TÜRKİYE'DE KÜLTÜREL İKTİDAR KODLARININ DEĞİŞİMİ: MERKEZ-ÇEVRE DİKOTOMİSİNİ YENİDEN DÜŞÜNMEK
Merkez-çevre dikotomisi Osmanlı-Türk toplumunda yöneten-yönetilen ilişkisinin kuramsal açıklanmasında kullanılan en önemli paradigmadır. Bürokratik mekanizmalar tarafından kutsal kabul edilen ve mutlak, değişmez nitelikteki merkezin değerleri ile bunların dışında kalan çevrenin değerleri ayrımına da...
Gespeichert in:
Veröffentlicht in: | Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2023-03, Vol.25 (1), p.246-275 |
---|---|
1. Verfasser: | |
Format: | Artikel |
Sprache: | eng ; tur |
Schlagworte: | |
Online-Zugang: | Volltext |
Tags: |
Tag hinzufügen
Keine Tags, Fügen Sie den ersten Tag hinzu!
|
container_end_page | 275 |
---|---|
container_issue | 1 |
container_start_page | 246 |
container_title | Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
container_volume | 25 |
creator | SAVUT, Emre |
description | Merkez-çevre dikotomisi Osmanlı-Türk toplumunda yöneten-yönetilen ilişkisinin kuramsal açıklanmasında kullanılan en önemli paradigmadır. Bürokratik mekanizmalar tarafından kutsal kabul edilen ve mutlak, değişmez nitelikteki merkezin değerleri ile bunların dışında kalan çevrenin değerleri ayrımına dayanan bu paradigma, çok uzun yıllar Türkiye siyasetinin açıklanmasında hakim paradigma olarak kabul edilmiştir. Türkiye’de merkeze ve çevreye ait değerler din kurumu üzerinden tanımlanmıştır. Bu bağlamda Türkiye’de toplumsal sistemin merkezinin lâik/seküler değerlerden, çevrenin ise geleneksel/muhafazakar değerlerden oluştuğu kabul edilmiştir ve Türkiye siyasetinde yöneten-yönetilen ayrımı bu değerlerin mücadelesi üzerinden incelenmiştir. Bu çalışmada öncelikle merkez-çevre paradigmasının genel kabullerinden bahsedilecek ve ardından siyasal tarihimizdeki kırılma noktalarının neden bu paradigma ile açıklandığı ve bu açıklamaların geçerliliği tartışılacaktır. Bu bağlamda çalışmada, Türkiye’nin siyasal yaşamında son 10 yıllık dönemde yaşanan değişimler kültürel söylem ve semboller üzerinden incelenecektir. Çalışmada merkez ve çevre arasındaki mücadele alanları arşiv araştırmasına dayanarak ele alınacak ve arşiv araştırmasından elde edilen bulgular neticesinde Türkiye siyasetinde merkez ve çevreye ait genel kabullerin geçerliliği sorgulanacaktır. |
doi_str_mv | 10.16953/deusosbil.1197708 |
format | Article |
fullrecord | <record><control><sourceid>proquest_doaj_</sourceid><recordid>TN_cdi_proquest_journals_2821289654</recordid><sourceformat>XML</sourceformat><sourcesystem>PC</sourcesystem><doaj_id>oai_doaj_org_article_86c044a481e54da8bb7941cead8e6e53</doaj_id><sourcerecordid>2821289654</sourcerecordid><originalsourceid>FETCH-LOGICAL-c1704-8f0569d588d24b80b245639d71863837236cf1384323e9e8c2cb87f937b098603</originalsourceid><addsrcrecordid>eNpNkUtq3EAQhkVIIMbxBbISZJFs5PS7q7MbrHYipJkBeRJwNo0erSCjTNuSZ-ET5BKDz6A7SL5XOh7jeFEPqr76KfiD4D1Gp1goTj_Xdje4oWy7U4yVlAheBUeYIoiQwvj1i_5tcDIMbYkIkpyCgKPAbaZ9ns7jpf4Y6zCd9tm_gc7CeUw38xgv8jBdx9kiT1bJKoz1fD-PDz6W8_glXOo81T-j6Y_-kesw9ifrzdpvLuZxNY_hpfY51v5s2j_cT_vVUqfvgjdN0Q325KkeB9_P9ebsW5StvyZniyyqsEQsggZxoWoOUBNWAioJ44KqWmIQFKgkVFQNpsAooVZZqEhVgmwUlSVSIBA9DpKDbu2KK3Pdt7-L_s64ojWPA9f_MkV_21adNSAqxFjBAFvO6gLKUiqGK1vUYIXl1Gt9OGhd9-5mZ4dbc-V2_da_bwgQTEAJzjz16UC1tS06t-3arf0PJrFeZAYLyqnwKDmgVe-GobfN84MYmUdLzbOl5slS-hc_XZu5</addsrcrecordid><sourcetype>Open