Elastomer shields reducing x-radiation doses in computed tomography techniques/Oslony elastomerowe redukujace dawki promieniowania X w technikach tomografii komputerowej

We have developed lead-free shields reducing the radiation doses in the diagnostic computed tomography techniques. They are based on natural rubber matrix with oxides of bismuth, tungsten and gadolinium as fillers. Due to the generation of secondary fluorescence radiation by bismuth, the study was extended to other compositions. The obtained natural rubber composites containing the combinations of metal oxides were characterized by high values of the mass absorption coefficient, which effected in the reduction in the intensity of incident radiation with an energy [E.sub.γ] = 60 keV by about 50% and for [E.sub.γ] = 122 keV by about 20%. It should be noted that virtually all vulcanizates showed good strength properties. Keywords: natural rubber, bismuth oxide, tungsten oxide, gadolinium oxide, antimony oxide, X-rays. Opracowano bezolowiowe oslony redukujace dawki promieniowania w diagnostyce technikami tomografii komputerowej. Podstawe stanowila matryca z kauczuku naturalnego napelnionego tlenkami: bizmutu, wolframu lub gadolinu. Ze wzgledu na generowanie przez bizmut wtornego promieniowania fluorescencyjnego rozszerzono pierwotne sklady kompozytow. Stwierdzono, ze otrzymane kompozyty kauczuku naturalnego zawierajace kombinacje tlenkow metali charakteryzowaly sie duzymi wartosciami masowych wspolczynnikow pochlaniania, wplywaly na redukcje natezenia promieniowania padajacego o energii: [E.sub.γ] = 60 keV o ok. 50% a o energii [E.sub.γ] = 122 keV o ok. 20%. Jednoczesnie prawie wszystkie probki wulkanizatow wykazywaly korzystne wlasciwosci wytrzymalosciowe. Slowa kluczowe: kauczuk naturalny, tlenek bizmutu, tlenek wolframu, tlenek gadolinu, tlenek antymonu, promieniowanie X.