywalny. Badaczowi trudno opisać sposób ustrukturyzowania tej wiedzy, po¬
nieważ to nie jemu, ale posługującym się nią rozmówcom jawi się ona jako
uporządkowana. Te problemy dobrze ujmuje zdanie
—
„wiedza potoczna tworzy
strefę «geologicznie» uwarstwioną, przestrzeń myślową, w której dochodzi do
swobodnego wymieszania heterogenicznych elementów (Czają
2005,
s.
373). 1
tu
rodzi się pytanie, czy ta wiedza jest „geologicznie uwarstwiona, czy też skonstru¬
owana ze swobodnie wymieszanych elementów pochodzących z różnych syste¬
mów. Historycy idei, jak pisał
Foucault,
byliby zwolennikami tezy o historycznie
uporządkowanej stratyfikacji. On sam wątpił w tak klarowny ład. Interpretacja
nowotarskich rozmów także nie skłania do przyjęcia wizji regularnie nakłada¬
jących się warstw idei.
Rozważając opisywane w pracy wyobrażenia, można zaryzykować twierdze¬
nie, że ich fundamentem jest doświadczenie życia i pracy w gospodarstwie rolnym.
Oczywiście, doświadczenie, aby mogło stanowić punkt wyjścia jakichkolwiek
208
Podsumowanie
przekonań, musi być zinterpretowane (Geertz). Sens nadają mu wcześniej przyjęte
kategorie poznawcze. Przy czym relacja ta nie jest jednostronna, jest to raczej wza¬
jemne współkształtowanie się doświadczenia i pojęć, użytych do absorbowania go
(Sahlins).
W odniesieniu do praktyki gospodarowania, kategoriami interpretu¬
jącymi będą kategorie pojawiające się w opisach chłopskiej kultury tradycyjnej
u Bystronia, Dobrowolskiego, Znanieckiego i innych autorów. Nie zamierzam tu
rozważać, jak zostały one ukształtowane „w dialogu z rutyną rolniczego trudu.
Nie zagłębiam się w te najstarsze warstwy myślowe, zarówno te tkwiące korzenia¬
mi w kulturze przedchrześcijańskiej, jak i te ukształtowane przez wielowiekową
pracę Kościoła. Opisane w literaturze kategorie kultury tradycyjnej przyjmuję za
punkt wyjścia, rodzaj matrycy, na którą nakładają się inne idee.
Najbardziej zakorzenione w kulturze chłopskiej wydaje się postrzeganie wła¬
dzy przez pryzmat postaci gospodarza-ojca, ze wszelkimi tradycyjnie związany¬
mi z tym wzorem obowiązkami i przywilejami. Z „gospodarskiej perspektywy
widziane są też relacje własności wiążące władzę, państwo i naród. Stosunek
do pracy, obowiązku utrzymania rodziny i wielu innych powinności również
jest, w znacznej mierze, kontynuacją wzorów obowiązujących w kulturze rolni¬
czej. Z matrycą tradycyjnych wyobrażeń związane jest przekonanie o istnieniu wy¬
raźnej
stratyñkacji
społecznej. Przekonanie o obcości sfery władzy nawiązuje do
ludowych wyobrażeń dotyczących orbis
exterior,
stereotypów „obcego funkcjo¬
nujących w kulturze chłopskiej i wielowiekowych doświadczeń „kleptokracji . Po¬
strzeganie władzy jako siły wyższej wywodzi się z tradycyjnych wyobrażeń
dotyczących transcendencji.
Nowotarskie rozmowy dotyczące narodu, ojczyzny, Polski pokazują, że idee na¬
rodowe trafiły na podatny grunt tradycyjnych, rolniczych wyobrażeń o rodzinie
i ojcowiźnie i zakorzeniły się trwale. Można spierać się o to, kiedy dokonał się pro¬
ces interioryzacji tych idei, jednak patrząc z perspektywy współczesności widocz¬
na jest przede wszystkim ich trwałość. Trudno tu jednak mówić o włączeniu do
nowotarskiej wiedzy potocznej spójnych systemów w rodzaju filozofii Herdera czy
Hegla.