Website</sourcetype><iscdi>true</iscdi><recordtype>article</recordtype><pqid>2821289654</pqid></control><display><type>article</type><title>TÜRKİYE'DE KÜLTÜREL İKTİDAR KODLARININ DEĞİŞİMİ: MERKEZ-ÇEVRE DİKOTOMİSİNİ YENİDEN DÜŞÜNMEK</title><source>TestCollectionTL3OpenAccess</source><source>EZB-FREE-00999 freely available EZB journals</source><creator>SAVUT, Emre</creator><contributor>Yılmaz,Levent ; Sürgevil Dalkılıç,Olca ; Altay,Asuman</contributor><creatorcontrib>SAVUT, Emre ; Yılmaz,Levent ; Sürgevil Dalkılıç,Olca ; Altay,Asuman</creatorcontrib><description>Merkez-çevre dikotomisi Osmanlı-Türk toplumunda yöneten-yönetilen ilişkisinin kuramsal açıklanmasında kullanılan en önemli paradigmadır. Bürokratik mekanizmalar tarafından kutsal kabul edilen ve mutlak, değişmez nitelikteki merkezin değerleri ile bunların dışında kalan çevrenin değerleri ayrımına dayanan bu paradigma, çok uzun yıllar Türkiye siyasetinin açıklanmasında hakim paradigma olarak kabul edilmiştir. Türkiye’de merkeze ve çevreye ait değerler din kurumu üzerinden tanımlanmıştır. Bu bağlamda Türkiye’de toplumsal sistemin merkezinin lâik/seküler değerlerden, çevrenin ise geleneksel/muhafazakar değerlerden oluştuğu kabul edilmiştir ve Türkiye siyasetinde yöneten-yönetilen ayrımı bu değerlerin mücadelesi üzerinden incelenmiştir. Bu çalışmada öncelikle merkez-çevre paradigmasının genel kabullerinden bahsedilecek ve ardından siyasal tarihimizdeki kırılma noktalarının neden bu paradigma ile açıklandığı ve bu açıklamaların geçerliliği tartışılacaktır. Bu bağlamda çalışmada, Türkiye’nin siyasal yaşamında son 10 yıllık dönemde yaşanan değişimler kültürel söylem ve semboller üzerinden incelenecektir. Çalışmada merkez ve çevre arasındaki mücadele alanları arşiv araştırmasına dayanarak ele alınacak ve arşiv araştırmasından elde edilen bulgular neticesinde Türkiye siyasetinde merkez ve çevreye ait genel kabullerin geçerliliği sorgulanacaktır.</description><identifier>ISSN: 1308-0911</identifier><identifier>ISSN: 1302-3284</identifier><identifier>EISSN: 1308-0911</identifier><identifier>DOI: 10.16953/deusosbil.1197708</identifier><language>eng ; tur</language><publisher>Izmir: Dokuz Eylül Üniversitesi</publisher><subject>adalet ve kalkınma partisi ; bureaucracy ; bürokrasi ; center-periphery paradigm ; cultural values ; Felsefe & Psikoloji & Sosyoloji ; Hukuk ; justice and development party ; kültürel değerler ; Maliye & Muhasebe & Vergi ; merkez-çevre paradigması ; Siyasal Bilimler ; Tarih</subject><ispartof>Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2023-03, Vol.25 (1), p.246-275</ispartof><rights>2023. This work is published under http://creativecommons.org/licenses/by/4.0/ (the “License”). Notwithstanding the ProQuest Terms and Conditions, you may use this content in accordance with the terms of the License.</rights><lds50>peer_reviewed</lds50><oa>free_for_read</oa><woscitedreferencessubscribed>false</woscitedreferencessubscribed><cites>FETCH-LOGICAL-c1704-8f0569d588d24b80b245639d71863837236cf1384323e9e8c2cb87f937b098603</cites><orcidid>0000-0002-5671-1771</orcidid></display><links><openurl>$$Topenurl_article</openurl><openurlfulltext>$$Topenurlfull_article</openurlfulltext><thumbnail>$$Tsyndetics_thumb_exl</thumbnail><link.rule.ids>314,776,780,860,27903,27904</link.rule.ids></links><search><contributor>Yılmaz,Levent</contributor><contributor>Sürgevil