Ahilik Teşkilatı ve günümüzde üreticinin finansman bulma seçenekleri üzerine bir değerlendirme

Ahilik Teşkilatı, yıllardan beri süregelen devamlılığı ve günümüzde de yansımalarını hissettiğimiz toplumsal bir kuruluş olarak karşımıza çıkmaktadır. Ahi Teşkilatı; ahlak, iş, yardımlaşma ve dayanışma fıtratını benimsemiş; dini, ekonomik ve sosyal bir kuruluş olarak uzun zaman içinde Osmanlı Devleti’nde önemli bir yere sahip olmuştur. Ahilik teşkilatının kuruluşundaki amaç; tüketiciyi korumayı ön plana çıkarmak olsa da aslında üreticiliği benimseyen, esnaflığın gerekliliğini ahlaki yönüyle gerçekleştiren, müşteriye doğru hizmeti sunmayı amaç edinmiş bir anlayışın önemini göstermektedir. Bu anlayış ile günümüzdeki işletmelerin de etik kurallar çerçevesinde hizmet vermesi belirli kurallar ve cezai yaptırımlara bağlanmıştır. Bu açıdan ahilik sistemi günümüzdeki iş yaşamında uygulanabilecek düzeyde iş etiği yapısına sahiptir. Aynı zamanda; üreticinin ürettiği malı ahlaki, ekonomik ve sosyal değerleri dikkate alarak sunabilmesi ahilik sisteminin önemli unsurlarından biridir. Bu çalışmada; Türk tarihine damgasını vuran Ahilik teşkilatının sahip olduğu değerlerin boyutu dikkate alınarak, üreticinin bazı dönemlerde yaşamış olduğu finansal krizlere karşı fon desteğinin sağlanması ve bu sürecin günümüz örgütlerinde uygulanabilirliği üzerinde durulmuştur. Bu çerçevede, ahilik sisteminde üreticinin korunması ve finansal kaynak bulma yükümlüğünün değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Ahilik Sisteminin, üreticinin finansal krizlerden çıkış noktasında fon temin etme yükümlülüğüne “Orta Sandık” adı ile ifade edilen yardımlaşma sandıkları aracılığıyla destek verdiği görülmektedir. Sandıkta kredi olarak biriktirilen fonlar ve yardım yapmak için ayrılan nakdi paralar ayrı hesaplarda takip edilmekteydi. Orta sandıklarda biriken nakitler, para gereksinimi olan ya da sanat ve ticaretini geliştirmeyi talep eden esnaflara %1 oranında nema ile verilmekteydi. Günümüzde bu sürecin sermaye ve para piyasası kurumları aracılığıyla yerine getirildiği söylenebilir.