Sosyal Beceriler, Fonksiyonel Olmayan Tutumlar, Akılcı Olmayan İnançlar ve İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmaların Yalnızlıkla İlişkisi

Problem Durumu: Yalnızlık toplumda oldukça yaygın ve stres yaratan bir sorun ola- rak görünmektedir (Cutrano, 1982; Rokach ve Brock, 1997). Literatürde uzun za- mandan beri bireylerin sosyal ilişkilerinde kendilerini yalnız hissetmelerinin neden- leri araştırılmaktadır. Bununla birlikte bir çok çalışmada yalnızlıkla ile ilişkilendiri- len iki önemli değişken bireylerin sosyal beceri düzeyleri ve dünyaya bakış tarzları, yani düşünceleridir. Bu konuda yapılan araştırmalarda, sosyal beceriler ile yalnızlık arasında olumsuz yönde ve orta düzeyde bir ilişki olduğu bulunmuştur (Engelberg ve Sjöberg, 2004). Aynı zamanda, düşük sosyal becerilerin yalnızlığın önemli bir yordayıcısı olduğu belirlenmiştir (Inderbitzen-Piseruk, Clark ve Solone, 1992). Biliş- sel davranışçı yaklaşıma göre, yalnızlığın nedeni bireylerin sahip oldukları işlevsel ve gerçekçi olmayan düşünceleridir (Burns, 1985). Alan yazında ayrıca, bireylerin sahip oldukları akılcı olmayan düşüncelerle ile yalnızlık düzeyleri arasında anlamlı ve olumlu yönde bir ilişki bulunmuştur (Hoglund ve Collison, 1989). Bunun yanın- da, akılcı olmayan inançların yalnızlığı anlamlı şekilde yordadığı belirlenmiştir (Halamandaris ve Power, 1997; Wilbert ve Rubert, 1986). Araştırmanın Amacı: Bu çalışmada, sosyal beceriler, fonksiyonel olmayan tutumlar, akılcı olmayan inançlar ve ilişkilerle ilgili bilişsel çarpıtmaların yalnızlıkla olan iliş- kisi incelenmiştir. Araştırmanın Yöntemi: Bu araştırmaya 336 üniversite öğrencisi katılmıştır (173 kadın, 163 erkek). Araştırma grubunun yaş ortalaması 21.08 (SD= 2.39) olup, yaş dağılımı 18-31 yaş arasında değişmektedir. Araştırmada beş ölçme aracı uygulanmıştır. Bun- lar UCLA Yalnızlık Ölçeği, Sosyal Beceri Envanteri, Fonksiyonel Olmayan Tutumlar Ölçeği, Akılcı Olmayan İnançlar Ölçeği ve İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar Ölçe- ğidir. Verilerin analizinde Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı ve Reg- resyon Analizi teknikleri kullanılmıştır. Bulgular ve Sonuçlar: Yapılan analizler sonucunda, yalnızlıkla en yüksek korelasyona sahip olan değişkenlerin İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar Ölçeği'nin "yakınlıktan kaçınma" alt boyutu, Fonksiyonel Olmayan Tutumlar Ölçeği'nin "mükemmeliyetçi tutumlar" alt boyutu ve Sosyal Beceri Envanteri'nin "sosyal anlatımcılık" alt boyutu olduğu bulunmuştur. Özellikle yakınlıktan kaçınma alt boyutun yalnızlığa ilişkin varyansın %31'ini açıkladığı görülmüştür. Öneriler: Bu araştırmadan elde edilen sonuçlar, ilişkilerle ilgili bilişse