Tym, co przyjęło się w lokalnej
doxa,
są wyrwane z systemowego kontekstu,
pojedyncze myśli. Gdy patrzy się z perspektywy filozoficznej, wydają się one przy¬
padkowe, jednak patrząc przez pryzmat etnograficznego doświadczenia, można
zauważyć, że wybrano te, które lepiej pasowały do mentalnej matrycy, takie jak:
wyobrażenie narodu jako rodziny rodzin czy ojczyzny jako ojcowizny narodu.
Treści promowane w czasach PRL także nie zasiliły wiejskiej wiedzy potocznej
w postaci spójnego systemu socjalistycznych idei. One również potraktowane zo¬
stały wybiórczo, w tym przypadku także przyjmowały się koncepcje lepiej pasujące
do wcześniej ugruntowanych kategorii. I tak na przykład wyobrażenie majątku
państwowego jako narodowego jest swoistą fuzją spojrzenia gospodarskiego, idei
narodowych i socjalistycznego doświadczenia własności państwowej. To skompli¬
kowane połączenie owocuje opisywaniem prywatyzacji w kategoriach kradzieży
i zdrady.
Interpretacja nowotarskich rozmów unaocznia niewiarygodne pomieszanie
idei wyrwanych z różnych systemów. Posłużmy się przykładem: kontrastując poję-
Podsumowanie
209
cie
państwo z określeniem Polska, kilku rozmówców odwołało się do leninowskiej
koncepcji, mówiąc
państwo to jest aparat ucisku, a Polska to jest Ojczyzna nasza!
Przytoczone słowa, brzmiące jak cytaty z socjalistycznej propagandy (sączonej
między innymi przez radiowęzeł w kombinacie „Podhale ), wymieszane są w jed¬
nym zdaniu z wdrażanym wcześniej językiem patriotycznym. Ten przykład jest
jednym z wielu pokazujących, że wiejski dyskurs lokalny i wyrażany w nim sposób
myślenia jest zaskakującym badacza przemieszaniem okruchów różnych syste¬
mów myślowych i językowych.
Często też okazywało się, że słowa brzmiące jak socjalistyczne hasła propagan¬
dowe należały do zupełnie innego systemu znaczeń. Znów sięgnijmy po przykład.
W rozmowach niekiedy padało sformułowanie dotyczące polityków:
Col
Ίο
oni inne żołądki mają?,
sugerujące rewolucyjny egalitaryzm. Jednak z dalszego ciągu wypowiedzi wynika¬
ło, że te słowa odnosiły się do ewangelicznego ideału równości. W wielu wypowie¬
dziach oddzielenie idei popularyzowanych przez socjalistyczną propagandę od
wdrażanego przez wieki przesłania Kościoła nastręczało sporo trudności.
W nowotarskich rozmowach widać przedziwne fuzje i splecenia koncepcji
z punktu widzenia badacza bardzo odległych. Ściślej, należałoby powiedzieć strzę¬
pów koncepcji. Przykładem niech będzie połączenie
quasi
augustiańskiej koncep¬
cji „państwa Bożego z pojęciem demokracji, zabieg zupełnie szalony z punktu
widzenia historii filozofii, a jednak funkcjonujący, czego dowodzą materiały tere¬
nowe. Słowo
quasi jest
tu kluczowe, podkreśla, że przymiotnik augustiańska jest
etykietą zastosowaną przez badacza, „emblematyczną wizją filozoficzną (Czają
2005,
s.
3 75),
gdyż oczywiście nikt rozmówców nigdy nie czytał pism św. Augusty¬
na. Na nowotarskie wyobrażenia o rzeczywistości rajskiej wpływ mieli miejscowi
proboszcze, a nie traktaty filozoficzne Ojców Kościoła.
Z opisywanych splotów i zlepków fragmentów systemów myślowych nałożo¬
nych na matrycę tradycyjnych wyobrażeń powstaje całość, która wciąż absorbuje
nowe pojęcia i idee. W dziedzinie polityki ten proces nasilił się po
1989
r. Jednak,
jak wiadomo, „ideologii nie można eksportować na tej samej zasadzie jak rowery.
(...)
W samym procesie transportu ideologie ulegają przekształceniom
(Cohen
2003,
s.
197).