Dalkılıç,Olca</contributor><contributor>Altay,Asuman</contributor><creatorcontrib>SAVUT, Emre</creatorcontrib><title>TÜRKİYE'DE KÜLTÜREL İKTİDAR KODLARININ DEĞİŞİMİ: MERKEZ-ÇEVRE DİKOTOMİSİNİ YENİDEN DÜŞÜNMEK</title><title>Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi</title><description>Merkez-çevre dikotomisi Osmanlı-Türk toplumunda yöneten-yönetilen ilişkisinin kuramsal açıklanmasında kullanılan en önemli paradigmadır. Bürokratik mekanizmalar tarafından kutsal kabul edilen ve mutlak, değişmez nitelikteki merkezin değerleri ile bunların dışında kalan çevrenin değerleri ayrımına dayanan bu paradigma, çok uzun yıllar Türkiye siyasetinin açıklanmasında hakim paradigma olarak kabul edilmiştir. Türkiye’de merkeze ve çevreye ait değerler din kurumu üzerinden tanımlanmıştır. Bu bağlamda Türkiye’de toplumsal sistemin merkezinin lâik/seküler değerlerden, çevrenin ise geleneksel/muhafazakar değerlerden oluştuğu kabul edilmiştir ve Türkiye siyasetinde yöneten-yönetilen ayrımı bu değerlerin mücadelesi üzerinden incelenmiştir. Bu çalışmada öncelikle merkez-çevre paradigmasının genel kabullerinden bahsedilecek ve ardından siyasal tarihimizdeki kırılma noktalarının neden bu paradigma ile açıklandığı ve bu açıklamaların geçerliliği tartışılacaktır. Bu bağlamda çalışmada, Türkiye’nin siyasal yaşamında son 10 yıllık dönemde yaşanan değişimler kültürel söylem ve semboller üzerinden incelenecektir. Çalışmada merkez ve çevre arasındaki mücadele alanları arşiv araştırmasına dayanarak ele alınacak ve arşiv araştırmasından elde edilen bulgular neticesinde Türkiye siyasetinde merkez ve çevreye ait genel kabullerin geçerliliği sorgulanacaktır.</description><subject>adalet ve kalkınma partisi</subject><subject>bureaucracy</subject><subject>bürokrasi</subject><subject>center-periphery paradigm</subject><subject>cultural values</subject><subject>Felsefe & Psikoloji & Sosyoloji</subject><subject>Hukuk</subject><subject>justice and development party</subject><subject>kültürel değerler</subject><subject>Maliye & Muhasebe & Vergi</subject><subject>merkez-çevre paradigması</subject><subject>Siyasal Bilimler</subject><subject>Tarih</subject><issn>1308-0911</issn><issn>1302-3284</issn><issn>1308-0911</issn><fulltext>true</fulltext><rsrctype>article</rsrctype><creationdate>2023</creationdate><recordtype>article</recordtype><sourceid>BENPR</sourceid><sourceid>DOA</sourceid><recordid>eNpNkUtq3EAQhkVIIMbxBbISZJFs5PS7q7MbrHYipJkBeRJwNo0erSCjTNuSZ-ET5BKDz6A7SL5XOh7jeFEPqr76KfiD4D1Gp1goTj_Xdje4oWy7U4yVlAheBUeYIoiQwvj1i_5tcDIMbYkIkpyCgKPAbaZ9ns7jpf4Y6zCd9tm_gc7CeUw38xgv8jBdx9kiT1bJKoz1fD-PDz6W8_glXOo81T-j6Y_-kesw9ifrzdpvLuZxNY_hpfY51v5s2j_cT_vVUqfvgjdN0Q325KkeB9_P9ebsW5StvyZniyyqsEQsggZxoWoOUBNWAioJ44KqWmIQFKgkVFQNpsAooVZZqEhVgmwUlSVSIBA9DpKDbu2KK3Pdt7-L_s64ojWPA9f_MkV_21adNSAqxFjBAFvO6gLKUiqGK1vUYIXl1Gt9OGhd9-5mZ4dbc-V2_da_bwgQTEAJzjz16UC1tS06t-3arf0PJrFeZAYLyqnwKDmgVe-GobfN84MYmUdLzbOl5slS-hc_XZu5</recordid><startdate>20230331</startdate><enddate>20230331</enddate><creator>SAVUT, Emre</creator><general>Dokuz Eylül Üniversitesi</general><general>TC Dokuz Eylul Universitesi, Sosyal Bilimler Enstitusu</general><general>Dokuz Eylul University</general><scope>AAYXX</scope><scope>CITATION</scope><scope>IEBAR</scope><scope>0-V</scope><scope>3V.