Spontana osteonekroza koljena (SONK)
Spontana osteonekroza koljena (SONK) najčešći je tip osteonekroze koljena koji dovodi do oštećenja suphondralne kosti i, u najvećeg broja bolesnika, do propadanja zglobne hrskavice te nastanka sekundarnog osteoartritisa. Nastanak SONK-a objašnjava se dvjema teorijama, vaskularnom i traumatskom. Vask...
Gespeichert in:
| Veröffentlicht in: | Liječnički vjesnik 2019-05, Vol.141 (3-4), p.81 |
|---|---|
| Hauptverfasser: | , , , |
| Format: | Artikel |
| Sprache: | hrv ; eng |
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Volltext |
| Tags: |
Tag hinzufügen
Keine Tags, Fügen Sie den ersten Tag hinzu!
|
| container_end_page | |
|---|---|
| container_issue | 3-4 |
| container_start_page | 81 |
| container_title | Liječnički vjesnik |
| container_volume | 141 |
| creator | Delimar, Valentina Jurina, Andrija Dimnjaković, Damjan Bojanić, Ivan |
| description | Spontana osteonekroza koljena (SONK) najčešći je tip osteonekroze koljena koji dovodi do oštećenja suphondralne kosti i, u najvećeg broja bolesnika, do propadanja zglobne hrskavice te nastanka sekundarnog
osteoartritisa. Nastanak SONK-a objašnjava se dvjema teorijama, vaskularnom i traumatskom. Vaskularna teorija zasniva se na postojanju poremećaja u opskrbi kosti krvlju zbog čega dolazi do lokalizirane ishemije i nekroze suphondralne kosti. Prema traumatskoj teoriji, zbog povećanoga mehaničkog stresa nastaju frakture u insuficijentnoj suphondralnoj kosti, stvara se lokalni edem te dolazi do ishemije i nekroze. SONK se najčešće javlja u žena srednje i starije životne dobi, kao spontana, naglo nastala bol u području medijalnog kondila femura, i to bez prethodne traume. S obzirom na to da se na standardnim radiološkim snimkama karakteristični znakovi javljaju
tek u uznapredovalom stadiju, zlatni standard za postavljanje dijagnoze jest magnetska rezonancija. Liječenje ovisi o veličini i stadiju osteonekrotičnog oštećenja. Mala oštećenja nižeg stupnja uglavnom se uspješno liječe konzervativno, i to u prvom redu rasterećenjem zahvaćenog ekstremiteta pri hodu uz provođenje fizikalne terapije.
Srednje velika oštećenja liječe se ili konzervativno ili kirurški, dok se velika oštećenja gotovo uvijek liječe kirurški. Od tzv. poštednih kirurških metoda rabe se artroskopska stimulacija koštane srži tehnikom mikrofraktura, dekompresija koštane srži, ugradnja koštanohrskavičnog autolognog ili homolognog presatka, ugradnja umjetnog
presatka te korektivna osteotomija otvaranja s medijalne strane proksimalne tibije. No, nakon što dođe do kolapsa suphondralne kosti jedini izbor liječenja jest ugradnja endoproteze koljena. |
| doi_str_mv | 10.26800/LV-141-3-4-12 |
| format | Article |
| fullrecord | <record><control><sourceid>hrcak</sourceid><recordid>TN_cdi_hrcak_primary_oai_hrcak_srce_hr_220210</recordid><sourceformat>XML</sourceformat><sourcesystem>PC</sourcesystem><sourcerecordid>oai_hrcak_srce_hr_220210</sourcerecordid><originalsourceid>FETCH-hrcak_primary_oai_hrcak_srce_hr_2202103</originalsourceid><addsrcrecordid>eNqVjbEKwjAURR-iYNGuzh0cdHialwbTzqIIig4V1xBLxNralKSLfr0F_QGnczlcOAATYgu-ShhbHi5IgjBGgcR7EFAiUuQkZR8CxrjAWEg5hND74so4pZJ4LAKYZo2tW13ryPrW2NqUzr51VNrqYTo5y07H_XwMg5uuvAl_HAFuN-f1Du8u16VqXPHU7qWsLtTXeJebbirOuxSL__1_ABv5PeI</addsrcrecordid><sourcetype>Open Access Repository</sourcetype><iscdi>true</iscdi><recordtype>article</recordtype></control><display><type>article</type><title>Spontana osteonekroza koljena (SONK)</title><source>DOAJ Directory of Open Access Journals</source><source>EZB-FREE-00999 freely available EZB journals</source><creator>Delimar, Valentina ; Jurina, Andrija ; Dimnjaković, Damjan ; Bojanić, Ivan</creator><creatorcontrib>Delimar, Valentina ; Jurina, Andrija ; Dimnjaković, Damjan ; Bojanić, Ivan</creatorcontrib><description>Spontana osteonekroza koljena (SONK) najčešći je tip osteonekroze koljena koji dovodi do oštećenja suphondralne kosti i, u najvećeg broja bolesnika, do propadanja zglobne hrskavice te nastanka sekundarnog