Problem w tym, jakim przekształceniom. Rozważania na ten te¬
mat prowadzone są zwykle w skali makro i dotyczą państw, które objęła „trzecia
fala demokratyzacji . Jednak wnioski, do których dochodzą ich autorzy, niewie¬
le mówią o „opadaniu tych idei do dyskursów lokalnych i wiejskich systemów
myślowych.
W nowotarskich rozmowach widać, jak lokalna wiedza potoczna stara się zmie¬
rzyć z ideami demokracji, reprezentacji, pluralizmu, wokół których konstruowana
jest nowa, polska rzeczywistość polityczna. „Eksportowane idee, docierając na
wieś, „nakładają się na wcześniejsze wyobrażenia. Ten zabieg niekiedy zaskaku¬
jąco zmienia ich sens. Wypada zgodzić się z Appaduraiem, który pisał, że spójny
210
Podsumowanie
niegdyś system filozoficzny i pojęciowy stosowany od czasów Oświecenia do opisu
sfery politycznej w myśli Zachodu, stał się obecnie „luźno ustrukturowanym ąyn-
opticonem politycznym , a pojęcia, wyrwane z niego, funkcjonują niezależnie i są
przedefiniowywane w zależności od kulturowego podłoża, na które trafiają w pro¬
cesie „globalnych wędrówek słów
(2005,
s.
56).
Nowotarskie materiały pokazują,
że idea reprezentacji nałożona na wcześniejsze warstwy znaczeniowe okazuje się
„wybieraniem parobków w sytuacji „braku prawdziwego gospodarza , system
wielopartyjny okazuje się „zbędnym wyrwigroszem , a kolektywna władza usta¬
wodawcza budzi żywą niechęć do „posłów-osłów .
Nowotarskie materiały potwierdzając tezę, że eksportowane idee ulegają prze¬
kształceniom (niekiedy we własne przeciwieństwo), nie przynoszą jasnej odpowie¬
dzi na pytanie: jakim? Trudno o jasność, gdy proces internalizacji jest tak
dynamiczny. Nie tylko dlatego, że za sprawą mediów wciąż pojawiają się no¬
we idee i pojęcia. Potoczne wyobrażenia każdego dnia konfrontowane są ze zmie¬
niającą się rzeczywistością. W efekcie wyobrażenia nieustannie kształtują się
w kontakcie z doświadczeniem, które, jak pisał
Sahlins,
potwierdza je i zmienia
jednocześnie. Zmieniają się nie tylko wyobrażenia, zmienia się także wyrażający je
dyskurs. Dynamika jest ich cechą podstawową. Z drugiej strony nowotarskie ma¬
teriały ukazują znaczną trwałość dawnych wyobrażeń. Są one nieustannie prze¬
kształcane, a jednak okazują się trwałe, w stopniu większym niż wielu badaczy
społecznych byłoby skłonnych przypuszczać. Jest to rodzaj trwałości dynamicznej,
niełatwo poddającej się opisowi.
Choć nie było to tematem nowotarskich badań, warto na zakończenie rozważyć
czynniki sprzyjające zmianie lokalnych wyobrażeń. Czynnikiem zasadniczo wpły¬
wającym na zmianę sposobu myślenia wydawałyby się wyjazdy zarobkowe, nie¬
kiedy bardzo długie: dwudziesto, trzydziestoletnie. Jednak zarówno nowotarskie
rozmowy, jak i obserwacje terenowe wskazują na to, że doświadczenie migracji,
nawet wieloletniej, w małym stopniu zmienia wyobrażenia o władzy i państwie.
Oczywiście pobyt w USA czy Niemczech powiększa arsenał przykładów pozytyw¬
nych rozwiązań, którym posługują się rozmówcy. Niemniej rozmowy z ludźmi,
którzy pracowali w USA nawet dwadzieścia lat, nie odbiegały znacząco od rozmów
z niewyjeżdżającymi. Przyczyn tego zjawiska jest wiele. Słabe wykształcenie ogól¬
ne, ograniczona znajomość języka kraju, w którym się pracuje, zatrudnienie do
pracy fizycznej, w której spędza się prawie cały dzień, po części tłumaczą słabe od¬
działywanie doświadczenia emigracji na lokalne wyobrażenia.
Istotnym czynnikiem zmiany są media, choć jak pisał np.
