Ethiekondersteuning in zorgvoorzieningen

We stellen twee onderling samenhangende wegen voor ter ondersteuning van ethiek in zorgvoorzieningen. De eerste weg is die van commissies of werkgroepen ethiek. We bespreken de wettelijke bepalingen van officiële Commissies voor Medische Ethiek, maar zoeken ook naar concrete werkwijzen in de praktijk van zorgvoorzieningen. Commissies en werkgroepen ethiek hebben naar onze mening vier taken: adviseren over onderzoeksprojecten, formuleren van algemene zorgadviezen, geven van individuele adviezen bij casussen, en organiseren van ethische vorming en sensibilisering voor zorgverleners. De tweede weg is moreel beraad op de werkvloer. We beschrijven hoe zorgverleners ondersteund kunnen worden om met behulp van een ethische methodiek zelf te reflecteren over ethische vragen in hun werksituatie. We onderscheiden verkennende en oplossingsgerichte methoden voor moreel beraad en werken de methode 'waarden in dialoog' uit. Die methode heeft sterke ethische fundamenten en houdt een waardentoets in. Een belangrijke voorwaarde voor deze twee wegen van ethiekondersteuning is de aanstelling van referentiepersonen ethiek die over ethische expertise beschikken, de taken van de commissie of werkgroep ethiek helpen realiseren en het moreel beraad in de zorgvoorziening begeleiden.