</scope><scope>7XB</scope><scope>88J</scope><scope>8FK</scope><scope>ABUWG</scope><scope>AFKRA</scope><scope>ALSLI</scope><scope>AZQEC</scope><scope>BENPR</scope><scope>CCPQU</scope><scope>DWQXO</scope><scope>EDSIH</scope><scope>GNUQQ</scope><scope>M2R</scope><scope>PIMPY</scope><scope>PQEST</scope><scope>PQQKQ</scope><scope>PQUKI</scope><scope>PRINS</scope><scope>Q9U</scope><scope>DOA</scope><orcidid>https://orcid.org/0000-0002-5671-1771</orcidid></search><sort><creationdate>20230331</creationdate><title>TÜRKİYE'DE KÜLTÜREL İKTİDAR KODLARININ DEĞİŞİMİ: MERKEZ-ÇEVRE DİKOTOMİSİNİ YENİDEN DÜŞÜNMEK</title><author>SAVUT, Emre</author></sort><facets><frbrtype>5</frbrtype><frbrgroupid>cdi_FETCH-LOGICAL-c1704-8f0569d588d24b80b245639d71863837236cf1384323e9e8c2cb87f937b098603</frbrgroupid><rsrctype>articles</rsrctype><prefilter>articles</prefilter><language>eng ; tur</language><creationdate>2023</creationdate><topic>adalet ve kalkınma partisi</topic><topic>bureaucracy</topic><topic>bürokrasi</topic><topic>center-periphery paradigm</topic><topic>cultural values</topic><topic>Felsefe & Psikoloji & Sosyoloji</topic><topic>Hukuk</topic><topic>justice and development party</topic><topic>kültürel değerler</topic><topic>Maliye & Muhasebe & Vergi</topic><topic>merkez-çevre paradigması</topic><topic>Siyasal Bilimler</topic><topic>Tarih</topic><toplevel>peer_reviewed</toplevel><toplevel>online_resources</toplevel><creatorcontrib>SAVUT, Emre</creatorcontrib><collection>CrossRef</collection><collection>Idealonline online kütüphane - Journals</collection><collection>ProQuest Social Sciences Premium Collection</collection><collection>ProQuest Central (Corporate)</collection><collection>ProQuest Central (purchase pre-March 2016)</collection><collection>Social Science Database (Alumni Edition)</collection><collection>ProQuest Central (Alumni) (purchase pre-March 2016)</collection><collection>ProQuest Central (Alumni Edition)</collection><collection>ProQuest Central UK/Ireland</collection><collection>Social Science Premium Collection</collection><collection>ProQuest Central Essentials</collection><collection>ProQuest Central</collection><collection>ProQuest One Community College</collection><collection>ProQuest Central Korea</collection><collection>Turkey Database</collection><collection>ProQuest Central Student</collection><collection>Social Science Database</collection><collection>Publicly Available Content Database</collection><collection>ProQuest One Academic Eastern Edition (DO NOT USE)</collection><collection>ProQuest One Academic</collection><collection>ProQuest One Academic UKI Edition</collection><collection>ProQuest Central China</collection><collection>ProQuest Central Basic</collection><collection>TestCollectionTL3OpenAccess</collection><jtitle>Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi</jtitle></facets><delivery><delcategory>Remote Search Resource</delcategory><fulltext>fulltext</fulltext></delivery><addata><au>SAVUT, Emre</au><au>Yılmaz,Levent</au><au>Sürgevil Dalkılıç,Olca</au><au>Altay,Asuman</au><format>journal</format><genre>article</genre><ristype>JOUR</ristype><atitle>TÜRKİYE'DE KÜLTÜREL İKTİDAR KODLARININ DEĞİŞİMİ: MERKEZ-ÇEVRE DİKOTOMİSİNİ YENİDEN DÜŞÜNMEK</atitle><jtitle>Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi</jtitle><date>2023-03-31</date><risdate>2023</risdate><volume>25</volume><issue>1</issue><spage>246</spage><epage>275</epage><pages>246-275</pages><issn>1308-0911</issn><issn>1302-3284</issn><eissn>1308-0911</eissn><abstract>Merkez-çevre