Herzfeld, ich
oddzia¬
ływanie nie jest tak proste, jak to się wydaje redaktorom i producentom pro¬
gramów publicystycznych. Oczywiście współczesny przekaz medialny jest
zróżnicowany. Stacje takie jak „Radio Maryja odgrywają znaczącą rolę w utrwa¬
laniu i popularyzacji tradycyjnego sposobu myślenia. Stacje telewizyjne, jak
„Polsat i
„TVN ,
promują inny styl myślenia. Jednak zasadnicza rozbieżność po¬
między wizją rzeczywistości politycznej kreowaną przez media a wizją podzielaną
lokalnie powoduje, że ich oddziaływanie na wiejskie wyobrażania nie jest wielkie.
Nie należy też lekceważyć znacznej odmienności języka wyrażającego te poglądy.
Podsumowanie
211
Dlatego, choć radio i telewizja są bez wątpienia czynnikiem zmiany, powodowane
przez nie przeobrażenia nie są tak znaczące, jak można by zakładać.
Zmiany światopoglądu mają niezaprzeczalny związek z edukacją. Ogromna
oferta szkół ponadgimnazjalnych i pomaturalnych w powiecie nowotarskim, mło¬
dzież dojeżdżająca busami do szkół w mieście powiatowym, słowem poprawa wy¬
kształcenia, na pewno będą głównymi czynnikami zmiany dotychczasowych
wyobrażeń. I choć nie można mówić o ścisłej relacji pomiędzy „kapitałem szkol¬
nym a zmianą „kompetencji politycznej (Bourdieu
2006,
s.
501),
można założyć,
że podniesienie poziomu edukacji będzie zmieniało lokalne wyobrażenia o władzy
w kierunku ujęć bardziej proceduralnych i systemowych, wdrażanych przez pro¬
gramy edukacyjne. To przypuszczenie potwierdzały, nieliczne wprawdzie, rozmo¬
wy przeprowadzone z młodymi ludźmi.
Rozważając sposoby zmieniania lokalnych wyobrażeń, warto uświadomić so¬
bie pierwiastek cywilizacyjnej wyższości zawarty w tej postawie. W przekonaniu,
że wyobrażenia elit symbolicznych są nowoczesne, adekwatnie opisujące rzeczy¬
wistość początku
XXI
w., jest ukryte założenie, że wiejskie wyobrażenia są poli¬
tycznie niepoprawne, nieadekwatne do opisu późnej nowoczesności
(Giddens)
czy
ponowoczesności (Bauman), słowem błędne. Przewrotność etnologa pośredni¬
czącego pomiędzy tymi dyskursami każe zadać pytanie.· czy w wiejskim dyskursie
lokalnym nie ma nic wartościowego?
Można też zapytać o to, w jakim stopniu opisane w pracy wyobrażenia są po¬
wszechne. Badania były prowadzone w powiecie Nowy Targ, którego specyfikę
ujawniają każdorazowo wyniki wyborów. Mimo to, jak sądzę, część opisanych
w pracy wyobrażeń o państwie i władzy jest podzielana przez słabo wykształco¬
nych mieszkańców wsi w innych regionach Polski. Potwierdzenie tego przekona¬
nia wymaga przeprowadzenia badań porównawczych. Tego rodzaju opracowania
są potrzebne, jako że opisów postaw i przekonań podzielanych na początku
XXI
w.
jest wiele, jednak niewiele z nich dotyczy słabo wykształconych mieszkańców wsi.
Tymczasem stanowią oni zasadniczą część elektoratu, mogącą kształtować rze¬
czywistość polityczną kraju.
Uczynienie wyobrażeń przedmiotem zainteresowania badaczy jest obecnie
szczególnie uzasadnione. W płynności i nieoznaczoności kultury współczesnej
wszelkie „obiektywne czynniki wyznaczające granice pomiędzy wspólnotami
okazują się zawodne
(Cohen 2003).
