Functional disorders – new proposals for definition, psychosomatics, somatization

Podsumowanie: Czynnościowe (funkcjonalne) zaburzenia somatyczne są częstymi objawami praktyce klinicznej zarówno w podstawowej jak i specjalistycznej opiece zdrowotnej. Najczęściej występują one w postaci niespecyficznych bólów, zmęczenia, zawrotów głowy lub szumów uszu. Z powodu ich niespecyficznego charakteru i braku skutecznych metod leczenia dolegliwości sprawiają problemy kliniczne. Stanowią również problem w zakresie klasyfikacji i różnych podziałów klinicznych. Pacjenci z tymi objawami wykazują cechy frustracji z powodu nieskutecznego przebiegu leczenia i często negują wpływ sfery psychicznej na pojawiające się dolegliwości. Klinicyści traktują tę grupę jako trudnych pacjentów. Używane modele klasyfikacyjne sprawiają problemy w komunikacji między terapeutami i pacjentami. Obecnie funkcjonują systemy klasyfikacyjne w formie ICD-10, DSM-5. Pozostałe, DCPR-SSI, RDoC są w trakcie intensywnych badań. W poniższym artkule opisano definicję, klasyfikacje i zapowiadaną nową nomenklaturę w ICD-11, która jest przygotowana przez Światową Organizację Zdrowia. Przytoczono również propozycje nowych nazw zespołów chorobowych. Opisano podstawowe koncepcje tłumaczące etiologię zespołów czynnościowych oraz nowe kierunki poszukiwań w obszarze zaburzonych procesów kognitywnych. Na końcu artykułu przytoczono sugestie terapeutyczne w pięciu obszarach oddziaływania leczniczego. Przybliżono najnowsze dane z eksperymentalnych metod stosowanych w neuroterapii w postaci EEG-Neurofeedbacku. Functional Disorders are common medical problems both in primary and in secondary health care. The mechanisms that cause symptoms such as primary pain, fatigue, dizziness are still unknown. Various classifications, including ICD-10 or DSM-5, describe these conditions differently, and new proposals are being developed e.g. in ICD-11, RDoC. Many controversies are evoked by lack of unequivocal explanatory theory. The early psychoanalytical concept has been modified by other explanations, such as immunological abnormalities, dysfunction of vegetative system and HPA axis, central sensitization, diverted processes of perception or predictive processes within cognitive homeostasis dysregulation. Insufficient scientific evidence makes therapies unsuccessful and justifies further study. Psychotherapy, pharmacology and complementary medicine are supplemented by new experimental methods of treatment connected with progress in neuroscience. The recently developed non-invasive Transcranial Direct Current