Türkiye’de Erken Cumhuriyet Dönemi Mesleki Ve Teknik Eğitimin Durumu Hakkında Bir Muhtıra (Kemal Zaim)

Öz Türkiye’de Erken Cumhuriyet Dönemi Mesleki Ve Teknik Eğitimin Durumu Hakkında Bir Muhtıra (Kemal Zaim) İnsanoğlu varlığının devamı için beslenme, barınma ve coğrafi şartlarla mücadele edebilmek için mesleğe ihtiyaç duymuştur. Meslek eğitimi, yaparak ve yaşayarak usta çırak ilişkisiyle informal boyutta başlamıştır. Mesleki ve teknik eğitim, bilimin ilerlemesi ve çeşitlenmesiyle birlikte ülkelerin üretim yapmasında ve rekabet etmesinde önemli hale gelmiş, örgün ve yaygın eğitim sistemleri içerisinde yerini almıştır. Özellikle sanayileşme dönemiyle birlikte artan iş gücü ihtiyacı, mesleki ve teknik eğitimde üretici bireylerin yetiştirilmesini zorunlu hale getirmiştir. Bu yolda uğraş veren ülkeler günümüzde gelişmişlik düzeylerini artırmışlardır. Osmanlıdan Cumhuriyete geçilirken en büyük eksikliklerden biri de mesleki eğitimden ziyade teknik eğitime ağırlık verilmesi olmuştur. II. Meşrutiyet Döneminden itibaren bu konuda çok sayıda görüş ve önerilerin sunulduğu aşikârdır. Mesleki ve Teknik eğitimin tam anlamıyla uygulamaya konulması, Türkiye’de gelişmiş ülkelere nazaran geç de olsa ancak cumhuriyet döneminde uygulama alanı bulmuştur. Mesleki ve teknik eğitim konusunda ülkeye davet edilen yabancı uzmanların yanı sıra yerli uzmanlar da görüşlerini sunmuşlardır. Bu araştırmada 1927 tarihinde Kemal Zaim (Sunel) tarafından yazılan ve Maarif Vekâleti Yüksek Tedrisat Müdüriyeti tarafından yayınlanan “Mesleki Tedrisat Hakkında Muhtıra” nın günümüz Türkçesine transkripsiyonu yapılmıştır. 92 yıl önce yazılan bu muhtıra, mesleki ve teknik eğitimdeki durumu geçmiş ve günümüz açısından karşılaştırma fırsatı verdiğinden dolayı önemli görülmüştür. Anahtar kelimeler: Mesleki ve Teknik Eğitim Tarihi, Teknisyen, Üretici Birey.