W tej sytuacji wyobrażenia i ujawniający je
dyskurs stają się istotnym wyróżnikiem. Można zatem dokonać trawestacji tytułu
książki
Benedicta
Andersona
(1997)
i powiedzieć, że mamy do czynienia nie tyle ze
„wspólnotą wyobrażoną , ile raczej ze wspólnotą wyobrażeń. Wyraźny podział na
dyskurs elit symbolicznych i wiejski dyskurs lokalny ujawnia istnienie w Polsce
przynajmniej dwóch wspólnot wyobrażeń, choć zapewne można wyróżnić ich wię¬
cej. Linia demarkacyjna tylko w pewnej mierze pokrywa się z różnicą wykształce¬
nia i zatrudnienia. Znacznie precyzyjniej można wytyczyć ją, posługując się
antropologiczną kategorią „obraz świata
{World-view
2000).
Dyskurs elitarny w znacznej mierze kształtowany jest przez dziennikarzy. Wie¬
lu z nich ma skłonność do traktowania dyskursu „ludowego z inteligencką, żeby
212
Podsumowanie
nie powiedzieć „kolonialną
,
wyższością. Wyśmiewanie prostackich form wyrazu,
deprecjonowanie „wsiowego czy „moherowego sposobu widzenia sfery polityki
bywa jednak brzemienne w skutki, ujawniające się w sytuacji kolejnych wyborów.
Dlatego warto, pozostawiając dziennikarzom i politykom żonglowanie epitetami
i emocjonalne reakcje, prowadzić badania dotyczące inności ukrytej pod pozorem
zamieszkiwania podobnej przestrzeni i posługiwania się tym samym językiem.
Odmienność wyobrażeń może okazać się nie mniej „egzotyczna niż odmienność
wierzeń i obyczajów tradycyjnie opisywana przez etnologów. Badanie jej okazuje
się niezwykle fascynujące, obfitujące w zaskoczenia i zadziwienia, będące nagro¬
dą za otwartość. I tu wracamy do sedna podejścia antropologicznego
—
propozycji
reagowania na inność ciekawością.
|
any_adam_object | 1 |
author | Malewska-Szałygin, Anna |
author_GND | (DE-588)1152295292 |
author_facet | Malewska-Szałygin, Anna |
author_role | aut |
author_sort | Malewska-Szałygin, Anna |
author_variant | a m s ams |
building | Verbundindex |
bvnumber | BV035394156 |
contents | Bibliogr. s. 213-228 |
ctrlnum | (OCoLC)297548764 (DE-599)BVBBV035394156 |
era | Geschichte 1999-2005 gnd |
era_facet | Geschichte 1999-2005 |
format | Book |
fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>04145nam a2200937 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV035394156</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20180215 </controlfield><controlfield tag="007">t|</controlfield><controlfield tag="008">090326s2008 xx |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788371815348</subfield><subfield code="9">978-83-7181-534-8</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)297548764</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV035394156</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rakwb</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">7,41</subfield><subfield code="2">ssgn</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Malewska-Szałygin, Anna</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1152295292</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Wyobrażenia o państwie i władzy we wsiach nowotarskich 1999 - 2005</subfield><subfield code="c">Anna Malewska-Szałygin ; Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Warszawa</subfield><subfield code="b">Wydawnictwo DiG [u.a.]</subfield><subfield code="c">2008</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">250 s.</subfield><subfield code="c">24 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">Studia Ethnologica</subfield></datafield><datafield tag="505" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">Bibliogr. s. 213-228</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1999-2005</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Demokracja lokalna / Polska / Nowy Targ / 1990-</subfield><subfield code="2">jhpk</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Opinia publiczna / Polska / Nowy Targ / 1990-</subfield><subfield code="2">jhpk</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Władza (nauki społeczne) / Polska / Nowy Targ / opinia publiczna</subfield><subfield code="2">jhpk</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Demokracja lokalna - Polska - Nowy Targ - 1990-</subfield><subfield code="2">jhpk</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Opinia publiczna - Polska - Nowy Targ - 1990-</subfield><subfield code="2">jhpk</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Władza (nauki społeczne) - Polska - Nowy Targ - opinia publiczna</subfield><subfield code="2">jhpk</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Politik</subfield><subfield code="g">Motiv</subfield><subfield code="0">(DE-588)4202544-8</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Herrschaft</subfield><subfield code="0">(DE-588)4024596-2</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Demokratie</subfield><subfield