TARIMSAL ÜRETİMDE TEKAFÜL SİGORTACILIĞI VE BİR MODEL ÖNERİSİ

Hayatın her alanında hane halkı ve işletmeleri belirsizliklere karşı koruyan sigortacılık, para ve sermaye piyasalarının ihtiyaç duyduğu güveni tesis etmektedir. Ticari hayatta farklı alanlarda kullanılan sigortacılık faaliyetlerine tarımsal üretimde meydana gelebilecek riskler için de başvurulmaktadır. Tarımsal üretimin iklim, ekoloji gibi dışsal faktörlerden etkilenmesi ve üretime canlı varlıkların konu olması tarımsal üretimi risklere açık hale getirmektedir. Ayrıca üreticinin önemli bir kısmının aile işletmeleri ile küçük ve orta büyüklükteki işletmelerden oluşması tarımsal üretimde meydana gelebilecek risklerin finansal etkisini arttırmaktadır. Bu durum tarımsal üretimde sigortacılık faaliyetlerini önemli kılmaktadır. Tekafül sigortacılığı, geleneksel sigortacılık faaliyetlerinden faiz unsurunun çıkarılarak dayanışmanın ön plana çıktığı sigortacılık faaliyetleridir. Tarımsal üretimin taşıdığı riskler ve tarım faaliyetlerinin imece karakterine uyumu sebepleriyle tekafül sigortacılığının tarımsal üretimde uygulanması önemlidir. Çalışmada tekafül sigortacılığı kavramı dini, hukuki ve finansman boyutlarıyla tanıtılarak bu sözleşmelerin tarımsal üretime uygunluğu incelenmiştir. Ayrıca TARSİM modeline uygun bir tekafül sigortacılığı modeli oluşturmak amaçlanmıştır. Literatür taraması ve dünya uygulamaları, tekafül sigortacılığı sisteminin sahip olduğu, katılımcılar arasındaki dayanışmaya dayalı süreçleri ile tarımsal üretime uygun bir yöntem olduğunu ortaya koymaktadır. Üstelik tekafül yöntemi ile tarımsal üretimde kullanılabilecek faizsiz finansman araçlarının yaratacağı bazı risklerin de önüne geçilebilir. Ayrıca çalışmada tarımsal üretimde tekafül sigortacılığı uygulaması için TARSİM esas alınarak bir model önerisi gerçekleştirilmiştir.