osteoartritisa. Nastanak SONK-a objašnjava se dvjema teorijama, vaskularnom i traumatskom. Vaskularna teorija zasniva se na postojanju poremećaja u opskrbi kosti krvlju zbog čega dolazi do lokalizirane ishemije i nekroze suphondralne kosti. Prema traumatskoj teoriji, zbog povećanoga mehaničkog stresa nastaju frakture u insuficijentnoj suphondralnoj kosti, stvara se lokalni edem te dolazi do ishemije i nekroze. SONK se najčešće javlja u žena srednje i starije životne dobi, kao spontana, naglo nastala bol u području medijalnog kondila femura, i to bez prethodne traume. S obzirom na to da se na standardnim radiološkim snimkama karakteristični znakovi javljaju
tek u uznapredovalom stadiju, zlatni standard za postavljanje dijagnoze jest magnetska rezonancija. Liječenje ovisi o veličini i stadiju osteonekrotičnog oštećenja. Mala oštećenja nižeg stupnja uglavnom se uspješno liječe konzervativno, i to u prvom redu rasterećenjem zahvaćenog ekstremiteta pri hodu uz provođenje fizikalne terapije.
Srednje velika oštećenja liječe se ili konzervativno ili kirurški, dok se velika oštećenja gotovo uvijek liječe kirurški. Od tzv. poštednih kirurških metoda rabe se artroskopska stimulacija koštane srži tehnikom mikrofraktura, dekompresija koštane srži, ugradnja koštanohrskavičnog autolognog ili homolognog presatka, ugradnja umjetnog
presatka te korektivna osteotomija otvaranja s medijalne strane proksimalne tibije. No, nakon što dođe do kolapsa suphondralne kosti jedini izbor liječenja jest ugradnja endoproteze koljena.</description><identifier>ISSN: 0024-3477</identifier><identifier>EISSN: 1849-2177</identifier><identifier>DOI: 10.26800/LV-141-3-4-12</identifier><identifier>CODEN: LIVJA5</identifier><language>hrv ; eng</language><publisher>Hrvatski liječnički zbor</publisher><subject>ARTHROPLASTY – methods ; ARTROPLASTIKA – metode ; BIFOSFONATI – terapijska primjena ; CARTILAGE – transplantation ; CARTILAGE, ARTICULAR – pathology, surgery ; DECOMPRESSION, SURGICAL ; DIPHOSPHONATES – therapeutic use ; HRSKAVICA – transplantacija ; KIRURŠKA DEKOMPRESIJA ; KNEE JOINT – diagnostic imaging, pathology, surgery ; KOLJENSKI ZGLOB – dijagnostički prikaz, kirurgija, patologija ; MAGNETIC RESONANCE IMAGING ; MAGNETSKA REZONANCIJA ; ORTHOPEDIC PROCEDURES – methods ; ORTOPEDSKI KIRURŠKI ZAHVATI – metode ; OSTEOARTHRITIS, KNEE – diagnosis, etiology ; OSTEOARTRITIS KOLJENA – dijagnoza, etiologija ; OSTEONECROSIS – diagnosis, drug therapy, etiology, surgery ; OSTEONEKROZA – dijagnoza, etiologija, farmakologija, kirurgija ; ZGLOBNA HRSKAVICA – kirurgija, patologija</subject><ispartof>Liječnički vjesnik, 2019-05, Vol.141 (3-4), p.81</ispartof><lds50>peer_reviewed</lds50><oa>free_for_read</oa><woscitedreferencessubscribed>false</woscitedreferencessubscribed></display><links><openurl>$$Topenurl_article</openurl><openurlfulltext>$$Topenurlfull_article</openurlfulltext><thumbnail>$$Uhttps://hrcak.srce.hr/logo_broj/17595.jpg</thumbnail><link.rule.ids>230,314,780,784,864,885,27924,27925</link.rule.ids></links><search><creatorcontrib>Delimar, Valentina</creatorcontrib><creatorcontrib>Jurina, Andrija</creatorcontrib><creatorcontrib>Dimnjaković, Damjan</creatorcontrib><creatorcontrib>Bojanić, Ivan</creatorcontrib><title>Spontana osteonekroza koljena (SONK)</title><title>Liječnički vjesnik</title><description>Spontana osteonekroza koljena (SONK) najčešći je tip osteonekroze koljena koji dovodi do oštećenja suphondralne kosti i, u najvećeg broja bolesnika, do propadanja zglobne hrskavice te nastanka sekundarnog