code="0">(DE-588)4011413-2</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Öffentliche Meinung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4043152-6</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Einstellung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4013943-8</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Volk</subfield><subfield code="0">(DE-588)4063790-6</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Staat</subfield><subfield code="0">(DE-588)4056618-3</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Demokratie</subfield><subfield code="g">Motiv</subfield><subfield code="0">(DE-588)4396255-5</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Einwohner</subfield><subfield code="0">(DE-588)4151439-7</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Nowy Targ</subfield><subfield code="0">(DE-588)4266008-7</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Nowy Targ</subfield><subfield code="z">Region</subfield><subfield code="0">(DE-588)4582757-6</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Nowy Targ</subfield><subfield code="0">(DE-588)4266008-7</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Einwohner</subfield><subfield code="0">(DE-588)4151439-7</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Einstellung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4013943-8</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Demokratie</subfield><subfield code="0">(DE-588)4011413-2</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="4"><subfield code="a">Geschichte 1999-2005</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Nowy Targ</subfield><subfield code="0">(DE-588)4266008-7</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">Einwohner</subfield><subfield code="0">(DE-588)4151439-7</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="2"><subfield code="a">Einstellung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4013943-8</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="3"><subfield code="a">Staat</subfield><subfield code="0">(DE-588)4056618-3</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="4"><subfield code="a">Geschichte 1999-2005</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="2" ind2="0"><subfield code="a">Nowy Targ</subfield><subfield code="0">(DE-588)4266008-7</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="2" ind2="1"><subfield code="a">Einwohner</subfield><subfield code="0">(DE-588)4151439-7</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="2" ind2="2"><subfield code="a">Einstellung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4013943-8</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="2" ind2="3"><subfield code="a">Herrschaft</subfield><subfield code="0">(DE-588)4024596-2</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="2" ind2="4"><subfield code="a">Geschichte 1999-2005</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="2" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="3" ind2="0"><subfield code="a">Nowy Targ</subfield><subfield code="0">(DE-588)4266008-7</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="3" ind2="1"><subfield code="a">Einwohner</subfield><subfield code="0">(DE-588)4151439-7</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="3" ind2="2"><subfield code="a">Einstellung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4013943-8</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="3" ind2="3"><subfield code="a">Volk</subfield><subfield code="0">(DE-588)4063790-6</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="3" ind2="4"><subfield code="a">Geschichte 1999-2005</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="3" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="4" ind2="0"><subfield code="a">Nowy Targ</subfield><subfield code="z">Region</subfield><subfield code="0">(DE-588)4582757-6</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="4" ind2="1"><subfield code="a">Öffentliche Meinung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4043152-6</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="4" ind2="2"><subfield code="a">Politik</subfield><subfield code="g">Motiv</subfield><subfield code="0">(DE-588)4202544-8</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="4" ind2="3"><subfield code="a">Demokratie</subfield><subfield code="g">Motiv</subfield><subfield code="0">(DE-588)4396255-5</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="4" ind2="4"><subfield code="a">Geschichte 1999-2005</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="4" ind2=" "><subfield