Algılanan stres ve üniversiteye uyum süreci: Bilgece farkındalığın aracı rolü

Öğrencilerin üniversitenin ilk yılında yaşadıkları yoğun stres ve uyum sorunları alanyazında ilgi gören önemli konulardır. Stresle ilgili olarak son dönemlerde sıkça araştırılan bir kavram da bilgece farkındalıktır. Stresin bilgece farkındalıkla ilişkisini ele alan çalışmalarda, bu iki kavramın birbirleri ile anlamlı düzeyde negatif ilişkili olduğu görülmektedir. Buradan yola çıkarak çalışmada üniversiteye uyum, algılanan stres ve bilgece farkındalık değişkenleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın örneklemi üniversite hayatının ilk yılında bulunan 17-29 yaş arasındaki 240 öğrenciden oluşmaktadır. Katılımcılara demografik bilgi formu, Bilgece Farkındalık Ölçeği, Algılanan Stres Ölçeği ve Üniversite Yaşamı Ölçeği uygulanmıştır. Sonuçlar, öğrencilerin algıladıkları stres düzeyi ile üniversiteye uyumun değişkenlerinin (duygusal uyum, üniversite ortamına uyum, karşı cinsle uyum, akademik uyum, sosyal uyum) anlamlı düzeyde negatif yönde ilişkili olduğunu göstermektedir. Öğrencilerin bilgece farkındalık düzeylerinin ise algılanan stres düzeyleri ile anlamlı düzeyde negatif ilişkili olduğu; Kişisel Uyum(KU) dışında diğer tüm üniversiteye uyum değişkenleri ile de anlamlı düzeyde pozitif ilişkili olduğunu görülmüştür. Bunlara ek olarak, bilgece farkındalığın algılanan stres ve üniversiteye uyum (KU hariç) değişkenleri arasında aracılık ettiği tespit edilmiştir. Sonuç olarak, bu çalışma stresin üniversiteye uyumu nasıl etkilediğinin anlaşılmasına katkıda bulunmuştur. Üniversiteye uyumu arttırmaya yönelik müdahale programlarında bilgece farkındalığı geliştirmenin faydalı olabileceğini öne sürmektedir.