osteoartritisa. Nastanak SONK-a objašnjava se dvjema teorijama, vaskularnom i traumatskom. Vaskularna teorija zasniva se na postojanju poremećaja u opskrbi kosti krvlju zbog čega dolazi do lokalizirane ishemije i nekroze suphondralne kosti. Prema traumatskoj teoriji, zbog povećanoga mehaničkog stresa nastaju frakture u insuficijentnoj suphondralnoj kosti, stvara se lokalni edem te dolazi do ishemije i nekroze. SONK se najčešće javlja u žena srednje i starije životne dobi, kao spontana, naglo nastala bol u području medijalnog kondila femura, i to bez prethodne traume. S obzirom na to da se na standardnim radiološkim snimkama karakteristični znakovi javljaju
tek u uznapredovalom stadiju, zlatni standard za postavljanje dijagnoze jest magnetska rezonancija. Liječenje ovisi o veličini i stadiju osteonekrotičnog oštećenja. Mala oštećenja nižeg stupnja uglavnom se uspješno liječe konzervativno, i to u prvom redu rasterećenjem zahvaćenog ekstremiteta pri hodu uz provođenje fizikalne terapije.
Srednje velika oštećenja liječe se ili konzervativno ili kirurški, dok se velika oštećenja gotovo uvijek liječe kirurški. Od tzv. poštednih kirurških metoda rabe se artroskopska stimulacija koštane srži tehnikom mikrofraktura, dekompresija koštane srži, ugradnja koštanohrskavičnog autolognog ili homolognog presatka, ugradnja umjetnog
presatka te korektivna osteotomija otvaranja s medijalne strane proksimalne tibije. No, nakon što dođe do kolapsa suphondralne kosti jedini izbor liječenja jest ugradnja endoproteze koljena.</description><subject>ARTHROPLASTY – methods</subject><subject>ARTROPLASTIKA – metode</subject><subject>BIFOSFONATI – terapijska primjena</subject><subject>CARTILAGE – transplantation</subject><subject>CARTILAGE, ARTICULAR – pathology, surgery</subject><subject>DECOMPRESSION, SURGICAL</subject><subject>DIPHOSPHONATES – therapeutic use</subject><subject>HRSKAVICA – transplantacija</subject><subject>KIRURŠKA DEKOMPRESIJA</subject><subject>KNEE JOINT – diagnostic imaging, pathology, surgery</subject><subject>KOLJENSKI ZGLOB – dijagnostički prikaz, kirurgija, patologija</subject><subject>MAGNETIC RESONANCE IMAGING</subject><subject>MAGNETSKA REZONANCIJA</subject><subject>ORTHOPEDIC PROCEDURES – methods</subject><subject>ORTOPEDSKI KIRURŠKI ZAHVATI – metode</subject><subject>OSTEOARTHRITIS, KNEE – diagnosis, etiology</subject><subject>OSTEOARTRITIS KOLJENA – dijagnoza, etiologija</subject><subject>OSTEONECROSIS – diagnosis, drug therapy, etiology, surgery</subject><subject>OSTEONEKROZA – dijagnoza, etiologija, farmakologija, kirurgija</subject><subject>ZGLOBNA HRSKAVICA – kirurgija, patologija</subject><issn>0024-3477</issn><issn>1849-2177</issn><fulltext>true</fulltext><rsrctype>article</rsrctype><creationdate>2019</creationdate><recordtype>article</recordtype><recordid>eNqVjbEKwjAURR-iYNGuzh0cdHialwbTzqIIig4V1xBLxNralKSLfr0F_QGnczlcOAATYgu-ShhbHi5IgjBGgcR7EFAiUuQkZR8CxrjAWEg5hND74so4pZJ4LAKYZo2tW13ryPrW2NqUzr51VNrqYTo5y07H_XwMg5uuvAl_HAFuN-f1Du8u16VqXPHU7qWsLtTXeJebbirOuxSL__1_ABv5PeI</recordid><startdate>20190527</startdate><enddate>20190527</enddate><creator>Delimar, Valentina</creator><creator>Jurina, Andrija</creator><creator>Dimnjaković, Damjan</creator><creator>Bojanić, Ivan</creator><general>Hrvatski liječnički