code="8">1\p</subfield><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSBMuenchen</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=017314899&sequence=000003&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=017314899&sequence=000004&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="883" ind1="1" ind2=" "><subfield code="8">1\p</subfield><subfield code="a">cgwrk</subfield><subfield code="d">20201028</subfield><subfield code="q">DE-101</subfield><subfield code="u">https://d-nb.info/provenance/plan#cgwrk</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">320</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">090511</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">909</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09049</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="943" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-017314899</subfield></datafield></record></collection> |
geographic | Nowy Targ (DE-588)4266008-7 gnd Nowy Targ Region (DE-588)4582757-6 gnd |
geographic_facet | Nowy Targ Nowy Targ Region |
id | DE-604.BV035394156 |
illustrated | Not Illustrated |
indexdate | 2024-12-23T21:30:59Z |
institution | BVB |
isbn | 9788371815348 |
language | Polish |
oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-017314899 |
oclc_num | 297548764 |
open_access_boolean | |
owner | DE-12 |
owner_facet | DE-12 |
physical | 250 s. 24 cm |
publishDate | 2008 |
publishDateSearch | 2008 |
publishDateSort | 2008 |
publisher | Wydawnictwo DiG [u.a.] |
record_format | marc |
series2 | Studia Ethnologica |
spellingShingle | Malewska-Szałygin, Anna Wyobrażenia o państwie i władzy we wsiach nowotarskich 1999 - 2005 Bibliogr. s. 213-228 Demokracja lokalna / Polska / Nowy Targ / 1990- jhpk Opinia publiczna / Polska / Nowy Targ / 1990- jhpk Władza (nauki społeczne) / Polska / Nowy Targ / opinia publiczna jhpk Demokracja lokalna - Polska - Nowy Targ - 1990- jhpk Opinia publiczna - Polska - Nowy Targ - 1990- jhpk Władza (nauki społeczne) - Polska - Nowy Targ - opinia publiczna jhpk Politik Motiv (DE-588)4202544-8 gnd Herrschaft (DE-588)4024596-2 gnd Demokratie (DE-588)4011413-2 gnd Öffentliche Meinung (DE-588)4043152-6 gnd Einstellung (DE-588)4013943-8 gnd Volk (DE-588)4063790-6 gnd Staat (DE-588)4056618-3 gnd Demokratie Motiv (DE-588)4396255-5 gnd Einwohner (DE-588)4151439-7 gnd |
subject_GND | (DE-588)4202544-8 (DE-588)4024596-2 (DE-588)4011413-2 (DE-588)4043152-6 (DE-588)4013943-8 (DE-588)4063790-6 (DE-588)4056618-3 (DE-588)4396255-5 (DE-588)4151439-7 (DE-588)4266008-7 (DE-588)4582757-6 |
title | Wyobrażenia o państwie i władzy we wsiach nowotarskich 1999 - 2005 |
title_auth | Wyobrażenia o państwie i władzy we wsiach nowotarskich 1999 - 2005 |
title_exact_search | Wyobrażenia o państwie i władzy we wsiach nowotarskich 1999 - 2005 |
title_full | Wyobrażenia o państwie i władzy we wsiach nowotarskich 1999 - 2005 Anna Malewska-Szałygin ; Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego |
title_fullStr | Wyobrażenia o państwie i władzy we wsiach nowotarskich 1999 - 2005 Anna Malewska-Szałygin ; Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego |
title_full_unstemmed | Wyobrażenia o państwie i władzy we wsiach nowotarskich 1999 - 2005 Anna Malewska-Szałygin ; Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego |
title_short | Wyobrażenia o państwie i władzy we wsiach nowotarskich 1999 - 2005 |
title_sort | wyobrazenia o panstwie i wladzy we wsiach nowotarskich 1999 2005 |
topic | Demokracja lokalna / Polska / Nowy Targ / 1990- jhpk Opinia publiczna / Polska / Nowy Targ / 1990- jhpk Władza (nauki społeczne) / Polska / Nowy Targ / opinia publiczna jhpk Demokracja lokalna - Polska - Nowy Targ - 1990- jhpk Opinia publiczna - Polska - Nowy Targ - 1990- jhpk Władza (nauki społeczne) - Polska - Nowy Targ - opinia publiczna jhpk Politik Motiv (DE-588)4202544-8 gnd Herrschaft (DE-588)4024596-2 gnd Demokratie (DE-588)4011413-2 gnd Öffentliche Meinung (DE-588)4043152-6 gnd Einstellung (DE-588)4013943-8 gnd Volk (DE-588)4063790-6 gnd Staat (DE-588)4056618-3 gnd Demokratie Motiv (DE-588)4396255-5 gnd Einwohner (DE-588)4151439-7 gnd |
topic_facet | Demokracja lokalna / Polska / Nowy Targ / 1990- Opinia publiczna / Polska / Nowy Targ / 1990- Władza (nauki społeczne) / Polska / Nowy Targ / opinia publiczna Demokracja lokalna - Polska - Nowy Targ - 1990- Opinia publiczna - Polska - Nowy Targ - 1990- Władza (nauki społeczne) - Polska - Nowy Targ - opinia publiczna Politik Motiv Herrschaft Demokratie Öffentliche Meinung Einstellung Volk Staat Demokratie Motiv Einwohner Nowy Targ Nowy Targ Region |
url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=017314899&sequence=000003&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=017314899&sequence=000004&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
work_keys_str_mv | AT malewskaszałyginanna wyobrazeniaopanstwieiwładzywewsiachnowotarskich19992005 |