Suriye Savaşının Habercilik Pratiklerine Etkisi: İliştirilmiş Gazeteciliğe Karşı Aracılı Gazetecilik

1877 Kırım Savaşı, meydan savaşlarının yerini mevzi savaşlarına bıraktığı ilk savaş olarak tarihe geçmiştir. Askeri stratejiler ve savaş yöntemleri olarak ilklerin yaşandığı bu savaşın aylarca devam etmesi takip edilebilmesini de olanaklı kılmış ve dünyanın her yerinden gazetecileri çeken bir ilgi merkezi olmuştur. Savaş muhabirliği olarak kurumsallaşacak olan bu gazetecilik türü ABD’nin Vietnam işgalinde doruk noktasına ulaşmıştır. Yalnızca savaşların gidişatını aktarmaktan ziyade savaşın etkilediği tüm boyutları haberleştiren savaş muhabirliği Vietnam örneğinde olduğu gibi siyasi iktidarların değişmesine dahi etki etmiştir. Bu etkileme gücü iktidarlar tarafından ilk ortaya çıktığı Kırım Savaşı’ndan günümüze dek sınırlanmaya çalışılan savaş muhabirliği gelişen iletişim teknolojileri karşısında haberciliğin tüm dalları gibi kendisini bir dönüşümün içinde bulmuştur. Zorlu şartlar sebebiyle savaş alanlarına giremeyen gazeteciler bu bölgelerde yaşayan sivil vatandaşların tanıklıklarına artık çevrimiçi ortamlardan ulaşabilmektedir. Bu erişim yalnızca profesyonel gazetecilerle sınırlı değildir. Aynı zamanda dünyadaki belirli krizleri takip ederek kriz takibi ve analizinde uzmanlaşan anonim veya gerçek kişiler de aynı ölçüde bu erişime sahip olmuşlardır. Bu durum ortaya hem profesyonel hem amatör anlamda aracılı bir savaş muhabirliği türünü çıkarmıştır. Bu çalışma Türkiye’nin 2018 Ocak ayında PYD/PKK terör örgütüne karşı Suriye’nin Afrin kentine başlattığı operasyonu takip eden profesyonel gazetecilerle yapılan çevrimiçi görüşmeler yoluyla Suriye Savaşı’nın mezkûr aracılı gazetecilik pratiklerinin yaşamsallaştığı bir kriz sahasına dönüşmesini ele almaktadır. Suriye Krizi özelinde bu yeni habercilik pratiğinin aracılı gazetecilik kavramsallaştırmasıyla açıklanmasının savaş haberciliği alanında yaşanan dönüşümlerin anlaşılmasına katkı sağlaması beklenmektedir.