zbor</general><scope>VP8</scope></search><sort><creationdate>20190527</creationdate><title>Spontana osteonekroza koljena (SONK)</title><author>Delimar, Valentina ; Jurina, Andrija ; Dimnjaković, Damjan ; Bojanić, Ivan</author></sort><facets><frbrtype>5</frbrtype><frbrgroupid>cdi_FETCH-hrcak_primary_oai_hrcak_srce_hr_2202103</frbrgroupid><rsrctype>articles</rsrctype><prefilter>articles</prefilter><language>hrv ; eng</language><creationdate>2019</creationdate><topic>ARTHROPLASTY – methods</topic><topic>ARTROPLASTIKA – metode</topic><topic>BIFOSFONATI – terapijska primjena</topic><topic>CARTILAGE – transplantation</topic><topic>CARTILAGE, ARTICULAR – pathology, surgery</topic><topic>DECOMPRESSION, SURGICAL</topic><topic>DIPHOSPHONATES – therapeutic use</topic><topic>HRSKAVICA – transplantacija</topic><topic>KIRURŠKA DEKOMPRESIJA</topic><topic>KNEE JOINT – diagnostic imaging, pathology, surgery</topic><topic>KOLJENSKI ZGLOB – dijagnostički prikaz, kirurgija, patologija</topic><topic>MAGNETIC RESONANCE IMAGING</topic><topic>MAGNETSKA REZONANCIJA</topic><topic>ORTHOPEDIC PROCEDURES – methods</topic><topic>ORTOPEDSKI KIRURŠKI ZAHVATI – metode</topic><topic>OSTEOARTHRITIS, KNEE – diagnosis, etiology</topic><topic>OSTEOARTRITIS KOLJENA – dijagnoza, etiologija</topic><topic>OSTEONECROSIS – diagnosis, drug therapy, etiology, surgery</topic><topic>OSTEONEKROZA – dijagnoza, etiologija, farmakologija, kirurgija</topic><topic>ZGLOBNA HRSKAVICA – kirurgija, patologija</topic><toplevel>peer_reviewed</toplevel><toplevel>online_resources</toplevel><creatorcontrib>Delimar, Valentina</creatorcontrib><creatorcontrib>Jurina, Andrija</creatorcontrib><creatorcontrib>Dimnjaković, Damjan</creatorcontrib><creatorcontrib>Bojanić, Ivan</creatorcontrib><collection>Hrcak: Portal of scientific journals of Croatia</collection><jtitle>Liječnički vjesnik</jtitle></facets><delivery><delcategory>Remote Search Resource</delcategory><fulltext>fulltext</fulltext></delivery><addata><au>Delimar, Valentina</au><au>Jurina, Andrija</au><au>Dimnjaković, Damjan</au><au>Bojanić, Ivan</au><format>journal</format><genre>article</genre><ristype>JOUR</ristype><atitle>Spontana osteonekroza koljena (SONK)</atitle><jtitle>Liječnički vjesnik</jtitle><date>2019-05-27</date><risdate>2019</risdate><volume>141</volume><issue>3-4</issue><spage>81</spage><pages>81-</pages><issn>0024-3477</issn><eissn>1849-2177</eissn><coden>LIVJA5</coden><abstract>Spontana osteonekroza koljena (SONK) najčešći je tip osteonekroze koljena koji dovodi do oštećenja suphondralne kosti i, u najvećeg broja bolesnika, do propadanja zglobne hrskavice te nastanka sekundarnog
osteoartritisa. Nastanak SONK-a objašnjava se dvjema teorijama, vaskularnom i traumatskom. Vaskularna teorija zasniva se na postojanju poremećaja u opskrbi kosti krvlju zbog čega dolazi do lokalizirane ishemije i nekroze suphondralne kosti. Prema traumatskoj teoriji, zbog povećanoga mehaničkog stresa nastaju frakture u insuficijentnoj suphondralnoj kosti, stvara se lokalni edem te dolazi do ishemije i nekroze. SONK se najčešće javlja u žena srednje i starije životne dobi, kao spontana, naglo nastala bol u području medijalnog kondila femura, i to bez prethodne traume. S obzirom na to da se na standardnim radiološkim snimkama karakteristični znakovi javljaju
tek u uznapredovalom stadiju, zlatni standard za postavljanje dijagnoze jest magnetska rezonancija. Liječenje ovisi o veličini i stadiju osteonekrotičnog oštećenja. Mala oštećenja nižeg stupnja uglavnom se uspješno liječe konzervativno, i to u prvom redu rasterećenjem zahvaćenog ekstremiteta pri hodu uz provođenje fizikalne terapije.