dikotomisi Osmanlı-Türk toplumunda yöneten-yönetilen ilişkisinin kuramsal açıklanmasında kullanılan en önemli paradigmadır. Bürokratik mekanizmalar tarafından kutsal kabul edilen ve mutlak, değişmez nitelikteki merkezin değerleri ile bunların dışında kalan çevrenin değerleri ayrımına dayanan bu paradigma, çok uzun yıllar Türkiye siyasetinin açıklanmasında hakim paradigma olarak kabul edilmiştir. Türkiye’de merkeze ve çevreye ait değerler din kurumu üzerinden tanımlanmıştır. Bu bağlamda Türkiye’de toplumsal sistemin merkezinin lâik/seküler değerlerden, çevrenin ise geleneksel/muhafazakar değerlerden oluştuğu kabul edilmiştir ve Türkiye siyasetinde yöneten-yönetilen ayrımı bu değerlerin mücadelesi üzerinden incelenmiştir. Bu çalışmada öncelikle merkez-çevre paradigmasının genel kabullerinden bahsedilecek ve ardından siyasal tarihimizdeki kırılma noktalarının neden bu paradigma ile açıklandığı ve bu açıklamaların geçerliliği tartışılacaktır. Bu bağlamda çalışmada, Türkiye’nin siyasal yaşamında son 10 yıllık dönemde yaşanan değişimler kültürel söylem ve semboller üzerinden incelenecektir. Çalışmada merkez ve çevre arasındaki mücadele alanları arşiv araştırmasına dayanarak ele alınacak ve arşiv araştırmasından elde edilen bulgular neticesinde Türkiye siyasetinde merkez ve çevreye ait genel kabullerin geçerliliği sorgulanacaktır.</abstract><cop>Izmir</cop><pub>Dokuz Eylül Üniversitesi</pub><doi>10.16953/deusosbil.1197708</doi><tpages>30</tpages><orcidid>https://orcid.org/0000-0002-5671-1771</orcidid><oa>free_for_read</oa></addata></record> |
fulltext | fulltext |
identifier | ISSN: 1308-0911 |
ispartof | Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2023-03, Vol.25 (1), p.246-275 |
issn | 1308-0911 1302-3284 1308-0911 |
language | eng ; tur |
recordid | cdi_proquest_journals_2821289654 |
source | TestCollectionTL3OpenAccess; EZB-FREE-00999 freely available EZB journals |
subjects | adalet ve kalkınma partisi bureaucracy bürokrasi center-periphery paradigm cultural values Felsefe & Psikoloji & Sosyoloji Hukuk justice and development party kültürel değerler Maliye & Muhasebe & Vergi merkez-çevre paradigması Siyasal Bilimler Tarih |
title | TÜRKİYE'DE KÜLTÜREL İKTİDAR KODLARININ DEĞİŞİMİ: MERKEZ-ÇEVRE DİKOTOMİSİNİ YENİDEN DÜŞÜNMEK |
url | https://sfx.bib-bvb.de/sfx_tum?ctx_ver=Z39.88-2004&ctx_enc=info:ofi/enc:UTF-8&ctx_tim=2025-01-27T14%3A12%3A49IST&url_ver=Z39.88-2004&url_ctx_fmt=infofi/fmt:kev:mtx:ctx&rfr_id=info:sid/primo.exlibrisgroup.com:primo3-Article-proquest_doaj_&rft_val_fmt=info:ofi/fmt:kev:mtx:journal&rft.genre=article&rft.atitle=T%C3%9CRK%C4%B0YE'DE%20K%C3%9CLT%C3%9CREL%20%C4%B0KT%C4%B0DAR%20KODLARININ%20DE%C4%9E%C4%B0%C5%9E%C4%B0M%C4%B0:%20MERKEZ-%C3%87EVRE%20D%C4%B0KOTOM%C4%B0S%C4%B0N%C4%B0%20YEN%C4%B0DEN%20D%C3%9C%C5%9E%C3%9CNMEK&rft.jtitle=Dokuz%20Eyl%C3%BCl%20%C3%9Cniversitesi%20Sosyal%20Bilimler%20Enstit%C3%BCs%C3%BC%20Dergisi&rft.au=SAVUT,%20Emre&rft.date=2023-03-31&rft.volume=25&rft.issue=1&rft.spage=246&rft.epage=275&rft.pages=246-275&rft.issn=1308-0911&rft.eissn=1308-0911&rft_id=info:doi/10.16953/deusosbil.1197708&rft_dat=%3Cproquest_doaj_%3E2821289654%3C/proquest_doaj_%3E%3Curl%3E%3C/url%3E&disable_directlink=true&sfx.directlink=off&sfx.report_link=0&rft_id=info:oai/&rft_pqid=2821289654&rft_id=info:pmid/&rft_doaj_id=oai_doaj_org_article_86c044a481e54da8bb7941cead8e6e53&rfr_iscdi=true |