Srednje velika oštećenja liječe se ili konzervativno ili kirurški, dok se velika oštećenja gotovo uvijek liječe kirurški. Od tzv. poštednih kirurških metoda rabe se artroskopska stimulacija koštane srži tehnikom mikrofraktura, dekompresija koštane srži, ugradnja koštanohrskavičnog autolognog ili homolognog presatka, ugradnja umjetnog
presatka te korektivna osteotomija otvaranja s medijalne strane proksimalne tibije. No, nakon što dođe do kolapsa suphondralne kosti jedini izbor liječenja jest ugradnja endoproteze koljena.</abstract><pub>Hrvatski liječnički zbor</pub><doi>10.26800/LV-141-3-4-12</doi><oa>free_for_read</oa></addata></record> |
| fulltext | fulltext |
| identifier | ISSN: 0024-3477 |
| ispartof | Liječnički vjesnik, 2019-05, Vol.141 (3-4), p.81 |
| issn | 0024-3477 1849-2177 |
| language | hrv ; eng |
| recordid | cdi_hrcak_primary_oai_hrcak_srce_hr_220210 |
| source | DOAJ Directory of Open Access Journals; EZB-FREE-00999 freely available EZB journals |
| subjects | ARTHROPLASTY – methods ARTROPLASTIKA – metode BIFOSFONATI – terapijska primjena CARTILAGE – transplantation CARTILAGE, ARTICULAR – pathology, surgery DECOMPRESSION, SURGICAL DIPHOSPHONATES – therapeutic use HRSKAVICA – transplantacija KIRURŠKA DEKOMPRESIJA KNEE JOINT – diagnostic imaging, pathology, surgery KOLJENSKI ZGLOB – dijagnostički prikaz, kirurgija, patologija MAGNETIC RESONANCE IMAGING MAGNETSKA REZONANCIJA ORTHOPEDIC PROCEDURES – methods ORTOPEDSKI KIRURŠKI ZAHVATI – metode OSTEOARTHRITIS, KNEE – diagnosis, etiology OSTEOARTRITIS KOLJENA – dijagnoza, etiologija OSTEONECROSIS – diagnosis, drug therapy, etiology, surgery OSTEONEKROZA – dijagnoza, etiologija, farmakologija, kirurgija ZGLOBNA HRSKAVICA – kirurgija, patologija |
| title | Spontana osteonekroza koljena (SONK) |
| url | https://sfx.bib-bvb.de/sfx_tum?ctx_ver=Z39.88-2004&ctx_enc=info:ofi/enc:UTF-8&ctx_tim=2024-12-22T12%3A35%3A48IST&url_ver=Z39.88-2004&url_ctx_fmt=infofi/fmt:kev:mtx:ctx&rfr_id=info:sid/primo.exlibrisgroup.com:primo3-Article-hrcak&rft_val_fmt=info:ofi/fmt:kev:mtx:journal&rft.genre=article&rft.atitle=Spontana%20osteonekroza%20koljena%20(SONK)&rft.jtitle=Lije%C4%8Dni%C4%8Dki%20vjesnik&rft.au=Delimar,%20Valentina&rft.date=2019-05-27&rft.volume=141&rft.issue=3-4&rft.spage=81&rft.pages=81-&rft.issn=0024-3477&rft.eissn=1849-2177&rft.coden=LIVJA5&rft_id=info:doi/10.26800/LV-141-3-4-12&rft_dat=%3Chrcak%3Eoai_hrcak_srce_hr_220210%3C/hrcak%3E%3Curl%3E%3C/url%3E&disable_directlink=true&sfx.directlink=off&sfx.report_link=0&rft_id=info:oai/&rft_id=info:pmid/&rfr_iscdi=true |